CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့သို့ ဝင်ရောက်ရာ လမ်းကြောင်းရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ်များ၌ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း စစ်ဆေး မှုများ တင်းကျပ်လာ၍ ကုန်တင်ကားများ အချိန်ကြာမြင့်စွာ စောင့်ဆိုင်းနေရခြင်းကြောင့် ရခိုင် - ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး နှောင့်နှေးကြန့်ကြာမှုများ ဖြစ်လာသည်ဟု ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

ရန်ကုန်မှ လာရောက်သည့် ကုန်ကားများသည် ယခင်က ၂ ရက်အတွင်း ရောက်ရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် စစ်ဆေး ရေး လုပ်ဆောင်နေမှုကြောင့် ၃ ရက်လောက် ကြာမြင့်နေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ကုန်စည်တင်ပို့ရာ တွင် အချိန်မီ မတင်ပို့နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းများလည်း ကျဆင်းခြင်း ကြုံလာရကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန်သည်နှင့် စက်မှုအသင်းချုပ် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ငါးကားတွေက ရန်ကုန်က ပို့မယ်ဆိုရင်တော့ ၂ ရက်လောက် ပို့ရမှာပေါ့၊ ၄၈ နာရီအတွင်းကိုပေါ့နော်။ အခုဆိုရင် ၃ ရက်လောက် ကြာတာပေါ့နော်။ လမ်းခရီးမှာ စစ်ဆေးတာတွေ များလို့လေ။ ဆိုတော့ နယ်စပ်ကို အချိန်မီ သွားရတဲ့အခါမှာ ကားတွေက မရောက်တာရှိတယ်။ အရင်တုန်းကလို မှန်းဆလို့ မရတော့ဘူးပေါ့။ အရင် ပို့ရတဲ့ဟာက ၃ ရက်အတွင်းမှာ အရောက်ပို့ဖို့အတွက် စီစဉ်လို့ရတယ်။ ရန်ကုန်ကနေ နယ်စပ် အရောက်ပေါ့နော်။ အခုဆိုရင် ၅ ရက်လောက် ကြာနေပြီဆိုတဲ့ အခါကျတော့ ဈေးကကျတယ်။ ပစ္စည်းဝန်ဆောင်မှု စရိတ်တွေ တက် လာတာပေါ့။ ရေခဲရိုက်ရတာတို့၊ ငါးတွေဈေးကျတာဖြစ်ကုန်တာပေါ့ ” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက လမ်းဆုံကိုတွေ့ရစဉ်

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အသီးသီးသို့ ပြေးဆွဲနေကြသည့် ကုန်းလမ်းနှင့် ရေလမ်း ခရီးသွားလာမှုကို မှတ်ပုံတင်ပါမှ သာ သွားလာခွင့်ရကြောင်း၊ အချိန်ကြာမြင့်စွာ စစ်ဆေးမှုကြောင့် ခရီးသည်တင်ကားများနှင့် ကုန်တင်ကားများ သည် စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွင် ၂ ရက်မှ ၃ ရက်အထိ ကြာမြင့်စွာ စောင့်ဆိုင်းနေရသည့် ကားများ လည်း ရှိကြောင်း သိရသည်။
ထို့နောက် မောင်တောသို့ ဝင်ရောက်မည့် ကုန်ကားများသွားရာ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းကို ပိတ်ထားသည့် အတွက်ကြောင့် မောင်တောနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကုန်သွယ်ရေးမှာ ရပ်တန့်နေရကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ပေါက်တောမြို့နယ်မှတဆင့် စက်လှေငယ်ဖြင့် လာရောက်သည့် ကုန်စည်ဖြင့်သာ ကုန်သွယ်နေရ ကြောင်း မောင်တောကုန်သည် ဦးအောင်နိုင်က ပြောသည်။

၎င်းက “ဘယ်ကုန်မှ မရှိတော့ဘူး။ အခုလောလောဆယ် လမ်းပိတ်ထားလို့လေ။ အခု ရက်ပေါင်း ၂၀ ရှိပြီ။ ၂၀ ကျော်သွားပြီထင်တယ်။ ကုန်မရှိလို့ ရပ်တန့်နေရတာ။ ပေါက်တောကနေ ဘုတ်အငယ်နဲ့ပေါ့။ လှေအငယ်နဲ့ နည်းနည်း လာလို့ရတယ်။ အဲဒါနဲ့ ပါလာတဲ့ ကုန်ပေါ့။ ၃၊ ၄ ရက်စုမှ တစ်ခါ သွားပေးတယ်။ ကုန်ကားအကြီးတွေ အဲဒါ လာလို့မရဘူးလေ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

AA တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

လုံခြုံရေးအရ သက်ဆိုင်ရာမှ စစ်ဆေးမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည့်တိုင် ပြည်နယ်အတွင်းသို့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးကို နှောင့်နှေးကြန့်ကြာစေခြင်းမှာ မဖြစ်သင့်ကြောင်း ကုန်သည်များနှင့် လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ၂၀၂၀ ခုနှစ်၌ စစ်ဆေးရေးဂိတ်များကို တိုးချဲ့ချထားခဲ့သော်လည်း စစ်ဆေးမှု တင်းကျပ်မှုမရှိကြောင်း၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)တို့အကြား တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွား လာပြီးနောက်တွင် စစ်ဆေးမှုများ ယခင်ကထက် ပိုမိုလုပ်ဆောင်လာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေမြို့နယ်မှ အမ်းမြို့နယ်အထိ စစ်တွေ တပ်ထိန်းဂိတ်၊ ကျောက်တန်းဂိတ်၊ ကျောက် တော် တပ်ထိန်းဂိတ်၊ မြောက်ဦး ၅၄၀ တပ်ရင်း စစ်ဆေးရေးဂိတ်နှင့် ၃၇၁၊ ၃၇၂၊ ၃၇၃ တပ်ရင်း စသည့် စစ်ဆေး ရေးဂိတ် ၂၀ ကျော် အထိရှိနေကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၆

