CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၂

မလေးရှားနိုင်ငံရှိ UNHCR ရုံးအား ပိတ်ရန်အတွက် မလေးရှားအာဏာပိုင်များက အဆိုပြုထားခြင်းကြောင့် UNHCR ရုံး ပိတ်လိုက်ပါက ဒုက္ခသည်ကတ် ကိုင်ဆောင်ထားသည့် မြန်မာများ အခက်အခဲ ပိုရှိလာနိုင်သည်ဟု မလေးရှားတွင် ဒုက္ခသည်အရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မလေးရှားသို့ ရောက်ရှိနေသည့် မြန်မာဒုက္ခသည်များသည် UNHCR အပါအဝင် ၎င်းနှင့်ချိတ်ဆက်ထားသည့် အဖွဲ့ အစည်းများကိုသာ အားကိုးနေရခြင်းဖြစ်ကြောင်း Arakanese Community Malaysia (ARRC) မှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ကိုအောင်မင်းသူက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ကိုအောင်မင်းသူက “တုန်လှုပ်စရာကိစ္စ တစ်ခုဖြစ်တယ်။ အဲဒီလိုမျိုး UN ရုံးကို ပိတ်သွားတယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော် တို့ အတွက်တော့ တော်တော်လေ ဆိုးဆိုးရွားရွား ကြုံရနိုင်တာပေါ့။ အဖမ်းအဆီးတွေ ဘာတွေဆိုရင် အခုက UN ရဲ့ အကာအကွယ် ပေးမှုအောက်မှာ နေတယ်ဆိုတော့ ရဲအဖမ်းခံရတာတို့၊ သူ့ရဲ့ မိခင်နိုင်ငံကို ပြန်ပို့ခံရတာတို့ ဆိုတာ မရှိသလောက် နည်းတယ်လေ၊ UN ကိုင်ထားတဲ့ လူတွေ အတွက်ကြတော့။ အဲဒီလိုမျိုး UN က အကာ အကွယ် မရှိဘူးဆိုတဲ့ အခါမှာတော့ သူတို့တွေ လုံးဝ တရားမဝင် အဆင့်ကို ရောက်သွားပြီးတော့ အဖမ်းခံ ရရင် လည်း သူ့ရဲ့ မိခင်နိုင်ငံ လာတဲ့နိုင်ငံကို ဘယ်လိုပဲ လာတဲ့နိုင်ငံမှာ ဒုက္ခတွေ ကြုံနေနေ အဲဒီနိုင်ငံကိုပဲ ပြန်ရောက် သွားနိုင်တဲ့ အခြေအနေ ရှိတာပေါ့။ အမျိုးမျိုးတော့ ဖြစ်သွားနိုင်တာပေါ့။ ဥပမာ UN ကို ပိတ်တယ်ဆိုရင်လည်း လုံးလုံးပိတ်တာလား။ မဟုတ်ဘဲ ဒုက္ခသည်တွေကို နေရာတစ်ခုခုမှာ နေခိုင်းတာလားပေါ့။ Camp တွေ ဘာတွေ ဆောက်ပြီးတော့ အဲဒီလိုပဲ ထားမလားပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံရှိ UN ရုံးအား ပိတ်သိမ်းရန် အဆိုပြုခြင်းသည် တခြားနိုင်ငံများ၏ ကြားဝင်ရှုပ်ခြင်းကြောင့် မဟုတ်ဘဲ မလေးရှားအစိုးရမှ ကိုင်တွယ်လိုခြင်းကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း၊ ၂၀၁၅-၁၆ ခုနှစ် ဝန်းကျင်လောက် တုန်းကလည်း UNHCR ရုံးအား ပိတ်သိမ်းရန် လုပ်ဆောင်ဖူးသေးကြောင်း သိရသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံရှိ UNHCR ရုံး

မလေးရှားအစိုးရသည် အထောက်အထားမဲ့ ဒုက္ခသည်များအား အလုပ်အကိုင် အခွင့်အရေး ပေးရန်အတွက် စီစဉ်နေပြီး ၎င်းတို့အတွက် သင်တန်းများပေးရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ရခိုင်ဒုက္ခသည်များ ဗဟို(CAR) မှ နာယကချုပ် ဆရာတော် ဦးဥတ္တရက CNI သတင်းဌာနသို့ မိန့်ကြားသည်။

