CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၁

နိုင်ငံတော်အစိုးရက နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်နှုန်းကို ထိန်းချုပ်မှုတွင် မှန်ကန်သည့် ထိန်းချုပ်မှု ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ယခုကဲ့သို့ ထိန်းချုပ် ကန့်သတ်ထားခြင်းကြောင့် လက်ရှိတွင် ဆိုးရွားသည့် အခြေအနေ မရှိသေးသော်လည်း ရေရှည်တွင် ပို့ကုန်တင်ပို့မှု ကျဆင်းသွားနိုင်သည်ဟု မြန်မာ့စီးပွားရေးလေ့လာသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြည်ပပို့ကုန် လုပ်ငန်းများမှ ဝင်‌ရောက်လာသည့် အမေရိကန် ဒေါ်လာကို ၁၈၅၀ ကျပ်နှုန်းဖြင့် တစ်ရက်အတွင်း မြန်မာကျပ် ငွေနှင့် လဲလှယ်ရမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်က ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်နှင့် သွင်းကုန်လုပ် ငန်းများ အခက်အခဲ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက “ဒေါ်လာကို လွှတ်ပေးလိုက်လို့ရှိရင် အခြေအနေက ဒီထက်ပိုဆိုးမယ်။ ဒါပေမယ့် ထိန်းတာလည်း မှန်မှန်ကန်ကန် ထိန်းဖို့တော့ လိုတာပေါ့။ အခုဟာက Export သမားက စိတ်ပျက်လာပြီ ဒီလိုထိန်းတဲ့ အတွက်။ သူတို့ ထင်သလောက် အမြတ်မရဘူး အမြတ်မရတော့ ကိုယ့်နိုင်ငံက မပို့နိုင်ဘူး။ မပို့နိုင်တော့ Export ကို ထိတာ ပေါ့လေ။ Long term မှာ လျော့သွားတာပေါ့၊ Short term မှာတော့ ဒီ Transition က ဘာမှ လုပ်မရဘူး။ ဒါပေမယ့် Long term မှာ ရှာတော့မယ်လေ ကယ်ပေါက်။ အရင်တုန်းကလည်း အဲလိုပဲ ထိန်းတာလေ။ ထိန်းတော့ ကယ်ပေါက်ရှာမယ်။ ဒီကို အကုန် ပြန်မပို့ဘူး။ ပြန်ပို့တဲ့ Exporter တွေကိုကျတော့ တအားထိန်းချုပ်ပြီး လည်ပင်းညှစ်ထားတယ်။ မပို့ရင် သူတို့ကို လိုင်စင် ပိတ်မယ် ပုံစံမျိုး။ နောက်ကျ ဘာဖြစ်သွားမလဲဆိုတော့ ၁၀၀ ပို့တယ် ၁၀၀ မပြတော့ဘူး ၅၀ ပဲပြမယ်။ ၅၀ ကို အပြင် မှာထားမယ် ဒါမျိုးတွေ လာမှာလေ။ အဲဒါမျိုးတွေကြောင့် ဒေါ်လာအဝင်ကျမယ်။ အလားတူပဲ Export သမားက သူမကိုက် တော့ဘူး ဆိုလို့ရှိရင် ကိုယ်က တွက်ထားတာက ၂၀၀၀ ဈေးနဲ့ တွက်ပြီးတော့ လုပ်ငန်း လုပ်နေတယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ် ဝင်တဲ့ဟာက ၁၈၅၀ ဆိုတော့ သူ့အတွက် အရှုံးပြရင်ပြမယ်။ အဲတော့ Export သမားကလည်း ရပ်သွားမယ်။ အဲနှစ်မျိုးနဲ့ Export က ‌ Long term မှာ ကျသွားနိုင်တာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပို့ကုန်သွင်းကုန် လုပ်ငန်း

ထို့နောက် ပို့ကုန်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများသည် ပို့ကုန်တစ်မျိုးတည်းကိုသာ လုပ်ဆောင်နေကြခြင်း မဟုတ်ဘဲ သွင်းကုန် လုပ်ငန်းများကိုလည်း လုပ်ကိုင်ကြသည့် လုပ်ငန်းရှင်များရှိကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ပို့ကုန်တင်ပို့ရာတွင် ရရှိထားသည့် နိုင်ငံခြားငွေကို ၁၈၅၀ ကျပ်နှုန်းထားဖြင့် မြန်မာကျပ်ငွေ လဲလှယ်ရသော်လည်း နိုင်ငံခြားငွေကို ပြန်လည်ဝယ်ယူရာ၌ ထိုဈေးနှုန်းဖြင့် မရဘဲ ၂၀၀၀ ကျပ် ဝန်းကျင်ဖြင့် ဝယ်ယူနေရသည့်အပြင် ဝယ်ယူရ ခက်ခဲမှုများ ရှိနေသည်။

ဒေါ်လာနဲ့ မြန်မာကျပ်ငွေ လဲလှယ်

ဧရာကုန်သွယ်မှုဗဟိုဌာန၏ တာဝန်ခံ ဦးနေဝင်းစိုးက “ပို့ပြီးတော့ ရလာတဲ့ ပိုက်ဆံကို မြန်မာငွေနဲ့ ချက်ချင်း လဲလိုက်ရတာ လေ။ အဲတော့ ကုန်သည်အနေနဲ့က တွက်ခြေ ကိုက်အောင် ဆိုပြီးတော့ ပို့လည်းပို့မယ် ပို့ပြီးတော့ ရလာတဲ့ ပိုက်ဆံကို ချက်ချင်း မလဲဘဲနဲ့ ဟိုဘက်ကနေ ပစ္စည်းယူပြီးတော့ ပြန်တင်သွင်းမယ်ဆိုပါဆို့။ ဟိုဘက်ကနေ ပစ္စည်းရောင်း လိုက်တယ်။ ဒေါ်လာတွေ ရလာတယ်။ ‌ဒေါ်လာကို ဒီဘက်ရောက်လို့ရှိရင် မြန်မာငွေနဲ့ ချက်ချင်းလဲရတယ် ၁၈၅၀ နဲ့။ အဲတော့ ကုန်သည်က အဲလို အဖြစ်မခံနိုင်ဘူး။ အဲလို အဖြစ်မခံနိုင်တဲ့အတွက် ဟိုဘက်မှာရတဲ့ ဒေါ်လာကို ငွေကြေးအနေနဲ့ ပြန်မယူဘဲနဲ့ ပစ္စည်း အနေနဲ့ တင်သွင်းမယ်ဆိုပါဆို့။ အဲဒါကျတော့ ဘာဖြစ်နေလဲဆို ဒီမှာက သွင်းကုန်ပါမစ်ကို ကန့်သတ်ထား ပြန်ရော။ သွင်းကုန် ပါမစ်ကို ချကို မပေးဘူး။ ၁၀ စောင်တင်မှ ၁ စောင်လောက်ပဲ ချပေးတာ။ အဲလိုမျိုး ကုန်သည်အနေနဲ့ တင်ပို့လိုက်တယ် ရလာ တဲ့ ပိုက်ဆံကို ဒေါ်လာကို မြန်မာငွေနဲ့ ချက်ချင်း ပြန်လဲရတယ်။ ပြီးလို့ရှိရင် ကိုယ်ပြန် တင်သွင်းချင်တဲ့ အခါကျတော့ ဒီမြန်မာ ငွေနဲ့ ဒေါ်လာ ပြန်ဝယ်ဖို့ကျတော့ အဆင်မပြေပြန်ဘူး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခင်က ပြည်ပမှ ဝင်ရောက်လာသည့် နိုင်ငံခြားငွေများကို တစ်လ ကိုင်ဆောင်ထားခွင့် ပြုသော်လည်း လက်ရှိတွင် တစ်ရက် အတွင်း လဲလှယ်ရန် မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၁

ယူအေအီးနိုင်ငံ၊ ဒူဘိုင်းဘက်မှ အေဂျင်စီတချို့၏ လိမ်လည်ခေါ်ယူမှုကြောင့် မြန်မာအလုပ်သမားများသည် ဒူဘိုင်းတွင် ဒုက္ခရောက်နေကြကြောင်း ၎င်းတို့အား ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် Labor Right Promoters အဖွဲ့မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ကိုစိုင်းယုမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာအလုပ်သမားများအား အလုပ်ရပြီဟုဆိုကာ အလည်ဗီဇာဖြင့် ခေါ်ယူ၍ ဒူဘိုင်းသို့ ရောက်ရှိချိန်တွင် အလုပ်မှာ အမှန် တကယ် မရရှိသေးသည့်အတွက် အခက်အခဲဖြစ်နေကြကြောင်း သိရသည်။

ဒုဥက္ကဋ္ဌ ကိုစိုင်းယုမောင်က “ပြောတုန်းကတော့ ဒူဘိုင်းကို ခေါ်တယ်။ တကယ်တမ်း ဒူဘိုင်းရောက်တဲ့ အခါကျတော့ အလုပ် က မရှိဘူး။ လုံးဝကို ရှာမရဘူး ဒူဘိုင်းက။ နှစ်လ သုံးလလောက်ကြာတယ်။ ဒူဘိုင်းမှာ သောင်တင်နေတာ။ ဘယ်မှလည်း သွားမရဘူး။ အခန်းတစ်ခန်းထဲမှာ သူတို့ကို ပိတ်လှောင်ထားတယ်။ သော့ခတ်ထားတယ်၊ အပြင်ထွက်မရဘူး။ ပတ်စပို့စ်တွေ သိမ်းထားတယ်။ အဲဒီလိုမျိုးတွေ လုပ်ထားတယ်ပေါ့။ နောက်ပြီး သူတို့က မီးဖိုချောင်ခန်းကို သော့ခတ်ထားတဲ့ အခါကျတော့ ချက်ပြုတ်စားသောက်ဖို့ ရေတွေ မရှိတဲ့အခါကျတော့ Toilet က ရေပူကို ယူပြီးတော့မှ ‌ခေါက်ဆွဲတွေ ပြုတ်စားရတယ်။ အဲဒီ လိုမျိုး အဆင့်ထိ ရှိတယ်။ ပွဲစားအိမ်မှာပဲ နေရတာ သူတို့က။ အဲဒီပွဲစားအိမ်မှာပဲ အလုပ်တွေ လုပ်နေရတာ။ အဲဒီပွဲစားအိမ်မှာ ရှိတဲ့ သန့်ရှင်းရေးတွေ လုပ်ရတယ်။ အပေါ်ထပ် အောက်ထပ် အဲဒီလိုမျိုးတွေ။ ဒါပေမယ့် အဲဒီအတွက်ကို တစ်လ၊ နှစ်လ အတွက်ကို ပိုက်ဆံ မပေးထားဘူးပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒူဘိုင်းမြို့ကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာဘက်မှ အေဂျင်စီနှင့် ဒူဘိုင်းဘက်မှ အေဂျင်စီတို့ ချိတ်ဆက်ပြီး ယခုကဲ့သို့ ဆောင်ရွက်နေကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဒုက္ခ ရောက်နေသည့် မြန်မာအလုပ်သမားများထဲတွင် ကရင်တိုင်းရင်းသား အများစု ဖြစ်ကြောင်း၊ တချို့ အလုပ်သမားများသည် ဖုန်းများပါ အသိမ်းခံရကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ အလုပ်သမားများသည် ဒူဘိုင်းမှ ပွဲစားများထံတွင် ၂ လခန့် လုပ်ကိုင်ပြီးနောက် ဒူဘိုင်းမြို့တွင် မဟုတ်ဘဲ ယူအေအီး နိုင်ငံအတွင်းထဲမှာပဲရှိသည့် အိုမန်မြို့တွင်သာ အိမ်ကူ အလုပ်ရရှိသဖြင့် အပို့ခံရကြောင်း၊ စားသောက်ရေး အဆင်မပြေသည့် အပြင် အလုပ်ချိန်သည် တစ်နေ့လျှင် ၈ နာရီထက် ပို၍ အလုပ်လုပ်ကိုင်ရကြောင်း သိရသည်။