မြန်မာနိုင်ငံရှိ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် ဓာတ်မြေဩဇာကို ရုရှားနိုင်ငံမှ တင်သွင်းရန် နစကမှ စီစဉ်နေပြီး အဆိုပါဓာတ်မြေဩဇာအား ရောင်းချသည့်အခါ၌ မြန်မာငွေ တစ်သိန်းမကျော်သည့် ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးစေလိုကြောင်း တောင်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကြက်သွန်စိုက်တောင်သူ ဦးခင်မောင်မြင့်က “သူတို့ဘက်က တင်သွင်းတဲ့ဟာက ၇ သောင်းလောက်ဖြစ်မလား အဲဒီလိုပဲမျှော်လင့်ရတာပေါ့။ တခြားကတော့ ကွာလတီကောင်းရမယ်။ ဈေးနှုန်းသင့်တင့်မျှတရမယ်။ အခုလိုကြီး တစ်သိန်း ခုနှစ်သောင်းဆိုတဲ့ အနေအထားကြီး။ အခုကျနော်တို့ compound ဓာတ်မြေဩဇာတစ်လုံးဆိုရင် ပျမ်းမျှ ဘယ်ကုမ္ပဏီကပဲထုတ်ထုတ် တစ်သိန်းခုနှစ်သောင်းဆိုတာ ပျမ်းမျှလောက်ဖြစ်နေတာလေ။ အဲဒီအနေအထားမှာ တစ်သိန်းဝန်းကျင်၊ တစ်သိန်းအောက်ဝန်းကျင်ဆိုရင်ကို ကျနော်တို့ တောင်သူတွေ နည်းနည်းပါးပါး သုံးလို့ အဆင်ပြေသေးတယ်ပေါ့။ အဓိကကတော့ ဈေးနှုန်းသက်သက်သာသာနဲ့ပေါ့။ ရောင်းချတဲ့စနစ်ကတော့ သူတို့ အဆင်ပြေသလိုရောင်းပေါ့ဗျာ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများတွင် တရုတ်၊ ထိုင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စသည်တို့ဘက်မှ တင်သွင်းသည့် ဓာတ်မြေ ဩဇာများကိုသာ အသုံးပြုနေခြင်းဖြစ်ပြီး ဓာတ်မြေဩဇာတစ်အိတ်လျှင် တစ်သိန်းခွဲ၊ တစ်သိန်း ခုနှစ်သောင်းခန့် ဈေးပေးနေရကြောင်း တောင်သူများထံက သိရသည်။

နစကအနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံမှ ဓာတ်မြေဩဇာများ တင်သွင်းနိုင်ရန် နားလည်မှုစာချွန်လွှာ လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီး ဖြစ်ကြောင်း အကြိမ်(၂၀)မြောက် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုသို့ ဆောင်ရွက်ခြင်းအပေါ် ကြိုဆိုကြောင်း တောင်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တောင်သူအမျိုးသမီးတစ်ဦး စပါးရိတ်သိမ်းနေစဉ်

လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က “ဒါလုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တဲ့အလုပ်ကို သူတို့အနေနဲ့ လုပ်ပြီလို့ပဲ ပြောချင်ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီလက်ရှိအခြေအနေမှာ မြန်မာ့လယ်ယာကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးဖို့၊ အထွက်နှုန်းတွေ၊ ခါတိုင်းထုတ်လုပ်တဲ့ ဆန်စပါးအရေအတွက်တွေ၊ စိုက်ပျိုးတဲ့ဧကတွေ လျော့မသွားဖို့က အရေး အကြီးဆုံး ကုန်ကျစရိတ်ဟာ လယ်ထဲမှာ သွင်းအားစုနဲ့ပတ်သက်ရင် ဓာတ်မြေဩဇာက အရေးအကြီးဆုံး ဖြစ်နေ တယ်။ ဒီဓာတ်မြေဩဇာရဲ့ ကုန်ကျမှုစရိတ်ဟာ တစ်ဧကကို အနည်းဆုံး ၃ သိန်းဝန်းကျင်ရှိမှ အခု ယူရီးယား ၅၀ ကီလိုဂရမ် တစ်အိတ်ကို တစ်သိန်းခွဲဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ ပြောမယ်ဆို အနည်းဆုံး ၂ အိတ် ကျွေးရင်တောင်မှ ၃ သိန်းဖြစ်သွားပြီ။ အဲဒီတော့ ဒီမြေဩဇာ လိုအပ်ချက်က အဓိကဖြစ်နေတော့ အဲဒီအဓိကဖြစ်တဲ့အရာကို တကယ် ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင်သွင်းပြီးတော့ အခုပြည်တွင်းကထုတ်တဲ့ စက်ရုံကဟာရော နိုင်ငံခြားကတင်သွင်းတာရော အဲဒါကို သင့်တင့်မျှတတဲ့ ဈေးနဲ့ အစိုးရအနေနဲ့ အဲဒီလိုဖြန့်ဝေပေးမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီစိုက်ပျိုးမယ့် ဧရိယာတွေလည်း မလျော့သွားနိုင်သလို အထွက်နှုန်းတွေလည်း လျော့ဆင်းမသွားနိုင်ဘူး။ ဒါဟာ မလွဲမသွေ မဖြစ်မနေ လုပ်သင့်တဲ့ အလုပ်ဖြစ်လို့ ဒါဟာ ပြောမယ်ဆို လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဘက်ကို သတိထားပြီးတော့ လုပ်လာတယ်လို့ မြင်တဲ့ အတွက် အန်ကယ်တို့အနေနဲ့ ကြိုဆိုပါတယ်၊ ဝမ်းလည်းသာပါတယ်လို့။ အခုလက်ရှိအရဆိုရင် ရှင်းရှင်းပြောရင် တစ်သိန်းအောက်ပေါ့လေ။ တစ်သိန်းထက် မကျော်တဲ့ ဈေးနဲ့ သူ့ဘက်ကဖြန့်ဝေပေးမယ်ဆိုရင် လောလောဆယ် တစ်သိန်းအောက် ဆိုရင်တော့ တောင်သူတွေ ဝယ်သုံးစွဲနိုင်ပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။

