CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၄

မလေးရှားနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ ပူးပေါင်း၍ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင် လုံခြုံရေးအား ပိုမိုတင်းကြပ်သွားမည် ဖြစ်သည့် အတွက် မလေးရှားသို့ တရားမဝင်(အောက်လမ်း)လာမည့် မြန်မာများအနေဖြင့် ယခင်ကထက် ပို၍ ဂရုစိုက်ကြ ရန် မလေးရှားတွင် မြန်မာများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက ထိုင်း-မလေးရှား နယ်စပ် ထိုင်းဘက်အခြမ်းတွင် ဗုံးပေါက်ပွဲမှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်း၍ နယ်စပ်လုံခြုံရေးအား ပိုမိုတင်းကြပ်သွားရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း မလေးရှား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

မလေးရှားတွင် မြန်မာများအား ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက “ဗုံးပေါက်မှု ဖြစ်ပွားတော့ အဲဒီ ဗုံးပေါက်မှုကြောင့် နယ်စပ်မှာ တင်းကြပ်မှုတွေ ပိုမိုချမှတ်သွားမယ်ပေါ့နော်။ ဒီ အဝင်၊ အထွက်တို့ ဘာတို့ အစုံ ပေါ့နော်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ သူတို့ ဒီ ဗုံးပေါက်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ လူတွေ တရားမဝင် ဝင်၊ ထွက်တာတို့ဘာတို့ တရားဝင်ရော၊ တရားမဝင်ရောပေါ့။ အဲဒါတွေကို ပိုမိုတင်းကြပ်သွားပါလိမ့်မယ်နော်။ အရင်က လုံခြုံရေးဂိတ်တွေ ပိုပြီးတော့ ထပ်ချလာမယ်၊ ပြီးတော့ လုံခြုံရေးအတွက် ပတ်တာပေါ့ ရဲတို့ စစ်သားတို့ ပတ်တာတွေ ပိုပြီးတော့ စိပ်လာလိမ့်မှာပေါ့။ အဲဒီအတွက် တရားမဝင် ဝင်ဖို့ ဘာဖို့ဆိုတာ ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲသွားလိမ့်မှာပေါ့။ အရင် ကတောင်မှ ဖမ်းဆီးခဲ့တာ။ လွတ်ရာလွတ်ကြောင်း အခွင့်အရေးနည်းသွားမှာပေါ့။ မလာသင့်ဘူးလို့ပဲ ကျနော် ပြောချင်တာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

မလေးရှားနယ်စပ်တွင် ဖမ်းဆီးခံရသည့် တရားမဝင်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်သူများ

လက်ရှိတွင်လည်း အဖမ်းအဆီးများမှာ နေ့စဉ်ရှိနေပြီး ထိုသို့ အဖမ်းခံရလျှင် အဓိက အများဆုံးမှာ မြန်မာ များသာဖြစ်ကြောင်းနှင့် တရားမဝင်(အောက်လမ်းမှ)လာသည့် မြန်မာများမှာ ထိုင်းဘက်တွင် အဖမ်းခံရခြင်းနှင့် မလေးရှားဘက်တွင် အဖမ်းခံရခြင်းတို့မှာ နေ့စဉ်မြင်တွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ ပူးပေါင်း၍ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်လုံခြုံရေးအား ပိုမိုတင်းကြပ်ရန်လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် ဗုံးပေါက်ကွဲမှုအား အကြောင်းပြကာ တရားမဝင် ဝင်၊ ထွက်နေမှုများအား အဓိက ထိန်းချုပ်ချင်သည့်အတွက် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း မလေးရှားမှ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားကူညီမှုအဖွဲ့အစည်းမှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးချစ်ကောင်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

“တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်တာတွေရော၊ နောက်ပြီး တစ်နိုင်ငံနဲ့တစ်နိုင်ငံ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု လုံခြုံမှုကို စိစစ် တာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဓိကကတော့ သူတို့ တရားမဝင်လမ်းကြောင်းတွေကနေပြီးတော့ ဝင်၊ ထွက် သွားလာနေတာတွေကို ထိန်းချုပ်ချင်တာကြောင့်လို့ ကျနော်ထင်တယ်လေ။ ကျနော်တို့က အောက်လမ်း ဘာတွေကျတော့ အားမပေးဘူး။ အဓိကကတော့ မသွားစေချင်ဘူးပေါ့ အောက်လမ်းက။ သူ့နိုင်ငံထဲကို တရားမဝင် ဖြတ်ကျော်တယ်ဆိုရင်တော့ သူ့နိုင်ငံမှာသတ်မှတ်ထားတဲ့ တရားမဝင်ဖြတ်ကျော်မှု ဥပဒေတွေက အများကြီး ရှိတယ်လေ။ အဲဒီဥပဒေအတိုင်း သူတို့က ဆောင်ရွက်နေတာပဲ။ အစိုးရအသစ်က ဘယ်လောက်ထိ သူချမှတ် ထားလဲဆိုတာ ကျနော်တို့က မသိနိုင်သေးဘူးလေ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
တရားမဝင်လမ်းကြောင်းမှ မလာကြရန် မလေးရှားတွင် မြန်မာများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများမှ သတိပေးပြောဆိုသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းနှင့် အလုပ်အကိုင်ရှားပါးမှုတို့ကြောင့် တရားမဝင်သွားနေကြဆဲဖြစ်သည်။

ထိုသို့ တရားမဝင်လာမည်ဆိုပါကလည်း လက်ရှိတွင် နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်လုံခြုံရေးပိုမိုတင်းကြပ်မည့်အတွက် ယုံကြည်စိတ်ချရသည့် ပွဲစားများဖြင့်သာ လာသင့်ကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာများအား ကူညီဆောင်ရွက် ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၀ ခုနှစ်က ထိုင်း-မလေးရှား နယ်စပ်မြင်ကွင်း(ဓါတ်ပုံ-အေအက်ဖ်ပီ)

“ထိုင်း-မလေးနယ်စပ်မှာလည်း လုပ်စားနေတဲ့ ပွဲစားတွေ အများကြီးရှိတာပဲ။ လူ အဝင်၊ အထွက်လုပ်ပေးနေတဲ့ ပွဲစားတွေ အေးဂျင့်တွေလည်း အများကြီးရှိတာပဲ။ ဒါပေမယ့် လွတ်ထွက်လာတဲ့လူတွေလည်း မရှိဘူးလား ဆိုတော့ ရှိပါတယ် အများကြီးပါပဲ။ အဲဒီတော့ ကျနော် ပြောချင်တာကတော့ အောက်လမ်းကနေ လာချင်တဲ့ လူတွေကတော့ ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ ပွဲစားတွေနဲ့ ရှာပြီးတော့ လာကြပေါ့နော်။ ဆက်သွယ်ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ လာကြပေါ့။ အခုက တစ်ခုခုဆိုရင် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုက မရှိဘဲနဲ့ ဖြစ်လာပြီဆိုရင် ရှောင်ပြေးတဲ့ ပွဲစား တွေကလည်း ခပ်များများရယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ တကယ်ပဲ စိတ်ချရမယ့် ပွဲစားတွေနဲ့ ရှာကြပေါ့။ အရင်က ဆိုရင်တော့ ကျနော်တားခဲ့ပါတယ် အောက်လမ်းကနေ မလာဖို့။ ဒါပေမယ့် အခုလို အခြေအနေမျိုးမှာတော့ မတားရက်ဘူးပေါ့။ ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာဖြစ်ပျက်နေတဲ့ အခြေအနေကိုသိနေတော့ အခက်အခဲအမျိုးမျိုးကြောင့် လာချင်ကြတော့လည်း လာကြပါ။ ဒါပေမယ့်လည်း အောက်လမ်းကနေ လာလည်း မကုန်ဘူးလားဆိုတော့ တော်တော်များများကုန်ကြပါတယ်။ အဲဒီတော့ တကယ်ပဲ ယုံကြည်စိတ်ချရမယ့် ပွဲစားတွေ၊ အေးဂျင့်တွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီးမှ လာကြပါလို့ ကျနော်ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မလေးရှားလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးသို့ တင်ထားသည့် နိုင်ငံခြားသားအလုပ်သမားခေါ်ယူရန် လျှောက်လွှာ ၃ သိန်း ၇ သောင်းကျော်အား ခွင့်ပြုပေးခဲ့ကြောင်းနှင့် လက်ရှိတွင် မလေးရှားနိုင်ငံ၌ တရားဝင် နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားဦးရေ ၁ ဒဿမ ၄ သန်းခန့်ရှိပြီး ထိုထဲတွင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍ၌ ၅ သိန်းကျော်၊ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းတွင် ၃ သိန်းကျော်၊ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွင် ၁ သိန်းကျော်နှင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွင် ၁ သိန်းကျော်တို့ ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။