CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၇

ထိုင်းအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် အတိုက်အခံပါတီများ နေရာအများစုတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့မှုသည် မြန်မာအပါအဝင် နိုင်ငံခြားသား ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအတွက် ကောင်းမွန်ကြောင်း အလုပ်သမားအရေးဆောင်ရွက်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မေလ ၁၄ ရက်နေ့က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ထိုင်းအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် လူငယ်အများစုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် Move Forward နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်၏ သမီးပါဝင်သည့် ဖြူးထိုင်းပါတီတို့ နေရာအများစုတွင် အနိုင် ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် ပါတီနှစ်ရပ်စလုံးမှ ခေါင်းဆောင်များသည် အလုပ်သမားအရေးနှင့် လုပ်ခလစာတိုးမြှင့်ပေးရေးအား မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလတွင် ဦးစားပေးပြောဆိုထားသည့်အတွက် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအတွက် မူဝါဒများအား ယခင် စစ်အစိုးရထက် ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ဖော်ဆောင်နိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အဲဒီအထဲမှာ သီးသန့်အားဖြင့် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ မူဝါဒ၊ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ မူဝါဒတွေ ချမှတ်ဖို့ကိစ္စကို တချို့ပါတီတွေဆိုရင် ထည့်ပြီးတော့ ပြောတာမျိုးတွေ ရှိတယ်။ ဆိုတော့ သူတို့အနေနဲ့ အတိုက် အခံပါတီတွေအနေနဲ့ အခုလို အနိုင်ရရှိပြီးတော့ အစိုးရဖွဲ့နိုင်တယ်ဆိုရင် ဘာပဲပြောပြော ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား တွေအတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ မူဝါဒ ချမှတ်နိုင်မယ်လို့ ကျနော်တို့က မျှော်လင့်တယ်။ နောက်အရေးကြီးတာ တစ်ခုက အလုပ်သမားသမဂ္ဂနဲ့ပတ်သက်တဲ့ကိစ္စပေါ့။ ILO ရဲ့ article ၉၈ ဆိုတဲ့ ဥစ္စာရှိတယ်။ ထိုင်းက လက်မှတ် မထိုးထားဘူး။ သူတို့လက်မှတ်မထိုးထားတော့ ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ သမဂ္ဂဖွဲ့ခွင့်တို့မှာ အကန့်အသတ်တွေရှိတယ်။ အသင်းအဖွဲ့ဖွဲ့စည်းပြီးတော့ စုပေါင်းပြီးတော့ အလုပ်ရှင်တွေ သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်တွေကို တောင်းဆိုတဲ့အပိုင်း ကျနော်တို့မှာ တရားဝင်လုပ်လို့မရဘူး။ အဲဒါကို အစိုးရသစ်တက်လာလို့ ဒီဟာတွေကို လက်မှတ်ထိုးမယ်။ ဒီမူဝါဒတွေကို အစိုးရက လိုက်လုပ်မယ်ဆိုရင် သမဂ္ဂတို့ ဒီ institution ဒါတွေ လုပ်လို့ရတယ်ဆိုရင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေအတွက်ရော အလုပ်သမားတွေအတွက်ရော ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေရမယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” ဟု ၎င်းကပြောသည်။

အတိုက်အခံပါတီတစ်ခုဖြစ်သည့် Move Forward ပါတီခေါင်းဆောင်(ဓါတ်ပုံ-Getty Images)

ထိုင်းနိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနီးစပ်ဆုံး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သကဲ့သို့ တရားဝင် မြန်မာလုပ်သား ၇ သန်းခန့်နေထိုင်အလုပ်လုပ်ကိုင်လျက်ရှိသည့်အပြင် တရားမဝင် နေထိုင်အလုပ်လုပ်ကိုင်သူဦးရေမှာလည်း အများအပြားရှိသည်။

သို့သော် အစိုးရသစ်ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ၏ အခြေခံလုပ်ခလစာအား ဘတ် ၄၀၀ ကျော်သို့ တိုးမြှင့်ပေးခဲ့သည်ရှိသော် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အသေးစားလုပ်ငန်းရှင်များတွင် သက်ရောက်မှုဖြစ်နိုင်သည့်အတွက် မည်ကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်မည်အား စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက ပြောသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးအတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းရာတွင် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ရမည် ဖြစ်သည့်အတွက် Move Forward ပါတီသည် အဓိက အနိုင်ရပါတီဖြစ်သော်လည်း ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ ပီတာလင်ဂျာရိုရန်ရတ်၏ ဘုရင်စနစ် အပေါ်ထားရှိသည့် သဘောထားကြောင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ရန်မှာ မလွယ်ကူလှကြောင်းလည်း သုံးသပ်မှုများရှိသည်။