ရုရှားနိုင်ငံမှ ထုတ်လုပ်သည့် ဓာတ်မြေဩဇာအား မသုံးဖူးကြသေးသော်လည်း တရုတ်၊ ထိုင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တို့မှ တင်သွင်းသည့် ဓာတ်မြေဩဇာများတောင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးမြေဖြင့် ကိုက်ညီသည့်အတွက်ကြောင့် ရုရှား ဓာတ်မြေဩဇာသည်လည်း အဆင်ပြေမည်ဖြစ်ကြောင်း တောင်သူများက ပြောသည်။

ရုရှားနိုင်ငံမှ တင်သွင်းမည့် ဓာတ်မြေဩဇာများ ပြည်တွင်းသို့ရောက်ရှိသည့်အခါတွင် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ် များအား ခွဲတမ်းဖြင့် ဖြန့်ကျက်၍ ရောင်းချပေးမည်ဆိုပါက အမှန်တကယ် တောင်သူများ၏ လက်ထဲသို့ ရောက်ရှိ အောင် ရောင်းချပေးသင့်ကြောင်း တောင်သူ ဦးအောင်ကျော်မြက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စပါးသီနှံစိုက်ပျိုးနေစဉ်

“မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခေတ်အဆက်ဆက် အစိုးရတွေကတော့ တစ်ခုတော့ရှိတယ်နော်။ ဘာပဲပြောပြော ခုတ်ရာ တစ်ခြား ရှရာ တစ်ခြားဆိုတဲ့ စကားလိုပေါ့။ ကျနော်တို့က တောင်သူလယ်သမားစစ်စစ်တွေ ဖြစ်တယ်ဗျာ။ တောင်သူလယ်သမားစစ်စစ်ရဲ့ လက်ထဲကို ဒီ ဓာတ်မြေဩဇာတွေ ရောက်ပြီးတော့မှ တကယ့်မြေပြင်မှာ သုံးလို့ရ အောင်တော့ လုပ်ပေးတဲ့ နည်းလမ်းတွေရှာပြီးတော့ လုပ်ပေးသင့်တယ်လို့ မြင်တယ်။ ဓာတ်မြေဩဇာ တောင်သူ လယ်သမားပေးတာကတော့ မှန်တယ်။ ဒါပေမယ့် ငွေကြေး အမြောက်အများရှိတဲ့ လူတွေရဲ့ လက်ထဲကို ရောက်ပြီးမှ ကျနော်တို့ကြားကတဆင့်ခံ ဘယ်လိုပြောမလဲ။ ငါးသောင်းနဲ့ ရမယ့်ဟာကို တဆင့်ခံယူလိုက်ရတဲ့ အခါမှာ ခုနှစ်သောင်းတို့ ရှစ်သောင်းတို့ ဖြစ်သွားရင်တော့ ကျနော်တို့အတွက်လည်း ပေးသာပေးတယ် မရပုံစံ ဖြစ်သွားရင်တော့ မကောင်းဘူး။ ဒါကြောင့် ဘာပဲပြောပြော ဒီလိုဓာတ်မြေဩဇာသာ အမှန်တကယ်ရရှိမယ်ဆိုရင် တောင်သူလယ်သမားတွေရဲ့ လက်ထဲကို တကယ့်ကို ရောက်နိုင်လောက်အောင် ပုံစံ ၇ တွေကို စိစစ်ပြီးတော့မှ တိုက်ရိုက်လယ်သမားကို ရောင်းချပေးနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တို့ ယူဆတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

တောင်သူများအား ခွဲတမ်းဖြင့် ရောင်းချပေးမည်ဆိုပါက သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့နယ်များ တွင် တစ်ဧက တစ်အိတ်နှုန်းဖြန့်ဝေပေးသင့်ကြောင်းနှင့် ထိုသို့ ဖြန့်ဝေသည့်အခါတွင် သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာန များမှ စနစ်တကျ ကြေညာချက် အမိန့်များထုတ်ပြန်ညွှန်ကြား၍ လုပ်ဆောင်နိုင်ပါက တောင်သူတိုင်း ရသင့်သလောက် ရမည်ဖြစ်ကြောင်း တောင်သူများက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဓာတ်မြေဩဇာဈေးနှုန်းကြီးမြင့်သည့်အတွက် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ကိုင်သည့် တောင်သူများမှာ စိုက်ဧက လျှော့၍ စိုက်ပျိုးလာကြပြီး လာမည့် နွေစပါးစိုက်ပျိုးရန်အတွက် တောင်သူများမှာ စိုက်သင့်၊ မစိုက်သင့် စဉ်းစား နေကြကြောင်း တောင်သူများထံကသိရသည်။

ရုရှားမှ တင်သွင်းမည့် ဓာတ်မြေဩဇာအား ဈေးနှုန်း သက်သက်သာသာဖြင့် ရောင်းချပေးမည်ဆိုပါက စိုက်ဧက လျော့ကျမည် မဟုတ်သကဲ့သို့ အထွက်နှုန်းလည်း စံချိန်မီပြန်ထွက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း တောင်သူများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၄

နေပြည်တော်မှာ ရောင်းချနေသည့် ရွှေဒင်္ဂါးပြားများကို စက်တင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့မှစတင်ပြီး ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေး တို့တွင်လည်း ရောင်းချပေးမည်ဟု သယံဇာတနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန် လိုက်သည်။

