CNI International News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆
ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်သည် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက် အစောပိုင်းတွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံကို အင်အား အလုံးအရင်းဖြင့် အတိအလင်း ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ရာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နောက်ပိုင်း ဥရောပမြေပေါ်တွင် အကြီးမားဆုံး ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စစ်ပွဲဟု သတ်မှတ်ကြသည်။
ကျူးကျော်မှု စတင်သည့်လတွင် ယူကရိန်းမြို့များကို ရုရှားတပ်များ ဝိုင်းရံခဲ့ပြီး ယူကရိန်းပြည်သူ ၁၀ သန်းကျော် အိုးအိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ မမှတ်မိနိုင်လောက်သည့် အကြိမ်အရေအတွက်အထိ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခံရခဲ့သဖြင့် အရပ်သား ရာနှင့်ချီ၍ သေဆုံးခဲ့ရသည်။
ထိုလုပ်ရပ်ကြောင့် အမေရိကန် ဦးဆောင်သော အနောက်အုပ်စုက ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ပိုင်ဆိုင်မှု ဆုတ်ကိုင်ခြင်းနှင့် ပို့ကုန် ပိတ်ပင်ခြင်း အပါအဝင် ပြင်းထန်သော ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ၎င်းအဖြစ်အပျက်များက COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ယုတ်လျော့ ကျဆင်းပြီးနောက် အားယူခါစ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ပြန်လည် ဦးမော့ရမည့် အလားအလာကို အမှောင်ထုထဲသို့ ပြန်လည်တွန်းပို့လိုက်သည်။
စစ်ပွဲ ပထမလမှ ယခုအချိန်အထိ အဓိကအရေးပါသော ရက်စွဲများမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းစစ်သမီးပျိုတစ်ဦး(AFP)
ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ။ ။ ယူကရိန်းကို ရုရှားက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိုးစစ်ဆင်သည်။ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက နိုင်ငံအတွင်းရှိ တပ်အင်အားစုစည်းရန် အမိန့်ထုတ်လိုက်သည်။ ရုရှားဘဏ်များကို အမေရိကန်က ပိတ်ဆို့အရေးယူကြောင်း ကြေညာပြီးနောက် မော်စကို၏ စတော့အိတ်ချိန်းသည် ၄၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားသည်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆။ ။ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) က ရုရှားဘဏ်များကို ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေးစနစ် (Worldwide Interbank Financial Telecommunication) SWIFT မှ အဆက်အသွယ် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၇။ ။ EU က ရုရှားအရပ်ဘက် လေယာဉ်တွေကို EU လေပိုင်နက်ပေါ် ပျံသန်းဝင်ရောက်ခြင်းမှ တား မြစ် လိုက်သည်။ ရုရှားပိုင် မီဒီယာများ ဖြစ်ကြသည့် Sputnik နှင့် Russia Today (RT) တို့ကို ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းခွဲများနှင့် အတူ EU နိုင်ငံများအတွင်း လေလှိုင်းကြားမှ ရုပ်သံ၊ ရေဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုနှင့် အင်တာနက် ဝက်ဘ်ဆိုက်၊ လူမှုကွန်ရက်တို့ကို ပိတ်ပင်သည်။ ရုရှားတပ်များ ယူကရိန်း၏မြို့တော် ကိယက်ဗ်၊ ခါကိဗ်နှင့် ခါဆွန်မြို့များဆီသို့ ဦးတည်ချီတက်နေသည်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံသား စစ်မှုထမ်းအင်အား တိုးပွားလာသည်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၈။ ။ ယူကရိန်းသည် EU တွင် ပါဝင်ရန် လျှောက်ထားသည်။ ရုရှားနှင့် ယူကရိန်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲ ရေး ဆွေးနွေးပွဲများ စတင်သည်။ ရုရှား ရူဘယ်ငွေ တန်ဖိုးသည် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားကာ ပူတင်အပေါ် အရင်းအနှီး ထိန်းချုပ်ရန် တွန်းအားပေးခဲ့သည်။
