CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လယ်ယာမြေလုပ်ကိုင်ကြသည့် ရခိုင်လူမျိုးများသည် လယ်ယာမြေများကို စွန့်ခွာမှုများ တဖြည်းဖြည်း များပြားလာသည့်အတွက် ထိုလယ်ယာမြေများကို ရခိုင်မဟုတ်သည့် တခြားသော လူမျိုးများက ပိုင်ဆိုင်လာကြကြောင်း ရခိုင်တောင်သူလယ်သမားများထံမှ သိရသည်။
ရခိုင်လူမျိုး အများအပြားသည် လယ်ယာမြေ စွန့်ခွာလာကြသည့်အတွက် လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရခိုင်မဟုတ်သည့် လူမျိုး များ၏ လယ်ယာပိုင်ဆိုင်မှုမှာ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိလာပြီဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ တောင်သူလယ်သမား သမဂ္ဂ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်ဇံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဦးကျော်ဇံက “လယ်ယာမြေကို ရောင်းပြီးတော့ စွန့်ခွာကြတယ်။ ဒီအတိုင်းထားပြီးတော့ မရောင်းတဲ့သူလည်း ရှိကြတယ်။ မလုပ်နိုင်ကြတော့ဘူး။ လယ်ယာမြေတွေကို စွန့်ခွာနေကြတယ်ပေါ့။ ကျနော်တို့ဒေသက လယ်ယာမြေတွေကို စွန့်ခွာ နေကြ တဲ့ သူတွေက များသွားပြီပေါ့နော်။ ကျနော်တို့မှာတော့ မူဆလင်ပေါ့။ မူဆလင်တွေ ကျနော်တို့နေတဲ့ နေရာဒေသ တော်တော် များများမှာတော့ သူတို့ ပိုင်သွားကြပြီ။ သူက ရှင်းရှင်းပြောရရင်တော့ အဲဒီလယ်ယာမြေက ရသည်ဖြစ်စေ မရသည်ဖြစ်စေ ရအောင်လည်း သူတို့လုပ်နိုင်တယ်။ ရအောင်လည်း ကြိုးစားကြတယ်။ မရရင်လည်း သူတို့က အဲဒါကို ဖက်တွယ်ပြီးတော့ သူတို့က လုပ်ကြတယ်။ အကြောင်းက ဘာလဲဆိုတော့ သူတို့ကိုယ်၌က ကျနော်တို့ ရခိုင်ဒေသမှာ ပြည်မကို သွားနိုင်တဲ့ အခွင့် အလမ်း မရှိဘူး။ ဘယ်ကိုမှ သွားနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်း မရှိတဲ့အခါကျတော့ အဲဒီရှိတဲ့ မြေကိုပဲ သူတို့က ဖက်တွယ်ပြီးတော့ ရုန်း ကြတယ်ဗျာ။ သူတို့လက်ထဲကို ရောက်သွားတဲ့ အနေအထားကတော့ ရှိကြတယ်။ အထူးသဖြင့်ကတော့ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တော ဒေသဆိုရင်တော့ တစ်အုပ်လုံးလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒီဖက်မှာလည်း မူဆလင်ရှိတဲ့ ဒေသတွေ တော်တော်များများ မှာလည်း သူတို့လက်ထဲကို ရောက်သွားတာ ရှိတယ်။ အရောင်းအဝယ် လုပ်ကြတဲ့သဘောပေါ့။ အရောင်းအဝယ်လုပ်ပြီးတော့ ရောက်သွားတဲ့ သဘောတော့ ရှိတယ်။ ရာနှုန်းအားဖြင့် တိတိကျကျ ကျနော်တို့ ခန့်မှန်းဖို့တော့ ခက်တယ်။ ဒါပေမယ့် ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း အထက်မှာတော့ ရှိလိမ့်မယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။
မောင်တောမြို့အ၀င်ကိုတွေ့ရစဉ်
ရခိုင်လူမျိုးများ လယ်ယာမြေများကို စွန့်ခွာရာမှာ ပုံစံအမျိုးမျိုးကြောင်း၊ ထိုအထဲတွင် လယ်ယာမြေများကို ရောင်းချခြင်းနှင့် စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ကိုင်မှုကို ရပ်တန့်၍ စွန့်ခွာမှုများလည်း ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။
