CNI Article News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၆
ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်တွင် တရုတ်သည် ကြားနေအဖြစ် ပုံဖော်နိုင်ခဲ့သော်လည်း ၎င်းပြည်တွင်းရှိ လူထုထံချပြသည့် သတင်း အချက်အလက်များတွင် မတူကွဲပြားသော အခြေအနေတစ်ရပ် ရှိနေကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းဌာနက သုံးသပ် ရေးသားထားသည်။
တရုတ်အစိုးရပိုင် ဆင်ဟွာသတင်းဌာနသည် ထိုစစ်ပွဲကို အထူးစစ်ဆင်ရေး တစ်ရပ်နှင့် ရုရှား-ယူကရိန်း အကျပ်အတည်းဟူ၍ ခေါ်ဆို သုံးနှုန်းသော်လည်း ကျူးကျော်မှုအဖြစ် မည်သည့်အခါမှ ရည်ညွှန်း ရေးသားလေ့မရှိကြောင်း တွေ့ရသည်။
ရုရှားနိုင်ငံက ယူကရိန်း ပိုင်နက်ထဲသို့ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ပြီး ရက်သတ္တ သုံးပတ်အကြာတွင်မှ အရပ်သားများ သေဆုံးမှု၊ ဒဏ်ရာ ရမှုများကို တရုတ်အစိုးရအာဘော် CCTV ရုပ်သံလိုင်းက ပထမဆုံး ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။
ရုရှားနိုင်ငံထဲသို့ ကူးစက်ပျံ့နှံ့နိုင်သည့် ကြက်ငှက် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများ အပါအဝင် ယူကရိန်းတွင် ဇီဝလက်နက်များ တီထွင် ထုတ် လုပ်ရန် အမေရိကန် ငွေကြေးထောက်ပံ့နေသည်ဟု ရုရှားနှင့်ပူးပေါင်း ကြံစည်မှုသီအိုရီအရ တရုတ်မီဒီယာများတွင် နှစ်ဆတိုး ၍ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ကြသည်။
အမေရိကန်စစ်တပ်ကို ဘိုင်ဒန်မိန့်ခွန်းပြောနေစဉ်
သို့ဖြစ်၍ ဤစစ်ပွဲကို တရုတ်အစိုးရပိုင် မီဒီယာများတွင် မည်သို့ဘောင်ခတ်၍ ပုံဖော်ရေးသားပုံကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် တရုတ် အစိုးရ၏ ရပ်တည်ချက်ကို ထင်ဟပ်စေသည်။
ဘေဂျင်းသည် စီးပွားရေးအရ ခိုင်မာသော၊ အချုပ်အခြာအာဏာရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်မှုနှင့် ပတ် သက်၍ မော်စကိုအပေါ် အနည်းငယ်မျှ ရှုတ်ချခြင်းပင် မရှိဘဲ အားလုံးပါဝင် ဆွေးနွေးရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ တရားဝင် လုံခြုံရေး ဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများ ရှိနေကြောင်းကိုသာ ထပ်တလဲလဲ ပြောကြားနေခဲ့သည်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံ၊ ဘူချာမြို့တွင် အရပ်သားများကို ရုရှားစစ်သားများ သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြောင်း မကြာသေးမီ ရက်များအတွင်း ဖော် ထုတ် တွေ့ရှိချက်များအပေါ် အနောက်အုပ်စုက ဒေါသထွက်နေခဲ့သော်လည်း တရုတ်မီဒီယာများတွင်မူ “လူသေဆုံးမှု အသိ အမှတ်ပြုကြောင်း” သိမ်သိမ်မွေ့မွေ့ဖြင့် လေသံပြောင်းသွားခဲ့သော်လည်း သတင်းဖော်ပြချက်မှာ အတိုချုပ်သာ တွေ့ရသည်။
လွန်ခဲ့သည့် တစ်လကျော်က ယူကရိန်းမြေပေါ်တွင် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု စတင်ကတည်းက တသမတ်တည်းရှိခဲ့သော ဆောင်ပုဒ်မှာ “အမေရိကန်သည် ဗီလိန်ဖြစ်သည်” ဟူ၍ဖြစ်သည်။
ယခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ လဆန်းပိုင်းတွင် နှစ်နိုင်ငံ မိတ်ဖက်ဆက်ဆံမှု အကန့်အသတ် မရှိကြောင်း ကြေညာပြီးကတည်းက တရုတ်နှင့်ရုရှားတို့၏ ဆက်ဆံရေးမှာ ပိုမိုနီးကပ်စွာ ရှိနေခဲ့သည်။
“ဒီကိစ္စတွေမှာ တစိတ်တပိုင်း အနေနဲ့ ရှိနေတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ကျနော်တို့ နားလည်သင့်ပါတယ်” ဟု တရုတ်မီဒီယာ စီမံကိန်း၏ တွဲဖက်ဒါရိုက်တာဖြစ်သူ ဒေးဗစ်ဘန်ဒါစကီ (David Bandurski) က ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်းက လက်နက်ကိုင်သူတစ်ဦး
