CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၈
မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသည့် ပြောင်းကို ထိုင်းနိုင်ငံသို့ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ဖြင့် တင်ပို့ရာတွင် လက်ရှိ၌ ပင်လယ် ရေကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးကိုသာ အဓိကအားထားနေရသည့် အနေအထား၌ သင်္ဘောတင်သည့်အပိုင်းတွင် အခက်အခဲများ ရှိနေခြင်းကြောင့် ပြောင်းဝယ်ယူမှုများကို တချို့သော ကုမ္ပဏီများက အဝယ်ရပ်နားမှုများ ရှိလာနေသည်ဟု သိရသည်။
ယခင်က ပြောင်းကို ပင်လယ်ရေကြောင်းဖြင့် တင်ပို့မှုသည် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ ရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းဖြင့် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိပြီး ကျန်ရှိသည့် ရာခိုင်နှုန်းပမာဏသည် ပင်လယ် ရေကြောင်းဖြင့်သာ တင်ပို့နေရခြင်း ဖြစ်သည်။
ပင်လယ်ရေကြောင်းဖြင့် တင်ပို့ရာတွင် သင်္ဘောတင်ရန်အတွက် အချိန်ကြာမြင့်စွာ စောင့်ဆိုင်းနေရခြင်းကြောင့် ဂိုဒေါင်များနှင့် သင်္ဘောဆိပ်ကမ်းများ၌ ပြောင်းများ စုပုံနေသည့် အနေအထားတွင် ရှိနေသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ပြောင်းအိတ်များ တင်ဆောင်ထားသည့် ကုန်ကားများ
“အဝယ်ရပ်တာက တစ်ဖွဲ့ပေါ့နော်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သင်္ဘော အခု တင်နေကြတယ်။ သင်္ဘောတင်နေဆဲကာလ ကုမ္ပဏီတွေကျတော့ ဒီဘက်မှာ ဝယ်ပြီးတော့ ပစ္စည်းချဖို့အတွက်ကိုက အဆင်မပြေဘူး။ အဲဒီတော့ သင်္ဘော တင်ဖို့ပဲ ဦးစားပေးလုပ်နေကြတာပေါ့နော်။ အဲဒီတော့ ဝယ်ယူရေးကိုပဲ ခဏရပ်ပြီးတော့ သင်္ဘောပေါ် တင်နေရတာ ပေါ့။ ပစ္စည်းတွေကလည်း ဂိုဒေါင်တွေထဲမှာရော၊ ဆိပ်ကမ်းတွေမှာရော၊ သီလဝါမှာ ရှိနေတဲ့ ဆိပ်ကမ်းတွေဆိုလို့ ရှိရင် အပြင်မှာတောင် ပုံထားရတယ်။ မနေ့က မိုးရွာတုန်းကဆိုရင် မိုးမမိပါစေနဲ့ ဆုတောင်းနေရတယ်။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ သင်္ဘောတင်ဖို့အတွက်ကို ဂိုဒေါင်ထဲမှာ မဆံ့လို့ အပြင်မှာ ပုံနေရတော့ အဝယ်ခဏရပ်ပြီးတော့ သင်္ဘော ပေါ် တင်ရသေးတာပေါ့နော်။ အဝယ်ရပ်တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေက ရပ်တာ၊ ဝယ်တဲ့ကုမ္ပဏီတွေက ဝယ်တယ်လေ။ လုံးဝ ကြီး ဈေးကွက်ရပ်သွားတာတော့ မဟုတ်ဘူး။ သင်္ဘောတစ်စီးမှာက ကန့်သတ်ချက်မှာက ၁၀ ရက်နဲ့အထက် တင်နေရတယ်။ အဲတော့ တစ်စီးတင်နေတယ်ဆိုလို့ရှိရင် နောက်တစ်စီးက တင်ဖို့ စောင့်နေရတာမျိုးပေါ့နော် အဲဒီလိုလေးတွေလည်း အခက်အခဲတွေရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်သည့် သင်္ဘောများသည် တန် ၃ သောင်းဝန်းကျင်ခန့်သာ ရှိသော်လည်း ဒီရေ အတက် အကျ၊ လုပ်သားအင်အား လိုအပ်ချက်နှင့် သင်္ဘောဆိပ်ကမ်းတွင် ပြောင်းအပြင် တခြားသော ကုန်စည်များလည်း ရှိနေပြီး ဆိပ်ကမ်းရှင်းလင်းရေး လုပ်ဆောင်ထားခြင်း မရှိသည့် အခက်အခဲများလည်းရှိသည်။
