CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၈
တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း အဆမတန် ကြီးမြင့်နေမှုကြောင့် လက်ရှိ တောင်သူများ စပါးရိတ်သိမ်းရာတွင် စက်ငှားရမ်းခအား တစ်ဧကလျှင် ကျပ်ငွေ ၂ သိန်း ၅ သောင်း မှ ၃ သိန်း နီးပါးအထိ ပေးနေရကြောင်း ရခိုင်တောင်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ရခိုင်တွင် ယခင်က စက်သုံးဆီတစ်ပေပါလျှင် ၆ သိန်းမှ ၇ သိန်းဝန်းကျင်အထိသာ ဈေးနှုန်းရှိခဲ့သည့်အတွက် တစ်ဧကလျှင် စပါးရိတ်သိမ်းခ ၆ သောင်းမှ ၁ သိန်းကျပ်အထိသာပေးခဲ့ရကြောင်း၊ လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း အဆမတန် မြင့်တက်သွားသဖြင့် ရိတ်သိမ်းခနှုန်းထားပါ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်သွားခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်တောင်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ရခိုင်တောင်သူ ဦးအောင်ကျော်မြက “ကျနော်တို့ တောင်သူတွေမှာက အဲဒီစပါး ဆန်ကို ရောင်းပြီးတော့မှ လယ်လုပ်ထားတဲ့ ပျိုးထားတဲ့စရိတ် အကြွေးမြှီးတွေကို ရှင်းရမှာပေါ့။ အခုက တော်တော်ကိုအခက်အခဲဖြစ်တယ်။ စပါးကလည်းအခု တစ်ဧကကို ၂ သိန်းခွဲ၊ ၃ သိန်းပတ်လည်လောက် စပါးရိတ်ခက အဲဒီလောက် ကြီးနေတယ်။ အဓိကက တောင်သူလယ်သမားတွေမှာ အခက်အခဲတွေ သိပ်ရှိတယ်။ အကြွေးတွေကတော့ ထပ်မက ထပ်လာတာပေါ့။ စက်သုံးဆီက ကျနော်တို့ဆီမှာ 92 ဓါတ်ဆီဆိုလို့ရှိရင် တစ်ပေပါကို ၄၀ လောက် ရှိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ပရီမီယမ်ဆိုရင် ၂၄ သိန်း ပတ်လည်လောက်ရှိတယ်။ အဲဒီတော့ စပါးရိတ်တဲ့အခါမှာ စက်ပိုင် တွေက ဈေးတက်လာတာ အဲဒါကြောင့်ပဲ။ တစ်ဧကကို ၂ သိန်းခွဲဖြစ်နေတယ်။ ရိတ်သိမ်းတဲ့စက်တွေကို ပေးရတဲ့ နှုန်းပေါ့။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အဲဒီရိတ်သိမ်းတဲ့စက်က ၆ သိန်း၊ ၇ သိန်းလောက်နဲ့ ရလောက်တဲ့ ပရီမီယမ်ကို ၂၄ သိန်းပေးလို့ ဝယ်ရတယ်လေ။ ရိတ်သိမ်းတာက အရင်ဆိုရင် ၁၀ ဧကကို ၆ သိန်းလောက်ပဲ ကျတယ်။ အခုက ၂၆ သိန်းကျတယ် သိန်း ၂၀ လောက် ပိုကုန်သွားတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ရိတ်သိမ်းစက်များဖြင့် စပါးများ ရိတ်သိမ်းနေစဉ်
ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့မှစတင်ကာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်တို့အကြား တစ်ကျော့ပြန် တိုက်ပွဲများကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ လမ်းများအားလုံးကို ပိတ်ဆို့ထားသည်မှာ နှစ်လခန့်ရှိပြီဖြစ်သည့်အတွက် အခြားသော ကုန်စည်အပါအဝင် စက်သုံးဆီများမှာ ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲသို့ ဝင်ရောက်မှုမရှိသဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ဈေးနှုန်း မြင့်တက်သွားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မိုးစပါး ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းအား ရိတ်သိမ်းပြီးပြီဖြစ်ကာ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း ရိတ်သိမ်းရန် ကျန်ရှိနေသေးကြောင်း၊ ရိတ်သိမ်းပြီးသား စပါးများအားလည်း