CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅

မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်က ပို့ကုန်ရငွေနှင့် ပတ်သတ်၍ ပြန်လည်ထိန်းချုပ်မှု ပြုလုပ်လိုက်ကြောင်း ကုန်သည် များထံမှ သိရသည်။

ယခင်က ဆန်၊ ပဲမျိုးစုံ၊ ပြောင်းနှင့် ရော်ဘာတင်ပို့မှုများမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေကို စက်သုံးဆီ၊ စားသုံးဆီများ ပြန်လည်တင်သွင်းမည်ဆိုပါက ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို တင်သွင်းခွင့်ပြုထားခြင်းဖြစ်ပြီး ကျန်ရှိသည့် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းထဲကမှ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဗဟိုဘဏ်ပေါက်ဈေးဖြင့် ရောင်းချကြရပြီး ကျန် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ပြင်ပ ပေါက်ဈေးဖြင့် ရောင်းချခွင့်ပြုထားခြင်း ဖြစ်သည်။

သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် မိမိကိုယ်တိုင် စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီများကို တင်သွင်းခြင်းမပြုပါက ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဗဟိုဘဏ်ပေါက်ဈေးဖြင့် ရောင်းချရမည်ဖြစ်ပြီး ကျန်ရှိသည့် ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ပြင်ပပေါက် ဈေးဖြင့် ရောင်းချကြရမည့်စနစ် ပြန်လည်ဖြစ်သွားသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ပြောင်းဈေးအနေနဲ့ နည်းနည်း ပြန်အေးမယ်ပေါ့နော်။ ဘာလို့ဆို အရင်တုန်းက ၇၀ နဲ့ရောင်းမယ်။ ၇၀/၃၀ နဲ့ တွက်ပြီးတော့ ဘယ်လောက် ဘယ်လောက်နဲ့ တွက်လို့ရတယ်။ အခုက ကုန်သည်ကိုယ်တိုင် ဆီသွင်းပါဆိုတော့ သွင်းနိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေလည်း ရှိကောင်းရှိနိုင်တယ်။ မသွင်းနိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေလည်း ရှိတယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီတော့ အဲဒီအပေါ်မှာ ၆၅ - ၃၅ နဲ့ ပြန်တွက်၊ နည်းနည်းတော့ အလုပ်တွေ ရှုပ်သွားတာပေါ့။ အရင်ကတော့ ဗဟိုဘဏ်ကို ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းသွင်း၊ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို import ပြန်သွင်းခွင့်ပြုတယ်ပေါ့နော်။ စက်သုံးဆီတို့ ပြန်သွင်းမယ့်သူတွေကို ပြန်ရောင်းလို့ရတယ်လို့ ပထမက ကြေညာထားတယ်။ ဆီကုမ္ပဏီကြီးတွေကို ရောင်းရင် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းပေးမယ်၊ ကျန်တဲ့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းပေါ်မှာမှ ၆၅ - ၃၅ ပြန်ခွဲမယ်။ 

အခုကျတော့ မဟုတ်တော့ဘူး။ ကိုယ်တိုင် ပြောင်းရောင်း မယ်၊ ကိုယ်တိုင် ဆန်ရောင်းမယ်၊ ကိုယ်တိုင်သတ်မှတ်ထားတဲ့ ကုန်တွေကို သွင်းမယ်ဆိုရင် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းရမယ်။ အဲဒီလိုမှ မဟုတ်ရင် ၆၅ - ၃၅ ပဲ ဖြစ်ပြန်တယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီလိုဆိုတော့ ဈေးနှုန်းတွေက လောလောဆယ် ရက်ပိုင်း တော့ အတက်ဘက်မှာ ကမောက်ကမ ဖြစ်ဦးမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ယခင်က သတ်မှတ်ပေးထားသည့် ပို့ကုန်ရငွေမူဝါဒတွင် ဆန်၊ ပဲ၊ ပြောင်း တင်ပို့ပြီး စက်သုံးဆီများ ပြန်လည် တင်သွင်းမည်ဆိုပါက ကုန်သည်များအနေဖြင့် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး ပြင်ပပေါက်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရရှိခြင်း ကြောင့် ကုန်စည်များကို ဈေးကောင်းပေး၍ ဝယ်ယူထားကြသော်လည်း လက်ရှိတွင် ပို့ကုန်မူဝါဒ ပြောင်းလဲလိုက် ခြင်းကြောင့် ယင်းကုန်စည်များတွင် အကျိုးအမြတ် ရရှိမှု နည်းပါးသွားသည်။

ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒ ပြောင်းလဲလိုက်ခြင်းကြောင့် ပို့ကုန်တင်ပို့မှုအပိုင်းတွင် ထိခိုက်မှု မရှိသော်လည်း ကုန်သည်များ အကျိုးအမြတ် နည်းပါးသွားခြင်းကြောင့် တောင်သူများတွင်လည်း ဈေးနှုန်းရရှိမှု နည်းပါးသွားမည် ဖြစ်သည်။

