CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေနှင့် နည်းဥပဒေများ ပြဋ္ဌာန်းချက် တချို့ကြောင့် ပါတီဆက်လက် ရပ်တည်ရေးအတွက် အခက်အခဲများ ဖြစ်လာနေ ကြောင်း နိုင်ငံရေးပါတီများက ပြောသည်။

အဆိုပါ ဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက် တချို့ကြောင့် ပါတီဝင် အင်အားများ စုစည်းနိုင်ရေး၊ ပါတီရုံးခန်း ဖွင့်လှစ်နိုင်ရေး၊ တိုင်းရင်းသားပါတီများအတွက် မှတ်ပုံတင်ရေး စသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ရှုတ်ထွေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက် ရှိနေ ကြောင်း ပြောဆိုလာခဲ့ကြသည်။

UEC ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းစိုး နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းနည်းဉပဒေကို လက်မှတ်ထိုးနေစဉ်

ထို့အတူ နည်းဥပဒေ၏ ပုဒ်မ ၁၅(ဇ)တွင် နိုင်ငံတော်ကို လက်နက်ကိုင်ဆန့်ကျင်နေသော သောင်းကျန်းသူ အဖွဲ့ အစည်း သို့မဟုတ် အကြမ်းဖက် လုပ်ရပ်များကို ကျူးလွန်သည်ဟု နိုင်ငံတော်က သတ်မှတ်ထားသည့် အဖွဲ့အစည်း နှင့် ပုဂ္ဂိုလ်များ၊ မတရားအသင်းအဖြစ် ကြေညာခံထားရသည့် အဖွဲ့အစည်းနှင့် တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်စေ ဆက်သွယ်ခြင်း၊ အားပေးခြင်းများရှိပါက ပါတီမှတ်ပုံတင်ခြင်းမှ ပယ်ဖျက်မည်ဟု ပါရှိသည်။

သို့သော် ၎င်းအချက်မှာ တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုး ထားသည့် အဖွဲ့အစည်းများ မပါရှိဟု ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (SNDP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းအိုက်ပေါင်း က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သူတို့က ငြိမ်းချမ်းရေး လက်မှတ်ထိုးပြီးပြီလေ၊ NCA ဆိုတာ တနိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ထိုးထားတဲ့ လူဆိုတော့ ရပြီပေါ့‌နော်၊ ၁၇ (၁) မငြိတော့ဘူးလေ၊ ၁၀ ဖွဲ့ကတော့ မငြိတော့ဘူးပေါ့၊ SSPP က ကျနော်တို့ ပြည် နယ် အဆင့်ရော၊ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ရော ထိုးထားပြီးသား၊ ပြည်ထောင်စုအဆင့်လည်း ထိုးထားပြီးသား အရင် ပထမဆုံး လာဆက်သွယ်တာ အရင်တုန်းက ကျနော် ရှမ်းပြည်နယ်ဝန်ကြီး လုပ်တုန်းက ကျနော်နဲ့ ပထမဆုံး လာတွေ့တာ ကျနော်နဲ့ စိုင်းထွန်းရင် နောက်ပြီးတော့ ကာ/လုံ ကိုင်ထားတဲ့ ဗိုလ်မှူးကြီး အောင်သူဆိုတာ ကျနော် တို့ ၃ ယောက်နဲ့ အရင်ဆုံးလာတွေ့တာ ရှမ်းပြည်နယ် အစိုးရအနေနဲ့ လက်မှတ်ထိုးပြီးပြီ၊ ပြည်ထောင်စုအဆင့်မှာ ထိုးပြီးပြီ၊ သူ့မှာ NCA ပဲ မထိုးသေးတာ၊ NCA မထိုးသေးဘူးဆိုပေမဲ့ တပ်ချုပ်နဲ့လည်း လာတွေ့သွားတယ်လေ၊ သူတို့ လာတွေ့တဲ့ အဖွဲ့က သူရယ်၊ ‘ဝ’ရယ်၊ မိုင်းလားရယ် လာတွေ့ပြီးပြီလေ” ဟု ပြောသည်။

