CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉
နစက ကျင်းပမည့်ရွေးကောက်ပွဲကို PR စနစ်တစ်ခုတည်းဖြင့်သာ လုပ်ဆောင်မည်ဆိုပါက ပြည်သူအတွက် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုမရှိ၍ ပြည်သူမှ နိုင်ငံရေးပါတီများကို ယုံကြည်ရန်လိုကြောင်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲအား မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ် (FPTP) နှင့် အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ် (PR) စသည့် စနစ် ၂ မျိုးဖြင့် ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုထားသော်လည်း လက်ရှိတွင် PR စနစ် တစ်ခုတည်းဖြင့်သာ လုပ်ဆောင်မည်ဟု သတင်းများ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။
ထိုသို့ ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ခုလုံးကို PR စနစ် တစ်ခုတည်းဖြင့် ပြုလုပ်သွားမည်ဆိုပါက မဖြစ်နိုင်ကြောင်း တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (TNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။
နိုင်ငံရေးပါတီနဲ့ နစကဥက္ကဋ္ဌ တွေ့ဆုံစဉ်
၎င်းက “စနစ်တိုင်း စနစ်တိုင်းမှာ အားနည်းချက် အားသာချက်တော့ရှိတယ်။ အခု ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံက ကျင့်သုံးမယ့် PR စနစ် closed list ဆိုတဲ့အခါ ပါတီကို မဲပေးတဲ့စနစ်ပေါ့။ ပါတီကိုပေးလိုက်ပေါ့ဗျာ closed list ဆိုတဲ့အခါကြ တော့ ပါတီကနေမှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းစာရင်းတွေ တင်သွင်းထားမယ် ကော်မရှင်မှာ။ ဘယ်နှ ယောက်ရတယ် ဆိုရင် သူက တာဝန်ထမ်းဆောင်ပေါ့လေ။ အဲဒါကတော့ ပြည်သူအတွက် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိ ဘူးဆိုတဲ့ အခါကြတော့ ပြည်သူက ပါတီကိုယုံကြည်ဖို့တော့ လိုတယ်။ သူ့အားသာချက်ကတော့ ပါတီက စီမံခန့်ခွဲမှု ရတယ်။ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ပါတီက ထိန်းလို့ရတယ်ပေါ့ PR နဲ့ပတ်သက်လာရင်။ ဘာလို့ဆို ဒီကိုယ်စားလှယ်က ပြည်သူ့အကျိုး မလုပ်ဘူး။ ပါတီကလည်း အားလုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ဆိုရင်တော့ ဒီကိုယ်စား လှယ်ကို ပြန်ငြင်းလို့ ရပါတယ်။ FPTP မှာကြတော့ ကိုယ်စားလှယ်ကို ပါတီက ဖြုတ်ချဖို့မလွယ်ပါဘူး။ သူက FPTP နဲ့ သွားတဲ့အခါကြတော့ ပါတီစကား နားထောင်ထောင်၊ မထောင်ထောင် သူလုပ်ချင်ရာ လုပ်လို့ရတာပေါ့ ကိုယ်စား လှယ် ဖြစ်သွားရင်။ ဒါကို ပါတီကလည်း သူနဲ့မကိုက်ညီဘူး မင်းနားတော့လို့ ပြောလို့မရဘူး။ PR မှာတော့ အဲဒီလို ပြောလို့ရတဲ့ အဆင့်လေးရှိတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေ မထွက်သေးသော်လည်း ကျင်းပမည့် စနစ်နှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံရေးပါတီများအကြား သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ရှိနေကြသည်။
FPTP စနစ်သည် မဲဆန္ဒနယ်တစ်ခု၌ ဆန္ဒမဲ အများဆုံးရရှိသူ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးတည်း ကိုသာ ရွေးကောက် တင်မြှောက်ခြင်းဖြစ်ပြီး PR စနစ်သည် နိုင်ငံရေးပါတီ သို့မဟုတ် တစ်သီး ပုဂ္ဂလများ ရရှိသည့် ဆန္ဒမဲ အရေအတွက်အပေါ် မူတည်ကာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် နေရာများကို အချိုးကျ ခွဲဝေရရှိနိုင် သည်။