ထိုအခြေအနေ အရပ်ရပ်တို့ကြောင့် မြန်မာအလုပ်သမား အများအပြားသည် နေရပ် ပြန်လာချင်ကြသော်လည်း ပြန်မည်ဆိုပါ က သိန်း ၁၀၀ ခန့် လျော်ကြေးပေးရမည်ဟု တောင်းဆိုမှုများရှိကြောင်း သိရသည်။

ဒုဥက္ကဋ္ဌ ကိုစိုင်းယုမောင်က “ရချင်လို့ သွားပါတယ်ဆိုမှ ဒီကနေ အတိုးတွေနဲ့ ယူသွားတာ။ တကယ်တမ်း ဟိုရောက်တော့ ဘာမှလည်း အဆင်မပြေဘူး။ ထိုင်းနိုင်ငံလောက်တောင် လစာ မကောင်းဘူး။ အိုမန် ဆိုရင်လည်း ၁၂၀( မြန်မာငွေ ၅ သိန်း ၇ သောင်းကျော်) ပဲရတယ်။ ၁၁၀ ပဲ ပေးတဲ့လူလည်း ပေးတယ်။ အဲခါကျတော့ လေးသိန်း၊ ငါးသိန်း ဒီလောက်ပဲရတာ။ ကိုယ့် မြန်မာရဲ့ နယ်စပ် ထိုင်းနိုင်ငံလောက်တောင် လစာက မကောင်းဘူး။ ပြီးတော့ ခိုင်းတာကျတော့ တကယ့် နန်းတော်ကြီးတို့လို ပဲ အကြီးကြီးတွေ ဆောက်ပြီး အဲဒီဟာကြီးတွေလုပ်တော့ အဲဒီမှာ သန့်ရှင်းရေးတွေလုပ်၊ ရှိသမျှ အဝတ်တွေလျှော်။ ဒီက အေဂျင်စီတွေက ပြောတုန်းကတော့ အဝတ်လျှော် တစ်ခုတည်းပဲ။ ကလေးထိန်းဆို ကလေးထိန်း တစ်ခုတည်းပဲ ပြောတာ။ တကယ် ဟိုဘက်ရောက်တဲ့ အခါကျတော့ အဲဒါတွေ မဟုတ်တော့ဘူး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒူဘိုင်းမြို့မှာ ဒုက္ခရောက်နေတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားများ

လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား တချို့သည် ယူအေအီးနိုင်ငံ ဒူဘိုင်းသို့ အိမ်အကူ၊ သူနာပြု၊ စက်ရုံ/အလုပ်ရုံ စသည် နေရာများ တွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန် သွားရောက်မှု များပြားလျက်ရှိသည်။

အေဂျင်စီများ အနေဖြင့်လည်း ဒူဘိုင်းတွင် ချက်ချင်း အလုပ်ရနိုင်ကြောင်း၊ အင်္ဂလိပ်စကား ပြောတတ်ရန် မလိုကြောင်း၊ အလုပ်များ ပေါများကြောင်း စသဖြင့် မက်လုံးများပေး၍ မြန်မာအလုပ်သမားများအား စည်းရုံးကာ စေလွှတ်နေကြောင်း သိရသည်။

ဒူဘိုင်းသို့ အေဂျင်စီများဖြင့် သွားရောက်ပါက တစ်ဦးလျှင် သိန်း ၄၀ ဝန်းကျင် ကုန်ကျကြောင်း၊ မိမိဘာသာ အလည်ဗီဇာဖြင့် သွားရောက်ပါက အကုန်အကျ နည်းသော်လည်း အင်္ဂလိပ်စာ အခြေခံ ပြောတတ် ဆိုတတ် ရန်လိုအပ်ကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး အခြေအနေ မတည်ငြိမ်သည့် ကာလတွင် ယူအေအီးနိုင်ငံသို့ မြန်မာများ လာရောက်မှုသည် များပြားလာကြောင်း၊ ထို့နောက် အေဂျင်စီများ၏ လိမ်လည်မှုများကြောင့် ဒုက္ခရောက်ကာ သောင်တင်နေသည့် မြန်မာအလုပ် သမား အများအပြားလည်း ရှိကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းသည် လွန်ခဲ့သည့် ၂ နှစ်က ဈေးနှုန်းထက် ၃ ဆနီးပါး မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်းစီးပွားရေးလုပ်ငန်းနှင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှု၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၊ စိုက်ပျိုးရေး များကို ကျဆင်းစေသည့်အပြင် ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုများပါ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်နှုန်းနှင့် ရွှေဈေးအပြောင်းအလဲများသည် အခြေခံပြည်သူလူထုကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်စေသည့် အခြေအနေ မဟုတ်သော်လည်း လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခြင်း၊ ဈေးနှုန်းမတည်ငြိမ်ခြင်းနှင့် ဝယ်ယူရခက်ခဲခြင်းများသည် အခြေခံပြည်သူလူထု တစ်ရပ်လုံးအပေါ် တိုက်ရိုက် သက်ရောက်နေသည့်အနေအထား ဖြစ်နေသည်ဟု မြန်မာ့စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးနေဝင်းစိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဒေါ်လာဈေးတက်တယ် ဒေါ်လာဈေး မငြိမ်ဘူးဆိုတာက ဒါတွေက အပေါ်ပိုင်းမှာ ပိုပြီး ထိခိုက်တာ။ တဆင့် တဆင့်ကျမှ အောက်ပိုင်းကို ရောက်လာတာ။ ရွှေဈေးနှုန်းတက်တယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စက ဒါလည်းပဲ ရွှေဈေးနှုန်းကို ကစားနေတဲ့သူတွေ အပေါ်မှာပဲ သက်ရောက်တဲ့သဘော။ စက်သုံးဆီဆိုတဲ့သဘောကျတော့ အခြေခံလူတန်းစား ကို တပြိုင်နက်တည်း ထိတာ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီစက်သုံးဆီကိုပဲ အသုံးပြုပြီး သွားလာလှုပ်ရှားရတယ်။ စက်သုံးဆီကိုပဲ သုံးပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ရတယ်။ ဒါတွေက နေ့စဉ်လူတွေရဲ့ နေ့စဉ်မှာ စက်သုံးဆီက မပါမဖြစ် ဖြစ်နေတယ်။ ငွေကြေးတက်တယ်၊ ငွေကြေးဖောင်းပွတယ်ဆိုတာက ဒါတွေက တဖြည်းဖြည်းမှ အောက်ကို ကျလာတာ။ စက်သုံးဆီရဲ့သက်ရောက်မှုက တိုက်ရိုက်ကို ထိတာ။ အခြေခံလူတန်းစားကို အရင်ထိတာ” ဟု ပြောသည်။

စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဓိက အားထားရာလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည့် စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းပိုင်းတွင်လည်း ထိခိုက်မှုဖြစ်ပေါ်နေပြီး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုများ လျှော့ချလာရခြင်းကြောင့် အထွက်နှုန်း များသည်လည်း လျော့ကျလာနေသည်ဟု တောင်သူများ၏ ပြောဆိုချက်များအရ သိရသည်။

ဒါ့အပြင် ယခင်ကထက် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်နေသော်လည်း တောင်သူများ ထုတ်လုပ်ထားသော ကုန်စည်များသည် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းမြင့်တက်သည့်အတိုင်း ဈေးနှုန်းရရှိမှု မရှိဘဲ ယခင်ဈေးနှုန်းများဖြစ်နေခြင်း ကြောင့် လက်ရှိတွင် အကျိုးအမြတ်ရရှိမှု နည်းပါးနေသည်ဟု ပြောင်းစိုက်တောင်သူတစ်ဦးဖြစ်သူ ကိုမင်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“တောင်သူတွေအပိုင်းမှာတော့ ဘယ်လောက်ထိ သက်ရောက်မှုရှိသလဲဆိုတော့ အများကြီးပဲ။ ကိုင်းလုပ်ကြတဲ့ သူတွေကတော့ စက်နဲ့လုပ်တာများတယ်။ ဆီက ဘယ်ဟာပဲလုပ်လုပ် ဆီကို အသုံးပြုရတာဆိုတော့ ဒီ ဆီဈေးတွေ ဒီလောက်ထိ မြင့်တက်နေတာ နောက်နှစ် နောက်နှစ်တွေမှာ ဒီလို ကိုင်းက ထွက်တဲ့ဟာတွေ အကျိုးအမြတ်က ရသင့်သလောက် မရမှာတော့ အသေအချာပဲ။ ပြောင်းဈေးကလည်း အခုဆိုရင် အမြင့်ဆုံးဈေး။ ဒီထက်တက်ဖို့ ဆိုတာ ကမ္ဘာ့ဈေးနဲ့ဆို ဒီထက်တက်ဖို့ မမြင်တော့ဘူးလေ။ ဆီကမကျဘဲ ဒီထက်တက်တက်လာရင် တချို့ဆို ဝယ်တဲ့နေရာမှာ အခက်အခဲတွေလည်းရှိတော့ သုံးရပြုရမှာ တော်တော်ကို မလွယ်တဲ့ပုံစံရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