ထိုသို့ ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေးတို့တွင် ရွှေဒင်္ဂါးပြားများကို ရောင်းချပေးလျှင် ရွှေဈေးနှုန်းများ ဆက်လက်ကျဆင်းနိုင်ပြီး တစ်ကျပ်သားလျှင် ၂၇ သိန်းအောက်အထိ ရောက်ရှိသွားနိုင်သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသူ ရွှေဈေးကွက် လေ့လာ သုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဒါတော့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုက ရွှေဈေးကျဖို့ ရည်ရွယ်ချက်လေ။ နောက်တစ်ခုက လောလောဆယ်က ဈေးကွက် ထဲမှာက ပစ္စည်းက အိုင်နေသေးတယ်။ ပစ္စည်းအိုင်နေတယ်ဆိုတာက အိန္ဒိယဘက်က အထွက်က မရှိဘူးလေ။ မရှိဘူးဆိုတာက ဟိုနေ့က မှောင်ခိုတွေကို DRI က ဖမ်းလိုက်သေးတယ်။ အဲဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း အိန္ဒိယ ဘက်က အထွက်က နည်းနည်းလျော့သွားတယ်။ ဈေးကွက်ထဲမှာ ပစ္စည်းအိုင်နေတာလည်းပါတယ်။ ဝယ်လိုအား တော့ သိပ်မရှိဘူး။ ဒီနေ့ဆိုလည်း ၂၈ အောက် စဖွင့်တယ်။ ရန်ကုန်၊ မန္တလေးလည်း ရောင်းပေးပြီဆိုတော့ ရေရှည် အလားအလာကတော့ အကျများပါတယ်။ ၂၇ အောက်လောက်အထိ သွားနိုင်တယ်” ဟု သူက ပြောသည်။

ရွှေလက်ကောက်များကို တွေ့ရစဉ်

စက်တင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့မှစတင်ပြီး နေပြည်တော်တွင် ရွှေဒင်္ဂါးပြားများကို ရောင်းချပေးခဲ့ရာ စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့အထိ ရွှေဒင်္ဂါးပြားအလေးချိန် ၄၅၅ ဒသမ ၇၅ ကျပ်သား ရောင်းချပေးပြီးပြီဟု သိရသည်။
ဝယ်ယူသူများအနေဖြင့် နိုင်ငံသား စိစစ်ရေးကတ်ပြား ပြသပြီး ရွှေဒင်္ဂါးပြားများကို တစ်ဦးလျှင် တစ်ပြားနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးမည်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် တစ်ကျပ်သား ၂၇ သိန်းဝန်းကျင်ဖြင့် ရောင်းချပေးနေသည်ဟု သိရသည်။

လက်ရှိ ရွှေဈေးကွက်အတွင်းတွင် ရွှေဝယ်ယူသူ နည်းပါးနေပြီး လာရောက်ရောင်းချသူများပြားနေခြင်းနှင့် လာမည့် ဒီဇင်ဘာလတွင် ရွှေတွင်းများမှ ရွှေများထွက်ရှိလာတော့မည်ဖြစ်ခြင်းကြောင့် ရွှေဈေးနှုန်းသည် ဆက်လက် ကျနေမည်ဖြစ်သည်ဟု ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးမျိုးမြင့်က CNI သို့ပြောသည်။

“ဈေးကွက်ကတော့ ကျနော်တို့ ဒီဇင်ဘာဆိုရင် တွင်းထဲက ရွှေတွေကလည်း ထွက်လာပြီပေါ့။ အခုလောလော ဆယ်က ကျနော်တို့ ပြန်ရောင်းတဲ့ အထည်ပျက်တွေနဲ့ပဲ ဈေးကွက်ထဲမှာ လည်ပတ်နေတာပေါ့။ အထည်ပျက် တွေကလည်း အဝင်များပါတယ်။ပစ္စည်းအဝင်များတယ်။ ဈေးကလည်း ကျတယ်။ ကျနော်တို့ အဝယ်မရှိဘူး။ အလုပ်အကိုင်တွေ ပါးတဲ့အခါကျတော့ ရွှေဝယ်ပြီး စုတဲ့သူ လောလောဆယ် နည်းတယ်ပေါ့။ နည်းတဲ့အတွက် ရွှေဈေးကတော့ ဆက်ပြီးတော့ ကျနေအုံးမှာပါပဲ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့် ရွှေဈေးနှုန်းကို အကယ်ဒမီ မီးလင်းရွှေ တစ်ကျပ်သားလျှင် ၂၅ သိန်းအထိ ကျဆင်း သွားစေရန် လုပ်ဆောင်နေပြီး လက်ရှိတွင် ပြည်တွင်းဒေါ်လာဈေးနှုန်းနှင့် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးနှုန်းသည်လည်း ကျဆင်း နေခြင်းကြောင့် အဆိုပါဈေးနှုန်းသည် လာမည့်လတွင် ရောက်ရှိသွားနိုင်သည်ဟု ရွှေဈေးကွက်လေ့သာသူများနှင့် ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များက သုံးသပ်နေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၃

မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ထိုင်းနိုင်ငံ တောင်ပိုင်း-မလေးရှား နယ်စပ်မှတဆင့် တရားမဝင် ခိုးဝင်လာသူ များပြားလာသဖြင့် လက်ရှိတွင် မလေးရှားအာဏာပိုင်များက ၎င်းနယ်စပ်အား ယခင်ထက် လုံခြုံရေး ပိုမိုတင်းကျပ်လိုက်ကြောင်း မလေးရှားရှိ မြန်မာအဖွဲ့အစည်းများက CNI သတင်းဌာနသို့ပြောသည်။

အဆိုပါ နယ်စပ်မှတဆင့် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ တရားမဝင် ခိုးဝင်သူများသည် မြန်မာနိုင်ငံမှ အများဆုံးဖြစ်ပြီး စက်တင်ဘာ ၁၅ ရက်နေ့က မလေးရှား လ.ဝ.က အကြီးတန်း အရာရှိတစ်ဦးမှ နယ်စပ်ဂိတ်များအား လိုက်လံ စစ်ဆေးခဲ့ပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ လုံခြုံရေး ပိုမိုတင်းကျပ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။