ကုန်သည်များမှ ဈေးနှိမ်၍သာ ဝယ်ယူကြကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့နယ်မှ တောင်သူ ဦးမောင်ထွီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“လယ်သမားတွေမှာက အဲဒီစပါးတွေ အကုန်လုံး လက်ထဲမှာ ပိုက်မိနေတယ်။ တချို့ဆိုရင် ရွာကိုလည်း မပြောင်းရဲ ကြဘူး လက်ထဲမှာပဲ ဒီအတိုင်းထားကြရတယ်။ ဝယ်မဲ့ကုန်သည်ကလည်း မရှိဘူး။ သိပ်မရှိဘူး။ ရှိတဲ့သူကလည်း တော်တော်လေးကို ဈေးကျတယ်။ စပါးတင်း ၁၀၀ကို ကုန်ခဲ့တဲ့နှစ်က ဒီလိုအချိန်မှာ ၁၈ သိန်းလောက် ရှိတယ်။ အခုက ၁၀ သိန်းလောက်ပဲ ရှိတော့တယ်။ မရတော့ဘူး။ အဲဒီ ၁၀ သိန်းကိုလည်း အများရောင်းမယ်ဆိုရင်လည်း ဝယ်မဲ့သူက မရှိဘူး။ နောက်နှစ်အခါ ဒီအတိုင်းဆိုရင် စိုက်ချင်ပေမယ့် နောက်နှစ်ခါ မိုးရာသီစပါး ဘယ်လိုမှ စိုက်လို့ရမှာမဟုတ်ဘူး။ ဒီအတိုင်းသွားရင် ပြောတာပါ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
နိုဝင်ဘာလ ၂၁ ရက်တွင် သိမ်းပိုက်ရရှိထားသော ဘူးသီးတောင်အခြေစိုက် ကထီးလှတပ်စခန်းတွင် တွေ့ရသော AA တပ်ဖွဲ့ဝင်များ
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လမ်းပိတ်ဆို့ထားမှု ကြာလာခြင်းနှင့်အမျှ အခြေခံစားသောက်ကုန်အပါအဝင် စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းများမှာ မြို့နယ်အလိုက် အဆမတန် မြင့်တက်မှုရှိနေကာ ယခင်ဈေးနှုန်းများထက် ၅ ဆမှ ၁၀ ဆခန့်အထိ မြင့်တက်သွားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်ဒေသခံများထံက သိရသည်။
ရသေ့တောင်မြို့နယ်မှ ဒေသခံတစ်ဦးက “ဆန်တွေက တော်တော်လေးဈေးကြီးနေတာရှိတယ်။ မောင်တော ဘက်ဆိုရင် ဆန် တစ်အိတ်ကို ၄ သိန်းလောက် ဖြစ်နေတယ်။ တခြားဒေသတွေမှာလည်း အဲဒီလိုပဲ ဆန်တွေ ဈေးက တော်တော်လေးထိုးတက်နေတယ်။ စပါးတွေတော့ ပေါ်နေပြီ ဘာပြဿနာရှိလဲဆိုတော့ စပါးကြိတ်ဖို့ အတွက်က ဆီကမရှိဘူး ဖြစ်နေတာ။ စက်သုံးဆီက လုံးဝလည်းရှားပါးနေတယ် ကျနော်တို့ဘက်မှာ။ စကစ က ရခိုင်ဘက်မှာ စက်သုံးဆီရော၊ စားကုန်တွေရော အကုန်လုံးပိတ်ထားတော့ အရင်တုန်းက လက်ကျန်လေးတွေနဲ့ ချွေတာပြီးတော့ တဖြေးဖြေး သုံးနေရတာ ဒီဘက်မှာက။ ဓါတ်ဆီ တစ်လီတာဆိုရင် သုံးသောင်းခွဲအထိ ရှိတယ် ကျနော်တို့ဘက်မှာက။ နောက် ဒီဇယ်ဆို သုံးသောင်းအထိရှိတယ် အဲဒါ တစ်လီတာကို။ ပိတ်ဆို့ထားတာ ကြာလာ တာနဲ့အမျှ ဈေးက တစ်ဟုန်ထိုး တက်သွားတာ။ နောင် ငရုတ်သီးခြောက် တစ်ပိဿာကို တစ်သိန်းအထိရှိတယ်။ တိုက်ပွဲမဖြစ်ခင်ကဆို တစ်သောင်းခွဲ၊ နှစ်သောင်း အဲဒါအများဆုံးပဲ။ တိုက်ပွဲဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်း တဖြေးဖြေး တက်လာတာ ပထမကတော့ သုံးသောင်း၊ လေးသောင်း၊ အဲဒါကနေ တစ်သိန်းအထိ ဖြစ်သွားတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် ရခိုင်၌ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်တို့အကြား စစ်ရေးအခြေအနေ တင်းမာနေမှုများ ရှိနေပြီး ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝနှင့် ပေါက်တော၊ မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော် အပါအဝင် မြို့နယ် ၁၃ မြို့နယ်တွင် နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုများ ရှိသည်။