CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၆
မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း ဖြေရှင်းနိုင်ရန် အာဆီယံ၏ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်က ချဉ်းကပ်၍ အလုပ်မဖြစ်လျှင် နည်းလမ်းသစ်ရှာဖွေပြီး မြန်မာကို အာဆီယံက ထုတ်သင့်ပါက ထုတ်ပယ်ရမည်ဟု နိုင်ငံတကာမှာ ဆွေးနွေးမှုများ ရှိလာခဲ့ သည်။
ထို့နောက် ပြည်တွင်း နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝန်းနှင့် ပြည်ပရောက် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူများကတော့ အာဆီယံ သည် မြန်မာနိုင်ငံကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်က ထုတ်ပယ်ရန်မှာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောသည်။
တရုတ်ပြည်အခြေစိုက် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက “ ကျမကြည့်တာကတော့ ထုတ်ပယ် ပစ်ဖို့ အထိတော့ မလုပ်ဘူးထင်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အခု အာဆီယံ အစည်းအဝေးမှာ သူတို့က တရားဝင်သာ မဖိတ်တာ သံတမန်တစ်ယောက် တက်တယ်လို့ကြားတယ်။ ဒါကြောင့်မလို့ သူတို့ Communicate ထုတ်ပြန်တဲ့အခါမှာ ဗမာပြည်ကို ပြောမယ့် ကိစ္စကိုတောင်မှ အဲဒီသံတမန်က ကန့်ကွက်လို့ အဲဒီအပိုဒ်ကို ဖြုတ်ခဲ့ရ တယ်လို့ ပြောတယ်။ ထုတ်တဲ့ အထိတော့ မဖြစ်ဘူး ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီလိုလေး ဟိုဒင်းတစ်ခုလုံးက Regional Economic Forum အဲဒါ တစ်ခု လုံးက သူက ထောက်ပို့ ကွင်းဆက်တစ်ခုလုံးဖြစ်အောင် လုပ်ရမှာ အဲဒါကြောင့်မလို့ ထုတ်တဲ့အထိတော့ မဖြစ်ဘူး။ အရေး ယူတာတို့၊ ဖိအားပေးတာတို့တော့ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်တာပေါ့။ သို့သော် ထုတ်တဲ့ အထိတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူး ထင်တယ် ”ဟု CNI သို့ ပြောသည်။
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကင်ကတော့ နစကဘက်က အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို လိုက်နာဖို့ ငြင်းပယ်ထားသည့်အတွက် အာဆီယံအနေဖြင့် အခြေအနေတွေအပေါ် ပြန်သုံးသပ်၍ အာဆီယံကနေ ထုတ် ပယ်သည့် အဆင့်အထိ လုပ်သွားရမည်ဟု VOA မြန်မာပိုင်းနှင့်အင်တာဗျူးမှာ ပြောထားသည်။
ဘလင်ကင်က “စစ်ကောင်စီဘက်က အာဆီယံ သဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို လိုက်နာဖို့ ငြင်းပယ်ထားပါတယ်။ အဲဒီတော့ အခု လောလောဆယ်အားဖြင့် အရေးပါတဲ့ အစည်းအဝေးတွေမှာ နိုင်ငံရေးအရ မပတ်သက်တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ကိုပဲ လက်ခံ မယ်လို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အချက်ဟာ မှန်ကန်တဲ့အချက်ဖြစ်တယ်။ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ ဒီကိစ္စအပေါ် လိုက်နာမှုတွေ မရှိ ဘူးဆိုရင် အာဆီယံအနေနဲ့ အခြေအနေတွေအပေါ် ပြန်သုံးသပ်ပြီး အာဆီယံကနေ ထုတ်ပယ်တဲ့ အဆင့်အပါအဝင် လုပ် စရာရှိတာ လုပ်သွားရမှာပါ”ဟု ပြောသည်။
အာဆီယံအစည်းအဝေးတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကင်ကို တွေ့ရစဉ်
ဒေါက်တာလှကျော်ဇောကတော့ ယခုခေတ်သည် အမေရိကန်ပြောတိုင်း ရသည့် အခြေအနေမဟုတ်တော့ကြောင်း ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် အာဆီယံသည် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးနှင့် ထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေးများ ကျင်းပစဉ် နစကကို တက်ရောက်ခွင့် မပေးဘဲ နိုင်ငံရေးနှင့်မဆိုင်သော သံတမန် တစ်ဦးသား တက်ရောက်ခွင့်ပေးမည် ဆိုသော ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချမှတ်ထားသည်။
ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးလည်းဖြစ် အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်လည်း ဖြစ်သူ ပရတ်ဆိုခွန်က “မြန်မာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများသည် တိုးတက်မှု ပြသနိုင်သည့် နည်းလမ်းဖြင့် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် တိုးတက်မှု ပြသနိုင်မှသာ မိမိတို့ အဖွဲ့အစည်းအတွင်း ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခု ချမှတ် နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း”ဟု ပြောသည်။
ပြည်တွင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းကတော့ အာဆီယံသည် အရေးကြီးသည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို အားလုံး သဘောတူညီမှု ရမှ ဆုံးဖြတ်ရလေ့ရှိသည့်အတွက် အားလုံးသဘောတူပါက မြန်မာကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်က ထုတ် နိုင်သည်ဟု ပြောသည်။
ဦးရဲထွန်းက “သူတို့ အာဆီယံရဲ့ ချာတာအရဆိုရင်တော့ အဲလိုအရေးကြီးတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမယ်ဆိုရင် အားလုံး သဘောတူမှ ဖြစ်တာလေ။ အားလုံးသဘောတူမှ ဖြစ်တယ်ဆိုတော့ အားလုံးက သဘောတူတယ်ဆိုရင်တော့ ထုတ်တာ ဖြစ်နိုင်တာပေါ့။ သူတို့ ထုတ်မှာကို မစောင့်ဘဲနဲ့ နစက ကနေပြီးတော့ သူတို့ကိုလည်း မဖိတ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မလို့ ဒီအဖွဲ့ ဝင်အဖြစ်ကနေ ခေတ္တာ ယာယီရပ်ဆိုင်းမယ်၊ ဒါမှမဟုတ် ထွက်တယ်ဆိုပြီး သူတို့လုပ်ရင်လည်း အာဆီယံက နောက်ဆက် တွဲ ထုတ်တာ ဖြစ်လာနိုင်တာပေါ့လေ”ဟု CNI သို့ ပြောသည်။
ပရတ်ဆိုခွန်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်
နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကတော့ ပြည်တွင်း တည်ငြိမ်းမှုများကို မထိန်းနိုင်သေးသည့်အတွက် အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို အကောင်အထည် မဖော်နိုင်သေးခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ နောက်လာမည့် ကာလများမှာတော့ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည်ဟု ပြောလိုကြောင်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁ ရက်နေ့က မိန့်ခွန်းပြောစဉ် ထည့်သွင်း ပြောသွားခဲ့သည်။
အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်မှာ သွေးထွက်သံယိုမှုများ ရပ်တန့်ရေး၊ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ဖမ်းဆီးထားမှု ကနေ ပြန်လွှတ်ပေးရေး၊ သက်ဆိုင်သူများ အားလုံးပါဝင်ပြီး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးရေး၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူ အညီများ ပေးအပ်ရေး၊ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ခန့်အပ်၍ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုရေး တို့ဖြစ်သည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ ပရတ်ဆိုခွန်သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ၂ ကြိမ် လာရောက် ထားပြီး ဖြစ်သော်လည်း သိသာ ထင်ရှားသည့် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း ဖြေရှင်းနိုင်မည့် တိုးတက်မှုကို မရသေးကြောင်း၊ စက်တင်ဘာ- အောက်တိုဘာလအတွင်း တတိယအကြိမ် လာရောက်မည့် မြန်မာပြည်ခရီးစဉ်အတွင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်ကို ပေးတွေ့မည်ဟု နစကဘက်က ကတိပြုထားကြောင်း သိရသည်။