CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က မြန်မာနိုင်ငံကို ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့(SCO)တွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် ပါဝင်ခွင့်ရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေခြင်းကြောင့် အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာပါက မြန်မာနိုင်ငံ အနေအထား ဘယ်လိုဖြစ်လာနိုင်လဲဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲ ခတ်များက သုံးသပ်နေကြသည်။ 

တရုတ်နိုင်ငံ၊ ထျန်းကျင်းမြို့မှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃၁ ရက်မှ စက်တင်ဘာ ၁ ရက်ထိ ကျင်းပသည့် ရှန်ဟိုင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့(SCO) ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တက်ရောက်၍ မြန်မာနိုင်ငံအား အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လက်ခံရန် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

မြန်မာအနေဖြင့် SCO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်သွားလျှင် အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ ကြားတွင် Proxy war ဒဏ်ကိုခံရ သည့်နိုင်ငံ ဖြစ်သွားနိုင်သလို ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေးကို မှီခိုပြီး လိုက်ပါ စီးမျှောသွားနိုင်သော နိုင်ငံလည်းဖြစ်နိုင် ကြောင်း ရန်ကုန်စောင့်ကြည့်အဖွဲ့ တည်ထောင်သူ ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

SCO အစည်းအဝေးမှာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဆွေးနွေးနေစဉ်

၎င်းက “အားနည်းချက်ကတော့ ကံမကောင်းဘူး ဆိုလို့ရှိရင်တော့ Proxy war ခံရမဲ့နိုင်ငံတွေရဲ့ အလားအလာ ရှိတယ်၊ အားနည်းချက်အနေနဲ့။ အားသာချက်က အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံကြီးတွေရဲ့ စီးပွားရေးကို မှီခိုပြီးတော့ တစ်ခါထဲ ဒီစီးပွားရေး အမျှင်ကြောမှာ ကိုယ်က ပါးပါးနပ်နပ်နဲ့ လိုက်ပါစီးမျှောသွားနိုင်တယ်ဆို သူတို့ရဲ့ စီးပွားရေး တိုးတက် မှုပေါ့။ သူတို့ရဲ့ စီးပွားရေး တိုးတက်မှု အမျှင်ကြောမှာ စီးမျှောပြီးတော့ပေါ့။ ကိုယ့်ရဲ့ဒေသ အကြိုးစီးပွား ပါးပါး နပ်နပ်နဲ့ လိုက်ပါသွားမယ်ဆိုရင်တော့ အန်တီတို့ နိုင်ငံက စီးပွားရေး တိုးတက်မှုကို အမြန်ဆုံး ရသွားနိုင်တယ်။ အဲတာကတော့ အားသာချက်ပေါ့ အားနည်းချက်ကတော့ ခုနကလို နိုင်ငံရေးမှာ အန်တီတို့က ပါးပါးနပ်နပ် မရှိဘူး ဆိုလို့ရှိရင် အနေမတက် အထိုင်မတက်လို့ရှိရင် ဒီအင်အားကြီး နိုင်ငံတွေရဲ့ကြားမှာ Proxy war ဒဏ်ကို ခံရတဲ့ နိုင်ငံ ဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးသွားရင်တော့ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပေါ်လာမဲ့ အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်လာမယ် အဲဒီအစိုးရကလည်း ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ လွှတ်တော်တွေနဲ့ အတူတူ ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ အစိုးရတစ်ရပ် ဖြစ်မယ်ဆိုလို့ ရှိရင်တော့ SCO နိုင်ငံ မြန်မြန်လေး ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့(SCO)သည် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း အထိရှိပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် စာရင်းအရ ၎င်း၏ စုစုပေါင်း GDP သည် ကမ္ဘာ့ GDP ၏ ၃၂ ရာခိုင်နှုန်း ဝန်းကျင်ရှိသည်။