မလေးရှားတွင် မြန်မာအလုပ်သမားများအား ကူညီပေးနေသည့် မချိုသဲက “မလေးရှားက လုံခြုံရေး တင်းကျပ်ရတဲ့အကြောင်းအရင်းကလေ မြန်မာနိုင်ငံကနေ ထိုင်းကို တစ်ချို့က အလည်ဗီဇာနဲ့ဝင်တယ်။ အလည် ဗီဇာတွေနဲ့ဝင်ပြီး ထိုင်းကနေ မလေးရှားကို အောက်လမ်းကနေ တဆင့်ပြန်ဝင်တယ်။ အောက်လမ်းက ဆိုတာက ဘတ်စ်ကားနဲ့သော်လည်း ရေလမ်းကြောင်းနဲ့သော်လည်းကောင်း အဲဒီလို ခိုးဝင်တဲ့လူတွေများတဲ့အတွက်ကြောင့်။ ဘယ်နိုင်ငံမဆိုကတော့ ကိုယ့်နိုင်ငံအတွင်းကို ခိုးဝင်တယ်ဆိုတာကတော့ ဘယ်အစိုးရကမှတော့ ကြိုက်တာ မဟုတ်ဘူးလေ။ နိုင်ငံတိုင်းကတော့ ကိုယ့်နေရာမှာလာပြီးတော့ ခိုးဝင်တာတို့ ဘာတို့ကျတော့ ဘယ်သူမှ လက်သင့်ခံချင်တဲ့ ကိစ္စမဟုတ်ဘူးလေ” ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသားများသည် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ရနောင်း-ကော့သောင်းလမ်းမှတဆင့် ရေလမ်းကြောင်းဖြင့် ခိုးဝင် ခြင်းများလည်းရှိပြီး များသောအားဖြင့် ထိုင်း-မလေးရှားနယ်စပ်မှ ခိုးဝင်ခြင်းဖြစ်ကာ တစ်ရက်လျှင် လူ ၁၀ ဦးမှ ၅၀ ခန့် ပျမ်းမျှအားဖြင့် ခိုးဝင်လာကြပြီး ကားစင်းလုံးဖြင့် ခိုးဝင်မှုများပြားကြောင်း သိရသည်။

မလေးရှားအာဏာပိုင်မှ ယခင်က ထိုင်း-မလေးရှားနယ်စပ်တွင် လုံခြုံရေးအဖြစ် ရဲများကိုသာ ချထားခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုလက်ရှိတွင် စစ်တပ်ကိုပါပူးတွဲချထားကြောင်း မလေးရှားမှ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ကူညီမှု အဖွဲ့ အစည်းမှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးချစ်ကောင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အရင်တုန်းကတော့ ရဲဝန်းကျင်လောက်ပဲ။ အခုကတော့ တပ်ကပါ ပါလာတာပေါ့။ အခုနယ်စပ်မှာကတော့ ပြောမယ်ဆိုရင် စစ်တပ်ကို နယ်ခြားစောင့်ဖို့အတွက်ဆိုပြီးတော့ ပါဝါ ပေးထားတဲ့ သဘောရှိတာပေါ့။ စစ်တပ်ကနေပဲ တော်တော်များများဖမ်းတယ်။ ဖမ်းပြီးတော့မှ သူက ရဲကို ပေးတယ်။ ရဲကနေမှ သူ့ရဲ့လုပ်ထုံး လုပ်နည်းနဲ့အညီ အမှုဖွင့်ပြီးတော့ လ.ဝ.ကကို ပြန်ပြီးတော့ ပေးတာပေါ့။ တပ်က ချထားတယ်ဆိုတော့ ပြောမယ်ဆိုရင် ပစ်တာ ခတ်တာတော့ မရှိပါဘူး။ မလေးရှားနိုင်ငံရဲ့ အနေအထားအရတော့ တပ်ဆိုရင်တော့ တော်တော်များများ ကြောက်ကြတယ်။ သူ့ကို ပါဝါပေးထားတာဖြစ်တဲ့အတွက် သူ့နိုင်ငံသားတွေကလည်း တော်ရုံတန်ရုံ ကိစ္စဆိုရင် ရပ်ဆို ချက်ချင်းရပ်ပေးလိုက်တဲ့ အနေအထားမျိုးတွေရှိတယ်။ ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေ ကတော့ တစ်ခါတစ်လေကျရင် မသိဘဲနဲ့ ပြေးတာပြုတာတွေရှိရင်တော့ ပစ်တာခတ်တာတွေ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ အဲဒါလေးတော့ သတိပေးချင်တယ်။ တကယ်လို့ မလွတ်တော့ဘူးဆိုမှတော့ ဘာမှအများကြီး စဉ်းစားမနေနဲ့။ အဖမ်းသာခံလိုက်တော့။ မလွတ်တော့ဘူးလေ ပြေးမယ်ဆိုရင်လည်း ရဲကလည်း ပစ်လို့ရတယ်။ မလေးရှားနိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေမှာ ရဲက ခုခံတယ်ဆိုရင် အဲဒီနေရာမှာတင် ပစ်သတ်လိုက်လို့ရတယ်။ သူ့နိုင်ငံသားတွေ တောင်မှပဲ ရဲ ပစ်သတ်တာတွေရှိတယ်ပေါ့။ ကျနော်တို့ နိုင်ငံသားတွေကျတော့ တချို့ကျ နားမလည်တာတွေ ရှိတယ်။ မသိတာတွေရှိတယ်။ ဗဟုသုတ နည်းတာမျိုးတွေရှိတဲ့အခါကျတော့ မြင်တာနဲ့ ပြေးကြ ဆိုပြီး ပြေးကြတဲ့ အခါမှာ ကောင်းတဲ့ ရဲတွေ၊ စစ်သားတွေနဲ့ တွေ့ရင်တော့ ပြဿနာမရှိဘူးပေါ့လေ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ တရားမဝင် ခိုးဝင်သည့် မြန်မာများမှာ ယခုမှ ပထမဆုံး သွားရောက်လုပ်ကိုင်မည့် သူများပါဝင်သလို Overstay သမားများအဖြစ် လက်ဗွေနှိပ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့ခံရပြီးနောက် မလေးရှားနိုင်ငံ သို့ တရားဝင်လမ်းကြောင်းမှ ဝင်ရောက်၍ မရသည့်သူမျာလည်း ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ ဝင်ရောက်လာသည့်အထဲတွင် အဖမ်းခံရသူများရှိသကဲ့သို့ အဖမ်းအဆီးမခံရဘဲ မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်သွားသည့်သူများလည်း ရှိကြောင်း၊ ယင်းသို့ ဖမ်းဆီးမခံရသူများမှာ ပွဲစားများမှ မလေးရှား အာဏာပိုင် ဝန်ထမ်းများအား ငွေကြေးပေးကမ်းထားမှုကြောင့်ဟု မလေးရှားတွင် မြန်မာအလုပ်သမားများအား ကူညီပေးနေ သည့် မချိုသဲက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင်လည်း စီးပွားရေးရှာရတာတွေက အဆင်မပြေတာတွေ များတယ်လေ။ စီးပွားကြပ်တည်း ကြတယ်။ တချို့ကကျတော့ ထိုင်းကပြန်သွားကြတဲ့လူတွေရှိတယ်၊ မလေးရှားကနေ ပြန်သွားကြတဲ့လူတွေ ရှိတယ်။ မြန်မာပြည်ရောက်တော့ အရင်လိုမျိုး ရှာစားရတာအဆင်မပြေ။ နိုင်ငံရေးတွေနဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေနဲ့ ပြန်တက်လာချင်ကြတော့ တချို့ကကျတော့ မလေးရှားကနေ ပြန်တယ်ဆိုကတည်းက လက်ဗွေနှိပ်ပြီး ပြန်ရတယ်။ immigration မှာ လ.ဝ.ကမှာ ဒဏ်ကြေးဆောင် လက်ဗွေနှိပ် လေယာဉ်လက်မှတ်ဝယ်ပြီး ပြန်လို့ရတယ်။ အဲဒီ ပြန်တဲ့သူတွေသည် သူတို့က Blacklist ထည့်လေရှိတယ်။ ဒီနိုင်ငံမှာ overstay နေပြီးတော့မှ သူတို့ကိုယ်တိုင်ဝန်ခံပြီး ဒဏ်ကြေးနဲ့ပြန်တဲ့လူတွေဆိုပြီး။ အဲဒီတော့ကျ မလေးရှားကို တရားဝင်နဲ့လာမယ်ဆိုလည်း လာလို့မရတော့ ခိုးဝင်ပြီးမှ လာတာများတယ်။ အဲဒီတော့ကျ မလေးရှားက လုံခြုံရေးကို ပိုပြီးတင်းကျပ်တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မလေးရှားဘက်မှ နယ်စပ်တွင်သာမက နိုင်ငံအတွင်းမှာပါ တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့များအား အဖမ်းအဆီးများပြားနေပြီး တစ်ပတ်လျှင် နှစ်ရက်ခန့် ဖမ်းဆီးကာ ထိုသို့ ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် လုံခြုံရေး တင်းကျပ်ခြင်း တို့အား ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းအထိ လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း မလေးရှားရှိ မြန်မာအဖွဲ့အစည်းများထံက သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ် ၊ စက်တင်ဘာ ၂၂

