CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၄
ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြမည့် မသန်စွမ်း ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများအနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ အလွန် ပေါ်ပေါက်လာမည့်လွှတ်တော်ထဲတွင် ဘာတွေ ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်သွားမလဲဆိုသည့်အပေါ် မသန်စွမ်း ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကြား မူဝါဒအမျိုးမျိုးရှိနေကြသည်။
ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ (PPP) မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ဦးမန်းဝင်းသန်းသည် မသန်စွမ်းများအတွက် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း ရရှိရေးသည်သာ အဓိကဦးစားပေး အနေဖြင့် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“တစ်နိုင်ငံလုံးမှာလဲ သန်စွမ်းတဲ့သူတွေရော၊ သန်စွမ်းတဲ့ သူတွေ အများစုအတွက်ပါ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေး ဟာလည်း ဦးစားပေးစဉ်းစားရမယ့်အထဲမှာပါတော့ မသန်စွမ်း တွေအတွက် အလုပ်အကိုင်ရရှိရေးဟာ အဲဒီ လူငယ် အလုပ်အကိုင်ရရှိရေးဆိုတဲ့ဟာ ဦးစားပေး လမ်းကြောင်း ထဲမှာ ပါပြီးသား ဖြစ်သွားပါတယ်ခင်ဗျ။ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်လို့ရှိရင် ဒီခေါင်းစဉ်က ဘယ်ကစလဲဆိုလို့ရှိရင် အလုပ်အကိုင်ရရှိရေးက မစဘူး။ ဘယ်ကစလဲ ဆိုလို့ရှိရင် ကုန်ဈေးနှုန်း ကျဆင်းရေး သို့မဟုတ် ဈေးကွက်ရဲ့ အထာပေါ့နော်။ သဘာ၀အလျောက်ဖြစ်လာတဲ့ တန်ဖိုးတွေကို လိုက်သုံးနိုင်ဖို့ဆိုရင် လူတွေဟာ ၀င်ငွေရှိရမယ် ဈေးကျဖို့ချည်းပဲ လိုက်လုပ်နေလို့က ဒါ Solution အမှန် မဟုတ်ဘူး။ သူ့ဈေးကွက် သဘောသဘာ၀အရ တက်ကို တက်နေတာဆိုရင် အဲဒီတက်နေတဲ့ဈေးကို လိုက်ဖက် ညီစွာ လိုက်သုံးနိုင်ဖို့က ၀င်ငွေရှိရမယ် ၀င်ငွေရှိဖို့ဆို အလုပ်ရှိမှရမယ်။ အလုပ်ရှိဖို့ဆို အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း ဖန်တီးရေးကို သဘာ၀အတိုင်းပဲ သူ့ဟာသူ ဈေးကွက်က ဖြစ်နေတာအတိုင်းပဲ ဖြစ်ချင်တာ ဖြစ်နေတာ။ ဖြစ်နေတာ အတိုင်းပဲပေါ့နော် လွှတ်ထားပေးလို့ မရဘူး။ အစိုးရက ပါ၀င်ပတ်သက်ရမယ်။ ပါ၀င်ပတ်သက် တယ်ဆိုတာက ၀င်ရောက် စွက်ဖက်တာထက် ၀င်ရောက်ထိန်းကျောင်းတာထက် ကိုယ်ကပါ ဘာ၀င်ပြီးတော့ ထောက်ပံ့ပေးနိုင် မလဲဆိုတာကို လွှတ်တော်က တိုက်တွန်းမှုနဲ့ ပါရမယ်။ အဲဒီဟာက မသန်စွမ်းတွေရဲ့ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေး ဦးစားပေးဟာ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးရဲ့ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေး ဦးစားပေး ၀င်ငွေရရှိရေး ဦးစားပေး ထဲမှာ Title တွေပေါ့။ ခေါင်းစဉ်တွေအောက်မှာ အကုန်လုံး သူ့နေရာနဲ့သူ ပါ၀င်ပြီးသားဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
မသန်စွမ်းသူတစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ်
၂၀၁၄ အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်းများအရ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မသန်စွမ်းသူ လူဦးရေ ၂ သန်းကျော်ရှိပြီး ၄င်းတို့၏ မိသားစုဝင်မှာ ၇ သန်းဝန်းကျင်ရှိကြောင်း၊ မသန်စွမ်းသူများ၏ ဦးရေ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