စက်သုံးဆီနှင့်ပတ်သက်သည့် ရိုက်ခတ်မှုသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိနေပြီး နိုင်ငံတချို့တွင် အစားအစာ ပြတ်လပ်သည်အထိ ကြုံတွေ့နေရသည်။

ကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက “ဆိုးတော့ ဆိုးရွားသွားမယ်။ ဒါပေမယ့် မြန်မာပြည်ကတော့ အလယ်အလတ် ပေါ့။ ထိပ်ဆုံးကနေ ရိုက်ခတ်မယ့် အထဲမှာတော့ မပါဘူး။ အလယ်အလတ်လောက်အထဲမှာ ပါတာပေါ့နော်။ အခု အာဖရိကတို့ဆို တော်တော်ဆိုး နေပြီ။ အစားအစာ ငတ်ပြတ်နေပြီပေါ့နော်။ အစားအစာ shortage ကြောင့် မဟုတ်ဘူး။ Transportation shortage ပါမယ်။ ဆိုတော့ မြန်မာပြည်ကျတော့ အစားအစာ shortage ကျတော့ မရှိဘူး။ စက်သုံးဆီ ရိုက်ခတ်မှုကြောင့် Transportation shortage ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဖြစ်လို့ရှိရင် ဒုတိယရိုက်ခတ်မှု ကတော့ မြန်မာပြည်ပါလာနိုင်တယ်” ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများသည် ဒီဇယ်တစ်လီတာကို ၂၆၀၀ နီးပါး ဖြစ်ပေါ်နေပြီး ကျေးလက်ဒေသများတွင် ၃၀၀၀ နီးပါးအထိ ရောက်ရှိနေသည်။
ကျေးလက်ဒေသရှိ စက်သုံးဆီဆိုင်များသည် ရန်ကုန်ရှိ သီလဝါဆိပ်ကမ်းမှ စက်သုံးဆီထုတ်ရာတွင် ခွဲတမ်းရရှိမှု လျော့နည်းနေသည့်အတွက် သယ်ယူရန် အခက်အခဲရှိနေခြင်းကြောင့် သွားရောက်ထုတ်ယူခြင်း မပြုလုပ်နိုင်ကြ ကြောင်း စက်သုံးဆီဆိုင်ပိုင်ရှင်တစ်ဦးက ပြောသည်။

“ခွဲတမ်း မထုတ်ဘူးဆိုတာက သူတို့ပေးတာက ဆိုင်တစ်ဆိုင်ကို လီတာ ၄ ထောင်ပဲ ပေးတယ် အလယ်အလတ် ဆိုင်။ ဆိုင်အငယ်ဆို လီတာ ၁၉၀၀ ပဲပေးတယ် ဆီတစ်မျိုးကို။ ဘောက်ဆာတစ်စီးက ဆီက လီတာ ၁၄၅၀၀ ဆန့်တယ်။ လီတာ ၄ ထောင်ကို ဘောက်ဆာနဲ့ တန်းစီဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ဘူးလေ။ အဲဒါကြောင့်မို့ မထုတ်တာ။ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ အရေအတွက်မရဘူး။ လိုချင်တဲ့ အရေအတွက်ဆိုတာ ကားတစ်စီးစာအတွက်ရမှ အဆင်ပြေမှာကို။ ကားတစ်စီးငှားမယ်။ ဆီကို ရန်ကုန်က သီလဝါက ထုတ်မယ်။ နယ်ကို လာမယ်ဆိုရင် ကားတစ်စီး ငှားရတော့မယ်။ အဲကားတစ်စီးကို လီတာ ၄ ထောင်နဲ့ လာလို့မရဘူးလေ။ အဲဒါကြောင့် မထုတ်ဖြစ်ကြတာများတယ်” ဟု ပြော သည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စက်သုံးဆီရိုက်ခတ်မှုကို ကုစားနိုင်ရန်အတွက် စီးပွားရေးပညာရှင်များက နိုင်ငံတော် အစိုးရ ကို ရှရှားနှင့် အိန္ဒိယထံမှ ဝယ်ယူရန် အကြံဉာဏ်ပေးသော်လည်း ထောက်ပံ့မည့်ပစ္စည်းကိရိယာ ပြည့်စုံမှု မရှိခြင်း ကြောင့် မဖြစ်နိုင်ဟု စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အခုက အကြံပေးနေတာကတော့ ဒီအချိန်မှာ ရှရှားဆီက ရေနံကို အောက်ဈေးနဲ့ နှိုက်လို့ရတယ်။ အိန္ဒိယကလည်း နှိုက်။ အဲလိုတော့ အကြံပြုထားတာ ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် သိပ်တော့ မထင်ပါဘူး။ ကိုယ့်မှာ အဲဒါဟာကို retry လုပ်ဖို့ အတွက် facilities အပြည့်အစုံမှ မရှိတာ။ ဆိုတော့ လောလောဆယ် ဒီလိုပဲ သွားနေမှာပဲ။ ဒီလိုပဲ သွားနေတာကို ထိန်းနေရမှာပေါ့နော် အစိုးရကလည်း” ဟု ပြောသည်။

အစိုးရမှ နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်မှုနှုန်းကို ကန့်သတ်လိုက်ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံခြားငွေဈေးနှုန်းများသည် အစိုးရထံ ‌ရောင်းချသည့်အခါ ၁၈၅၀ ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချကြရပြီး ပြန်လည်ဝယ်ယူသည့်အခါတွင် ၂၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် ဝယ်ယူနေရခြင်းကြောင့် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခြင်း၊ ဝယ်ယူရခက်ခဲခြင်းနှင့် ဈေးနှုန်းမတည်ငြိမ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု စက်သုံးဆီဈေးကွက် လေ့လာသူများက သုံးသပ်ကြသည်။

စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများသည် ယခင် ၂၀၂၀ ခုနှစ်၌ ဒီဇယ်တစ်လီတာလျှင် ကျပ် ၅၄၀ ဝန်းကျင်၊ ပရီမီယမ်ဒီဇယ် တစ်လီတာ ကျပ် ၅၇၀ နီးပါးသာ ရှိခဲ့သည်။

သို့သော် လက်ရှိတွင် ဒီဇယ် တစ်လီတာကို ၂၅၆၀ ကျပ်နှင့် ပရီမီယမ်ဒီဇယ် တစ်လီတာကို ၂၅၇၀ ကျပ်အထိ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လျက် ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၀

ပြည်ပသို့ သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်မည့် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများအနေဖြင့် နစက လက်အောက်ရှိ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပေးသည့် ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အလုပ်သမား သက်သေခံကတ် (Overseas Worker Identification Card- OWIC) မဖြစ်မနေ လိုအပ်ကြောင်း အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက ပြောသည်။

OWIC ကတ် မဖြစ်မနေ လိုအပ်ရခြင်းမှာ ပြည်ပနိုင်ငံသို့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်မည်ဆိုပါက လေဆိပ်၊ နယ်စပ်ဂိတ်တို့တွင် ထိုကတ်ပါရှိမှသာ ပြည်ပသို့ သွားရောက်နိုင်မည်ဟု နစက၏ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားသည့်အတွက်ကြောင့် ဖြစ်သည်။

မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့မှ ကိုသားကြီးက “ပြည်တွင်းထဲမှာ တာဝန်ယူနေတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက သူတို့ခွင့်ပြုချက်ရမှ၊ သူတို့ထုတ်ပေးတဲ့ကတ်ပြားကို လုပ်မှ ထွက်ရမယ်။ သေချာပေါက် OWIC ကတ်ကို သေချာပေါက် လုပ်ရမယ်။ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာမယ့် ပြည်သူထဲက ပြည်သူတွေက သူတို့မှာ ဘာဩဇာ အာဏာမှမရှိဘူး။ မိသားစုရဲ့ စားဝတ်နေရေးအတွက်၊ သူတို့ဘဝရှေ့ရေးအတွက် ရုန်းကန်ရတဲ့နေရာမှာ ဒီဂိတ်ကို ဖြတ်ဖို့အတွက် ဒီကတ်လုပ်ဆိုရင် သူတို့က လုပ်ကိုလုပ်ရမှာပဲ။ တရားတာ၊ မတရားတာဆိုတာ တစ်ယောက်ချင်း ရင်ဘတ်ထဲမှာ သိတယ်။ သို့သော် မတရားရင်လည်း သူတို့က ဒီက ထွက်ရဖို့အတွက်ကို ဒီကတ်ပြားကိုတော့ သေချာပေါက် လုပ်ရမယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) လက်အောက်ရှိ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနကလည်း ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အသိအမှတ်ပြုကတ် (OERC) ထုတ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။

OWIC ကို သက်တမ်း ၅ နှစ်ဖြင့်ထုတ်ပေးလျက်ရှိကာ ၎င်းဖြင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်၊ နယ်စပ်ဂိတ်များမှ တစ်ဆင့် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့သွားရောက်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး အဆိုပါ OWIC ၏ သက်တမ်း ၅ နှစ်အတွင်း ခွင့်ဖြင့်ပြန်လာ ၍ ပြန်လည်ထွက်ခွာမည်ဆိုပါက ၎င်းကိုပဲ ဆက်လက်ကိုင်ဆောင်၍ ပြည်ဝင်/ ပြည်ထွက်များ အသုံးပြုနိုင်သည်။
လက်ရှိတွင် အဆိုပါ OWIC ကတ် လုပ်ဆောင်ရာ၌ အချိန်ကြန့်ကြာမှုများရှိကြောင်း ကတ်လုပ်ကိုင်ရန် ဆောင်ရွက် နေသည့် ကိုသိန်း(အမည်လွှဲ)က CNI သို့ ပြောသည်။

