CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၈

မလေးရှားလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးမှ အရာရှိများနှင့် မြန်မာသံအမတ်တို့ တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး ထိန်းသိမ်းရေးစခန်းများတွင် ရောက်ရှိနေသည့် မြန်မာများ နေရပ်ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ထိန်းသိမ်းခံထားရသူများ၏ ကျန်းမာရေး၊ လူမှုရေး စောင့်ရှောက်မှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သံရုံးမှ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ယခုကဲ့သို့ မလေးရှား လ.ဝ.ကမှ သွားရောက်တွေ့ဆုံခြင်းသည် ထိန်းသိမ်းရေးစခန်းများတွင် ရောက်ရှိနေသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားဦးရေ များပြားနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ရခိုင်ဒုက္ခသည်များဗဟို CAR မှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ချုပ် ဦးညီညီလွင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “နောက်တစ်ခုက လူတွေအရမ်းများတဲ့အခါတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အများကြီးဖြစ်ကြတယ် ရောဂါအမျိုးမျိုးပေါ့။ သံရုံးရဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်က ဟိုးအရင်တုန်းကနဲ့ လုံးဝမတူဘူး။ နံပါတ် ၁ က နှေးတယ်၊ နံပါတ် ၂ က အကုန်တော်တော်များများကို မဖြေရှင်းနိုင်ဘူး။ မဆောင်ရွက်နိုင်ဘူး။ မကူညီနိုင်ဘူးဖြစ်တယ်။ နောက်တစ်ခုက မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီနေ့ ဒီနေ့မှာ ပြန်ရမယ်ဆိုပြီးတော့ အော်ပရာစီမှာ လ.ဝ.က-က ဖမ်းဆီး အပြစ် ပေး ထောင်ချပြီးတော့ ပြန်ပို့မယ့် လူဦးရေကလည်း အလွန်တရာများတယ်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ပြီးရင် မြန်မာက ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်တယ်။ အဲဒါကြောင့် သူတို့ အခြေအနေ ဆိုးဆိုးရွားရွား ဖြစ်နေတယ်ပေါ့။ လ.ဝ.က-က ဘယ်လိုမှ သူတို့တစ်ခုတည်းနဲ့ မရှင်းနိုင်ဘူးပေါ့။ သံရုံးပါ ပူးပေါင်းဖြေရှင်းရမယ်ဆိုပြီး သွားရောက်တွေ့ဆုံတာနဲ့ တူပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာအလုပ်သမားများ စစ်ဆေးခံနေရစဉ်

နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲဖြစ်ပြီးနောက် အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံသို့ မြန်မာနိုင်ငံသားများ ရွှေ့ပြောင်းသွားကြသကဲ့သို့ မလေးရှားနိုင်ငံထဲသို့လည်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ရောက်ရှိသွားကြသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားနှုန်းထားမှာ အင်မတန် များပြားနေကြောင်း သိရသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံတွင်လည်း နိုင်ငံပေါင်းစုံမှ ဝင်ရောက် လာကြသူများကြောင့် လူဦးရေ ထူထပ်များပြားနေကာ အလုပ်အကိုင်ပိုင်းမှာလည်း ရှားပါးလျက်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။

ထူထပ်များပြားနေသည့် နိုင်ငံခြားသားလူဦးရေအား ‌လျှော့ချလိုသည့် အတွက်လည်း မလေးရှားအာဏာပိုင်များမှ တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့များ ဒဏ်ကြေးပေးဆောင်၍ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေး အစီအစဉ်ကို ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်း အထိ ဖွင့်လှစ်ပေးထားသည်။

သို့သော် ယနေ့အထိ နေရပ်ပြန်သည့် တရားမဝင် လုပ်သားဦးရေမှာ နည်းပါးနေသည့်အတွက် အော်ပရာစီ အဖမ်းအဆီးများ ဆက်လက် ရှိနေဦးမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ ဖမ်းဆီးခံရစဉ် 

၎င်းက “မနေ့ကတင် ကျနော် သတင်းတစ်ပုဒ် ဖတ်ရပါတယ်။ မလေးရှားအစိုးရကနေ ထုတ်ပြန်တဲ့သတင်းပေါ့။ အဖမ်းအဆီးတွေကတော့ ဆက်ရှိနေဦးမှာပဲ။ လက်ရှိအချိန်မှာလည်း ၁၂ လပိုင်းကုန်အထိ ဒဏ်ကြေးဆောင်ပြီး ပြန်ဖို့အတွက်ကို သူတို့အခွင့်အရေးပေးထားတဲ့ အနေအထားမျိုးမှာ ဒီကြားထဲမှာလည်း သူတို့ အဖမ်းအဆီးတွေက ရှိဦးမှာပဲ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ မလေးရှားအစိုးရကလည်း သိတယ်။ သူတို့နိုင်ငံအတွင်းမှာ တရားမဝင် နိုင်ငံခြား သားတွေ ဘယ်လောက်ရှိတယ်ဆိုတာ သူတို့ခန့်မှန်းခြေတွေရှိပါတယ်။ သို့ပေမယ့်လည်း ဒဏ်ကြေးဆောင်ပြီး ပြန်တဲ့သူတွေက သူတို့ခန့်မှန်းထားတဲ့ သတ်မှတ်ချက်ကို မပြည့်မီတော့ သူတို့သိတယ်။ နိုင်ငံအတွင်းမှာ တရား မဝင်တွေ အများကြီးရှိနေတာကို သူတို့သိနေတဲ့အတွက် သူတို့ဒီလို ဖမ်းဆီးမှုတွေကတော့ ဆက်ရှိနေဦးမှာပဲ။ ရပ်တန့်သွားဖို့အတွက်ကို ပြောဆိုလာတာတွေ မရှိသေးပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မလေးရှားနိုင်ငံတွင် လုပ်သားအသစ် ခေါ်ယူခြင်းများကို လုံးဝရပ်နားထားခြင်း ဖြစ်သော်လည်း အလုပ် ခေါ်စာအတုများ၊ ပွဲစားအေးဂျင့်များမှ လုပ်သားခေါ်ယူ စုဆောင်းခြင်းများမှာ ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် ဒုက္ခသည်အဖြစ် ခိုလှုံရန် ရောက်ရှိလာသည့် တိုင်းရင်းသား လူဦးရေမှာလည်း ယခင်ကထက် ပိုမို များပြားလာနေပြီး UNHCR ဘက်မှ ဆောင်ရွက်ပေးမှုသည်လည်း ထူးခြားမှုမရှိသေးကြောင်း သိရသည်။