အဆိုပါ မသန်စွမ်းများသည် အလုပ်လုပ်ရန် ဆန္ဒရှိကြသလို စွမ်းဆောင်ရည် ရှိကြသော်လည်း အလုပ်ရှင်အများစုသည် အလုပ်ခန့်အပ်ရန် စိတ်ဝင်စားမှု အလွန်နည်းကြသည့်အတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ နည်းပါးလျက်ရှိနေကြသည်။
ရွေးကောက်ပွဲ အလွန် ပေါ်ပေါက်လာမည့် လွှတ်တော်ထဲတွင် အဓိကသုံးချက်အနေဖြင့် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းရရှိရေး၊ ပညာရေး နှင့် မသန်စွမ်းအရေးတို့ကို ဦးစားပေးအနေဖြင့် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သည်ဟု ရှမ်းနှင့်တိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (SNDP) မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးဝင်းဇော်ထွန်းမှ CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။
မသန်စွမ်းသူတစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ်
“အဓိကကတော့ မသန်စွမ်းတွေရဲ့ အခွင့်အရေးပေါ့နော်။ မသန်စွမ်းတွေရဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို တောင်းဆိုသွားမယ်။ နောက်ပြီးတော့ လူငယ်တွေအတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ များများစားစား ဖြစ်လာအောင် လစာနှုန်းတွေလဲ တိုးတက်လာအောင် အဓိကကတော့ ပညာရေးပေါ့။ ကိုကြီးက ကိုယ်ပိုင်ကျောင်းဆရာ တစ်ယောက် ဖြစ်တဲ့အတွက် ပညာရေးကို အရမ်းအားပေးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပညာရေးမှာလဲ တိုးတက်လာအောင် ဘယ်လိုလုပ်လို့ရအောင် ဆက်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်လို့ရအောင် ဒါလုပ်ဆောင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ အဓိကသုံးချက် ကတော့ လူငယ်ရေးရာရယ်၊ ပညာရေးရယ် ကိုကြီးတို့ မသန်စွမ်းအရေးပေါ့နော် အဲဒါပါပဲ။ မသန်စွမ်းဆိုရင်တော့ တချို့ဆို ဆံပင်ညှပ်သင်တန်းတွေ ဘာတွေ အဲဒီလိုမျိုးရှိတယ်။ ဆေးဆိုးပန်းရိုက် သင်တန်းတွေ ရှိတယ်။ ပညာတတ်တဲ့ မသန်စွမ်းတွေကျတော့ ကွန်ပျူတာတွေပေါ့နော် ကွန်ပျူတာနှိပ်တတ်တဲ့သူတွေကျတော့ ရုံးပိုင်းဆိုင်ရာတွေမှာ သိပ်လှုပ်ရှားစရာမလိုပဲနဲ့ ကွန်ပျူတာနှိပ်တတ်ရင် အဆင်ပြေတယ်ပေါ့။ အဲဒီလိုလူမျိုးတွေကို ရုံးပိုင်းတွေမှာလဲ အလုပ်ရအောင်၊ ပညာမတတ်တဲ့ မသန်စွမ်းတွေလဲ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးပြီးတော့ လုပ်စား နိုင်အောင် သင်တန်းလေးတွေ ဖွင့်ပေးမယ်ပေါ့နော်။ ရန်ကုန်မှာဆိုလည်း ရန်ကုန်ပေါ့၊ နယ်မှာဆိုလဲ နယ်မှာပေါ့ မသန်စွမ်းတွေရဲ့ အသက်မွေး၀မ်းကျောင်း ပညာသင်တန်းပေါ့၊ အဲဒါလေးတွေကို ဖြစ်ထွန်းလာအောင် ဖော်ဆောင်ပေးမယ့် ရည်ရွယ်ချက်တွေရှိပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မသန်စွမ်းများသည် လုပ်ငန်းခွင်များ၌ နှိမ့်ချဆက်ဆံခံရမှုများ ရှိသကဲ့သို့ အလုပ်ခန့်လိုသော ကုမ္ပဏီများ နည်းပါးကြောင်း၊ မသန်စွမ်းများအနေဖြင့်လည်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပညာရပ် တစ်ခုခု တတ်မြောက်အောင် သင်ကြားထားသင့်ကြောင်း မသန်စွမ်းအရေး ကူညီဆောင်ရွက်နေသူများက ထောက်ပြကြသည်။
