CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၆
ရေထွက်ကုန်တင်ပို့ရန် MOU လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီးဖြစ်သည့် ရုရှားနိုင်ငံသည် မြန်မာဘက်မှ ပုစွန်အား ဝယ်ယူရန် သေချာပြီဖြစ်သဖြင့် ပုစွန်အား လစဉ် တန်ချိန်ရာနှင့်ချီ တင်ပို့မည်ဖြစ်ပြီး ထိုသို့ တင်ပို့နိုင်အောင်လည်း ဆောင်ရွက်နေသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်မှ CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် တင်ပို့ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး နှစ်နိုင်ငံ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးစရာများ ရှိနေသေးသည့်အတွက် စတင် တင်ပို့ မည့် အချိန်ကာလအတိအကျ မသိရသေးကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်မှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်တိုးနန္ဒာတင်က CNI သို့ ပြောသည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးမှ ပုစွန်မွေးမြူရေးကန်များ
“ပုစွန်ကိုတော့ တန် ရာနဲ့ချီပြီး လောလောဆယ် ယူမှာပေါ့ လစဉ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် ဒါကလည်း ဈေးကွက်ရဲ့ ဈေးကိုက်တယ် မကိုက်တယ် အပေါ်မှာလည်း မူတည်သေးတာပေါ့။ ရုရှားဆိုတော့ သူက Trade Charges က များမယ်လေ။ သူ့ဆီ တိုက်ရိုက်သွားလို့ရတာမှ မဟုတ်တာ။ ဆိုတော့ သူက တစ်ဆင့်သွားရမှာလေ။ ကွန်တိန်နာ တွေနဲ့ ပို့တဲ့အခါကျတော့ တိုက်ရိုက်ရောက်တဲ့ နေရာ မဟုတ်တဲ့အတွက်ကြောင့် Trade Charges ကိုလည်း ကျမတို့က တွက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ အကုန်လုံးကိုက်တယ်ဆိုရင်တော့ ကျမတို့လုပ်မှာပါ။ အေးခဲ တာလည်းပါမယ်။ တချို့တွေလည်း ပြုတ်ပြီးတော့ပေါ့နော်။ ပြုတ်ပြီး ခြောက်တဲ့ဟာမျိုးပေါ့။ အဲဒါကျတော့ သူက ဘယ်လိုပြောမလဲ။ အဲဒီလိုမျိုး ကြိုက်တဲ့လူတွေလည်း ရှိတာပေါ့။ လတ်လတ်ဆတ်ဆတ် အေးခဲပြီးပို့တာရော ခုနကလို ပြုတ်ပြီးပို့တာရော အကုန်ရှိမှာပေါ့။ ဘာလို့လဲဆို ဒါကတော့ သူတို့ရဲ့ ဈေးကွက်လိုအပ်ချက်အပေါ်မှာပဲ မူတည်ပြီး လုပ်ပေးရမှာပါ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ရုရှားက လက်ရှိတွင် ပုစွန်တစ်ခုတည်းကိုသာ လိုချင်သည့်အတွက် ပုစွန်ထုတ်လုပ်သည့် ဒေသများမှ ပုစွန်ကို အများဆုံးတင်ပို့မည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးမှ ထွက်ရှိသည့် ပုစွန်များကို အဓိကတင်ပို့မည် ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးရှိ ပနားမီးပုစွန်ဖြူများသည် တရုတ်ပွဲစားများထံတွင် တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၀၀၀ ဝန်းကျင်ခန့် ပေါက်ဈေးရှိသည့်အတွက် ရုရှားသို့ တင်ပို့ရာတွင် ထိုပေါက်ဈေးထက် ပိုများမှသာ တင်ပို့မည့် သူများအတွက် ကိုက်မည်ဖြစ်ကြောင်း တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး ငါးလုပ်ငန်း အဖွဲ့ချုပ်မှ အတွင်းရေးမှူး ဦးသက်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
