CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၈

ပြည်တွင်းတွင် ထွက်ရှိသည့် ကြက်သွန်နီများသည် လက်ရှိ၌ ဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းနေခြင်းကြောင့် ကုန်သည်များ အရှုံးနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ယခုပေါ်သည့် ကြက်သွန်များသည် အချိန်ကြာမြင့်စွာ အထားမခံခြင်းကြောင့် ကုန်သည်များသည် ဂိုဒေါင်များတွင် သိုလှောင်ထား၍ မရခြင်းနှင့် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက် အချိန်ကြန့်ကြာခြင်းတို့ကြောင့် ကြက်သွန်များ အပျက်အစီး ဖြစ်နေသည်။

တောင်သူများအနေဖြင့် ကြက်သွန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်ချိန်တွင် ကြက်သွန်များကို တူးဖော်ထားကြခြင်းကြောင့် အမြင့်ဈေးဖြင့် ရရှိခဲ့ကြကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် ကြက်သွန်ဈေးနှုန်းသည် ယခင်ထက် ကျဆင်းနေခြင်းကြောင့် လှောင်ထားသည့် ကုန်သည်များ အရှုံးနှင့် ရင်ဆိုင်ကြရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပခုက္ကူကြက်သွန်ကုန်များအသင်းမှ ကြက်သွန်ကုန်သည် ဦးကျော်သောင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကြက်သွန်နီများကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အခု ရောင်းနေကြတာ ၁၃၀၀၊ ၁၂၀၀၊ ၁၀၀၀ တဲ့၊ အသေးလေးတွေက ၄၀၀၊ ၅၀၀၊ ၆၀၀ တဲ့ RC လေးတွေ က။ အမြင့်ဆုံးက ၁၅၀၀ တဲ့။ ကြက်သွန်က ထားလို့မှ မရတဲ့ဟာတွေကို။ တစ်ခါတည်းဝယ်ပြီး တစ်ခါတည်း သွား ကြရတာ။ ဂိုဒေါင်မှာ ၁၅ ရက်လောက် နေလိုက်ရင် အူတွေ ချောင်သွားတာ၊ ချောက်ပြီးတော့ အခေါင်းကြီးတွေ ဖြစ်သွားတာ။ အခုဆိုရင် ဝယ်လက်တောင် သိပ်မရှိချင်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ထားမရတဲ့ ကြက်သွန်မို့လို့။ ဒီနေ့ဝယ်တယ်ဆိုရင် ၃ ရက်လောက်ပြီးရင် ကားတွေပေါ်အရောက်။ အဲဒီလို လုပ်ရတာတွေ၊ မြန်မြန်ဆန်ဆန် လုပ်ရတဲ့ ကြက်သွန်တွေ။ လောလောဆယ် တောင်သူတွေက ၂၀၀၀ ကျော် ရောင်းလိုက်ရတာတွေပါ။ ကိုက်ပါ တယ်၊ အရင်း ၁၀၀၀ လောက် ရမှာ။ တောင်သူတွေ ကိုက်တယ်၊ ကုန်သည်တွေ ရှုံးတယ်၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး တွေမကောင်းတော့ ကုန်သည်တွေ ရှုံးတယ်” ဟု ပြောသည်။

ကြက်သွန်စိုက်တောင်သူများသည် အစောပိုင်းတွင် ကြက်သွန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေခြင်းကြောင့် ကြက်သွန်များကို စော၍ တူးဖော်ခဲ့ကြသည့်အတွက် ဈေးကွက်၌ ကြက်သွန်များ စုပုံလာသည်။ ထိုကြက်သွန်များသည် ပျက်စီးလွယ် ခြင်းကြောင့် ဈေးနှုန်းကျဆင်းလာသည်။

သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် တောင်သူများထံတွင် ကြက်သွန်နည်းပါးနေခြင်းနှင့် တချို့သော တောင်သူများက ကြက်သွန် တူးဖော်မှုကို ထိန်းလာခြင်းကြောင့် ဈေးကွက်အတွင်း ကြက်သွန်ဈေးနှုန်း ကျဆင်းမှုသည် အနည်းငယ် ရပ်တန့်လာကြောင်း မြင်းခြံကြက်သွန်ကုန်သည် ဦးအောင်မြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကြက်သွန်နီများကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “တောင်သူတွေ ကြောက်စိတ်ဝင်တာရော၊ နယ်မြေအခြေအနေအရ မတူးမဖြစ် တူးကြရတာတွေရော၊ ရှုံးကြပါတယ်၊ တောင်သူတွေလည်း အရှုံးခံ တူးနေကြတာ။ ဒါပေမယ့် အခုလက်ရှိ ဈေးတန်းတွေကျတော့ နည်း နည်း ပြန်ထိန်းသွားကြပါပြီ။ မတူးကြတော့ပါဘူး။ အခု နယ်မှာက ၁၃၊ ၁၄၊ ၁၅၊ ၁၆ အဲဒီဈေးတွေဆိုတော့ ဟိုဘက် ဈေးနဲ့စာရင် တစ်ပိဿာ ၁၀၀၀ လောက် ကျသွားတာပေါ့။ တောင်သူလက်ထဲမှာထားရင် ယာခင်းထဲမှာထားရင် ဘာမှမဖြစ်ဘူး။ စင်ပေါ်မှာတော့ ၂ ပတ်ထက် ထားလို့မရဘူး။ စင်ပေါ်မှာ လှောင်မယ်ဆိုရင်တော့ လှောင်လို့မရ ဘူး။ ဒီရာသီ ကြက်သွန်တွေက တောင်သူတွေက ယာခင်းထဲမှာထားမယ်၊ ထားပြီးတော့ ဈေးကွက်ကြိုက်ပြီဆိုမှ တူးရောင်းတဲ့ရာသီပေါ့။ အဲဒါကို တောင်သူတွေက တူးကြဖြစ်တော့ ဟိုဘက်တုန်းက ၂၀၀၀ ကျော် ဈေးကွက်တွေ ကြားတော့ အဲဒီဈေးကွက်ကို မှီမလားဆိုပြီးတော့ တူးကြတာပေါ့။ တူးပြီးတော့ ထားမရတော့ ရောင်းကြတာပေါ့။ ကျန်တဲ့ဟာတွေကျတော့ အခင်းထဲထားတော့ ဘာမဖြစ်ဘူးလေ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဆင်ဖြူကျွန်း၊ စလင်း၊ ရေနံချောင်း၊ တောင်တွင်းကြီး၊ မင်းဘူးနှင့် ယောချောင်းဘက်မှ ကြက်သွန်များ ထွက်ရှိနေသည်။

ဧပြီလတွင် ထွက်ရှိမည့် ကြက်သွန်များသည့် တစ်နှစ်ပတ်လုံး သိုလှောင်ထားနိုင်ခြင်းကြောင့် ထိုကြက်သွန် ထွက် ပေါ်ချိန်၌ ဈေးနှုန်းများ ပြန်လည်မြင့်တက်လာမည်ဟု ကုန်သည်များက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဈေးနှုန်း ကျဆင်းနေခြင်းကြောင့် တောင်သူများက ကြက်သွန်တူးဖော်မှုကို ထိန်းလာသည့်အတွက် ကုန်စဒိုင်များသို့ ကြက်သွန်ဝင်ရောက်မှုလည်း လျော့နည်းသွားကြောင်း၊ ယခင် တစ်နေ့လျှင် ပိဿာချိန် သိန်းနှင့်ချီ၍ ဝင်ရောက်နေသော်လည်း လက်ရှိတွင် သောင်းကဏန်းသာ ဝင်ရောက်လျက်ရှိသည်။