CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀
ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းကိုပင် ပန်းတိုင်ရည်မှန်းချက် ပြည့်မီအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ပါက နိုင်ငံ့စီးပွားရေးသည်လည်း များစွာတိုးတက်လာနိုင်မည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြည်ထောင်စု အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆန်စပါးထက် နိုင်ငံခြားငွေ ပိုမိုရရှိသည့် စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်အများကြီးရှိသည့်အတွက် ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းအပေါ်တွင် မမှီခိုသင့်ကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက ထောက်ပြကြသည်။
ပြည်တွင်းတွင် ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးမှုနှင့် ထွက်ရှိမှုသည် များပြားသော်လည်း ဆန်စပါးမှ ရရှိသည့် နိုင်ငံခြားငွေသည် ကော်ဖီနှင့် တခြားသော ဆီထွက်သီးနှံများမှ ရရှိသည့် နိုင်ငံခြားငွေထက် နည်းပါးခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းအပေါ်တွင် မမှီခိုသင့်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။
“အမှန်မှာတော့ ဆန်စပါးထက် ပိုရနိုင်တဲ့ စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်တွေ အများကြီး ရှိတယ်လေ။ ဆန်စပါးက တစ်တန်မှ ဒေါ်လာ ၄၀၀ လောက်ပဲ ရမှာကိုး။ တွက်ကြည့်လိုက်ပေါ့၊ တန်ချိန်ကို သန်းချီတင်မှ ဘယ်လောက် ရမှာလဲ။ သိပ်ချမ်းသာလောက်တဲ့ ပိုက်ဆံတော့ မဟုတ်ဘူးဗျ။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဆန်တင်ပို့ပြီး ချမ်းသာနေတဲ့နိုင်ငံ တော့ ဒီလောက်ကြီးလည်း မရှိပါဘူး။ အများအားဖြင့်တော့ အမယ်စုံ တင်ရတာပေါ့နော်။ ဆန်ထက် ပိုရတဲ့အရာ တွေလည်း ရှိတာပေါ့နော်။ စိုက်ပျိုးသီးနှံမှာ သေချာ analysis လုပ်ရင် ကော်ဖီဆိုလည်း အများကြီး ရနိုင်တာပေါ့ နော် ဥပမာအားဖြင့် ပြောပြတာ။ တကယ်တင်နိုင်ရင် ကော်ဖီက ပိုတောင်မှ ပိုက်ဆံရတာပေါ့။ အဲဒီလိုပေါ့ စိုက်ပျိုး သီးနှံမှာလည်း လုပ်နိုင်တဲ့ ဆီထွက်သီးနှံတွေအများကြီး ရှိပါတယ်။ ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းတော့ ရည်ရွယ်ပြီး လုပ်တာတော့ သိပ်ပြီးတော့ ဆရာတို့တော့ မှတ်ချက်တော့ မပေးလိုပါဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဆန်စပါးထက် ပိုကောင်းတဲ့အရာတွေ ရှိတယ်။ အဲဒါတော့ analysis လုပ်ပြီးတော့ လုပ်သင့်တယ်၊ ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းတော့ မမှီခိုသင့်ဘူးလို့ ဆရာတို့တော့ မှတ်ချက်ပြုပါတယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။
ယခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတော်မှသော်လည်းကောင်း၊ သက်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များကသော်လည်းကောင်း ဆန်စပါး စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ပတ်သက်၍ စိုက်ပျိုးရေး ချေးငွေများ ထုတ်ချေးပေးခြင်းနှင့် တခြားသော အထောက်အပံ့ များ ထုတ်ပေးခြင်းကြောင့် တောင်သူများ စပါးစိုက်ပျိုးမှု ပိုများခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် ယခုနှစ်တွင် ဆန်စပါးများ ဈေးကောင်းရရှိခြင်းကြောင့် တောင်သူများ အကျိုးအမြတ် ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဆန်အိတ်များကို ကွန်တိန်နာကားပေါ်သို့ တင်ပို့နေစဉ်
လယ်ယာထုတ်ကုန်များအတွက် ဈေးကွက်ကောင်းများ ဖန်တီးပေးနိုင်ပါက စိုက်ပျိုးမှုနှုန်းများ တိုးလာနိုင်ပြီး ပြည်ပသို့ တင်ပို့သည့် ပမာဏသည် တိုးလာမည် ဖြစ်သည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။
သို့သော်လည်း တိုင်းပြည်၏ဝင်ငွေသည် လျော့ကျနေမည်ဆိုပါက ဆန်စပါးတစ်ခုတည်းဖြင့် ထိန်းရန် ခက်ခဲ ကြောင်း လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“တကယ်လို့ ဦးတို့ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍမှာသာ တကယ်ပဲ ဖွံ့ဖြိုးအောင်လို့ ဖွံ့ဖြိုးအောင်လုပ်တဲ့နေရာမှာ ဘာ အရေးကြီးဆုံးလဲဆိုတော့ လယ်ယာထုတ်ကုန်တွေရဲ့ ဈေးကွက်ကောင်းရအောင် ဈေးကွက်တွေ ချိတ်ဆက်နိုင်ဖို့ လိုအပ်တယ်၊ အဲဒါဆိုရင် မှန်ပါတယ်၊ ကုန်ထုတ်စွမ်းအားက ဥပမာဆိုရင် နှစ်တိုင်းက ဆန်တန်ချိန် ၃ သန်း ရောင်းရမယ်၊ ဥပမာဆို ပဲတန်ချိန် ၃ သန်း ရောင်းရမယ်ဆိုရင် ဒီနှစ်မှာက ဆန်တန်ချိန် တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ၅ သန်း၊ ၆ သန်းအထိ ရောင်းလို့ရတဲ့ အနေအထားအထိ ရောက်သွားနိုင်တယ် အဲဒီလိုတော့ ရှိတယ်။ သို့သော် တိုင်းပြည်ရဲ့ ဝင်ငွေတွေ လျော့ကျသွားရင်လည်း ဒီတစ်ခုတည်းနဲ့တော့ ထိန်းဖို့ဆိုတာတော့ အတော်ခက်တာပေါ့။ ဒါပေမယ့် လည်း အခု နိုင်ငံခြားထွက်လုပ်တဲ့ လူတွေရဲ့ဝင်ငွေကလည်း အမှန်တော့ ဒီတိုင်းပြည်အတွက်က နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ ဖြစ်လာတာပဲလေ။ ဒါကို စနစ်တကျ အသုံးချတတ်ရင်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံသည် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက နည်းပညာ ပိုင်းတွင် လိုအပ်ချက်ရှိနေသေးကြောင်း၊ ဆန်စပါး စိုက်ပျိုးရေးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်မည့်လုပ်ငန်းရှင်များ လည်း လိုအပ်နေသေးကြောင်း တောင်သူများက ပြောသည်။
ထို့နောက် တချို့သော မြေလွတ်မြေရိုင်းများကို လယ်ယာလုပ်ကိုင်ခွင့် ပြန်လည်ခွင့်ပြုသင့်ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရေး အတွက် လိုအပ်သော စက်သုံးဆီ၊ ဓာတ်မြေဩဇာ စသည့် သွင်းအားစုများကိုလည်း အလွယ်တကူ ဝယ်ယူ၍ ရရှိနိုင်ရန်၊ တိမ်ကောနေသည့် ဆည်မြောင်းများကိုလည်း ပြန်လည်ပြုပြင်ဆောင်ရွက်ပေးရန်နှင့် လိုအပ်သည့် စက်ကိရိယာများကို ဝယ်ယူရာတွင်လည်း နိုင်ငံတော်မှ အထောက်အပံ့ပေးရန် လိုအပ်နေသေးသည်ဟု တောင်သူ များက ပြောသည်။
သို့မှသာ ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးရေးတွင် တောင်သူများ ပိုမိုစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။
