CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၉
မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်အနေဖြင့် ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားများအား တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းများ ထက် တရားဝင် ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများကို ပိုမိုအသုံးပြုလာစေလိုပါက ၎င်းတို့၏ လွှဲပို့ငွေများကို လွတ်လပ်စွာ စီမံခန့်ခွဲ ခွင့် ပေးသင့်ကြောင်း ဘဏ်ရေးရာကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် ပြည်ပရောက် မြန်မာများမှ တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းဖြင့် ငွေလွှဲကြမှု များပြားလာခြင်းသည် ပြည်တွင်း၌ နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်နှုန်းမှာ အမြဲမြင့်တက်နေသည့်အတွက် ၎င်းတို့လွှဲပို့လာသည့် နိုင်ငံခြားငွေများကို လွတ်လပ်စွာ စီမံခန့်ခွဲခွင့်ပေးသင့်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဘဏ်ရေးရာကျွမ်းကျင်ပညာရှင် ဦးဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “Transition လုပ်တဲ့အခါမှာ လွတ်လွတ်လပ်လပ်နဲ့ easy going ဖြစ်ဖို့လိုတာပေါ့။ လူဆိုတာက စီးပွားရေး ပညာမှာ အခြေခံအားဖြင့်ရှိတယ်။ လူဆိုတာ မက်လုံးရှိမှ အလုပ်လုပ်တာပေါ့။ အဓိကက ဘာလဲဆိုတော့ ကိုယ့်ငွေ ပေါ့။ သူတို့လည်း ဘာပဲပြောပြော သူတို့လည်း နိုင်ငံခြားမှာ ပင်ပင်ပန်းပန်းနဲ့ ရှာကြရတာ။ ပညာနဲ့ပဲ ရှာရှာ၊ labour အနေနဲ့ပဲရှာတာ။ ဒီငွေပေါ်မှာ ဘဏ်တွေကနေ လွှဲလာဖို့အတွက် မက်လုံးရှိမှရမှာ။ မက်လုံးဆိုတဲ့ အထဲမှာ ဒီငွေ ကြေးရဲ့ လွတ်လပ်မှုလည်းပါတာပေါ့ သဘောကလေ။ အဓိကက ဘာလဲဆိုတော့ ကိုယ့်နိုင်ငံကို သွင်းလာတဲ့ ငွေကို လွတ်လွတ်လပ်လပ် သူတို့ဘာသာ သူတို့ Privately စီမံခန့်ခွဲနိုင်ဖို့ လိုတာပေါ့။ အဲဒါရှိရင်တော့ ဒါပြဿနာမရှိဘူး။ အဲဒါမရှိရင်တော့ သူတို့ဘက်က စဉ်းစားသွားတာပေါ့။” ဟု ပြောသည်။
ယခင်က သင်္ဘောသားများ၏ နိုင်ငံခြားငွေကို ပြည်တွင်းသို့ တရားဝင် ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများဖြင့် လွှဲပို့ရာတွင် ကား ပါမစ်များ ချပေးခြင်းဖြင့် အကျိုးခံစားခွင့်များပေးခဲ့သည်။
မြန်မာငွေနဲ့ ဒေါ်လာ လဲလှယ်နေစဉ်
ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် ထိုသို့ တရားဝင်ငွေလွှဲပို့လာသူများအား ကားပါမစ် ထုတ်မပေးနိုင်သော်လည်း ၎င်းတို့၏ လွှဲပို့ငွေအား လွတ်လပ်စွာ စီမံခန့်ခွဲပိုင်ခွင့် ပေးလိုက်မည်ဆိုလျှင် တရားမဝင်ဟွန်ဒီ လုပ်ငန်းများထက် တရားဝင် ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများကို ပြောင်းလဲအသုံးပြု လာကြမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ထောက်ပြကြသည်။
FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက “လုပ်တာက ဘာမှ စည်းစနစ်လည်း မကျဘူး။ ဒီဟာတစ်ခု လုပ်မယ်ဆို ရင် ဘာကြောင့်ဖြစ်တယ်။ သူ့ရဲ့ အရင်းအမြစ်ကိုမှ မလိုက်တာကြီးကို။ အဲဒီတော့ ဒီလိုမျိုး အခွန်တွေဘာတွေနဲ့ စည်းကြပ်ပြီးတော့ တရားဝင် ငွေလွှဲ ကိုယ့်နိုင်ငံရဲ့ ဘဏ္ဍာအဖြစ်ရအောင်လို့ ပြည်ပရောက်နေတဲ့ မြန်မာတွေဆီ ကနေ ငွေတွေကို နိုင်ငံအတွက် အကျိုးရှိစွာနဲ့ နိုင်ငံတော်ဝင်ငွေဖြစ်အောင် လုပ်ဖို့ဆိုတာ စနစ်တကျ လုပ်သင့်တာ လေ။ ဥပမာ ကိုယ့်ဘက်ကရော ဝန်ဆောင်မှုတွေ ဘယ်လိုပေးလဲ၊ ဘယ်လိုစနစ်ကျတဲ့ အစီအစဉ်တွေ လုပ်ပေးနေ လဲ။ ငွေလွှဲတဲ့နှုန်းက ဒီကလွှဲလိုက်တဲ့ နှုန်းနဲ့ ပမာဏ အနည်းအများပေါ် မူတည်ပြီးတော့ ဗမာပြည်ထဲမှာ ကျန်ခဲ့တဲ့ မိသားစုက ပြန်ရမယ့် ပမာဏက ညီမျှမှု ရှိပါ့မလားပေါ့။ ဒီအပေါ်တွေပေါ် မူတည်တာပေါ့။ အဲဒီဟာတွေမှ မလုပ် နိုင်တာ ကျန်တဲ့ဟာတွေက ပြောဖို့ခက်သွားပြီ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်အနေဖြင့် တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများ လျော့နည်း ပပျောက်ရေးကို ရည်ရွယ်ကာ ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်နေလျက်ရှိသည်။
ဗဟိုဘဏ်ကို တွေ့ရစဉ်
ကိစ္စရပ်တိုင်းတွင် တရားမဝင်လုပ်ငန်းများ ပုံမှန်ရှိနေကျဖြစ်သည့်အပြင် ၎င်းတို့သည်လည်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် တရားမဝင် လုပ်ငန်းများအား ချဉ်းကပ်သည့်အခါတွင် စီးပွားရေးသဘောတရားဖြင့်ပါ စဉ်းစားသင့်ကြောင်း ဘဏ်ရေးရာကျွမ်းကျင်ပညာရှင် ဦးဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “informal sector ကို တဖြေးဖြေးချင်း ကန့်သတ်တာ၊ ချုပ်ချယ်တာ လုပ်မယ့်အစား ဘယ်လိုစနစ်တကျနဲ့ သူတို့လည်း အကျိုးရှိ၊ နိုင်ငံလည်းအကျိုးရှိအောင် စဉ်းစားတဲ့၊ ချဉ်းကပ်တဲ့ပုံစံက လိုတာပေါ့။ အဲဒီတော့ ဒါကို ချဉ်းကပ်တဲ့အခါမှာ Public administration အိုင်ဒီယာ သက်သက်နဲ့တော့ ချဉ်းကပ်လို့မရဘူး။ စီးပွားရေး သဘော တရားပါ သူက စဉ်းစားမှရမှာ။ အဲဒီတော့ informal sector ပေါ့ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ စီးပွားရေးကဏ္ဍ ဒါလည်း စီးပွားရေးပဲလေ။ ဒီဟာကိုကန့်သတ်၊ တားမြစ်တာ၊ ချုပ်ခြယ်တာထက်စာရင် ဘယ်လိုစည်းကမ်းစနစ် ပိုကျလာ မလဲ၊ တိုင်းပြည်အတွက်လည်း အကျိုးရှိ ဒီ informal sector ထဲမှာပါဝင်တဲ့ သူတွေလည်း အကျိုးရှိအောင် လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ စီးပွားရေး အတွေးအခေါ်လိုတာပေါ့။ အုပ်ချုပ်ရေး Point တစ်ခုတည်းက သွားကြည့်လို့မရဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။
တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းများသည် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက အများအပြား ပေါ်ပေါက်နေခြင်း ဖြစ်ပြီး ဈေးကွက် အခိုင်အမာရှိနေသည့် လုပ်ငန်းတစ်ခုဟု သတ်မှတ်၍ရသောကြောင့် ဖမ်းဆီးအရေးယူခြင်းဖြင့် ထိရောက်မှု ရှိနိုင်မည်မထင်ကြောင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များက ထောက်ပြကြသည်။
