CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၆
လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများအတွင်း ပါဝင်ပတ်သက်နေကြသော လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း(EAOs)များကို စစ်ရေးတွင် အလွန်အကျွံမဖြစ်စေရန်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို အရင်တည်ဆောက်ရန် တိုက်တွန်းလိုကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)မှ နာယက ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနကို ပြောသည်။
အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ အပါအဝင် ပြည်သူလူထုများ အလိုချင်ဆုံးမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေး အရင်ရပြီးမှ ကျန်သော နိုင်ငံရေးအစီအစဉ်များကို ထည့်သွင်းနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက “သံရုံးအဆင့် ရန်ကုန်သံရုံးအဆင့် (တရုတ်) ကတော့ အမြဲတွေ့နေပါတယ်။ ကျနော်တို့ ဘာလုပ်သလဲဆိုတာလည်း သူတို့ကို သတင်းပေးပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးကတော့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေရော ဗမာ ပြည်က တိုင်းသူပြည်သား အများစုက အလိုချင်ဆုံးက ငြိမ်းချမ်းရေးပါ။ ဖက်ဒရယ်တို့ ဘာတို့ မပေါ်သေးဘူး။ ဒီမိုကရေစီတို့ မပေါ်သေးဘူးဆိုရင်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေးရထားမှ ဒီမိုကရေစီလည်း ပေါ်နိုင်မယ်၊ ဖက်ဒရယ်လည်း ပေါ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ တိုက်နေခိုက်နေလို့ကတော့ ဘာမှ မပေါ်ဘူး။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အရင် လက်ဆုတ်လက်ကိုင် ရပြီးမှ ကျန်တဲ့ နိုင်ငံရေး agenda တွေ ထည့်လို့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို အရင်ရအောင်လုပ်ဖို့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အရင်တည်ဆောက်ဖို့ဆိုတာတော့ ကျနော်တို့လည်း ဝိုင်းလုပ်နေတယ်၊ တစ်ဖက်ကလည်း စစ်ကောင်စီကိုလည်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို အရင်တည်ဆောက်ဖို့ စစ်ရေးကို ဦးစားမပေးဖို့ပေါ့ဗျာ၊ ဒါလည်း တစ်ဖက်က ကျနော်တို့က နားချရတာပေါ့၊ တစ်ဖက်ကလည်း ကျနော်တို့ ညီနောင်တိုင်းရင်းသားတွေကလည်း စစ်ရေးကို နိုင်ငံရေး ရလဒ်အတွက် နိုင်ငံရေးပန်းတိုင်အတွက် စစ်ရေးကို အသုံးပြုတာတော့ မှန်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အလွန်အကျွံ ဖြစ်သွားရင် ပြန်ပြင်လို့ မရဘဲ နောက်နောင်မှာ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုပါ ထိခိုက်သွားနိုင်တာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့က ငြိမ်းချမ်းရေး နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ ဒီမိုကရေစီအရေး ဖက်ဒရယ်အရေးဟာ လမ်းကြောင်း တစ်ကြောင်းထဲဖြစ်နေတာ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
နိုင်ငံရေးပါတီနဲ့ NSPNC ကိုယ်စားလှယ်များကို တွေ့ရစဉ်
ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့(MNDAA-AA-TNLA) ဦးဆောင်သော မဟာမိတ်အဖွဲ့သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ဖော်ဆောင်ကာ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများ လုပ်ခဲ့သည်။
ထို့နောက် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုအရ ဟိုင်ဂင်သဘောတူညီချက်ကို ရရှိပြီး အပစ်ရပ်ခဲ့သော်လည်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့(MNDAA-AA-TNLA)တို့သည် ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လကုန်ပိုင်းတွင် တကျော့ပြန် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယပိုင်း ဖြစ်ပွားနေသည်။
တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း AA သည် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့များကို သိမ်းပိုက်ရေး ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေခြင်း ကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားနေသည်။
ထို့နောက် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ (AA၊ TNLA၊ MNDAA) တို့ကို အကြမ်းဖက်အုပ်စုအဖြစ် နစကမှ စက်တင်ဘာ ၂ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။
တခြားသော အပစ်ရပ် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း(EAOs)များဖြစ်သည့် RCSS၊ PNLO၊ DKBA၊ KNU/KNLA-PC၊ ALP၊ LDU၊ NMSP တို့ကတော့ နစက၏ ငြိမ်းချမ်းရေးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၊ နိုင်ငံရေးပါတီအချို့နှင့် တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်။
ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်နဲ့ ရဲဘော်မျိုး၀င်းကို တွေ့ရစဉ်
တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) ၏ အနှစ်သာရ ၃ ချက်ဖြစ်သော နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းဖြင့် ဖြေရှင်းရေး၊ သက်ဆိုင်သူများအားလုံး ပါဝင်သော နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်မြောက် ရေး၊ အရပ်သားများကို အကာအကွယ်ပေးရေး စသည်များကို လုပ်ဆောင်နေကြောင်း အပစ်ရပ်လက်နက်ကိုင် 7 EAO Alliance အဖွဲ့မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ကျနော်တို့က NCA ရဲ့ အနှစ်သာရ ၃ ချက်ကို စွဲကိုင်ထားတယ်၊ အဲဒါကတော့ နံပါတ်တစ်က နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်းနည်းနဲ့ ဖြေရှင်းရေးတစ်ခုပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ သက်ဆိုင်သူများ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲဖြစ်မြောက်ဖို့က တစ်ခုပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ အရပ်သားများကို အကာအကွယ်ပေးရေးပေါ့၊ အဲဒီ NCA အနှစ်သာရ ၃ ချက်အပေါ်မှာ ကျနော်တို့က ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်မှုတွေက တစိုတ်မတ်မတ်ရှိတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ဒီအချိန်က စစ်ရေးဘောင်က အရမ်းကို ကြီးမားကျယ်ပြန့်ပြီးတော့ ခုနက ပြောတဲ့ နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုဘောင်က တော်တော်လေးကို ကျဉ်းမြောင်းသေးတိမ်နေတဲ့အခါ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ သက်ဆိုင်တဲ့ Stakeholders အားလုံးနဲ့ ကျနော်တို့က တွေ့ဆုံနိုင်ဖို့က အခက်အခဲတွေ အများကြီးရှိတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ 7 EAO ထဲမှာတော့ ပုံမှန်တွေ့ဆုံမှုတွေရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က ဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲခဲ့သော နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းအရ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခမှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး ပြည်သူလူထုများမှာ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်း၊ နယ်မြေမလုံခြုံမှု၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှု၊ အလုပ်အကိုင်ရှားပါးမှုများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။
ထိုနိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း၊ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး လုပ်ဆောင်နေသည့်တိုင် လက်ရှိ တွင် နိုင်ငံရေးဘောင်ထက် စစ်ဘောင် ကျယ်ပြန့်သွားသည့်အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာနေ ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်သူများက ပြောသည်။