လက်ရှိ မြင်တွေ့နေရသည့် လုံခြုံရေးနှင့် အသက်အန္တရာယ် စိုးရိမ်စရာ အခြေအနေများကြောင့် ပါတီအားလုံး ကိုယ်စား ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ(PPP) အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကို PR စနစ်ဖြင့်သာ ကျင်းပစေချင်ကြောင်း ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာသက်သက်ခိုင်က ဇူလိုင် ၂၈ ရက်က ပြုလုပ်သည့် ပါတီသတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ သတင်းဌာနများကို ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ မြေပုံနဲ့ အမတ်များရဲ့ တရားမျှတခြင်းကို ပြသထားစဉ်
၎င်းက “အခုဆို နိုင်ငံရေးပါတီ နှစ်မျိုးနှစ်စား ရှိပါတယ်။ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝှမ်းလုံးမှာ ယှဉ်ပြိုင်မယ့် ပါတီရယ်၊ ပြီးရင် တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်တစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခု ထက် ပိုပြီးတော့မှ မှတ်ပုံတင်ပြီးတော့မှ ယှဉ်ပြိုင်မယ့်ပါတီတွေ ဖြစ်တယ်။ ဒီလိုပါတီမျိုးတွေလည်း အခွင့်အလမ်း ပိုရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပါတီအသေးတွေလည်း ပိုပြီးတော့မှ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်လာနိုင်မယ်၊ အောင်နိုင်မယ်ပေါ့နော်။ ပြီးရင် လွှတ်တော်ကလည်း အရောင်အသွေး စုံလင်မယ် ပေါ့။ ပါတီအကုန်လုံးကို ကိုယ်စားပြုပြီးတော့မှ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ ရောက်လာရင် ပိုပြီးတော့မှ အရောင်အသွေးစုံလင်တဲ့ လွှတ်တော်ဖြစ်မှာပေါ့နော်။ အဲဒါက အားကောင်းတဲ့ အချက်ဖြစ်တယ်။ ပြီးရင် နိုင်ငံရေး ပါတီတွေ အနေနဲ့ နိုင်ငံရေးကို စိတ်ဝင်စားပြီးတော့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေနဲ့ ပါဝင်ကြတဲ့ လူတစ်ဦးချင်းစီ နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းစီ လုံခြုံရေးကို ကာကွယ်ပြီးသား ဖြစ်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
PR စနစ်သည် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း မည်သူမည်ဝါဖြစ်ကြောင်း မသိရဘဲ ပါတီကိုသာ မဲပေးကာ ရွေးချယ်ရခြင်း ဖြစ်သည့်အတွက် အကောင်း၊အဆိုး နှစ်မျိုးစလုံးရှိသည့် စနစ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။
PR စနစ်အရ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဆိုလျှင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ကို ပြည်သူက မဲပေးရွေးချယ်၍မရဘဲ ပါတီက ရွေးချယ်သွား၍ လူထုနှင့် ကိုက်ညီသူဖြစ်/မဖြစ် မသိရကြောင်း၊ ပါတီတွင်း အုပ်စုဖွဲ့၍ လွှတ် တော် ကိုယ်စားလှယ်များ ရွေးချယ်မှု ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း၊ ပြည်သူ့အကျိုးထက် ပါတီတွင် ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ထောက်ခံပေးသူ၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးခံဖြစ်သွားနိုင်ကြောင်း၊ အဂတိတရားများ ရှိလာနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးအကဲခတ် များက ထောက်ပြကြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်မှာ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်သော်လည်း နယ်မြေဒေသ အခြေအနေအရ ကန့်သတ်ချက်ရှိသည့် နယ်မြေများမှလွဲ၍ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ အားလုံးတွင် ဦးစား ပေး အစီအစဉ်အတိုင်း အပိုင်းခွဲ၍ ကျင်းပရန် လျာထားကြောင်း UEC က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောထားသည်။