“သူတို့က သင်တန်းတက်ရဖို့အရေးကို ရှေ့မှာ ပထမတစ်ရက်ကို ဥပမာ အယောက် ၃၀ သင်တန်းပေးတယ်။ အဓိကက စမတ်ကတ် လုပ်ဖို့အတွက်ဆို သင်တန်းအရင်ပေးတယ်။ ၂ ရက်တက်ရတယ်။ အဲဒီသင်တန်းတက်ပြီး ပြီဆိုမှ သူတို့က certificate ထုတ်ပေးတယ်ပေါ့။ အဲဒီ certificate ရမှ ဟိုဘက်က အလုပ်ခန့်စာတွေဘာတွေနဲ့ စမတ်ကတ်လုပ်ဖို့ နေပြည်တော်ကို တင်ရတယ်။ အဲဒီမတိုင်ခင်မှာ သင်တန်း ၂ ရက်တက်ရဖို့ကို ဖောင်တင် ရ တယ်။ certificate ရဖို့ သင်တန်း ၂ ရက် တက်ရဖို့အရေးကို အခုဖောင်တင်မယ်ဆိုရင် အနည်းဆုံး ၂ လလောက် ကြာမှ သင်တန်းတက်ရမယ်လို့ပြောတယ်။ ရှေ့မှာ လူတွေအရမ်းများနေတယ်လို့ပြောတယ်။ OWIC က ကတ်လုပ် ရင် မကြာဘူး။ တစ်ပတ်လောက်ပဲကြာတယ်။ အဲဒီကတ်လုပ်ဖို့အရေး သင်တန်းတက်ထားတဲ့ certificate ရဖို့လုပ်ရတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဒါ့အပြင် NUG အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ပေးမည့် OERC အား လျှောက်ထားခြင်း၊ လက်ဝယ်ကိုင်ဆောင် ထားခြင်း စိစစ်တွေ့ရှိရပါက Black List စာရင်းရေးသွင်းပြီး ပြည်ဝင်၊ ထွက်ခွင့်ပိတ်ခြင်း၊ နိုင်ငံကူးလက်မှတ် ပယ်ဖျက်ခြင်းနှင့် နိုင်ငံသားအဖြစ်မှ ရပ်စဲခြင်းခံရကာ ပြည်ဝင်ခွင့် ပိတ်ပင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ၊ တည်ဆဲဥပဒေများအရ အရေးယူခံရမည်ဖြစ်ကြောင်း နစက အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အဆိုပါကိစ္စကြောင့် NUG နှင့် နစကတို့၏ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန နှစ်ခုအကြား ပြည်ပသို့ သွားရောက် အလုပ် လုပ်ကိုင်မည့် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများအတွက် အကျပ်ရိုက်စေပြီး အခက်အခဲဖြစ်စေကြောင်း အလုပ်သမား အရေးဆောင်ရွက်နေသူများနှင့် ‌ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများအကြား ‌ပြောဆိုနေမှုများ ရှိသည်။

ကိုသားကြီးက “NUG အစိုးရက တာဝန်ယူထားတဲ့ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနက ဘယ်လောက်ထိ လုပ်ပေးနိုင်မှာ လဲ။ ဘယ်အထိကို ကူညီပေးနိုင်မလဲ။ ဆိုလိုတာက ပြည်တွင်းထဲမှာရှိတဲ့ ပြည်ပထွက်မယ့် အလုပ်သမားတွေ တစ်ဦးချင်းစီရော မိမိတို့ဌာနက ဒီကတ်ပြားကို လုပ်ပေးနိုင်ပါ့မလား။ အဲဒါမျိုးတွေ ရှိတယ်။ နည်းနည်းတော့ ပြောရခက်တယ်။ လွန်ဆွဲနေသလိုဖြစ်နေတယ်။ NUG အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနကတော့ သိပါတယ်။ ဘာပဲ ဖြစ်ဖြစ် စကစကို ဖြတ်ရမယ်၊ ကလေးတွေအတွက် အန္တရယ်ရှိတယ်။ ဟိုဘက် စမတ်ကတ်ကို လုပ်ရမယ်ဆိုတာ လည်း သိတယ်။ အလုပ်သမားအများစုနားလည်အောင် ပြောရရင်တော့ ပြည်ပမှာပဲ NUG အလုပ်သမားဝန်ကြီး ဌာနက အထောက်အထားမဲ့တွေကိုရော သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံရဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ ဆွေးနွေးပူးပေါင်းပြီးတော့ အလုပ်သမားအရေးကျွမ်းကျင်သူတွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီးတော့ ဒီကတ်ပြားကို ထုတ်ပေးလိမ့်မယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့ ထင်တယ်”ဟု ပြောသည်။

၁၉၉၉ ခုနှစ်၊ ပြည်ပအလုပ်အကိုင်ဆိုင်ရာဥပဒေအရ ပြည်ပနိုင်ငံသို့ သွားရောက်လုပ်ကိုင်သည့် အလုပ်သမား စာရင်းရရှိနိုင်ရေး၊ ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အကျိုးဆောင် လိုင်စင်ရအေဂျင်စီများမှ ဝင်ငွေခွန်၊ ကုန်သွယ်ခွန်များကို ပေးဆောင်စေပြီး နိုင်ငံတော်အတွက် ဝင်ငွေရရှိစေရေးအပြင် အလုပ်သမားများ အခက်အခဲပြဿနာဖြစ်၍ အကူအညီတောင်းခံလာပါက ထိရောက်စွာ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ရေးအတွက် အဆိုပါကတ်ကို ထုတ်ပေးခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉

ဘဏ်လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ရန်အတွက် ယနေ့ (ဇွန်လ ၉ ရက်)မှစတင်ပြီး သတ်မှတ်ထားသည့် ATM များတွင် ငွေသား ထုတ်ယူနိုင်ကြောင်း ကမ္ဘောဇဘဏ်(KBZ Bank) က ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ သည်။

ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ နေပြည်တော်၊ တောင်ကြီး စသည့် မြို့များရှိ KBZ ATM များတွင် တစ်ပတ်လျှင် အများဆုံး သုံးသိန်းကျပ် အား ကမ္ဘောဇဘဏ် MPU Debit(ATM ကတ်)မှ ဖြစ်စေ၊ mBanking Cardless Withdrawal ကတ်မဲ့ ငွေထုတ်ခြင်း နည်း လမ်းဖြင့် ဖြစ်စေ ထုတ်ယူနိုင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို့နောက် ငွေသား ထုတ်ယူနိုင်သော KBZ ATM များကို ဆက်လက် တိုးချဲ့ပေးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ဝင်သား ထုတ်ယူ နိုင်သည့် ATM စာရင်းများကိုလည်း အချိန်နှင့်တပြေးညီ ကြေညာသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း KBZ Bank က ယနေ့ (ဇွန်လ ၉ ရက်) ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၉

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆန်စပါးထွက်ရှိမှု အများဆုံးဒေသဖြစ်သည့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၌ စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှု ကြောင့် လယ်ယာလုပ်ငန်းခွင်များမှာ နွားများကို ယခင်နှစ်များထက် လက်ရှိတွင် ပိုမိုအသုံးပြုလာနေသည်ဟု တောင်သူများ ထံမှ သိရသည်။

ယခင်က စက်ကိရိယာများဖြင့် လုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ယခုတွင် စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်၍ ကုန်ကျစရိတ်များ သက်သာစေရန်အတွက် မိရိုးဖလာ လုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်း နွားများကို ပြန်လည် အသုံးပြုလာကြောင်း၊ ထိုသို့ နွားများ အသုံးပြု၍ လယ်ယာလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သည့်အခါ လုပ်ငန်းကြန့်ကြာမှုများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး အထွက်နှုန်းကိုလည်း ထိခိုက်နိုင်ကြောင်း တောင်သူတစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးကြည်အောင်မင်း CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးကြည်အောင်မင်းက “လောလောဆယ် တောင်သူတွေက ဒီနှစ်အဖို့မှာတော့ စိုက်မယ့်ဟာက သွင်းအားစုတွေက များတယ် လေ။ သွင်းအားစုတွေက များတော့ တချို့တဝက်ဆိုရင် နွားတွေနဲ့ လုပ်တဲ့အပိုင်းတွေ ပါလာပြီ စက်သုံးဆီဈေး မြင့်တက်မှု ကြောင့် နွားတွေနဲ့ လုပ်လာတာတွေ။ အဲတော့ အချိန်တွေက ကြန့်ကြာမှု ဖြစ်လာမယ်။ အဲတော့ နောက်ပိုင်း ဘာဖြစ်လာမယ် ဆိုတော့ သီးမယ့်အချိန်မှာ မသီးဘဲနဲ့ ကြန့်ကြာမှုတွေ ဖြစ်လာလို့ရှိရင် အထွက်နှုန်းတွေ အပေါ်မှာပါ ထိခိုက်မှာပေါ့။ အဲလိုမျိုး မဖြစ်အောင်က စက်ပစ္စည်းတွေ ရင်းနှီးပြီးတော့ ချပေးမယ့် အနေအထားမျိုး ရရင်တော့ ပိုပြီးတော့ တောင်သူတွေအတွက်ကို ပိုပြီး အကျိုးအမြတ် ရှိလာမယ်လို့ မြင်တယ်” ပြောသည်။
တိုးတက်လာသည့် ခေတ်စနစ်ကြောင့် နွားများကို လယ်ယာလုပ်ငန်းခွင်များ၌ အသုံးပြုမှု နည်းပါးနေပြီ ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်နေခြင်းကြောင့် လယ်ယာလုပ်ငန်းခွင်တွင် စက်ကိရိယာများ သုံးစွဲ ၍ ထွန်ယက်ခြင်းအစား တောင်သူများသည် နွားများအား ပိုမိုအသုံးပြုလာကြသည်။

လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေသော စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းနှင့် သွင်းအားစုစရိတ် မြင့်တက်နေမှုကြောင့် လယ်ယာလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများ အနေဖြင့် ကုန်ကျမှုစရိတ်များ ယခင်ကထက် အဆမတန် ပိုမိုကုန်ကျလာမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောင်းစိုက်တောင်သူ တစ်ဦးဖြစ် သူ ကိုမင်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကိုမင်းခိုင်က “ဒီနှစ်ဆိုရင်တော့ ကုန်ကျစရိတ်တွေက ပိုပြီးတော့ တက်လာမှာပဲလေ။ ဆီဈေးတွေ ဒီလိုတက်ပုံနဲ့ဆိုရင်။ ပထမ နှစ်တွေတုန်းက ကုန်ကျစရိတ်က အစားစားပေါ့လေ၊ မြို့နယ်အလိုက်ကို စိုက်ပုံချင်း မတူကြဘူး။ ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ တစ်ဧက ကို ဒီလိုစက်သုံးဆီ ပုံစံမျိုးနဲ့ဆိုရင် အနိမ့်ဆုံး ၃/၄ သိန်းကတော့ တစ်ဧကကို ပိုပိုပြီးတော့ ကုန်ကျမှု ရှိသွားပြီ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၌ တိုင်းဒေသကြီး တစ်ဝက်နီးပါးလောက်မှာ လယ်ယာလုပ်ငန်းခွင်တွင် နွားများကို ပြန် လည် အသုံးပြုနေကြကြောင်း၊ အများဆုံး အသုံးပြုသည့် မြို့နယ်များမှာ ဇလွန်မြို့နယ်၊ ဟင်္သာတမြို့နယ်၊ ဓနုဖြူမြို့နယ်၊ ညောင်တုန်းမြို့နယ် တို့ဖြစ်သည်။

