CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၉
အိန္ဒိယ - မြန်မာ နယ်စပ်တလျှောက် နှစ်နိုင်ငံနယ်ခြားလွတ်လပ်စွာ ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့် အစီအစဉ်ကို အိန္ဒိယ အစိုးရအဖွဲ့က ရုပ်သိမ်းဖို့ စီစဉ်နေပြီး နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဗီဇာဖြင့် သွားလာခွင့်ရရှိရေး လုပ်ဆောင်နေကြောင်း အိန္ဒိယ - မြန်မာနယ်စပ် တမူးမြို့ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။
လက်ရှိတွင် တမူးမြို့မှ ဒေသခံများသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မိုရေးမြို့သို့ နားလည်မှုဖြင့် ဈေးရောင်းချနေရသည်။
သို့သော် ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားချိန်တွင် မြန်မာများကို ရိုက်နှက်မှုများ ရှိကြောင်း၊ အကယ်၍ နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ် ဖြတ်ကျော်အတွက် ဗီဇာထုတ်ပေးမည်ဆိုပါက ဒေသတည်ငြိမ်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အာမခံပေးနိုင်ရန် လိုအပ် သည်ဟု မိုရေးမြို့သို့ ကုန်ရောင်းကုန်ဝယ် ပြုလုပ်နေသည့် တမူးဒေသခံ ကိုမင်းကိုက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဗီဇာနဲ့ လုပ်ပေးမယ်ဆိုရင်တော့ တိတိကျကျလေးနဲ့ သူတို့ဘက်က ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ဖြစ်တယ်၊ အာမခံ တယ်ဆိုရင်တော့ အခွင့်အရေးလေးတော့ နည်းနည်း ပိုလာမှာပေါ့ လက်ရှိထက်စာရင်လေ။ ဒါပေမယ့် အဲဒီလို မဟုတ်ဘဲနဲ့ ရောတိရောရာပဲဆိုရင် အဆင်မပြေပါဘူး၊ မထူးပါဘူး၊ ပိုက်ဆံကုန်တာပဲ အဖက်တင်မှာလေ။ အခု တိုင်းက သူတို့ဘက်က ဒီနေ့ အေးချမ်းလို့ သူတို့ လက်ခံတယ်။ နောက် ပစ္စည်းတွေ မြန်မာဘက်က သူတို့စားစရာ မရှိလို့ လိုလာတယ်ဆိုရင် သူတို့ သဘောကောင်းနေကြတယ်။ မြန်မာပြည်က ဈေးသည်တွေကို ရောင်းဝယ်ခွင့် ပေးလိုက်တယ်။ သူတို့ဘက်က သိပ်မလိုတော့ဘူးပုံစံမျိုးတွေ၊ သူတို့အချင်းချင်း ညစ်တဲ့ပြဿနာရှိနေရင် မြန်မာ တွေပဲ အနိုင်ကျင့်ခံရတာ ရိုက်လွှတ်တာမျိုးတွေ၊ ရိုက်ပြီး မောင်းလွှတ်တာမျိုးတွေ။ အဲဒီအခါကျတော့ ဗီဇာ ရှိရှိ မရှိရှိနဲ့ စကားပြောမှာ မဟုတ်တော့ဘူး။ အဓိကက မိုရေးက သူတို့အတိုင်း ရပ်တည်လို့မရလို့ မြန်မာပြည်ကနေ လိုအပ်တဲ့အချိန်ကလေးပဲ သဘောကောင်းပေးတာဆိုတော့ ဗီဇာ ရှိရှိ မရှိရှိ သိပ်တော့ထူးမှာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။
အိန္ဒိယနယ်စပ် တမူးမြို့ရှိ နန့်ဖာလုံဈေး
အိန္ဒိယအစိုးရ၏ အရှေ့မျှော် စီးပွားရေးပေါ်လစီထဲမှတစ်ခုဖြစ်သည့် မဏိပူရပြည်နယ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံအကြား လွတ်လပ်စွာ သွားလာခွင့် အစီအစဉ်အရ နှစ်ဘက်စလုံးတွင် နေထိုင်သည့် ဒေသခံများသည် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် ၁၆ ကီလိုမီတာအထိ ဝင်ရောက်သွားလာခွင့် ရရှိထားသည်။
သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် မဏိပူရပြည်နယ်၌ ဖြစ်ပွားနေသည့် လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခနှင့် နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ် ရေးအတွက် ယင်းအစီအစဉ်ကို ရုပ်သိမ်းရန် ဖြစ်သည်။
ထိုအစီအစဉ်ကို ရုပ်သိမ်းမည်ဆိုပါက လက်ရှိ မိုရေးမြို့ဘက်သို့ ကုန်စည်များ သွားရောက် ရောင်းချနေသည့် တမူးဒေသခံများအတွက် အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။
ဒါ့အပြင် အိန္ဒိယနိုင်ငံက နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ဗီဇာထုတ်ပေးမည်ဆိုပါကလည်း အခြေခံ အလုပ်သမားများ အတွက် အခက်အခဲ ရှိနိုင်သည်ဟု တမူးမြို့ဒေသခံ ကိုရဲလင်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဂိတ်
“အဲဒီလိုမျိုးဆိုရင်လည်း သိပ်တော့ မကောင်းပြန်ဘူး ကျနော့်အနေနဲ့တော့လေ။ ဗီဇာနဲ့ဆိုရင် အားလုံး ဗီဇာ လုပ်ဖို့ကျတော့လည်း အဆင်မပြေလောက်ဘူးထင်တယ်။ ကျနော်တို့ အရင်လိုမျိုး ဖြစ်စေချင်တာကတော့ အရင်လိုပဲ နယ်စပ်မှာ နယ်စပ်မြို့လေး မိုရေးမှာပဲ သွားပြီးတော့မှ နေနိုင်ပြီး အခြေချခွင့် အိန္ဒိယဘက်ကနေ အဲဒီလို အခြေချခွင့် ခဏရှာမယ်ပေါ့ဗျာ အဲဒီလိုမျိုးလေး သဘောလေး နားလည်မှုသဘောလေးနဲ့ အဲဒီလိုမျိုးလေး ထားပေးမယ်ဆိုရင်တော့ အများကြီး အထောက်အကူရတယ်လို့ ကျနော်တော့ မြင်မိပါတယ်ဗျ။ လူတိုင်းနီးပါး ဗီဇာသွားလုပ်ရမှာဆိုတော့ သိပ်တော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့ဗျာ။ လက်လုပ်လက်စားလေးတွေ သူတို့တွေကျတော့ မလုပ်နိုင်ဘူးလေနော်” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် မိုရေးမြို့ဘက်သို့ တမူးမြို့မှ ဒေသခံများသည် နေ့စဉ် ဈေးသွားရောက် ရောင်းချနိုင်ခြင်း မရှိဘဲ တစ်ပတ်လျှင် ၂ ကြိမ်ခန့်သာ သွားရောက် ရောင်းချနိုင်ကြောင်း၊ ထို့သို့ သွားရောက် ရောင်းချချိန်တွင်လည်း တရားမဝင်သဘောမျိုး ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် မိုရေးမြို့အတွင်းရှိ အိန္ဒိယစစ်တပ်များနှင့် တွေ့ဆုံမိပါက ရိုက်နှက် ခံရသည်ဟု သိရသည်။
တမူးမြို့မှတဆင့် မိုရေးမြို့သို့ ဒေသထွက် မျောက်ငိုသီး၊ မုန်ညင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံမှလာသည့် လူသုံးကုန်များကို သွားရောက် ရောင်းချကြပြီး လက်ရှိတွင် နေ့စဉ် ဈေးရောင်းချရန် မလွယ်ကူခြင်းကြောင့် ယင်းကုန်စည်များသည် ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုများနှင့် ကြုံတွေ့နေရပြီး စိုက်ပျိုးထားသည့် တောင်သူများမှာ အရှုံးနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။