ဆန်အိတ်များ သယ်ယူနေစဉ်

ပို့ကုန်ရငွေနှင့် ပတ်သက်၍ မူဝါဒသည် မကြာခဏ ပြောင်းလဲမှု လုပ်ဆောင်နေခြင်းကြောင့် ကုန်သည်များ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ရာတွင် အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်ကြရသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးကုန်သည်များအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ကျန်တဲ့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကိုမှ ၆၅ - ၃၅ ပြန်ခွဲတော့ နည်းနည်း ပိုရတာပေါ့။ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးနီးလောက်ကို ပိုရတယ် ဆိုတဲ့သဘောပေါ့။ အပြင်ဈေးနဲ့ ရတာပေါ့။ အခုကတော့ ၆၅ ပဲ ရတော့ နည်းနည်းတော့ ကွာသွားတာပေါ့။ ကုန်သည်ကတော့ အဲဒီလို ရုတ်ချည်းရုတ်ချည်းပြောင်းရင်တော့ နည်းနည်း လုပ်ရခက်တာပေါ့။ အခုဈေးကလည်း Fair ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဈေးတွေကို open လုပ်လိုက်ရင်တော့ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ဖြစ်မယ်။ ဒေါ်လာဈေးတွေလည်း တအားတက်သွားနိုင်တယ်။ အခုက ထိန်းထားတာပေါ့။ မူဝါဒတွေက တည်ငြိမ်တာတော့ ပိုကြိုက်တာပေါ့ ကုန်သည်တိုင်းက။ ရုတ်ချည်းရုတ်ချည်းပြောင်းနေတော့ နည်းနည်း လုပ်ရကိုင်ရခက်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒ ပြောင်းလဲလိုက်ခြင်းကြောင့် ကုန်သည်များအနေဖြင့် အကျိုးအမြတ် ရရှိမှု နည်းပါးသွားခြင်း ကြောင့် ဈေးကွက်အတွင်း ဈေးနှုန်းချ၍ ဝယ်ယူလာမှုများလည်း ရှိလာနေသည်။

ယခုနှစ်တွင် သွင်းအားစုဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် တောင်သူများအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးထားသည့် သီးနှံများ တွင်လည်း ဈေးကောင်းရရှိရန်အတွက် မျှော်မှန်းထားသော်လည်း လက်ရှိ ပြောင်းလဲလိုက်သည့် မူဝါဒကြောင့် လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် ဈေးနှုန်းဖြင့်ပင် တည်မြဲနေရန်အတွက် မျှော်လင့်နေရသည့် အနေအထား ဖြစ်နေသည်ဟု ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ပြောင်းစိုက်တောင်သူ ကိုမင်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ပြောင်းဈေးနဲ့ ပတ်သက်ရင်တော့ တောင်သူတွေက သွင်းအားစုက တအားတက်နေတော့ ဈေးတော့ လိုချင် တာပေါ့။ အခုပုံစံအနေအထားနဲ့ဆိုရင် ဈေးကနည်းနည်းတက်မယ် အဲဒီလို မှန်းထားတယ်။ အများဆုံးကတော့ နည်းနည်းလေး တက်မယ့်ဘက်ကို မှန်းကြတာပေါ့။ အမှန်ကတော့ ပြောင်းသမားက ပြောင်းလောက်ပဲ။ ရတဲ့ ပိုက်ဆံယူမယ်၊ လိုအပ်တဲ့နေရာ သုံးမယ်ပေါ့။ ပြန်ဝယ်ရင်လည်း ဝယ်မယ်။ ဒီလိုပဲ လုပ်ချင်ကြတဲ့အတိုင်းအတာ။ အခုက ဒီဟာသွားပြီ ဟိုဟာပြန်ယူလာခဲ့ဆိုတော့ အလုပ်ဖြစ်ရင်ကောင်းတယ်၊ အလုပ်မဖြစ်ရင် တစ်မျိုးဖြစ်ဦး မှာလေ။ အဲဒါကြောင့် အဲဒီပုံစံကို မကြိုက်ကြတဲ့သူ များတာပေါ့။ မှန်းဖို့က ပြောင်းဈေးက ချွန်တက်သွားမယ့် ပုံစံတော့ မရှိတော့ဘူး။ အခုပုံမှန်ဈေးအတိုင်းပဲ မြဲနေပါစေလို့ ဆုတောင်းရမလို ဖြစ်နေတယ်” ဟု ပြောသည်။

ယခင်က ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒကို ဆန်၊ ပဲ၊ ပြောင်း တင်ပို့မှုမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီကို တင်သွင်းခွင့်ပြုထားခြင်းဖြစ်ပြီး ရော်ဘာတင်ပို့မှုမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ဓာတ်မြေဩဇာ တင်သွင်းခွင့်ပြုထားခြင်း ဖြစ်သည်။