EU သည် ရုရှားဗဟိုဘဏ်နှင့် ငွေပေးချေမှုများကို တားမြစ်လိုက်ပြီး ယူကရိန်းစစ်တပ်အတွက် ယူရို သန်း ၅၀၀ (ဒေါ်လာ ၅၅၄ သန်း) ထောက်ပံ့ရေး အစီအစဉ်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ ထိုအစီအစဉ်များအတွက် EU နိုင်ငံများအနေဖြင့် တတိယနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဆီသို့ လူအသေအပျောက်ရှိစေမည့် ထောက်ပံ့မှုပေးအပ်ရန် ပထမဆုံးအကြိမ် သဘောတူညီခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း ရုရှားပစ်ခတ်လိုက်တဲ့ လက်နက်ကြီး(AFP)
မတ်လ ၁ ။ ။ ၆၅ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသည့် ရုရှားစစ်ယာဉ်တန်းသည် ကိယက်ဗ်မြို့သို့ ဦးတည် မောင်းနှင် သည်။ ယူကရိန်း အရှေ့ဘက်ရှိ ခါကိဗ် (Kharkiv)၊ မာရီယူပေါလ် (Mariupol)နှင့် တောင်ဘက်ရှိ ခါဆွန် (Kherson) မြို့တို့တွင် စစ်ရေးဖိအားများ တိုးလာသည်။
ရုရှားစစ်သားများသည် အရပ်သားများကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် သေစေသည့် လက်နက်များ၊ ဗုံးများ အသုံးပြုနေကြောင်း လူ့ အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့က သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ အမေရိကန်သည် ရုရှားလေယာဉ်များကို ၎င်း၏ ဝေဟင်ပိုင်နက် ထဲသို့ ဝင်ရောက်မပျံသန်းရန် ပိတ်ပင်လိုက်သည်။
မတ်လ ၂ ။ ။ စစ်ပွဲပထမလအတွင်း ကျခဲ့သော ပထမဆုံးနှင့် တစ်ခုတည်းသော ယူကရိန်းမြို့ကြီး တစ်မြို့ ဖြစ် သော ခါဆွန်မြို့အတွင်းသို့ ရုရှားတင့်ကားများ ဝင်ရောက်လာသည်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံ အရှေ့တောင်ပိုင်းရှိ မာရီယူပေါလ် ဆိပ် ကမ်းမြို့ကို ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ ဝိုင်းထားသည်။ ထိုနေ့အထိ ယူကရိန်းမှ ထွက်ပြေးလာသည့် ဒုက္ခသည်အရေအတွက် တစ်သန်း ကျော် ရှိသည်။
မတ်လ ၃ ။ ။ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်တရားရုံး၏ ထိပ်တန်းအစိုးရရှေ့နေသည် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော စစ်ရာဇဝတ် မှုများ ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ရှေ့ပြေးအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို ယူကရိန်းသို့ စေလွှတ်လိုက်သည်။
မတ်လ ၄ ။ ။ ရုရှားနိုင်ငံရှိ အခြားသော မီဒီယာ ပလက်ဖောင်းများကြားတွင် တွစ်တာ၊ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်၊ ဗွီအိုအေ၊ ဘီဘီစီနှင့် Deutsche Welle (DW သတင်းဌာန) တို့ကို ပူတင်က ပိတ်ခဲ့သည်။ သူသည် “သတင်းအမှား ဖန်တီးမှု” ပြစ်မှု ကျူးလွန်သူကို ထောင်ဒဏ် ၁၅ နှစ်အထိ ချမှတ်နိုင်သည့် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေသစ်တစ်ရပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။
မတ်လ ၅ ။ ။ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကင်သည် ပိုလန်-ယူကရိန်းနယ်စပ်တွင် ယူကရိန်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရိုကူလီဘာနှင့် တွေ့ဆုံသည်။ ရုရှားစစ်သားများ ယူကရိန်းမှ အမေရိကန်က တိုက်တွန်းလိုက် ကြောင်း ဘလင်ကင်က တစ်ဆက်တည်း ပြောကြားခဲ့သည်။