ဦးကျော်ဇံက “မြေကတော့ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ကျနော်တို့ တရဆက်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ မြေကို စွန့်ခွာနေကြတာတော့ တရဆက်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ မလုပ်ဘဲနဲ့လည်း စွန့်ခွာကြတယ်။ ရောင်းချပြီးတော့လည်း စွန့်ခွာကြတယ်။ ဒီအခြေအနေ ကိုတော့ ထိန်းဖို့ နည်းနည်းခက်တယ်။ ဘာလို့ဆို ကျနော်တို့က ဒီမြေက ကျနော်တို့ကို အထောက်အပံ့ မပြုဘူးဆိုရင် အသက် မွေးဝမ်းကြောင်းအတွက် စိတ်မဝင်စားတာကတော့ ဓမ္မတာ ဖြစ်လိမ့်မယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီအပေါ်မှာ ထိန်းသိမ်းဖို့အတွက်ကတော့ အစိုးရ တစ်ရပ်ကပေါ့နော်၊ ကျနော်တို့ ကမကထ ပြုပြီးတော့ အထောက်အပံ့တွေကို ပေးဖို့ လိုအပ်တယ်။ ဈေးကွက် စီးပွား ရေးတို့ ဘာတို့၊ လမ်းဖွင့်ပေးဖို့ လိုအပ်တယ်ပေါ့နော်။ အဲလိုပုံစံမျိုး မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုရင်တော့ ဒီအခြေအနေကတော့ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ အဲလိုပုံစံမျိုး ကျနော်တို့ စွန့်ခွာ နေကြလိမ့်မယ်ပေါ့နော်။ ဆုံးရှုံးနေကြလိမ့်မယ်ပေါ့”ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။
လက်ရှိတွင် ရခိုင်လူမျိုးများ၏ လယ်ယာမြေ စွန့်ခွာမှုကို ရခိုင်ပြည်နယ် တောင်ပိုင်းထက် ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ပိုမို ဖြစ်ပွားကြောင်း တောင်သူ လယ်သမားများထံမှ သိရသည်။
ရခိုင်တိုင်းရင်းသား တစ်ဦး စပါးများ သန့်စင်နေစဉ်(Myint Lwin)
ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်းတွင် လယ်ယာမြေများကို ငွေကြေး ချမ်းသာသူများက လွှဲပြောင်း ဝယ်ယူမှုများသာရှိကြောင်း ရခိုင် တောင်သူတစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးအောင်ကျော်မြက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဦးအောင်ကျော်မြက “တောင်ပိုင်းမှာက ရခိုင်တွေ လယ်ယာမြေ စွန့်ခွာသွားတယ်ဆိုတာ မရှိဘူးလေ။ လယ်မြေတွေ တော်တော် တန်ဖိုးရှိတဲ့နေရာတွေကို ပိုက်ဆံရှိတဲ့သူတွေက ဝယ်ပြီးတော့ ယူသွားတာလောက်ပဲ ရှိချင်ရှိမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ လယ်ယာမြေများသည် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် စိုက်ပျိုးသည့် ဧကများ လျော့နည်းလာကြောင်း၊ လယ်ယာမြေမှ စီးပွားရေးဇုန်နှင့် ဟိုတယ်ဇုန် မြေနေရာများ ဖြစ်ပေါ်နေမှုများလည်း ရှိလာကြောင်း သိရသည်။
ထို့နောက် ၂၀၁၅ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၏ လယ်ယာ စိုက်ပျိုးဧကသည် ၁၄ သိန်းကျော် ရှိသော်လည်း လက်ရှိ တွင် ၈ သိန်းမှ ၁၀ သိန်းခွဲသာ စိုက်ပျိုးဧကရှိတော့ကြောင်း သိရသည်။
ယခု အခြေအနေအတိုင်း ဆက်ဖြစ်နေပါက ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ဒေသခံများ၏ လယ်ယာမြေ စွန့်ခွာမှုများသည် ဆက်လက် ဖြစ်ပေါ်နေနိုင်ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်တောင်သူလယ်သမားများက ပြောသည်။