လက်ရှိတွင် SCO မှာ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင် ၁၀ နိုင်ငံ၊ လေ့လာသူအဆင့် ၁ နိုင်ငံနှင့် ဆွေးနွေးဖက်နိုင်ငံ ၁၄ နိုင်ငံ ပါဝင်သည်။  မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဆွေးနွေးဖက် နိုင်ငံအဖြစ် ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့သည်။

SCO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဆိုလျှင် ကမ္ဘာ့ထိပ်သီး တိုင်းပြည်များ၏ အင်အားကြီး တိုင်းပြည်များလည်း အများကြီး ပါသော ကြောင့် အဖွဲ့ဝင်တစ်ခု အနေဖြင့် ပါသွားလျှင် အားနည်းချက်ဆိုသည်ထက် အားသာချက်များ အများစုရှိမည်ဟု အမျိုးသားဒီမိုက‌ရေစီ အင်အားစုပါတီ(NDF)မှဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်နှင့်ဆွေးနွေးနေစဉ် 

၎င်းက “SCO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဆိုလို့ရှိရင်က တကယ့်ကို ကမ္ဘာမှာ ကမ္ဘာ့ထိပ်သီး တိုင်းပြည်တွေ စီးပွားရေးအရရော အင်အားကြီးတဲ့ တိုင်းပြည်တွေလည်း အများကြီးပါတာပေါ့။ အဲလို တိုင်းပြည်တွေထဲမှာ ကျနော်တို့က အဖွဲ့ဝင် တစ်ခု အနေနဲ့ ပါသွားရတာနဲ့ကိုက ကျနော်တို့ အားနည်းချက် ဆိုတာထက် အားသာချက်တွေပဲ အများစုရှိမှာပါ ကမ္ဘာမှာရှိနေတဲ့ ဒီအဖွဲ့အစည်းတွေ ဒါတွေက ပြောရမယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာ့အစီအစဥ်ပေါ့လေ။ တကယ့်ကို အင်အား ကြီး နိုင်ငံတွေ စုဖွဲ့ထားတဲ့ အစုဖွဲ့တွေမှာ ကိုယ်သည် ပါဝင်ခြင်းအားဖြင့်ကိုက ကိုယ်လည်း ဒီကနေ ကိုယ့်တိုင်း ပြည်အတွက် ပို၍ပို၍ ကောင်းမွန်တဲ့ အခင်းအကျင်းတွေ ဖော်ဆောင်နိုင်မှာပေါ့လေ။ နို့မို့ဆိုရင်က ကျနော်တို့က ကိုယ့်ဟာနဲ့ကိုယ် သီးသန့် isolate ဖြစ်နေတဲ့ဟာမျိုးက အဆင်မပြေဘူးလေ။ ဒါ SCO မှ မဟုတ်ဘူး ကျန်တဲ့ဟာ တွေလည်း တကယ်ကို ဖြစ်နိုင်သမျှပေါ့။ များများပေါ့နော်။ ဒါမျိုးတွေ ဟိုဝင်ပါပြီးတော့မှ တက်တက်ကြွကြွ ဆောင်ရွက်ခြင်း အားဖြင့်က ဒါတိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွားရေး တိုင်းပြည်ရဲ့ အနေအထားတွေ အားလုံးကို ကောင်းမွန် အောင် ဆောင်ရွက် ပေးသွားနိုင်ပါတယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က မိမိတို့အကြား အပြန်အလှန် ယုံကြည်မှု၊ ကွဲပြားသည့် ယဉ်ကျေးမှုများကို အပြန်အလှန် တန်ဖိုးထားလေးစားမှု၊ သာတူညီမျှရှိမှု၊ ဘုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့အတွက် ရှန်ဟိုင်းစိတ်ဓာတ်၏ လမ်းပြရှေ့ဆောင်မှုအောက်တွင် မိမိတို့အားလုံးအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် သာယာဝပြောရေးတို့ကို ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အတူတကွ ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်သွားကြရမည် ဖြစ်တယ်ဟု ပြောသည်။