မိမိတို့ ပါတီအနေဖြင့် NCA လက်မှတ် ရေးထိုးထားသည့် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) နှင့် ဆက်သွယ်မှု များ ရှိကြောင်း၊ အခြားသော အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဆက်သွယ်မှု မရှိကြောင်း ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့ကတော့ တရားမဝင်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းနဲ့ ဆက်သွယ်တဲ့ ပါတီမဟုတ်ဘူးလေ၊ ကျ‌နော်တို့ ဥပမာ KNU နဲ့တော့ ဆက်သွယ်တာတော့ မဟုတ်ဘူး၊ နည်းနည်းတော့ ပေါင်းတာ၊ သင်းတာ၊ ပြောတာဆိုတာတော့ ရှိတာ ပေါ့ဗျာ၊ အဲဒါ‌တော့ KNU ကလည်း NCA ထိုးထားတဲ့အဖွဲ့ပဲ သူတို့အဖွဲ့က ဟိုဟာပေါ့ အချင်းချင်း မသင့်မြတ် မပြေ လည်တာတွေကတော့ တစ်ပိုင်းလေ၊ ကျ‌နော်တို့နဲ့ကတော့ မဆိုင်ဘူး အဲဒါတွေက PDF တို့ ဘာတို့နဲ့ကတော့ ကျနော်တို့နဲ့ကတော့ ဘာမှ မပတ်သက်ဘူးလေ၊ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့လည်း အဲဒီအတွက် ဘာမှ မစိုးရိမ်ဘူး” ဟု ပြောသည်။

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)ပါတီကိုတွေ့ရစဉ်(Reuters)

NCA လက်မှတ် ရေးထိုးထားသော်လည်း ဒေသကာကွယ်ရေးတပ် (PDF)များနှင့် ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်နေသည့် KNU နှင့် ဆက်သွယ်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများလည်း အ‌ရေးယူခံရနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာ အောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “NCA ကို လက်မှတ် ထိုးမထားဘူး။ အထူးသဖြင့်တော့ လက်မှတ်ထိုးသော်လည်း အခုချိန်မှာ အကြမ်းဖက် နေတဲ့ တရားဝင် ပေါ်တင်ကြီး ဖြစ်လာတဲ့ လူတွေ ဥပမာ KNU ကဆိုရင် တပ်မဟာ ၇ မှအပပေါ့နော်၊ တပ်မဟာ ၁ နောက် ၂ ကလည်း အသံမထွက်ပါဘူး။ ၃ ပေါ့၊ ၄၊ ၅၊ နောက်ပြီးတော့ ၆ ပေါ့ဗျာ၊ အဲဒါတွေနဲ့ ပတ်သက် ဆက်နွယ် တဲ့ လူတွေ အကြောင်းတစ်စုံတစ်ရာ ရှိခဲ့လို့ရှိရင် ဥပမာ ကရင်ပြည်နယ်ဖက်မှာ ရှိတဲ့၊ မွန်ပြည်နယ်ဖက်မှာ ရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေရော၊ NLD ပါတီတွေရော အထူးသဖြင့် NLD လို့ပဲ ပြောရမှာပေါ့၊ နောက်တစ်ခုက ပုလဲတို့၊ ယင်းမာပင်တို့၊ မကွေးတို့ စစ်ကိုင်းဘက်မှာ ထကြွဆူပူနေတဲ့ PDF တွေနဲ့ ပတ်သက်နေတဲ့လူတွေကလည်း အပယ် ခံရဖို့များတယ်” ဟု ပြောသည်။

UEC က ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေသစ်တွင် တည်ဆဲပါတီအားလုံး ရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်း မှတ်ပုံတင် ပြန်တင်ရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသလို မှတ်ပုံတင် ပြန်မတင်သည့် ပါတီများသည် အလို အလျောက် ပါတီဖျက်သိမ်းပြီးသား ဖြစ်သည်ဟုလည်း ဥပဒေသစ်တွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။