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကားစင်းလုံးငှား၍ ခရီးသွားမှုများလာခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများသည် ကားအငှားအော်ဒါများ ပြည့်လာကြောင်း ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းဖြစ်သည့် တော်ဝင် အေးချမ်းအောင် ကုမ္ပဏီလီမိတက်မှ ဒုတိယအော်ပရေးရှင်း ဒါရိုက်တာ မအမရာခင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၂၀၂၀ ခုနှစ် ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ ရပ်နားထားခဲ့ရသော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ နောက်ပိုင်းမှာတော့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ခရီးသွားကြသော ဧည့်သည်များသည် ကားစင်းလုံးငှား၍ သွားလာသည့်အတွက် လုပ်ငန်းအဆင်ပြေလာကြောင်း၊ ယခု သီတင်းကျွတ်ခရီးသွား ရာသီဖြစ်၍ အော်ဒါများ ပြည့်လာကြောင်း ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများထံမှ သိရသည်။

ဒုတိယအော်ပရေးရှင်း ဒါရိုက်တာ မအမရာခင်က “ကားအသေး Saloon ကနေစပြီးတော့ Alphard တွေ၊ အန်စာတုံးတွေရော ခုသီတင်းကျွတ်အတွက်ကို ကြိုတင်ပြီးတော့ ဘိုကင်တွေ ယူနေကြတယ် စရံတွေတင်ကြ တယ်။ ဆီဈေး အရမ်းတက်တဲ့ အချိန်တွေမှာ နည်းနည်း လေးရပ်သွားတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆီဈေးတွေက ၂၂၀၀ ၊၂၃၀၀ ပတ်ချာလည်လေးတွေဆိုတော့ ငှားတဲ့သူတွေလည်း ခုပြန်ပြီးတော့ လိုက်လာတယ်။ အခု သီတင်းကျွတ် အတွက်ကို ကြိုရောင်းတာတော့ တော်တော်ကြီးကို အရင်ထက်ကိုတော့ ပိုပြီးတော့ ခရီးစဉ်လေးတွေလည်း များ တယ်။ အော်ဒါလေးတွေလည်း ပြည့်တယ်ရှင့်။ ခုလိုမျိုးတော့ ဒီရာသီတွေ မိုးလေးနည်းနည်း ကုန်စပြုလာပြီဆို တော့ ဒီသီတင်းကျွတ်တွေကနေစပြီးတော့ အလုပ်တွေ ဟိုးအရင်ထက်ကို ပိုပြီးကောင်းလာပါတယ်”ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