ဆရာတော် ဦးဥတ္တရက “အကယ်၍ UNHCR လုံးလုံး မထားနိုင်ဘူးဆိုရင်လည်း မလေးရှား အစိုးရအနေနဲ့ မြန်မာ နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဒုက္ခသည်များကို work permit ထုတ်ပေးထားရင်တော့ ပိုပြီးတော့ ကောင်းမယ်ပေါ့နော်။ အဲဒါဆိုရင် ဘာပဲပြောပြော အစိုးရနဲ့ ဒီဘက်က မြန်မာဒုက္ခသည်တွေရဲ့ community တွေ ပူးပေါင်းပြီးတော့ အလုပ်လုပ် လိုက် ရင် သူ့ဟာနဲ့သူ အဆင်ပြေသွားတာပဲ။ မလေးရှားအစိုးရလည်းပဲ တစ်ဖက်က work permit ထုတ်ရင် သူတို့နိုင်ငံရဲ့ အလုပ်ရုံတွေ၊ စက်ရုံတွေမှာ အလုပ်သမားအားဖြင့် မရှိဘူးပေါ့။ အဲဒီတော့ အဲဒီလူတွေကို work permit ထုတ်ပေး သောအားဖြင့် အလုပ်ရုံတွေ၊ စက်ရုံတွေ၊ ရော်ဘာခြံတွေ၊ စားသောက်ဆိုင်တွေမှာ သူတို့ကို ထည့်ပေးလိုက်ရင် မလေးရှား အစိုးရအတွက်လည်း အကျိုးရှိသွားမယ်၊ ဒုက္ခသည်တွေအတွက်လည်း အကျိုးရှိသွားမယ်” ဟု မိန့်ကြား သည်။

ထို့နောက် မလေးရှားအစိုးရနှင့် UNHCR တို့အကြား မည်သို့သော ကိစ္စရပ်များ၊ ပြဿနာများရှိသည်ကို မသိရှိ သော်လည်း မလေးရှားအစိုးရ၊ UNHCR နှင့် မလေးရှားရှိ အဖွဲ့အစည်းများ ပူးပေါင်းကာ ဆွေးနွေး အဖြေရှာသင့် ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် မိန့်ကြားပြောသည်။

၂၀၁၈ ခုနှစ်က မလေးရှား UNHCR ရုံးကို မြန်မာများ ဆန္ဒပြနေစဉ်

မလေးရှားအစိုးရအနေဖြင့် နိုင်ငံ၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးအရ ယခုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သော်လည်း ဒုက္ခသည် အရေးကိုလည်း ပြန်ကြည့်သင့်ကြောင်း၊ UNHCR ရုံးအား ပိတ်သိမ်းရန်မှာ မလွယ်ကူလှကြောင်း ရခိုင်ဒုက္ခသည် များ ဗဟို(CAR) မှ နာယကချုပ် ဆရာတော် ဦးဥတ္တရက CNI သတင်းဌာနသို့ မိန့်သည်။

၎င်းက “ကိုဗစ်ကာလတုန်းက အလွန့်အလွန် အခက်အခဲကြတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံး lockdown ချလိုက်တယ်။ ချ လိုက်တော့ သူတို့နိုင်ငံသားတွေကိုတော့ အစိုးရက ထောက်ပံ့ကြေး ပေးထားတယ်။ ဦးဇင်းတို့ ဒုက္ခသည်တွေ ရှိ တယ်။ သူတို့ကို ဘယ်သူမှ မသိကြဘူး။ အလုပ်လည်း မရှိကြတော့ ဒုက္ခအရမ်းကျရောက်တယ်။ တိုင်းရင်းသား community အဖွဲ့တွေရှိတဲ့ အခါကျတော့ သူတို့ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ သူတို့လူတွေကို သူတို့ဟာ သူတို့ ထောက်ပံ့ပြီး တော့ စားနပ်ရိက္ခာတွေချပေး၊ ဆေးဝါးတွေချပေး။ နောက်တစ်ခုက ကိုဗစ်ကာလတုန်းက ဒုက္ခသည်သမားတွေ “O” သမားတွေကို ဆေးမထိုးပေးဘူးဆိုပြီး ပြောပါတယ်။ ပြောတဲ့အခါကျတော့ UNHCR ကတ် ကိုင်ထားတဲ့ သူရယ်၊ ပတ်စပို့စ် ရှိတဲ့သူ၊ သူတို့နိုင်ငံသားပဲ ဆေးထိုးပေးမယ်ဆိုတော့ ဦးဇင်းတို့နဲ့ တစ်ခေါက် အငြင်းပွားကြပါ တယ်။ ၃ ရက် ၄ ရက် လောက်ကြာတော့ ဦးဇင်းတို့ ဆွေးနွေးပြီးတော့ အဲဒါထွက်လာတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံးရှိသမျှ လူတွေအားလုံး နိုင်ငံခြားသား “O” သမားများ အကုန်လုံးဆေးထိုးဆိုပြီးတော့”ဟု မိန့်သည်။

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် UNHCR ဒုက္ခသည်ကတ် ကိုင်ဆောင်ထားသည့် မြန်မာ ၂ သိန်းနီးပါး ရှိကြောင်း၊ ဒုက္ခသည် ကတ် မရှိသည့် မြန်မာ အများအပြား ရှိကြောင်း၊ UNHCR ရုံး အမှန်တကယ် ပိတ်လိုက်ပါက ထို ၂ သိန်း နီးပါးသည် ဒုက္ခရောက်မည်ကို စိုးရိမ်နေကြကြောင်း သိရသည်။