ဒါ့အပြင် မူဝါဒ အခက်အခဲများကြောင့် ပြောင်းကို သင်္ဘောတင်ရန်အတွက် ပုံမှန်အားဖြင့် ၂ ရက်ခန့်သာ ကြာမြင့် သော်လည်း လက်ရှိတွင် ၁၀ ရက်ခန့် ကြာမြင့်သည့် အနေအထားတွင် ရှိနေခြင်းလည်း ပါဝင်ကြောင်း ပြောင်း ကုန်သည်များက ပြောသည်။
ပြောင်းများကို သင်္ဘောပေါ်သို့ တင်နေစဉ်
ထိုင်းနိုင်ငံသို့ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ဖြင့် ပြောင်းတင်ပို့မှု စတင်နေသော်လည်း ကမ္ဘာ့ပြောင်းဈေးနှုန်းကျဆင်းမှု၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးနှင့် ပို့ကုန်မူဝါဒများအရ ကုန်ကျစရိတ်မြင့်တက်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှပေးသည့် ဈေးနှုန်းအတိုင်း ပြောင်းကုန်သည်က မရရှိဘဲ ဆုံးရှုံးမှု ရှိနေခြင်းကြောင့် ပြောင်းဝယ်ယူမှုများ နှောင့်နှေးနေခြင်းလည်း ရှိနေသည်။
ပြောင်းဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းအရောက် ပြောင်း တစ်ပိဿာလျှင် ၁၀၅၀ ကျပ်ဝန်းကျင်သာ ရှိနေပြီး တောင်သူများ ရရှိသည့် ဈေးနှုန်းသည် တစ်ပိဿာလျှင် ၈၀၀ ကျပ်ခန့်သာ ရရှိသည်ဟု ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ပြောင်းစိုက်တောင်သူ ကိုမင်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“ဈေးကတော့ ကျနေတာပါပဲ။ ရန်ကုန်ဈေးတွေက ၁၀၄၀ လောက်မှာ သွားနေတယ်။ မနှစ်ကတော့ ရန်ကုန် ဈေးက ၁၂၀၀ အနိမ့်ဆုံး ရှိနေတာလေ။ ဈေးက တော်တော်ကွာသွားတာပေါ့။ အခုပုံစံအတိုင်းသာဆို ဒီဈေးက အနိမ့်ဆုံးဈေးလို့ အားလုံးက ခန့်မှန်းတာပဲလေ။ ပုံမှန်ပေါက်ဈေးနဲ့တော့ ဝယ်နေကြတာပဲ။ ဈေးလေး နည်းနည်း ကျတာပေါ့လေ အဲဒီတစ်ခု။ အဲဒါကလည်း အစိုးရရဲ့ မူဝါဒနဲ့ သက်ဆိုင်တာပေါ့။ မူဝါဒ နည်းနည်းပါးပါး ဖြေလျှော့ တာတို့ လုပ်လာရင်တော့ ပြောင်းဈေးက အတက်ဘက် ရှိတာပေါ့။ လောလောဆယ် ဖြစ်နေတဲ့ပုံစံက သတ်မှတ် ထားတဲ့ အစိုးရသတ်မှတ်ဈေးနှုန်းနဲ့ အခု ရောင်းရမယ်ဆိုရင် ပြောင်းဈေးက ဒီဝန်းကျင်မှာပဲ သွားနေမှာ” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာ့ပြောင်းကို ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်၊ ဘရူးနိုင်း စသည့် အာဆီယံနိုင်ငံများသို့ ပင်လယ်ရေကြောင်းဖြင့် တင်ပို့လျက် ရှိနေပြီး တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ရန်အတွက်လည်း ကြိုးစားလျက် ရှိနေသည်ဟု သိရသည်။
သို့သော်လည်း ပင်လယ်ရေကြောင်းဖြင့် တင်ပို့မှု ပြုလုပ်နေသည့် ဆန်၊ ပဲ၊ ပြောင်းနှင့် တခြားသော ကုန်စည် များအနက် ပြောင်းသည် ဈေးနှုန်းရရှိမှု အနိမ့်ဆုံး ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒနှင့် ပတ်သက်၍ ပြောင်းကို လျှော့ပေါ့ပေးစေလိုကြောင်း၊ သို့မှသာ ပြောင်းကုန်သည်များ ဆုံးရှုူံးမှု မရှိ တင်ပို့နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ပြောင်းစိုက် တောင်သူများအတွက်လည်း ဈေးနှုန်းကောင်းမွန်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောင်းကုန်သည်များက ပြောသည်။