Bagan ဘုရားဖူးများကိုတွေ့ရစဉ်(AP)

တော်ဝင် အေးချမ်းအောင် ကုမ္ပဏီလီမိတက်သည် ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းကို ကားအမျိုးအစားပေါင်းစုံ အစီးရေ ၃၀ ကျော်ဖြင့် လုပ်ငန်း လည်ပတ်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွင် ကိုဗစ်ရောဂါများ မဖြစ်ပွားခင်က ၂ ညအိပ် ၃ ရက် ခရီးစဉ်ဖြစ်သော ချောင်းသာ ကမ်းခြေ (သို့မဟုတ်) ငွေဆောင်ကမ်းခြေသို့ ကျပ် ၃သိန်းခွဲ ပေးရကြောင်း၊ ယခုအခါမှာတော့ စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းများ ကြီးမြင့်မှုကြောင့် ကျပ် ၅ သိန်းထိ တက်သွားကြောင်း သိရသည်။

ထိုဈေးနှုန်းသည် တော်ဝင် အေးချမ်းအောင် ကုမ္ပဏီလီမိတက်၏ ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းက ဈေးနှုန်းများ ဖြစ်ပြီး တခြားသော ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှုကုမ္ပဏီများ၏ ဈေးနှုန်းများနှင့်တော့ တူညီမည်မဟုတ်ပေ။

လွန်ခဲ့သော ၆ လ ခန့်မှ ကားအငှားဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းကို ကား ၄ စီးဖြင့် ပြန်လည် လုပ်ကိုင်လာကြောင်း တစ်ပိုင် တစ်နိုင် လုပ်ငန်းဖြစ်သဖြင့် အခြားလုပ်ငန်းကြီးများလောက် လာရောက်ငှားရမ်းသူများ မရကြောင်းကို စေလိုရာ ကားအငှား ဝန်ဆောင်မှုမှ ကိုရဲက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကျိုက်ထီးရိုးဘုရားဖူး 

၎င်းက “ကျနော်တို့က သိပ်ကြီးကြီး မားမား Rental (ကားငှားခြင်း) ကြီးလည်း မဟုတ်တဲ့ အခါကြတော့ ပေါ့ပေါ့ ပါးပါးပဲပေါ့၊ အဲ့လို မျိုးလေးတွေပဲ ရတယ်။ နာမည်ကြီးတဲ့ Rental ကြီးတွေမှာတော့ သူတို့တော့ ရကြမယ်ထင် တယ်။ ကျနော်တို့ကတော့ သိပ်မရဘူးဗျ။ ပြည်တွင်း ခရီးသွားလောက်ပဲ ကျနော်တို့ ရတယ်။ မန္တလေးသွားတယ် မန္တလေးမှာ အလုပ်ကိစ္စလေးရှိရင်းနဲ့ ဘုရားဖူးလိုက်တယ်။ အဲ့လိုမျိုး ပြင်ဦးလွင် ခဏ တက်လည်လိုက်တယ်။ ဒီလောက်ပဲ အရင်လိုမျိုး ခရီးစဉ်တစ်ခု အနေနဲ့ ဘုရားဖူး ထွက်ကြတာတို့၊ သွားတာလာတာတို့တော့ တော်တော် လေး ရှားသွားတယ် မရှိတော့ဘူး။ ရုံးလုပ်ငန်းဌာနတွေ ဘာညာပေါ့၊ ရုံးကိစ္စတွေနဲ့ဆို သွားရတယ်ဗျ။ အလုပ်ကိစ္စ တွေနဲ့ အဲ့လိုမျိုး အလည်အပတ် ပုံစံမျိုးကတော့ သိပ်မသွားဖြစ်ကြတော့ဘူး” ဟု ပြောသည်။

ကိုဗစ်ရောဂါမဖြစ်ပွားခင် အချိန်ကာလတွင် ပြည်တွင်းခရီးသွား များသာမက ပြည်ပခရီးသွားများပါ လာရောက်ငှား ရမ်းမှုများရှိလာကြောင်း ကားအငှားဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုကြောင့် အဝေးပြေးလမ်းမများတွင် လုံခြုံရေးတင်းကြပ် စစ်ဆေးမှု များနှင့် လုံခြုံရေး စိတ်ပူရခြင်းတို့ကြောင့် ကိုယ်ပိုင်ကားပုံစံမျိုးဖြစ်သည့် ကားအငှားဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများမှ ကားများကို ငှားရမ်းက ခရီးသွားလာကြကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ် ၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ခရီးသွားလာမှုများ နည်းပါးလာပြီး ကားလက်မှတ် ဝယ်ယူမှုများ နည်းပါးလာသည့်အတွက် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများ ပြေးဆွဲမှု ခက်ခဲလာသည်ဟု အောင်မင်္ဂလာ အဝေးပြေးကွင်း ဆန်းဂရု(ပ်) ယာဉ်လိုင်းမှ လက်မှတ်ရောင်းချသူ ကိုမျိုးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကားလက်မှတ်များ ရောင်းချရမှု နည်းပါးနေခြင်းသည် ကိုဗစ် ပထမလှိုင်းကာလက စတင်ခဲ့ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုများကြောင့်လည်း မော်တော်ကားဖြင့် ခရီးသွားလာမှု နည်းပါးလာကြောင်း၊ ထို့နောက် အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်းများ ခက်ခဲလာနေကြောင်း သိရသည်။

