CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၃
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်စနစ်အား ကျင့်သုံးလိုက်ခြင်းဖြင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခနှင့် နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခအား ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဟု အများစုက လက်ခံထားကြသော်လည်း မြန်မာပြည်အတွက် ဖက်ဒရယ်စနစ်က ဘာကြောင့် အကောင်းဆုံးဟု ပြောနိုင်ရသလဲဆိုကာ မေးခွန်းထုတ်သူများလည်းရှိနေသည်။
ခေတ်အဆက်ဆက် လက်နက်ကိုင်လှုပ်ရှားမှုများ၊ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ ပေါ်ပေါက်လာနေသောကြောင့် ဒီမိုကရေစီရေးနှင့် ဖက်ဒရယ်အရေး ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရန်လိုအပ်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “အဓိကက ကျနော်တို့ ဒါပင်လုံစာချုပ်ပါ အချက်အလက်တွေ၊ ကတိကဝတ်တွေကို အကောင်အထည် မဖော်နိုင်တာကနေ စပြီးတော့ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးကတည်းက တောက်လျှောက်ပေါ့နော် ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်လာ တယ်။ ဒါကြောင့် တစ်ခုကတော့ နိုင်ငံရေးအရ၊ ဝါဒရေးရာပြဿနာ၊ အဲအချိန်တုန်းကတော့ ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ် ပါတီရဲ့ လက်နက်ကိုင်လှုပ်ရှားမှုက အကြီးဆုံးပေါ့။ အဲတော့ နောက်ပိုင်းမှာတော့ တိုင်းရင်းသား တန်းတူညီမျှရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်နဲ့ အကြောင်းပြုတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့တွေ ပေါ်လာတယ်။ အခု ၂၀၂၁ မှာကတော့ ဒီမိုကရေစီ ဆက်စပ်တဲ့ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေ ပေါ်လာတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့က ဒီမိုကရေစီရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်ရေးပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ပေါ့နော်။ နိုင်ငံရေးပြဿနာတွေရဲ့ အခြေခံ အချက်ကလည်း ပြည်သူတွေ ကြားထဲမှာ စားဝတ်နေရေး ပြဿနာပေါ့နော်၊ အဲတော့ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပြဿနာကို မဖြည့်ဆည်းနိုင် တဲ့အတွက်ကြောင့် လူထုကြားထဲမှာ မကျေနပ်မှုတွေ၊ နိုင်ငံရေး အကြောင်းပြုပြီး ဖြစ်ပေါ်လာတာတွေ အားလုံး ပေါင်းစုံ သွားတာလို့ မြင်ပါတယ်ဗျ”ဟု ပြောသည်။
NSPNC နှင့် UPDJC နိုင်ငံရေးပါတီ အစုအဖွဲ့ကို တွေ့ရစဥ်
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်စနစ်သည် မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ရမည့် ကိစ္စရပ်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း စစ်ရေး ပဋိပက္ခတွင် နိုင်ငံရေးကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာမှုများရှိသလို အကျိုးစီးပွားကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာမှုများလည်း ရှိကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။
နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကတော့ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်အုပ်ချုပ်ရေး ဆောင်ရွက်ရာတွင် ဒေသကို အခြေခံသည့် ဖက်ဒရယ်စနစ်သာလျှင် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်သည်ဟု ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက် က ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)အတွင်းရှိ ပြည်သူ့စစ်ဌာနေ တပ်ဖွဲ့ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံစဥ် ပြောကြားခဲ့ သည်။
