CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇

စည်း၊ဘောင်မရှိဘဲ လက်နက်ကိုင်ဆောင်‌ နေခြင်းသည် နောက်ဆုံးတွင် စစ်ဘုရင်၊စစ်မင်း ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အန္တရာယ်ရှိသော လက်နက်များ ကိုင်ဆောင်ရသည့်အတွက် ထိန်းကွပ်ရန် စည်းကမ်းများ၊ ဘောင်များလိုအပ် ကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ မထိန်းချုပ်နိုင်ပါက နောက်ဆုံးတွင် စစ်ဘုရင်၊ စစ်မင်းများ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

၎င်းက “လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက ပြဿနာက ဘာလဲဆိုတော့ Psycho အရ ကြည့်မယ်ဆိုရင် လူတစ်ယောက်က လက်နက်ကိုင်ပြီးသွားရင် နည်းနည်းတော့စိတ်က အန္တရာယ်ပြုနိုင်တဲ့ လက်နက်ကို ကိုင်ထားရင် သွေးကတော့ ကြွလာတာ ထုံးစံပဲ၊ အဲဒါကို ထိန်းကွပ်ဖို့အတွက်က ခုနကပြောတဲ့ စည်းကမ်းတွေ ဘောင်တွေ လိုအပ်တယ်၊ အတိုင်းတာတစ်ခုနဲ့ ထိန်းချုပ်ထားရတာတွေရှိတယ်၊ အဲဒါကို လိုက်နာနိုင်ဖို့ကလည်း Institution တစ်ခု သေချာတည်ဆောက်နိုင်ဖို့လိုတယ်၊ အဲတာမျိုးကျရင်တော့ အပြင်က အဖွဲ့အစည်းတွေက ဒါမျိုးကိစ္စလုပ်ဖို့မှာ တော်တော်ကြီးကို အလှမ်းဝေးပါလိမ့်မယ်၊ တိုတိုနဲ့လိုရင်း ပြောရရင် ရှင်းရှင်းလေးပါ နောက်ဆုံးတော့ ဘာဖြစ်လဲဆိုတော့ ပြောရရင်တော့ အဲဒေသရဲ့ နယ်ပယ်တစ်ခုရဲ့ စစ်ဘုရင်၊ စစ်မင်း သူက အများဆုံးဖြစ်နိုင်တာ ဒီ Level ပဲ၊ ဒီထက်ပိုပြီး ထွက်လာစရာ အကြောင်းမရှိဘူး၊ အဲတော့ စစ်ဘုရင်၊ စစ်မင်း ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် သူ့ရဲ့ အမိန့်အာဏာက သူကိုင်ထားတဲ့ လက်နက်ပေါ်မှာပဲ မူတည်နေလိမ့်မယ်၊ အရေး အကြီးဆုံး အချက်ကတော့ ကိုယ်ဘယ်လိုသွားမယ်ဆိုတဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ခံယူချက်ပေါ့၊ Ideology မူဝါဒပိုင်း ဒါတွေ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း၊ ပြတ်ပြတ်သားသား မရှိရင် အဲလိုအဖွဲ့အစည်းမျိုးတွေက အန္တရာယ် အရမ်းကြီးတယ်” ဟု ပြောသည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားနေသည်မှာ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ယနေ့အချိန်ထိ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ချုပ်ငြိမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်နေသည့်တိုင် သဘောတူညီချက်များမှာ ပြန်လည် ချိုးဖောက်၍ ပျက်ပြားကာ တိုက်ပွဲများပြန်လည်ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

လက်နက်ကိုင်များ ထိန်းချုပ်၍ အုပ်ချုပ်လျက်ရှိသော နယ်မြေများတွင် မည်သည့် ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးမှ မရှိသလို မည်သည့် ဖက်ဒရယ်အခွင့်အရေးမှမရှိကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြ သည်။

လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခြင်းအား စည်းမျဥ်း၊ စည်းကမ်းများဖြင့် ထိန်းသိမ်းမှုမရှိဘဲ ကိုင်ပါက စိုးရိမ်စရာဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ(NDF)မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်နက်ကိုင်ထားသူများကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျ‌နော်တို့ မျက်စိထဲကတော့ သေနတ်ကိုင်ထားတယ် ဆိုလို့ရှိရင် လက်နက်ကိုင် တယ်ဆိုတဲ့ဟာက အင်မတန် ဥပဒေတွေနဲ့ကို တအားချုပ်ထားရတာ၊ ပုံမှန် စစ်သားတစ်ယောက်သည် ပြင်ပအရပ်သား ဥပဒေတွေ အားလုံးအပြင်ကိုမှ စစ်ဥပဒေကိုပါ သူကသီးသန့် သေသေချာချာ နာခံရတယ်၊ အဲလောက် တင်းတင်းကြပ်ကြပ် လုပ်ရတယ်‌ပေါ့၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အာဏာသေနတ်ပြောင်းဝမှာ ရှိတယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုး မော်စီတုန်းကိုယ်တိုင် ပြောခဲ့တဲ့စကား ရှိတာကိုးနော်၊ ဆိုတဲ့အခါကျတော့ ဒီသေနတ်သည် ကျနော်တို့ ဘာစည်းမျဥ်း၊ စည်းကမ်း ကာလနားမှ ထိန်းသိမ်းမှု မရှိဘဲနဲ့ကိုင်လိုက်ပြီ ဆိုလို့ရှိရင် အဲဒါကို ကျနော်တို့က အင်မတန်ကို စိုးရိမ်တယ်၊ နောင် တစ်ချိန်ကျရင် ဘာဖြစ်လာမလဲဆိုတဲ့ဟာကို မြင်လည်းမြင်ရတာပေါ့၊ ဒီအတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဒါမျိုးကိုမဖြစ်အောင်လည်း တတ်နိုင်သ၍ပေါ့လေ ကိုယ်လည်းပြောခဲ့တယ်၊ သို့ပေမယ့် ဒါက ဖြစ်ပြီးသွားပြီ မတတ်နိုင်တော့ဘူး” ဟု ပြောသည်။ 

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က တပ်မတော်မှ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည် ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ရယူထားသည်။

ထို့နောက် NLD ပါတီခေါင်းဆောင် တချို့နှင့် လွှတ်တော်အမတ်များ အပါအဝင် ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုများ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်(EAO)များက မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် နစကကို ဖြုတ်ချရေး လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက် လျက်ရှိနေသည်။

MNDAA-AA-TNLA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကလည်း လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများသည် နယ်မြေအလိုက် အာဏာရရှိရေးကို ကြိုးပမ်းနေသောကြောင့် စစ်ဆက်တိုက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊

ကယား ပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊

မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတို့မှာ တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားနေကြသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် မြို့နယ်ပေါင်း ၉၀ ကျော်နှင့် စစ်တိုင်းဌာနချုပ် ၂ ခုတို့ကို လက်လွတ်ထားရသည်။

အလားတူ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသော တိုက်ပွဲများကြောင့် တိုက်ပွဲရှောင် ၆ သန်းကျော်ရှိလာကြောင်း ISP-Myanmar က အောက်တိုဘာလ ပထမအပတ်ထဲမှာ ထုတ်ပြန်ထားသည်။