တရုတ်အစိုးရရုံးခွဲများနှင့် စပွတ်နစ် (Sputnik) ၊ ရုရှားတူဒေး (Russian Today-RT) စသည့် ရုရှားသတင်းဌာနများအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ချက်များမှာ ရှည်လျားလှသော သမိုင်းကြောင်းရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။
စစ်ရေးပဋိပက္ခများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် တရုတ်မီဒီယာများသည် ရုရှားဝါဒဖြန့်ချိရေးကို ထပ်ဆင့် ထုတ်လွှင့်ရန် ၎င်းတို့၏ သတင်းကွန်ရက် ပလက်ဖောင်းများကို ငှားရမ်းသုံးစွဲစေခဲ့သည်။ ကရင်မလင် သမ္မတနန်းတော်မှ အရာရှိများနှင့် ရုရှားသတင်းဌာနများကို တရုတ်အစိုးရ မီဒီယာများ၏ သတင်းရင်းမြစ်များအဖြစ် အဓိကကိုးကားကြရန် ပုံမှန်အစိုးရ လမ်း ညွှန်ချက်များအား လက်ခံရရှိခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်အခြေစိုက် ဘာသာစကားနှစ်မျိုးသုံး China Digital Times ဝက်ဘ်ဆိုက် ၏ အဆိုအရ သိရသည်။
အမေရိကန်ကို သွေးထိုးလှုံ့ဆော်သူအဖြစ် ပုံဖော်
***********************************************
အလားတူ မြေပြင်မှ သတင်းပေးပို့နေကြသော တရုတ်ဂျာနယ်လစ် အနည်းငယ်သည်လည်း ရုရှားဘက်လိုက်သည့် သတင်း ပေးမှု၊ သတင်းယူမှုများကို ကြက်တူရွေး နှုတ်တိုက် ကျက်နည်းဖြင့် နှလုံးသွင်းကြရသည်။
ရုရှားစစ်တပ်ထဲတွင် ထည့်သွင်းမြှုပ်နှံထားသည့် နိုင်ငံခြားသတင်းထောက် အနည်းငယ်ထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည့် လုယူးဂွါ (Lu Yuguang) သည် အစိုးရပိုင် Phoenix News ရုပ်သံလိုင်း၏ မော်စကိုဌာနေ သတင်းထောက်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရပြီး ရုရှားစစ်သားများနှင့် ယူကရိန်းခွဲထွက်ရေးခေါင်းဆောင် ဒီနစ်ပွတ်သျှလင်တို့ကို တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းများ လုပ်ခဲ့ရသည်။
ထို့ပြင် ၎င်းသည် ရုရှားတို့ ပစ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှု ခံစားခဲ့ရသည့် မာရီယူပေါလ်မြို့မှလည်း သတင်းပေးပို့ခဲ့သည်။
လုယူးဂွါသည် ရုရှားစစ်တပ်နှင့် ကာလကြာမြင့်စွာ ဆက်ဆံဖူးသည့် နောက်ခံသမိုင်းရှိသူဖြစ်ပြီး စစ်သတင်းများ သီးသန့် ရယူ နိုင်ရန် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ နီးကပ်သည့် အဆက်အသွယ်များကို အသုံးချခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်ခြေရှိကြောင်း ယခင် တရုတ်သတင်းစာ အမှုဆောင် အယ်ဒီတာဟောင်းနှင့် ယခု ဟောင်ကောင် Baptist တက္ကသိုလ်၌ တွဲဖက်ပါမောက္ခအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေသူ ရို့စ်လက်ချူ (Rose Luqui) က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျမကတော့ သူ့ကို ကျွမ်းကျင်တဲ့ ဂျာနယ်လစ် တစ်ယောက်အနေနဲ့ အသိအမှတ်ပြုမှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု ရို့စ်လက်ချူက မှတ်ချက်ချသည်။
လုယူးဂွါသည် တစ်ချိန်က တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ် (PLA) တွင် ရေတပ် အရာရှိဟောင်း ဖြစ်ခဲ့ပြီး ရုရှားတို့၏ ဒုတိယ ချေချင်းညှာစစ်ပွဲတွင် ရုရှားစစ်သားတစ်ဦး၏ အသက်ကို ကယ်ဆယ်ခဲ့ဖူးကြောင်း တရုတ်စကားဝိုင်း အစီအစဉ် တစ်ခု တွင် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။