အလားတူ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်လည်း လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများတွင် နွားများကို ပြန်လည် အသုံးပြုလာနေခြင်း ကြောင့် နွားဈေးကွက် အားကောင်းလာနေကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၈

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသအတွင်းရှိ အိန္ဒိယ-နာဂဒေသ ပန်ဆောင်မြို့ နယ်စပ်ဂိတ်ကို ပြန်ဖွင့် ပေးရန် ဒေသခံများက လိုလားနေကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ ပန်ဆောင်(နာဂ)-နန်ပေါင်(အိန္ဒိယ)ဂိတ်မှာ ယခင် ကိုဗစ်-၁၉ ပထမလှိုင်းကတည်းက ပိတ်ထားကြောင်း၊ ထို နယ်စပ် ဂိတ် ပြန်ဖွင့်ပေးပါက ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်မားနေမှုများ အဆင်ပြေသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပန်ဆောင် ဒေသခံတစ်ဦးဖြစ်သူ ဒေါ်ဒေါင်းနှင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါ်ဒေါင်းနှင်းက “နယ်စပ်ဂိတ်လေးကိုတော့ ဖွင့်စေချင်တာပေါ့ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်။ ဒီဂိတ်လည်း ဖွင့်လိုက်ခြင်းအားဖြင့် ပြည်သူ တွေလည်း ဒီဒေသထွက်တဲ့ ဂျင်းလေး၊ ဘာလေး ရောင်းလို့ရတယ်၊ သူတို့ဆီက ဆန်၊ ဆီ၊ ဆားလေး ဝယ်စားလို့ရတယ်၊ အဲဒီလို ဆိုရင်တော့ ပြည်သူတွေက အသက်ရှု ချောင်ချိတာပေါ့၊ ပြည်သူတွေ အများစိုက်တဲ့ ဂျင်းတို့ အဲဒါတွေက အိန္ဒိယကပဲ ဝယ်ပေး တာဆိုတော့ အိန္ဒိယ ဒီနယ်စပ်ဂိတ်လေး ဖွင့်ပေးလို့ရှိရင်တော့ သူတို့တွေ ဒီလိုလေးတွေ ကုန်စည် ဖလှယ်မှုတွေ ဖြစ်ပြီးမှ စား ဝတ် နေရေး နည်းနည်းပါးပါး၊ အများကြီး အထောက်အကူ မပြုရင်လည်း မိသားစု ဝမ်းစာရေး အတွက်တော့ အဆင်ပြေမယ် လို့ မျှော်လင့်တယ်လေ၊ အဲဒီလိုဆိုတော့ နယ်စပ်ဂိတ်လေးကိုတော့ ဖွင့်စေချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ပန်ဆောင်မြို့တွင် ဒေသထွက်ဆန် တစ်အိတ်လျှင် ယခင်က ၄၅၀၀၀ သာရှိသော်လည်း ယခုအခါမှာတော့ ၅၅၀၀၀ ကျပ် ဈေးတက်ခဲ့သလို၊ ဓာတ်ဆီ တစ်ဂါလံ (၄ လီတာ)ကို ၁၈၀၀၀ ကျပ်ရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် နန်ပေါင်(အိန္ဒိယ)-ပန်ဆောင်(နာဂ) နယ်စပ်ဂိတ် ပိတ်ထားသည့်အတွက် စားသောက်ကုန်များကို ရှင်ဗွေယန်၊ တနိုင်းမှ တဆင့် ဝယ်ယူရကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကုန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

ပန်ဆောင်မြို့က ကိုယ်ထူကိုယ်ထဈေး

ယခင်နှစ်က ပန်ဆောင်တွင် မိုးခေါင်၍ စပါးစိုက်ပျိုးမှု လျော့ကျခဲ့ကြောင်း၊ လက်ရှိ မိုးတွင်းကာလ ရောက်ရှိလာသည့်အတွက် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးမှာ တောင်ပြိုကျမှုများ ရှိနေကြောင်း နာဂရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှုကော်မတီမှ အတွင်းရေးမှူး ဦးကျော်ဆိုက်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးကျော်ဆိုက်က “ ကျနော့် အနေနဲ့ကြတော့ အထူးသဖြင့် ကျနော်တို့ ဒေသရဲ့ အခြေအနေကတော့ ဒီကုန်ဈေးနှုန်းကြီးတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့ ကျနော်တို့ ဒေသရဲ့ အခြေအနေနဲ့ စီးပွားရေးက အစပေါ့နော်၊ လူမှုစီးပွားရေးကနေ ငွေရေးကြေးရေး ရှာတဲ့ နေရာလည်း မရှိဘူး။ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ မြင့်တက်လာတယ်၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲလာတယ်ဆိုတော့ ကျနော့် ဒေသ အတွက်တော့ တော်တော်လေးတော့ အခက်အခဲဖြစ်နေတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့ ဆန်ရေစပါးကလည်း မနှစ်က ပြတ်သွားတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့ အဲဒီမှာ အခက်အခဲတွေ ပိုများလာတာပေါ့လေ၊ နယ်စပ်ဈေးတွေပေါ့၊ အထူးသဖြင့် ကျနော်တို့ ဖြစ်ချင်တာ တော့ နယ်စပ်ဂိတ်တွေ ဖွင့်ပေးနိုင်ရင်တော့ တစ်ဖက်တစ်လမ်းကနေ လူထုအတွက် စားဝတ်နေရေး ကာဗာတစ်ခု ဖြစ်တာ ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ပန်ဆောင်မြို့သည် အိန္ဒိယနယ်စပ် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသတွင် တည်ရှိသည်။

ထိုဒေသသည် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲခြင်းကြောင့် မြန်မာပြည်တွင်းမှ စားသုံးကုန်များ၊ လူသုံးကုန်များ တင်သွင်းရာ၌ ကုန်ကျစရိတ် မြင့်မားလေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန် ၈

မြန်မာနိုင်ငံ၏ တိုင်းနှင့်ပြည်နယ်အသီးသီးရှိ ကမ်းဝေးငါးဖမ်းလုပ်ငန်းများသည် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုကြောင့် လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ရပ်နားထားရခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများထံမှ သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ကမ်းဝေးငါးဖမ်းလုပ်ငန်းများသည်လည်း စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုကြောင့် အလုပ်သမားကြေးများ ပေးဆောင်ရန် မတတ်နိုင်သည့်အတွက် လုပ်ငန်းများ ရပ်နားထားရသည်မှာ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိကြောင်း ငါးလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူ ဦးခင်အေးမောင် CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးခင်မောင်အေးက “ဈေးတအားများနေတော့ ပင်လယ်ထဲမှာ ငါးဖမ်းတဲ့သူတွေက ငါးဖမ်းထွက် မရဘူးပေါ့။ ငါးဖမ်းလုပ်တဲ့ ဟာက ဟိုတုန်းကလိုမျိုး ငါးဈေးကလည်း မတက်ဘူး။ ဒီဘက်က ဆီဈေးကလည်း တက်နေတော့ ငါးတစ်နေ့ သွားဖမ်းတာ အဆင်မပြေဘူးဆိုတော့ အလုပ်တွေက ရာခိုင်နှုန်း အားဖြင့် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲ လုပ်တော့တယ်။ ကျန်တဲ့သူတွေက အကုန်လုံး ဖြစ်သလို လုပ်နေကြတာပေါ့။ အဆင်မပြေဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ယခင်က ငါးမဖမ်းရ ရာသီကို ဧပြီလ၊ မေလ၊ ဇွန်လ ဟူ၍ သတ်မှတ်ထားသော်လည်း လက်ရှိတွင် ဇွန်လမှစတင်၍ ငါးဖမ်းခွင့် ကို ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းဦးစီးဌာနမှ ခွင့်ပြုထားကြောင်း သိရသည်။

သို့သော် စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းများသည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးမှလွဲ၍ ကျန် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ် တချို့တွင် ၂၅၀၀ မှ ၃၀၀၀ ကြား ဝယ်ယူနေရသည့်အတွက် ငါးဖမ်း တစ်ခါထွက်သည့်အခါ စက်သုံးဆီဖိုး ၃၀၀၀၀၀(သုံးသိန်း)နီးပါး ကုန်ကျသော် လည်း ၃၀၀၀၀၀(သုံးသိန်း) ပြန်မရရှိခြင်းကြောင့် လုပ်ကိုင်မည့်သူ မရှိတော့ကြောင်း ဦးခင်အေးမောင်က ပြောသည်။

ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း တစ်ခုကိုတွေ့ရ

၎င်းက “ဘယ်လိုလုပ် သွားနိုင်မှာလဲ။ ဆီ လီတာ ၁၀၀ ကုန်တာ။ တစ်နေ့သွားလိုက်ရင် တစ်နေ့ ၂ သိန်း၊ ၃ သိန်းဖိုး နုတ်လိုက် ရင် ပိုက်ဆံက ၂ သိန်း ၃ သိန်းဖိုး မရဘူး။ အလုပ်သမားဖိုး ရှိသေးတယ်။ စားဖို့ ရှိသေးတယ်။ ပိုက်ဖမ်းတဲ့ အခြေအနေပေါ်မှာ ပိုက်တွေရဲ့ တန်ဖိုး ရှိသေးတယ်။ အလုပ်က ဘယ်လိုပြောရမလဲ ‌ရှေ့ဆက်ပြီး ဒီအတိုင်းသွားရင် အခြေအနေက ဘယ်လိုမှ မကောင်းဘူး။ လူလည်း မရှိတော့ဘူး။ နောက် အလုပ်ကောင်း လာမယ်ဆိုရင် လုပ်မယ့်လူလည်း မရှိတော့ဘူး ရခိုင်မှာ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း အများအပြား ရပ်နားလာမှုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကမ်းရိုးတမ်းဒေသ တစ်လျှောက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးနှင့် တနင်္သာရီတိုင်း‌ဒေသကြီးတို့တွင် ဖြစ်ပေါ်လျက် ရှိသည်။

