CNI International News

အစ္စလာမ္မာဘတ်၊ ဇွန်လ ၂၈

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် တာလီဘန်များ အာဏာရရှိခဲ့ပြီးနောက် အရပ်သား သေဆုံးမှု ၁၀၀၀ ကျော်ရှိလာခဲ့သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့က ပြောသည်။

လွန်ခဲ့သော နှစ်များနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် နည်းပါးလာသည့်တိုင် အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် တာလီဘန်များအာဏာ လွှဲပြောင်းရယူပြီးချိန်မှစ၍ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ အရပ်သား အရေအတွက်မှာ ထင်သာ မြင်သာသည့် အဆင့်တစ်ခုတွင် ရှိနေသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့က ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ၏ အာဖဂန်ရေးရာအဖွဲ့(UNAMA) မှ ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်သစ် တစ်ခုတွင် တာလီဘန်များ အာဏာလွှဲပြောင်းရယူခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လလယ်မှ ယခုနှစ် မေလကုန်ပိုင်းအထိ အရပ်သား ၃၇၇၄ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းတို့မှ ၁၀၉၅ ဦးမှာ နိုင်ငံတွင်းရှိ အကြမ်းဖက်မှုများကြောင့် သေဆုံးရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ 

ယင်းသည် အသတ်ခံရသူ ၃၀၃၅ ဦး အပါအဝင် အရပ်သား ၈၈၂၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ရသည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကထက် ပို၍ နည်းပါးနေသည်။ 

UNAMA ၏  လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဖီအိုနာ ဖရာဇာကိုတွေ့ရစဉ်

တာလီဘန်များသည် အမေရိကန်နှင့် နေတိုးတပ်ဖွဲ့များ နိုင်ငံတွင်းမှ အပြီးသတ် ထွက်ခွာရန် ပြင်ဆင်နေစဉ် ၂၀၂၁ သြဂုတ်လတွင် နိုင်ငံ၏အာဏာကို သိမ်းယူခဲ့သည်။ 

တာလီဘန်များ အာဏာရရှိခဲ့ပြီးနောက် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုများ၏ ၄ ပုံ ၃ ပုံသည် ဘုရားကျောင်းများ၊ ကျောင်းများနှင့် ဈေးများ အပါအဝင် လူထူထပ်ရာ ဧရိယာများကို ပစ်မှတ်ထားသည့် အင်အားပြင်း ဖောက်ခွဲရေး ပစ္စည်းများ (IED) နှင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်သည်ဟု ကုလ၏ ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြသည်။

အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် သေဆုံးသူများတွင် အမျိုးသမီး ၉၂ ဦးနှင့် ကလေးငယ် ၂၈၇ ဦးတို့လည်း ပါဝင် သည်။ 

ထိုကိန်းဂဏန်များအရ ယခင်သုံးနှစ်နှင့် ယှဉ်လျှင် တာလီဘန်တို့ အာဏာရရှိခဲ့သည့် သုံးနှစ်အတွင်း ဝတ်ပြုရာ နေရာများသို့ IED ဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သား ထိခိုက်မှုများ သိသိသာသာ မြင့်တက်လာသည်ကိုလည်း ဖော်ပြနေသည်ဟု ကုလ၏ ကြေညာချက် တစ်စောင်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရှီးအိုက် (Shiite) များအပေါ် ပစ်မှတ်ထားသည့် ကျောင်းများနှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာ အဆောက်အဦများ၊ တခြား နေရာများသို့ တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း အနည်းဆုံးလူ ၉၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်ဟုလည်း ထိုကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြ သည်။ 

အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားစဉ်

တိုက်ခိုက်မှု အများစုကို IS နှင့် ဆက်စပ်နေသည့် ဒေသတွင်း အဖွဲ့အစည်းများက လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

အရပ်သားများနှင့် အရပ်သား ပစ်မှတ်များအပေါ် တိုက်ခိုက်နေခြင်းကို မဖြစ်မနေ ရပ်တန့်ရမည်ဟု UNAMA ၏  လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဖီအိုနာ ဖရာဇာ (Fiona Frazer) က ပြောသည်။ 

လူ့အသက်များကို ကာကွယ်ရန် တာဝန်ရှိမှုကို လေးစားလိုက်နာရန်လည်း သူမက တာလီဘန်များအား တိုက်တွန်း ခဲ့သည်။ လက်သည် မပေါ်သည့် တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် သေဆုံးသူ အရေအတွက်လည်း သိသာထင်ရှားစွာ ရှိနေ သည်ဟု ကုလ၏ ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသော်လည်း ထိုသို့သော တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် သေဆုံးရသူ အရေအတွက်ကိုမူ မသိရပေ။ 

Source: AP