၎င်း(လုယူးဂွါ) ကယ်ဆယ်ခဲ့ဖူးသည့် စစ်သား၏ ကျန်ရစ်သူ ဇနီးသည် မုဆိုးမကို လုယူးဂွါက လက်ထပ်ခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ကွာရှင်းပြတ်စဲခဲ့ကြပြန်သည်။ “ရုရှားသွေးတွေက ကျနော့်ခန္ဓာကိုယ်ထဲ လှည့်ပတ်နေတုန်းပဲ” ဟု ၎င်းက ၂၀၁၉ ခုနှစ် စကားဝိုင်းအစီအစဉ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
သို့သော် လုယူးဂွါနှင့်ပတ်သက်၍ မေးခွန်းထုတ်စရာ တစ်ခုမှာ သူ့ကို အသုံးချရန် လွယ်ကူသည့် ဝါဒဖြန့်ချိရေး ကိရိယာ ဖြစ်စေ ခဲ့သလားဟူသော မေးခွန်းဖြစ်သည်။
တရုတ်အစိုးရမီဒီယာများ နောက်ထပ် အသားပေး ဖော်ပြခဲ့သော အကြောင်းအရာမှာ တရုတ်သံတမန်များနှင့် အစိုးရဝါဒ ဖြန့်ချိရေး ယန္တရား၏ တစိတ်တပိုင်းအဖြစ် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ၌ အမေရိကန်ကို သွေးထိုးလှုံ့ဆော်သူ ဗီလိန်ဟု ပုံဖော်ခဲ့ခြင်းဟု မီဒီယာလေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောကြသည်။
ယူကရိန်းစစ်အတွင်း အစားရေစား မျှဝေနေကြ
“ဒါဟာ ကျနော်တို့ တလျှောက်လုံး မြင်ဖူးခဲ့သမျှတွေထဲမှာ ပုံစံခွက်ထဲက မူဘောင်တစ်ခုပါပဲ။ ပြီးတော့ တရုတ်ဗဟို ခေါင်း ဆောင်တွေဟာ သူတို့ဘက်ကနေ မဟုတ်မမှန်၊ လုပ်ကြံလှုံ့ဆော်မှုတွေ ဇောက်ချလုပ်ဖို့ တွန်းအားပေးခဲ့ပါတယ်” ဟု ဒေးဗစ် ဘန်ဒါစကီက သုံးသပ်ပြသည်။
“အဲဒါက တရုတ်က တဆင့်ခံ ဖြန့်ချိပေးနေတဲ့ သတင်းအချက်အလက် စစ်ပွဲပဲဗျ။ ရေရှည်မှာတော့ အဲဒီလုပ်ရပ်ဟာ အမေရိကန်နဲ့ အနောက်အုပ်စု ဦးဆောင်တဲ့ နိုင်ငံတကာအစီအစဉ်ကို အယုံအကြည် မဲ့စေဖို့ ဦးတည်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။
အထက်ပါ ပြောကြားချက်ကို ထိုင်ဝမ်အခြေစိုက် Doublethink Lab ပူးတွဲတည်ထောင်သူ ဝူမင်ဆွမ် (Wu Min Hsuan) က သဘောတူ လက်ခံသည်။ ၎င်းသည် တရုတ်၏ လုပ်ကြံသတင်းများ ဖန်တီးထုတ်လွှင့်မှုများအကြောင်း အစဉ်တစိုက် သုတေသန ပြုနေသူ ဖြစ်သည်။
“အခုစစ်ရေး ပဋိပက္ခကို အမေရိကန်နဲ့နေတိုးကို ထိုးနှက်ဖို့အတွက် တရုတ်ပြည်တွင်းမှာ အခွင့်အရေး တစ်ရပ်အနေနဲ့ အသုံးချ နေတယ်” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ချသည်။
ယူကရိန်း စစ်ပွဲအတွင်းက ပျက်စီးမှု
ဥပမာအားဖြင့် တရုတ်အစိုးရအာဘော် ဂလိုဘယ်တိုင်းမ် သတင်းစာတွင် နေတိုးနှင့် အမေရိကန်တို့ကို ဖော်ပြရာ၌ အွန်လိုင်း သုံး hashtag အဖြစ် #UkraineCrisisInstigator ဖန်တီးခဲ့သည်။ ယခုပဋိပက္ခ၌ ဝါရှင်တန်သည် နောက်ကွယ်မှ လုပ်ဆောင်နေ သော ရန်လိုသူ အစစ်အမှန်ဖြစ်ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။
ထိုသို့ လှည့်စား၍ သတင်းဖော်ပြမှုများသည် ရုရှားလိုလားသူ အများစုရှိနေသည့် တရုတ်ပြည်တွင်း လူထုဝါဒ ဖြန့်ချိရေး အတွက် များစွာ အထောက်အကူ ဖြစ်စေသည်။
“ဘုံသဘောတရား အမြင်တစ်ခုကတော့ စစ်ပွဲ အခြေအနေ ဆိုးနေချိန်မှာ တရုတ်အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ဖို့ ဒီကာလမှာ ရုရှားကို ဘေဂျင်းက ပံ့ပိုးရမှာပဲ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ရုရှားက အနောက်အုပ်စုကို ထိန်းမထားရင် တရုတ်ဟာ နောက်ထပ် ပစ်မှတ်ဖြစ်လာမို့ပါ” ဟု ဟောင်ကောင်အခြေစိုက် ဝါရင့်သတင်းသမားတစ်ဦးဖြစ်သူ ဟူဂျင်းရှင် (Hu Qingxin)က အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: Aljazeera
(အယ်လ်ဂျာဇီးယားဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဧပြီ ၆ ရက် ရက်စွဲဖြင့် မူရင်းဆောင်းပါးရှင် Rachel Cheung ၏သတင်းဆောင်းပါးကို CNI က ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါသည်)