မွန်ပြည်နယ်တွင် စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရ ခက်ခဲခြင်းနှင့် ဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုကြောင့် ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်မှုများ ရပ်နား လာကြသလို လုပ်ကိုင်သူ အနည်းငယ်သာ ရှိတော့ကြောင်း သိရသည်။

စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်း မြင့်တက်သော်လည်း ငါးဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာခြင်း မရှိကြောင်း၊ အလုပ်သမား စရိတ်များလည်း မြင့် တက်နေကြောင့် ရပ်နားထားရကြောင်း မွန်ပြည်နယ်၊ သံဖြူဇရပ် ငါးလုပ်ငန်းရှင်အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်ဝင်းက CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

ဦးခင်ဝင်းက “ဦးလေးလည်း ရပ်ထားရတာပဲ။ အခြေအနေ မကောင်းဘူး။ ငါးဈေးက မတက်ဘူးလေ။ ဆီဈေးပဲ တက်တယ်။ အလုပ်သမားခလည်း ဈေးတက်တယ်ဆိုတော့ အဲဒါကြောင့် ရပ်ထားတာပါ” ဟု ပြောသည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ စက်သုံးဆီဈေး မြင့်တက်မှုကြောင့် ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်၍ မရခြင်းကြောင့် ဒေသခံပြည်သူ အများအပြား အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း နည်းပါးသွားကြောင်း၊ ထို့နောက် ပြည်ပသို့ အလုပ်သွားရောက် လုပ်ကိုင်မှုများ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ရှိလာနေကြောင်း၊ ပြည်တွင်း လုပ်သား အရင်းအမြစ် အားနည်းလာကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၈

ကြက်သွန်စိုက်တောင်သူများသည် ယခုနှစ် နွေကြက်သွန်အား ဧက လျှော့စိုက်ခဲ့ကြသည့်အတွက် အထွက်နှုန်း နည်းသည့်အပြင် ပြည်ပသို့ တင်ပို့ခြင်းများလည်းရှိသဖြင့် ပြည်တွင်းတွင် လက်ကျန်နည်းကာ တစ်ပိဿာ  လျှင် ကျပ် ၁၆၀၀ ဝန်းကျင်အထိ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်နေသည်။

ကြက်သွန်သည် ဟင်းချက်ရာတွင် မပါမဖြစ် အသုံးပြုရသည့်အတွက် ယခုကဲ့သို့ တစ်ပိဿာ ကျပ် ၁၀၀၀ ကျော် အထိ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုသည် အခြေခံလူတန်းစားများအတွက် အခက်အခဲဖြစ်ကြောင်း အိမ်ထောင်ရှင်မတစ်ဦး ဖြစ်သည့် မပြည့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ကြက်သွန်ဈေးတက်တော့လည်း ဟင်းက ချက်ရတာ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ အဲဒီကုန်ကျတဲ့ ပိုက်ဆံက တခြား တစ်ခု ဝယ်လို့ရတယ်လေ။ အရင်တုန်းက အမယ် နှစ်မျိုး ဝယ်လို့ရရင် အခု တစ်မျိုးပဲဝယ်လို့ရတယ်။ ချွေတာရတာ ပေါ့။ အဲဒီလိုလျှော့သုံးရတာပေါ့။ ခါတိုင်းဆို ကြက်သွန် ဟင်းတစ်ခွက်မှာ ၄၊ ၅ လုံး ထည့်ရတဲ့နေရာမှာဆို ၃ လုံး လောက်ပဲထည့်ရတာတို့ အဲဒီလိုမျိုး လျှော့ရတာပေါ့။ အကုန်လုံးကတော့ အစစ အရာရာ လျှော့ရတာပေါ့။ အရင်တုန်းကဆို တစ်ပိဿာ ၁၀၀၀ ဆို တစ်ပိဿာလောက်ဝယ်လို့ရတယ်။ အရင်က တစ်ပိဿာ ဝယ်တဲ့အစား အခုဆို ၅၀ သားလောက်ပဲဝယ်ရတာပေါ့။ လျှော့ပြီးတော့ ဝယ်ရတာပေါ့ အရင်ထက်။ ကြက်သွန်ဈေးတစ်ခုတည်း တက်တာမဟုတ်ဘူးလေ။ အကုန်လုံးက ကုန်‌ဈေးနှုန်းက တက်နေတော့ ခါတိုင်း တစ်နေ့ စရိတ်ကို ၅၀၀၀ ဆိုရင် အခုက တစ်နေ့ ၇၀၀၀ လောက်ဖြစ်သွားတာလေ။ ဈေးတွေက မက‌တော့လေ”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ကြက်သွန်စိုက်တောင်သူနှင့် ကုန်သည်တို့ အများအပြားအရှုံးပေါ်ခဲ့ပြီး သွင်းအားစုနှင့် စက်သုံးဆီ ဈေးတို့ အဆမတန် မြင့်တက်မှုကြောင့် ယခုနှစ်တွင် ဧကလျှော့ပေါ့ စိုက်ပျိုးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

တောင်သူများမှ ရောင်းချသည်ဈေးနှုန်းသည် တစ်ပိဿာ ၁၀၀၀ ဝန်းကျင်နှုန်းထားဖြစ်သဖြင့် ပြည်တွင်းဈေးကွက် တွင် ကြက်သွန်တစ်ပိဿာလျှင် နယ်မြေဒေသပေါ်မူတည်က ကျပ်ငွေ ၁၀၀၀ မှ ၁၆၀၀ ဝန်းကျင်အထိ ပေါက်ဈေး ရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။

ကြက်သွန်အပါအဝင် အခြားကုန်ဈေးနှုန်းများမှာ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ တက်နေသော်လည်း စားသုံးသူများအား ပြန် ကြည့်နေရသဖြင့် ဈေးမတက်သေးကြောင်း ဂုံးခေါက်ဆွဲရောင်းချနေတဲ့ ကိုချမ်းမြေ့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဈေးတက်တာကတော့ နည်းနည်းတော့ အခက်တွေ့တာပေါ့။ ဒီကြက်သွန်မှမဟုတ်ဘူး တခြားကုန်ပစ္စည်း ကလည်း နေ့စဉ်နဲ့အမျှ တက်နေတာ။ ကျနော်တို့ဆိုရင် စရောင်းလာကတည်းက ဈေးက ဒီအတိုင်းပဲ။ ဒါပေမယ့် ထပ်ပြီးတော့ တက်လိုက်လို့မရဘူး။ သူတို့အတွက်က ဈေးတက်ပေမယ့် အကိုတို့ဘက်က တက်လို့မရတော့ အကို တို့အတွက်က ဒီကာလ နည်းနည်းတော့ ခက်ခဲတာပေါ့။ လောလောဆယ်တော့ ဈေးတက်ဖို့မရှိသေးဘူး။ အကို ဈေးနှုန်းပြောင်းထားလည်းမကြာသေးဘူးဆိုတော့။ ပြီးခဲ့တဲ့လလောက်ကမှ နေရာပြောင်းဘာညာဆိုတော့ ပုံမှန် ထက် ဈေးနည်းနည်းလေးတက်ထားတာရှိတယ်ဆိုတော့။ အခုကုန်ဈေးနှုန်းတက်ပေမယ့်လည်း ထပ်ပြီးတက်ဖို့ မရှိသေးဘူး။ ဘာလို့ဆို စားသုံးသူတွေကိုနည်းနည်း ပြန်ပြီးကြည့်ပေးတဲ့သဘောပေါ့”ဟု ပြောသည်။

ယခုနှစ်၏ နွေကြက်သွန်ဈေးနှုန်းသည် အခြေခံလူတန်းစားများအတွက် အဆင်မပြေသော်လည်း တောင်သူနှင့် ကုန်သည်များအတွက် အဆင်ပြေကြောင်း ပွဲရုံကုန်သည်များနှင့် တောင်သူများထံက သိရသည်။

ကြက်သွန်ကုန်သည်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ကိုသက်ဖြိုးက“ပြည်တွင်းဈေးအရမ်းကောင်းနေတဲ့အနေအထားပဲ။ ၆ လပိုင်း ဆိုရင် ခါတိုင်းတုန်းက ဖြစ်မှ ၇၀၀၊ ၈၀၀ ပေါ့လေ။ အခုချိန်မှာ တောင်သူရောင်းဈေးကိုက ၁၀၀၀၊ ၁၁၀၀၊ ၁၂၀၀ ပေါ့။ တောင်သူတွေရဲ့ရောင်းဈေးကိုက အဲဒီလောက်ရှိနေတာ။ ဒီနှစ်ကတော့ အကျိုးရှိပါတယ်။ အကျိုးရှိပါတယ် ဆိုပေမယ့် ဒီဟာက ဈေးနှုန်းတစ်ခုသာ မြင့်လာတာလေ။ ကုန်ကျစရိတ်မြင့်တာတွေလည်း ရှိသေးတာပေါ့။ ဒီဘက် ဓာတ်မြေဩဇာတို့ နောက်ပြီးတော့ အကုန်လုံးပေါ့ အစစ အရာရာ ကုန်ဈေးနှုန်းတက်တာနဲ့ဆိုရင် ဒါကြီးက တောင်သူတွေအတွက် အရမ်းကြီးအကျိုးရှိပါတယ်လို့တော့ ပြောလို့မရဘူး။ ဒီဈေးကလည်း အဆင်ပြေတဲ့ အနေအထားမှာပဲ ရှိပါသေးတယ်” ဟု ပြောသည်။

ယခုကဲ့သို့နှုန်းထားအရ တောင်သူများအတွက် အကျိုးအမြတ်ရှိမည်ဆိုပါက မိုးကြက်သွန်စိုက်ပျိုးမှုတွင် စိုက်ပျိုးမှု နှုန်း များပြားလာနိုင်ကြောင်း ကုန်သည်များက သုံးသပ်သည်။

ကြက်သွန်များအား ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်းနှင့် မလေးရှား နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ရောင်းချနေခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုနှစ်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှ ဝယ်ယူမှု နည်းကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၇

ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ စက်သုံးဆီ ခွဲတမ်းရရှိမှု လျော့နည်းသွားခြင်းကြောင့် လိုသလောက် မရောင်းချပေးနိုင်သည့် အခြေအနေ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ စက်သုံးဆီ အရောင်းဆိုင်များထံမှ သိရသည်။