"ဈေးနှုန်းက သူတို့ buyer က ပေးတဲ့အပေါ်မှာ ကျနော်တို့က တောင်းဆိုရမှာပေါ့။ buyer က ဘယ်လောက် ပေးမယ်။ ကျနော်တို့ကတော့ ဘယ်လောက် ရောင်းနိုင်တယ်။ ဥပမာ ဒေါ်လာ ၆၀၀၀ နဲ့ သူပေးမယ်။ ကျနော်တို့က ၇၀၀၀ ဆိုတယ်၊ ၈၀၀၀ ဆိုတယ်။ ကျနော်တို့ဒီမှာ မွေးမြူတဲ့ ကုန်ကျစရိတ်နဲ့ တွက်ချက်ပြီးတော့။ ဒါမှမဟုတ် သူတို့က ကျနော်တို့ကို ဈေးဖွင့်ခိုင်းရင်လည်း ဖွင့်ခိုင်းမှာပေါ့။ ဥပမာ သူတို့က တရုတ်ထက် ဈေးနည်းနေမယ်ဆို transport charges က ပိုများမယ်လေ။ တရုတ်ပြည်ထက် သူတို့က ဈေးများမှ ပို့လို့နိုင်မှာပေါ့။ အဓိကကတော့ ဈေးကွက်က အဲဒီလိုပဲဖြစ်မှာ။ များတဲ့လူ ရောင်းရမှာပဲလေ။ transport charges နဲ့ တွက်ချက်ပြီးတော့မှ သူတို့ ဈေးတွက်လို့ရမှာပေါ့။ အဲဒီမှာ ကွန်တိန်နာတစ်လုံးတင်ပို့ရင် ဘယ်လောက် ကုန်ကျမှုရှိမယ် သင်္ဘောလိုင်းနဲ့ပေါ့။ အဲဒီလိုတွက်ချက်မှုပါမှ ဒီက ဈေးခေါ်လို့ရမှာ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
တရုတ်သို့ တင်ပို့ရာတွင် တစ်နှစ်လျှင် တန်ချိန် ခုနှစ်ထောင် မှ ရှစ်ထောင်ခန့် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်းနှင့် တရုတ်သို့ တင်ပို့ရာတွင် ပွဲစားများမှ တဆင့်သာ တင်ပို့ရခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် တရားဝင် တိုက်ရိုက်တင်ပို့ခွင့်ရရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်းလည်း သိရသည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသထွက် ပုစွန်များ
လက်ရှိတွင် ရုရှားသို့ ရေထွက်ကုန်တင်ပို့ရာတွင် ရေလမ်းကြောင်းဖြင့်သာ တင်ပို့မည်ဖြစ်ပြီး ထိုသို့ တင်ပို့သည့် အခါတွင် ဈေးကွက်ပေါ်မူတည်ကာ မြန်မာနိုင်ငံရှိ အခြားတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များတွင် တိုးချဲ့မွေးမြူနိုင်ရန် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်မှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်တိုးနန္ဒာတင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“အရင်ဦးဆုံး ဈေးကွက်ပေါ့နော်။ ဈေးကွက်ရပြီးရင်တော့ အကုန်လုံးကို လုပ်ခိုင်းလို့ရတာပေါ့နော်။ ဈေးကွက် မရသေးဘဲနဲ့ ဈေးကွက်မသေချာသေးဘဲနဲ့တော့ လောလောဆယ်တော့ လုပ်ဖို့အစီအစဉ် မရှိသေးဘူးပေါ့။ ထုတ်နေတဲ့လူတွေပဲ ပုံမှန်ထုတ်နေတာပေါ့။ ရုရှားတစ်ခုတည်းမဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ ကျန်တဲ့ဈေးကွက်တွေလည်း ကျမတို့လုပ်ရမှာပေါ့။ ဖွင့်နိုင်အောင်လို့ လုပ်ပြီးတော့မှ ဈေးကွက်တွေအားလုံးကို နိုင်ငံတော်နဲ့ ပူးပေါင်းပြီးတော့ ငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်က ဆောင်ရွက်ရမှာပေါ့။
ဈေးကွက်တွေအားလုံးက ဘယ်ဈေးကွက်မှာ ဘယ်လောက်လိုတယ် ဆိုတာ သိလိုက်လို့ရှိရင်တော့ ကျမတို့လည်း master plan တွေ ဆွဲလို့ရတာပေါ့နော်။ အခုတော့ ဈေးကွက် အနေအထားမျိုးက ကိုယ့်ဘက်ကလည်း မပြောနိုင်သေးတဲ့အတွက်ကြောင့် မွေးမြူတဲ့လူတွေကို ပုံမှန်ပဲ မွေးနေ တာပေါ့နော်။ တိုးချဲ့ပြီးမွေးတယ်ဆိုတာ မရှိသေးပါဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတွင် ပနားမီးပုစွန်ဖြူများအား လက်ရှိ၌ ဧကနှစ်ထောင်ကျော် မွေးမြူနေခြင်းဖြစ်ပြီး ထားဝယ်ခရိုင်၊ မြိတ်ခရိုင်၊ ဘုတ်ပြင်းခရိုင်နှင့် ကော့သောင်းခရိုင်တို့တွင် ဧက (၆) သောင်းကျော် ထပ်မံ တိုးချဲ့ မွေးမြူရန် လျာထားကြောင်းလည်း သိရသည်။