ထို့နောက် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများတွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များအနေဖြင့် တိုင်းရင်းသားတို့ ၏ အရေးကိုသာ တောင်းဆိုလျက်ရှိပြီး ဒေသအရေးကို တောင်းဆိုမှု အားနည်းကြောင်း၊ လူတစ်စုကို ကိုယ်စားပြုသည့် အဖွဲ့အစည်းများ ဖြစ်၍မရဘဲ ဒေသကို ကိုယ်စားပြုသည့် အဖွဲ့အစည်းများ ဖြစ်ရန်လိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှ နိုင်ငံရေးပါတီ ၁၁ ပါတီ၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်(EAO) ၆ ဖွဲ့၊ အမျိုးသားစည်းလုံး ညီညွတ်ရေး နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်ရေး ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (NSPNC) ဥက္ကဋ္ဌနှင့်အတွင်းရေးမှူး၊ ပြန်လည် သင့်မြတ်ရေး နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးစင်တာ(CPR) တို့မှ ကိုယ်စားလှယ် ၂၀ ကျော်တို့သည် ဗဟိုအစိုးရနှင့် ပြည်နယ်အစိုးရများကြား အာဏာခွဲဝေမှု၊ တန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အခြေအနေများကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက် မှ ၇ ရက် အထိ အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ သွားရောက်လေ့လာခဲ့သည်။
နိုင်ငံတကာ သံတမန်များ၊ နစက ခေါင်းဆောင်များ၊ လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်
ဖက်ဒရယ်၏ အနှစ်သာရကို နားလည်ကာ ထိုလမ်းစဥ်များအတိုင်း တိတိကျကျ လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဆိုလျှင် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အဖြေတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNIသတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “အဓိကကတော့ သီအိုရီအရတော့ ခုနဖက်ဒရယ် သဘောတရားအရ ပြည်နယ်တွေဟာ ကိုင်ပိုင်အုပ်ချုပ် ပိုင်ခွင့်ရကြမယ်။ အဓိကက မြန်မာနိုင်ငံမှာ နိုင်ငံရေး သဘောတရားအရ ကြည့်လို့ရှိရင် ပြည်နယ်တွေက ခုနက တိုင်းဒေသကြီးပေါ့လေ၊ ပြည်မနဲ့ တန်းတူမရဘူးဆိုတဲ့ အဓိကကတော့ လွတ်လပ်ရေး ယူတဲ့အချိန်မှာ အင်္ဂလိပ်ရဲ့ ၂ ပိုင်းခွဲခြားထားတဲ့ ဝါဒရေးရာ ပြဿနာပေါ့နော်။ အဲတာကို ဖြေရှင်းဖို့တွက်ကတော့ ပြည်နယ်တွေဟာ သူတို့ ကိုယ်သူတို့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတယ်၊ ကိုယ့်ကံကြမ္မာကိုယ် ဖန်တီးနိုင်စွမ်း ရတယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုးပေါ့။ ဖက်ဒရယ်ရဲ့ တကယ့်အနှစ်သာရအရ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ယူထားတယ်။ ဒါပေမယ့် လက်ရှိရှိနေတဲ့ ပြည်ထောင်စုနဲ့ ပြည်ထောင်စုရဲ့ နယ်နိမိတ်အတွင်းမှာပဲ ပေါင်းစည်းပြီးတော့ အားလုံးစည်းလုံးညီညွတ်စွာ နေထိုင်သွားမယ်ပေါ့။ အဲဒီသီအိုရီတွေအတိုင်း အဲဒီလမ်းစဥ်တွေအတိုင်း တိတိကျကျ လုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ ဖက်ဒရယ်သည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အဖြေတစ်ခု ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။
ထို့ပြင် ဖက်ဒရယ်သည် အဖြေတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု သတ်မှတ်ထားသောကြောင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်အတိုင်း သွားကြ ရန် လုပ်ဆောင်နေကြကြောင်း၊ သို့သော် ထိုနည်းလမ်းအား ကျော်လွန်၍ စဥ်းစားမည်ဆိုလျှင် ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုအကျိုးသက်ရောက်မှုသည် ပြည်တွင်းရေးတွင်သာမက အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသ တစ်ခုလုံးပင် ပြဿနာအကြီးအကျယ် ဖြစ်သွားနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်ရန် ကြိုးပမ်းနေ ကြသည်။
တချို့သော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များကတော့ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း၊ လွတ်လပ်ရေးဆိုသော ရည်မှန်းချက် များအထိ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလာနေကြသည်။