ယခင်က စက်သုံးဆီများကို လိုသလောက် ဝယ်ယူ၍ ရသော်လည်း လက်ရှိတွင် စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရာ၌ လိုအပ်သည့် ပမာဏအား တင်ပြရကြောင်း၊ လိုအပ်သလောက် ဝယ်ယူ၍မရဘဲ ခွဲတမ်းရရှိမှု လျော့ကျသွားခြင်းကြောင့် ပြန်လည် ရောင်းချရာတွင် လိုအပ်သလောက် ရောင်းချမပေးနိုင်သည့် အခြေအနေ ဖြစ်နေကြောင်း တောင်ကုတ်မြို့နယ်မှ စက်သုံးဆီဆိုင်ပိုင်ရှင် တစ်ဦး က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “၁ လမှာ ကိုယ်ရောင်းတဲ့အားကို တင်ပြလို့ရှိရင် ကိုယ်လိုချင်တဲ့အားကို တင်ပြလို့ရှိရင် ၃ စီးလောက် လိုချင်ရင် ၂ စီး လောက်ပဲ ပေးတယ်ပေါ့။ အဲလိုပုံစံ လျှော့ချလိုက်တာပေါ့။ အခက်အခဲတော့ ဖြစ်တာပေါ့။ ကိုယ်ရောင်းချင်သလောက် ရောင်း လို့ မရတော့ဘူးလေ။ ဝယ်တဲ့သူကလည်း လယ်ထွန်မယ့် သူကလည်း ၁ ရာသီမှာ ဂါလံ ၅၀ ကုန်မယ်။ လာဝယ်တော့ သူ့ကို ဂါလံ ၅၀ မရောင်းနိုင်ဘူး။ ဂါလံ ၂၀ လောက်ပဲ ရောင်းနိုင်တယ်။ အဲလို အခက်အခဲ ဖြစ်ကုန်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

စစ်တွေမြို့ ဆီဆိုင်ကြီးများတွင် ပရီမီယမ် ဒီဇယ်ဆီ တစ်လီတာကို ၂၆၈၀ ကျပ်၊ ဒီဇယ်ဆီ တစ်လီတာကို ၂၆၅၀ ကျပ်၊ အောက် တိန်း-95 တစ်လီတာကို ၂၄၂၀ ကျပ်၊ အောက်တိန်း-92 တစ်လီတာကို ၂၃၃၅ ကျပ် စသဖြင့် စျေးနှုန်းအသီး ရှိသည်။

ထို့နောက် မောင်တောမြို့နယ်ရှိ ဆီဆိုင်ကြီးများတွင် ဓာတ်ဆီ တစ်လီတာကို ၃၀၀၀ ကျပ် ပေးဝယ်နေရကြောင်း၊ လမ်းဘေး ဆိုင်များတွင် ၃၅၀၀ ကျပ်ခန့်အထိ မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုကြောင့်လည်း ရခိုင်ပြည်နယ်သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနှင့် ကုန်သွယ်မှု ပြုလုပ်ရာတွင် ချင့်ချိန် ၍ လုပ်ဆောင်နေရကြောင်း၊ အမြတ်အစွန်းရရှိမှု နည်းပါးသွားကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန်သည်နှင့် စက်မှုအသင်းချုပ် အတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စက်သုံးဆီ အရောင်းဆိုင်

ဦးအောင်အောင်က “ဒီလိုမျိုး ဆီဈေးတွေ တက်လာတယ်။ ဆီပြတ်လပ်မှုတွေ ဖြစ်လာတဲ့အခါမှာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စရိတ် တွေက တက်လာပါတယ်။ တစ်ဖက်နိုင်ငံကို ကျနော်တို့ ကုန်တင်ပို့နေရတဲ့ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး လုပ်ငန်းတွေမှာလည်း သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေး စရိတ်တွေ မတည်ငြိမ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် လုပ်ငန်းတွေ အနေနဲ့ တော်တော်လေး စဉ်းစားပြီးတော့ လုပ်နေရပါတယ်။ ကုန်ဈေးနှုန်း အခက်အခဲ ကနေပြီးတော့ မျှော်လင့်မထားတာတွေ ဖြစ်နေတဲ့ဟာမျိုးပေါ့နော်။ အဲဒါကြောင့် တော်တော်လေး ဂရုစိုက်ပြီးတော့ လုပ်ရပါမယ် အခုချိန်မှာ။ ရောင်းထားတဲ့ ပစ္စည်းကနေတဆင့် ပြင်ဆင်စရိတ် နှုတ်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ အကျိုးအမြတ် မရှိတာတွေ၊ အမြတ်နည်းတာတွေ၊ ဆုံးရှုံးမှု ရှိတာတွေ ရှိကောင်း ရှိနိုင်တာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

စက်သုံးဆီ လိုသလောက် ဝယ်ယူ၍ မရသည့်အပြင် စက်သုံးဆီ ဆိုင်များသို့ လာရောက်သူ များပြားသောကြောင့် တန်းစီ စောင့်ဆိုင်း နေရခြင်း၊ စက်သုံးဆီ ဆိုင်တချို့တွင် ဆီအမျိုးအစား စုံလင်စွာ ရောင်းချမှုများ မရှိတော့ခြင်းနှင့် စက်သုံးဆီ ဈေး နှုန်း များသည်လည်း အလွန်မြင့်တက်နေကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

စစ်တွေဒေသခံ ကိုမိုးဇော်က “စက်သုံးဆီက အခုက ဈေးတွေ တအားမြင့်နေလို့။ ဝယ်ရမလွယ်ဘူး။ ဝယ်ရတာလည်း ခက် တယ်။ ဆိုင်ကယ်တွေတောင် တန်းစီရတယ် ဆိုင်ကယ်ဆီဖြည့်ဖို့ တစ်ခေါက်ဆိုရင်လေ။ ဆီဆိုင်တွေမှာ အကြာကြီးပဲ တန်းစီ ရတာ။ ကျနော်တို့ဆီမှာလည်း တစ်ခါတလေ ဒီဇယ်ပြတ်သွားတာ ရှိတယ်။ ဆီမရှိဘူးလို့ ပြောပဲ ပြောတယ်သူတို့က။ ဒီအတိုင် ဈေးတက်လာရင် ကျနော်တို့ မှာ ကုန်နဲ့ ဆန်ကားတွေ အဆင်ပြေမှာ မဟုတ်တော့ဘူးဗျ။ ကား ၃ စီးထွက်မယ့် နေရာမှာ ၁ စီး ပဲ ထွက်ရမှာ။ အဲဒါဆိုရင် အဆင်မပြေတော့ဘူး။ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုလည်း အဆင်ပြေတော့မှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု ပြောသည်။

ယခုအတိုင်း စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရ ခက်ခဲခြင်း၊ ဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်းများကို မြန်မာ့‌ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းမှ ဖြေရှင်းပေးရန် လိုအပ်သလို စက်သုံးဆီ တင်သွင်းဖြန့်ဖြူး ရောင်းချသူများ အနေဖြင့်လည်း ထိန်းညှိပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှု မဖြစ်ပေါ်ရေး ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များက လိုလားနေကြသည်။

စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်း မြင့်တက်ပြီး တည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်းနှင့် လိုအပ်သလောက် ဝယ်ယူ၍ မရခြင်းများကြောင့် လုပ်ငန်း လည်ပတ်မှု နှောင့်နှေးခြင်းများ ရှိလာသကဲ့သို့ ရပ်နားထားရသည့် လုပ်ငန်းများ ရှိနေကြောင်းလည်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၆

မြန်မာ - တရုတ် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် နှစ်ဖက်နိုင်ငံ ကုန်တင်ယာဉ်များကို မေလ ၁၆ ရက်နေ့မှ စတင်၍ ဝင်ထွက်ခွင့် ပြုလိုက်ခြင်းကြောင့် ခေါက်တိုကုန်တင်ယာဉ် ငှားရမ်းခများ ယခင်ကထက် အဆမတန် သက်သာလာကြောင်း မူဆယ် ကုန် သည်များထံမှ သိရသည်။

မြန်မာကုန်တင်ယာဉ်များ တရုတ်နိုင်ငံတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခွင့် မရရှိခင် အချိန်က ခေါက်တိုကုန်တင်ယာဉ် ငှားရမ်းခသည် တန် ၅၀ ဆံ့ တွဲကားတစ်စီးကို သိန်း ၁၀၀ နီးပါးဖြင့် ငှားရမ်းရကြောင်း၊ လက်ရှိ မြန်မာကုန်တင်ယာဉ်များ တရုတ်နိုင်ငံသို့ တိုက်ရိုက် ဝင်ရောက်ခွင့် ရရှိသွားသည့်အတွက် ငှားရမ်းခ ၁၀ သိန်းသာ ပေးရတော့ကြောင်း မူဆယ်ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးမင်းသိန်းက “ မေလ ၁၆ ရက်နေ့မှာ မြန်မာကားတွေကို အစားထိုး ယာဉ်မောင်းစနစ်ကနေ တိုက်ရိုက် ဝင်ရောက်လို့ ရပြီးတဲ့ နောက်မှာ ခေါက်တိုကားခတွေက ဈေးတွေ ကျသွားတယ်။ မေလ ၁၆ ရက်နေ့ မတိုင်မီက ဆန်အိတ် ၁ ထောင် တန် ၅၀ တင် တဲ့ တွဲကားတစ်စီးကို ကားခ သိန်း ၁၀၀ လောက် ပေးရတယ် ဗမာငွေ။ အခုကျတော့ မေလ ၁၆ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်းမှာ ယခင် သိန်း ၁၀၀ လောက် ပေးရတဲ့ ကားခက အခု ၁၀ သိန်းလောက်ပဲ တန်တယ်။ ကားခက သိသိသာသာ ကျသွားတယ်။ ဘာကြောင့်လဲ ဗမာကားတွေ တိုက်ရိုက် ဝင်ခွင့်ရတဲ့အတွက်။ တကယ်လို့များ ဗမာကားတွေက မိမိကားကို မိမိကိုယ်တိုင် မောင်း ပြီး ဝင်လို့ရမယ်ဆိုရင် ခေါက်တိုကားခလည်း ဒီထက် ပြန်ကျအုံးမယ်” ဟု ပြောသည်။

ခေါက်တိုကုန်တင်ယာဉ် ငှားရမ်းခ ဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းသွားရခြင်းသည် မြန်မာကုန်တင်ယာဉ်များ တရုတ်နိုင်ငံသို့ တိုက်ရိုက်ဝင်ရောက်ခွင့် ရရှိသွားခြင်းနှင့် ယခုအချိန်သည် ကုန်ပစ္စည်းရှားပါးသည့် အချိန်ဖြစ်ခြင်းကြောင်းဟု သိရ သည်။