ထို့ကြောင့် လက်ရှိအနေအထားရ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် မည်သူ မည်ဝါဖြစ်မည်အား အတိအကျ ပြော၍ မရသေး သော်လည်း အတိုက်အခံပါတီများ အစိုးရဖြစ်လာပါက ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများအတွက် အလားအလာ ကောင်းများ ပိုမိုဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေးကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဖြူးထိုင်းပါတီခေါင်းဆောင် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်၏ သမီး(ဓါတ်ပုံ-Gettym Images)

“ဒီပါတီဟာ အနိုင်ရခဲ့တာဖြစ်တဲ့အတွက် အလုပ်သမားအရေး side နဲ့ပြောရင်တော့ ကြိုဆိုတယ်။ သူအာဏာရ လာရင် သူလုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိလာရင် သေချာပါတယ်။ အလုံးစုံမကောင်းနိုင်ဘူးဆိုရင်တောင်မှ နိုင်ငံခြားသား ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအတွက် သူတို့ တစ်စုံတစ်ရာ အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင်၊ လက်ရှိအခြေအနေထက် ပိုမိုကောင်းမွန် အောင် သူတို့လုပ်လိမ့်မယ်ဆိုတာကို ကျနော်တို့ မျှော်လင့်တယ်။ ကျနော်တို့ရခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံနဲ့ ထိုင်းရဲ့ အခြေ အနေနဲ့ ထိုင်းရဲ့ နိုင်ငံရေးသမိုင်းကို ပြန်ကြည့်တဲ့အခါကျရင် ထိုင်းမှာ အာဏာသိမ်းခဲ့တာ ၁၀ ကြိမ် ကျော်သွားပြီ ပေါ့နော်။ ဒီအာဏာသိမ်းခြင်းဟာလည်း ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေတဲ့ ကာလကြီးမှာ ခေတ်ကြီးမှာပေါ့ အာဏာ သိမ်းပြီးတော့ ၈ နှစ်လောက် အုပ်ချုပ်ခဲ့တဲ့ ဒီစစ်တပ်ကို ယုံလို့မရသေးဘူးပေါ့။ အချိန်မရွေးလည်း ဖြစ်လာနိုင် တယ်။ ဒါပေမယ့် သေချာတာတစ်ခုက ထိုင်းသည် ဘယ်အစိုးရပဲတက်တက် သူတို့က စီးပွားရေးကို နံပါတ်တစ် ထားတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံရေးအရ ပြဿနာပေါင်းတစ်စုံတစ်ရာ ဖြစ်ခဲ့ရင်တောင် ထိုင်းသည် ကျနော်တို့ နိုင်ငံကဲ့သို့ စီးပွားရေး ချွတ်ခြုံကျသွားစရာအကြောင်းမရှိသလို ထိုင်းစစ်တပ်သည် အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ အစဉ် အလာတစ်လျှောက်မှာလည်း သူ့ပြည်သူတွေကို မတရားသတ်ဖြတ်တာ၊ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်တာမျိုးတွေ လုပ်ခဲ့တာ အင်မတန်နည်းတာပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုင်းတွင် အစိုးရဖွဲ့စည်းရာ၌ လွှတ်တော်အမတ်နေရာ ၃၇၆ နေရာရှိသည့်အတွက် နေရာအများစု အနိုင်ရထား သည့် Move Forward နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်၏ သမီးပါဝင်သည့် ဖြူးထိုင်းပါတီတို့ ပူးပေါင်းခဲ့သည် ရှိသော် လွှတ်တော်အမတ်နေရာ ၃၇၆ နေရာ မပြည့်သောကြောင့် နေရာပြည့်ရန်အတွက် အခြားပါတီများဖြင့်ပါ ပူးပေါင်းရမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးအတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းရာတွင် မည်သို့သော အနေအထား ဖြစ်လာမည်အား စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်သူများက ပြောသည်။