ဆန်းဂရု(ပ်) ယာဉ်လိုင်းမှ လက်မှတ်ရောင်းချသူ ကိုမျိုးအောင်က “လက်ရှိကတော့ လုံးလုံးကို မရောင်းရ သလောက် ဖြစ်နေတာ။ တစ်နေ့ တစ်ယောက်စ၊ နှစ်ယောက်စ၊ သုံးယောက်စ အဲ့လိုပဲ ရောင်းရတယ်။ အရင် တုန်းက ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီအချိန်ဆို အယောက်သုံးဆယ်လောက် ရောင်းရတယ်ဆို ခု သုံးယောက်လောက် တောင် မနည်းရောင်းနေရတယ်။ ဒီချိန်ခါတိုင်းဆို အယောက် ၃-၄ ဆယ်လောက် ရောင်းရတယ် တစ်စီးကို၊ ကိုဗစ် မဖြစ်ခင်ကရော နိုင်ငံရေး မဖြစ်ခင်ကရောဆိုရင်တော့ ရောင်းရတာကောင်းတာပေါ့၊ ဒီ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးမှ နိုင်ငံရေး ဖြစ်ပြီးမှ ရောင်းလို့ချလို့ မကောင်းတော့တာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့နောက် တချို့သော ယာဉ်လိုင်းများသည် ပြည်တွင်းခရီးသွားလာမှု နည်းပါးလာခြင်းအပြင် စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်း များပါ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ယာဉ်လိုင်းပြေးဆွဲမှုများကို ရပ်နားလိုက်ကြောင်း အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းပြေးဆွဲ နေသူများထံမှ သိရသည်။

ပုဂံတွင် ခရီးသွားများကို တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ထိုသို့ အခက်အခဲဖြစ်နေသည်ကို ကျော်လွှားနိုင်ရန်အတွက် ကုန်ပစ္စည်းများတင်၍ တန်ဆာခယူကာ သယ်ယူ ပို့ဆောင်ပေးနေရသော်လည်း လက်ရှိတွင် ကုန်ပစ္စည်းများကို သယ်ယူပို့ဆောင်ရန် လာရောက်အပ်နှံမှုများ အလွန် နည်းပါးလာကြောင်း အောင်ဆန်းအဝေးပြေးကွင်းမှ ရွှေကမ္ဘာ ကားဂိတ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရင်က အစ်ကိုတို့ ဒီဘက်ဆိုရင် ကားတစ်စီး ထွက်မယ်ဆိုရင် တန်ဆာ အားဖြင့်ဆိုလို့ရှိရင် ၁၀ သိန်း၊ ၁၁ သိန်း၊ ၁၂ သိန်း အဲ့လောက်တွေ သွားတယ်။ အခုက အဲ့လောက်ကို မရှိတော့တာ ပြတ်သွားတာပေါ့၊ ပြတ်သွားတဲ့ အချိန်မှာ လာသမျှပစ္စည်းကို အစ်ကိုတို့က အကုန်လုံးယူပြီးတော့မှ ဒီကားမှာရှိတဲ့ ဝန်ထမ်းနဲ့ လည်ပတ်ဖို့ အစ်ကို တို့ ဂိတ်က သူဌေးရဲ့ ဒုတိယပေါ့၊ အစ်ကိုတို့ ဂိတ်မှာရှိတဲ့ တာဝန်ရှိတဲ့ အကြီးဆုံးသူတွေကတောင် မနည်း ရုန်းနေရ တာလေ အဲ့လိုမျိုးဖြစ်နေတာ အခြေအနေက အဲ့လောက်ကို ကွာသွားတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ယခုလို အကြပ်အတည်းကာလတွင် ကားယာဉ်လိုင်းများ အနေဖြင့် ကားအစီးရေ လျှော့ချခြင်းများ အပြင် ကား မောင်း သမားများလည်း လျှော့ချခဲ့ရကြောင်း ရွှေကမ္ဘာ ကားဂိတ်က ပြောသည်။

 ဒီမိုကရေစီအရေး တောင်းဆိုနေကြသူများ (ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

ရွှေကမ္ဘာကားဂိတ်က “တောင်ကြီးနဲ့ မန္တလေးကို သွားတာဖြစ်တဲ့အတွက် တောင်ကြီးနဲ့ မန္တလေးကို သွားမယ့် ပစ္စည်းတွေ အကုန်လုံးကို အစ်ကိုကြီးတို့က ရန်ကုန်ကနေပြီးတော့မှ တိုက်ရိုက် တစ်စီးထဲကို ဆန့်သလောက် အကုန်သယ်သွားတယ်။ သယ်သွားပြီးတော့ မှ ၁၆၂ မိုင်မှာ မန္တလေးက လာတဲ့ကားက အဲ့မှာစုံ တောင်ကြီးက လာတဲ့ကားက အဲ့မှာစုံ ဒါမှ မဟုတ်လို့ရှိရင် မန္တလေးက လာတဲ့ကားကို ခေါ်လိုက်တယ်။ ခေါ်ပြီး မန္တလေးက လာတဲ့ကားကို ကိုကြီးတို့ပစ္စည်းကို ကယ့်တင်ပေးလိုက်တယ်။ ရန်ကုန်ကနေ သွားတဲ့ကားက တောင်ကြီးကို တိုက်ရိုက်တန်းတက်ပေါ့။ အဲ့လိုမျိုးတွေ လုပ်ရတာပေါ့၊ ခါတိုင်း အခြေအနေဆိုရင်တော့ အစ်ကိုတို့က ရန်ကုန်တစ်စီး မန္တလေးတစ်စီး အဲ့လိုထွက်တာလေ” ဟုပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် ကြေညာခဲ့ခြင်း၊ ကိုဗစ် တတိယလှိုင်းဖြင့် ရင်ဆိုင်ရခြင်း၊ လတ်တလောတွင်လည်း ကိုဗစ် တကျော့ပြန် ဖြစ်ပေါ်လာနေခြင်း၊ တိုင်းဒေသ ကြီးနှင့် ပြည်နယ်အများအပြားတွင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားနေခြင်း စသည့် အခြေအနေအရပ်ရပ် ကြောင့် ပြည်တွင်းခရီးသွားလာမှုများ လျော့နည်းလာခဲ့သည်။

အဆိုပါ ခရီးသွားလာမှုများ လျော့နည်းလာခြင်းကြောင့် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများလည်း ပြေးဆွဲရန် ခက်ခဲလာ နေ ကြောင်း သိရသည်။