ယခင် သစ်သီးတင်ပို့မှု များပြားနေချိန် ကုန်တင်ယာဉ်များလည်း များပြားကာ အဆိုပါ အချိန်များတွင်မူ ကုန်တင် ယာဉ်ငှားရမ်းခများမှာ နှစ်နိုင်ငံအပြန်အလှန် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်နေသော်လည်း လက်ရှိတွင် ကုန်စည် ရှားပါးခြင်း ကြောင့် ဈေးနှုန်း ကျဆင်းလာနေပြီဖြစ်သည်ဟု သစ်သီးကုန်ကားသမားတစ်ဦးဖြစ်သူ ကိုဆန်းဝင်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

“ကားခတွေကတော့ ကျသွားပြီ။ အဝင်လည်း ကျသွားပြီ။ အထွက်လည်း ကျသွားပြီ။ သစ်သီးရှားတဲ့အပေါ်မှာပဲ မူတည်တယ်။ အခုက သစ်သီးက ရှားသွားပြီလေ။ အရင်တုန်းက ဖရဲသီးတို့၊ သခွားမွှေးတို့ ဗမာကုန်သည်တွေက ဝင်ချင်တာများတော့ ကားခတွေ ဈေးတင်ပြီး ရတယ်။ အခုက ကျသလောက် ဖြစ်သွားပြီးတော့ တရုတ်ကားက ၈၅၀၀ (ယွမ်)၊ ၈၀၀၀၊ ၉၀၀၀ ပေါ့။ အရင်တုန်းက ၃ သောင်းခွဲလောက် ပေးရတာပေါ့။ ဟိုဘက်က အထွက်က အရင်တုန်းက ၃ သောင်းလောက် ပေးရတယ်။ အခုက ၆ ထောင်၊ ၅ ထောင် အမျိုးမျိုးပဲ” ဟု ပြောသည်။

ယခု ကုန်တင်ယာဉ် ငှားရမ်းခဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းလာပြီဖြစ်သော်လည်း မူလပထမဈေးနှုန်း၊ ကိုဗစ် - ၁၉ ရောဂါ မဖြစ်ပွားမီဈေးနှုန်းနှင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်များ အားလုံး ဖွင့်လှစ်ထားသည့် အချိန်၏ဈေးနှုန်းသို့ ပြန်လည် မရောက်ရှိသေးကြောင်း ဦးမင်းသိန်းက ပြောသည်။

“မူလဈေးနှုန်းမှာ အမှန်မှာ သူက ဟိုဘက်နဲ့ ဒီဘက်က မိုင်က ၁ မိုင်လောက်ပဲ ဝေးတယ်။ ပုံမှန်ဟိုးအရင်တုန်းက ဈေး ကိုဗစ်မဖြစ်ခင်တုန်းက ဈေးဆိုရင်၊ ဂိတ်တွေ အားလုံးဖွင့်တုန်းက ဈေးဆိုရင် ၂ သိန်းလောက်ပဲ ရှိတယ်။ အရင်တုန်းက ဂိတ်က ၅ ဂိတ်ဖွင့်တယ်။ ၅ ဂိတ် ဖွင့်တုန်းကကျတော့ ကျင်စန်းကျော့ကနေ ဝမ်တိန်သွားရင် ခေါက်တိုခက ၂ သိန်းလောက်ပဲ ကုန်တယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ ဂိတ်တွေ ပိတ်တယ်။ စည်းကမ်းချက် တွေ ထုတ်တယ်။ ဗမာကားတွေ မဝင်ရဘူး။ အစားထိုးယာဉ်မောင်းတွေနဲ့ သွားတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ ကားခတွေ ဈေးတက်လာတာ” ဟု ပြောသည်။

ကိုဗစ်ရောဂါ အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှစတင်၍ မြန်မာ - တရုတ် ကုန်သွယ်ရေးတွင် အရေးပါသည့် ချင်းရွှေဟော်၊ နန်းတော်ဂိတ်၊ ဂျယ်ဂေါင်ဂိတ်၊ ဆင်ဖြူဂိတ်နှင့် မန့်ဝိန်းဂိတ်တို့ကို တရုတ်နိုင်ငံဘက်မှ ပိတ်ထားခဲ့ပြီး ကျင်စန်းကျော့ဂိတ်တစ်ခုတည်းကိုသာ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၄

တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကျယ်ဂေါင်ဘက်တွင် ပိတ်မိနေသည့် မြန်မာဘက်မှ ကုန်တင်ယာဉ်များနှင့် ကုန်ပစ္စည်းများအား မကြာခင်တွင် ပြန်ထုတ်ခွင့်ရတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း မူဆယ်နယ်စပ်ကုန်သည်များထံက သိရသည်။

တွဲကားအစီးရေ ၆၀၀ နီးပါးခန့်သည် ကျယ်ဂေါင်ဘက်တွင် ကိုဗစ်ကြောင့် တစ်နှစ်ကျော်ကြာပိတ်မိနေပြီး ပြန်ထုတ်မရသည့်အတွက် အချို့ ကုန်ပစ္စည်းများမှာ ပျက်စီးသွားပြီဖြစ်ကြောင်း မူဆယ် ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးမင်းသိန်းက “ဒါတွေက ကြာလည်းကြာသွားပြီဆိုတော့ တချို့တွေဆို ပျက်စီးကုန်ပြီ။ အဲဒီတော့ နှစ်နိုင်ငံ တာဝန် ရှိပုဂ္ဂိုလ်တွေ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီးတော့ ဒီကုန်ပစ္စည်းတွေကို ကျယ်ဂေါင်ကနေပြီးတော့ ရွှေလီ၊ ကျယ်ဂေါင်နဲ့ မူဆယ်ဆိုတာ ခြံစည်းရိုးပဲခြားတယ်။ ဒါပေသိ ကျယ်‌ဂေါင်-မူဆယ် ဂိတ်ကို ပိတ်ထားတဲ့အတွက် ကျယ်ဂေါင်မှာ ပိတ်မိနေတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေကို ကျယ်ဂေါင်ကနေပြီးတော့ ရွှေလီသွားမယ်၊ ရွှေလီကနေပြီး ဝမ်တိန်ကို လာမယ်။ ဝမ်တိန်ကမှတဆင့် ကျင်စန်းကျော့ဂိတ်ကိုဖြတ်ပြီးတော့ ဗမာပြည်ထဲကို ပြန်ဝင်တဲ့အစီအစဉ် ဆောင်ရွက်နေပါ တယ်။ အခု‌တော့ စီစဉ်နေတာတော်တော်လေး အဆင်ပြေနေပါပြီ။ လိုအပ်တဲ့ကိစ္စတွေ အနည်းအကျဉ်းပြီးရင်တော့ ဒီပစ္စည်းတွေ ထုတ်လို့ရပါပြီ။ လောလောဆယ်မပြီးပြတ်သေးဘူးဆိုတာက ဂျူတီကိစ္စတွေ မပြီးပြတ်သေးလို့။ ဂျူတီကိစ္စတွေ ပြီးပြတ်ပြီးရင်တော့ ဒီပစ္စည်းတွေ ထုတ်လို့ရပါပြီ” ဟုပြောသည်။

ထိုပစ္စည်းများမှာ ဆောက်လုပ်ရေး၊ ဆေးဝါး၊ စားကုန်သောက်ကုန်၊ လျှပ်စစ်၊ စက်ပစ္စည်းတို့ဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ လမ်းကြောင်း ၃ ခုမှ ပြန်ထုတ်ရမည်ဖြစ်သည့်အတွက် ကုန်သည်များ ကုန်ကျစရိတ်ပိုများမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရ သည်။

မြန်မာ-တရုတ်နိုင်ငံနယ်စပ်ဖြစ်သည့် ကျယ်ဂေါင်ဂိတ်အား တွေ့ရစဉ်

ကျယ်ဂေါင်တွင်ပိတ်မိနေသည့် ကုန်ပစ္စည်းများအား ပြန်ထုတ်ခွင့်ပြုရန် မြန်မာဘက်မှ ကုန်သည်များက တောင်းဆိုသည့်အတွက် ယခုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုလအတွင်း ထိုကုန်ပစ္စည်းများအား ပြန်ထုတ်၍ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဦးမင်းသိန်းက ပြောသည်။

ထို့အပြင် မြန်မာ-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများအား ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန်အတွက်လည်း နှစ်နိုင်ငံတာဝန်ရှိသူများ ဆွေးနွေးနေကြကြောင်းသိရသည်။

ဦးမင်းသိန်းက “အများကြီးကောင်းသွားတာပေါ့။ အခုက ဂိတ်တစ်ဂိတ်ပဲဖွင့်တယ်။ ရှိတာက ဂိတ် ၅ ဂိတ်လောက် ရှိတယ်။ ၅ ဂိတ်လုံးဖွင့်နိုင်မယ်ဆိုရင် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု မြန်ဆန်သွက်လက်သွားမယ်။ ခေါက်တိုခတွေလည်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစရိတ်တွေ အများကြီး ကျဉ်းသွားမယ်။ ဒါကြောင့် ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ ဂိတ်အားလုံး ဖွင့်မယ်ဆိုရင်တော့ ဒါအများကြီးကောင်းပါတယ်။ အများကြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဟာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမယ် လို့ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ကျင်စန်းကျော့ဂိတ်မှ ဆန်၊ ဆန်ကွဲ၊ ပဲ၊ ရော်ဘာ စသည့် စားကုန်သောက်ကုန်ပစ္စည်းများသည် တရုတ်ဘက်သို့ တစ်ရက်လျှင် ကုန်အကားအစီးရေ ၅၀ ခန့် ဝင်ရောက်ကြောင်းနှင့် တရုတ်ဘက်မှလည်း မြန်မာ ဘက်သို့ ကုန်ကား ၅၀ ခန့်ဝင်ရောက်ကြောင်းသိရသည်။

တရုတ်ဘက်မှ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုပြုရာတွင် ကိုဗစ်နှင့်ပတ်သက်၍ ယခင်ကထက် တင်းကြပ်မှုမရှိသော် လည်း တင်ပို့မည့် ကုန်ပစ္စည်းများတွင်မူ ကိုဗစ် ရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေးနေဆဲဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။