CNI International News
တီဟီရန်၊ ဇူလိုင် ၂၀
“ဆီးရီးယားပြည်သူများ ပိုင်ဆိုင်သည့် နိုင်ငံအတွင်းမှ ရေနံများ ခိုးထုတ်နေခြင်းကို အမေရိကန် ရပ်တန့်ရန် လိုအပ်ကြောင်း” ဇူလိုင် ၁၉ ရက်၌ တီဟီရန်မြို့တော်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သော ရုရှားသမ္မတ ပူတင်က အီရန်နှင့်တူရကီအစိုးရ ထိပ်ပိုင်းအရာရှိများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးနောက် ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှား၊ တူရကီနှင့် အီရန် စသည့် နိုင်ငံ ၃ နိုင်ငံပေါင်း၍ အက်စတာနာ (Astana) လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် အာမခံခဲ့ကြသည်။
ထို့နောက် အမေရိကန် အနေဖြင့် ယူဖရေးတီးစ်မြစ် (Euphrates) ကို ဖြတ်သန်းပြီး ဆီးရီးယားပြည်တွင်း၌ လူသားချင်း စာနာ မှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်း ပိုမိုဆိုးရွားအောင် လုပ်ဆောင်နေခြင်းအား ရပ်တန့်ဖို့ ရုရှား၊ တူရကီနှင့် အီရန် သုံးနိုင်ငံက သဘော တူခဲ့ကြသည်။
“အမေရိကန်တပ်များ ယူဖရေးတီးစ်မြစ် အရှေ့ဘက်ခြမ်းကို ဖြတ်သန်းလျက် ဆီးရီးယားပြည်တွင်းသို့ ဝင်ရောက်ကာ ဆီးရီးယား ပြည်သူများ၏ ရေနံများ ဓါးပြတိုက်၍ တရားမဝင် တင်ပို့နေခြင်းကို ရပ်တန့်ရမှာဖြစ်ကြောင်း” ပူတင်က ဇူလိုင် ၁၉ ရက် ညနေပိုင်းတွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။
ပူတင်၊ အီဘရာဟင်ရိုင်စီ၊ အာဒိုဂန် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေး(AP)
“ဒါဟာ ရုရှား၊ တူရကီနဲ့ အီရန်တို့ရဲ့ ဘုံရပ်တည်ချက်ဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
အစ္စလာမ္မစ်နိုင်ငံတော် (အိုင်အက်စ်- ယခင် အိုင်အက်စ်အိုင်အက်စ်) အကြမ်းဖက်သမားများ ရှုံးနိမ့်ပြီးကတည်းက ဆီးရီးယား နိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်းရှိ ရေနံတွင်းများ၊ ဂျုံခင်းများကို ဆီးရီးယားဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဖွဲ့ (SDF) ပြည်သူ့စစ်က ထိန်းချုပ်ခဲ့ သည်။
အဆိုပါ ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်း ရာနှင့်ချီသော အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင်များ တရားမဝင် ရောက်ရှိနေသည်မှာလည်း ကြာမြင့်ပြီ ဖြစ်သည်။
SDF တပ်များကို အမေရိကန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားပြီး ၎င်းအဖွဲ့သည် ဝါရှင်တန်(အမေရိကန်)မှ ပြုတ်ကျစေလို သော ဒမတ်စကက်အစိုးရ (ဆီးရီးယား လက်ရှိအစိုးရ)နှင့် ပြန်လည်ပေါင်းစည်ရေးကို ငြင်းဆိုထားသည်။
စစ်ဒဏ်ခံနေရသော ဆီးရီးယားနိုင်ငံ ပြန်လည် တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့ရာ အမေရိကန်က သမ္မတ ဘာရှာအာဆတ်၏ အစိုးရကို စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ဒမတ်စကက်အပေါ် အကူအညီပေးသည့် မည်သူ့ကိုမဆို ပိတ်ဆို့အရေးယူရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။
ဆီးရီးယားက ရေနံတွင်းများနဲ့အတူ အမေရိကန်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်
“ထိုသို့ ပိတ်ဆို့ အရေးယူများသည် ဆိုးရွားသော ရလဒ်များသာ ရစေကြောင်းနှင့် ဆီးရီးယားအတွက် လူသားချင်း စာနာမှု အကူအညီများကို ပေးအပ်ရာ၌ နိုင်ငံရေးအရ မပေးသင့်ကြောင်း” ပူတင်က ဇူလိုင် ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
အီရန်နိုင်ငံ၊ တီဟီရန်မြို့တော်၌ ဇူလိုင် ၁၉ ရက် ကျင်းပခဲ့သော ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲအတွင်း ပူတင်က အီရန်သမ္မတ အီဘရာဟင်ရိုင်စီ (Ebrahim Raisi) နှင့် တူရကီသမ္မတ အာဒိုဂန် (Recep Tayyip Erdogan) တို့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။
ထို့နောက် သမ္မတ ၃ ဦးတို့က ပူးတွဲကြေညာချက် တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ “ကုလသမဂ္ဂ၏ ဦးဆောင်မှု အောက်တွင် နိုင်ငံရေး တစ်ခုတည်းဖြင့် ဆီးရီးယားပဋိပက္ခကို အဖြေရှာ၍ မရကြောင်း” အတည်ပြု ကြေညာခဲ့သည်။
ခွဲခြားဆက်ဆံမှု၊ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်ထဲ ဆွဲထည့်မှုနှင့် ကြိုတင် သတ်မှတ်ချက်များ မပါဝင်ဘဲ ဆီးရီးယား ပြည်သူများအား အကူအညီ တိုးမြှင့်ပေးသွားရန် ကုလသမဂ္ဂနှင့် အခြားနိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများကို ၎င်း(အီရန်၊ တူရကီ၊ ရုရှား)တို့က တိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။
Source: အာရ်တီသတင်းဌာန
