CNI Article News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၉
မကြာမီ သင်္ကြန်ကာလ ရောက်ရှိလာတော့မည် ဖြစ်သည့်အတွက် သင်္ကြန် အငွေ့အသက်များကို တွေ့မြင်နေကြရပြီ ဖြစ် သည်။
သင်္ကြန်ပွဲတော်ကို မြန်မာပြည်တွင် နှစ်သစ်ကူး ရုံးပိတ်ရက်ရှည်အဖြစ် အစိုးရမှ သတ်မှတ်ပေးထားပြီး တစ်နှစ်ပတ်လုံး ပင်ပန်း နွမ်းနယ်မှုအား အတာရေအေးဖြင့် ပက်ဖြန်းကာ မောပန်းနွမ်းနယ်မှုများ ဖြေဖျောက်ကြလေသည်။
ဤသင်္ကြန်ပွဲတော်ကို ဗမာတိုင်းရင်းသားများသာမက မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ တိုင်းရင်းသား တချို့တွင်လည်း သင်္ကြန်ပွဲတော်ကို မိမိတို့၏ ဓလေ့ရိုးရာအတိုင်း ကျင်းပလေ့ ရှိကြသည်။
ထိုအထဲမှာ သင်္ကြန်ပွဲတော်ကို ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ၊ မွန်တိုင်းရင်းသားများ၊ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများကလည်း သူတို့၏ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများဖြင့် သင်္ကြန်ကို ကြိုဆို ကျင်းပကြလေသည်။ ဤနေရာမှာ မတူညီသော သင်္ကြန်ကျင်းပပုံများဖြစ် ကြသည်။
ဉပမာ မြန်မာတို့၏ သင်္ကြန်ပွဲတော် အထိမ်းအမှတ်ပန်းမှာ ပိတောက်ပန်းကို အသုံးပြုကြသော်လည်း ရှမ်းတိုင်းရင်းသားတို့၏ ရိုးရာသင်္ကြန်ပွဲတော် အထိမ်းအမှတ်ပန်းကတော့ မောက်ကို့ဆွဲပန်း (ခေါ်) ကော်ပန်းကို ဖြစ်ကြောင်း ရန်ကုန်တိုင်း ရှမ်းစာပေ နှင့် ယဉ်ကျေးမှုအသင်းမှ ယဉ်ကျေးမှုတာဝန်ခံ စိုင်းလိုင်းဟန်က ပြောသည်။
မောက်ကို့ဆွဲပန်းများ ခူးလာကြစဉ်
“ရှမ်းမှာက မောက်ကို့ဆွဲဆိုတဲ့ ပန်းရှိတယ်၊ အပွင့်သေးသေးလေးပဲ သူက၊ အပွင့်သေးသေးလေးနဲ့ သူက ရိုးတံပေါ်မှာ အပွင့် သေးသေးလေးတွေ အများကြီး ပွင့်နေကြတာ၊ ဟိုဟာနဲ့တော့ ခပ်ဆင်ဆင်ပဲ ရခိုင်က သဇင်ပန်းလား၊ အဲဟာနဲ့တော့ ခပ်ဆင် ဆင်ပဲ ဒါပေမယ့် ပန်းပွင့်ကတော့ သဇင်ပန်းလောက် အကြီးကြီး မဟုတ်ဘူး၊ သေးသေးလေး ကပ်ပြီးမှ ပွင့်တာပေါ့၊ အဲဟာက ကျနော်တို့ သင်္ကြန်နား နီးလာပြီဆိုရင် ရှမ်းပြည်နယ်က တောတောင်တွေပေါ်မှာတော့ အလေ့ကျ ပေါက်နေကြတယ်၊ သင်္ကြန် မတိုင်ခင် ပွင့်တာများတယ်” ဟု စိုင်းလိုင်းဟန်က ပြောသည်။
ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းမှ ပင့်ဆောင်၍ မဏ္ဍပ်များ၌ အပူဇော်ခံထားသည့် ဘုရားဆင်းတုတော်များကို မောက်ကို့ဆွဲပန်း (ခေါ်) ကော်ပန်းအား ကပ်လှူပူဇော်ကြကြောင်း၊ ဘုရားဆင်းတုတော်များ၏ အလယ်တွင် ရေပန်းများ ပြုလုပ်၍ ဘုရားရေသပ္ပာယ် ရန်အတွက် ရေတံလျှောက်များလည်း ပြုလုပ်ထားကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
စိုင်းလိုင်းဟန်က “ဘုန်းကြီးကျောင်းကို ဘုရားရေသပ္ပာယ်ဖို့ လာတဲ့ လူတွေအများကြီးက ပုံးလေးတွေနဲ့ လာပြီးတော့မှ ကျနော်တို့ ရေတံလျှောက် လုပ်ပေးထားတယ်၊ ရေတံလျှောက်ကနေ ရေလောင်းတယ်၊ ပြီးတော့မှ အဲရေတံလျှောက်က စီးတဲ့ ရေအားနဲ့ ကျနော်တို့ ရေပန်းနဲ့ ဒလက်လိုမျိုးပေါ့နော်၊ အဲဒလက်က ဘုရားဆင်းတုရဲ့ အလယ်မှာ ချထားတာ ရေအားနဲ့ အဲဒလက်က လည်ပြီးတော့မှာ ဘုရားဆင်းတုကို ရေပက်တာပေါ့၊ ရေသပ္ပာယ်တာပေါ့၊ အဲဘုရားဆင်းတုတော်ထားတဲ့ စင်က ‘ကုမ်းဆွန်း’လို့ခေါ်တယ်၊ ဆွန်းဆိုတာက ရေသပ္ပာယ်တာ၊ ဆွန်းနမ်ပေါ့နော်၊ ရေသပ္ပာယ်တာပေါ့ “ကုမ်း” ဆိုတာက ရေဒလက် က လည်တာကိုး လည်တဲ့ဟာက “ကုမ်း” လို့ခေါ်တာ” ဟု ပြောသည်။
မောက်ကို့ဆွဲပန်းနဲ့ ရေသပ္ပာယ်ခံရန် ပြင်ဆင်နေစဉ်
ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများမှာ သင်္ကြန်ပွဲတော်ကို ရှမ်းလို ‘ဆန်းကျဲန်’ သို့မဟုတ် ‘ပွဲဆွန်းနမ်’ ရေကစားပွဲတော်ဟု ခေါ်ဆိုကြ ကြောင်း၊ ထို့အတူ နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့ကို သဲပုံစေတီပြုလုပ်၍ အလှူအတန်းများ ပြုလုပ်ကြကြောင်း သိရသည်။
ထို့နောက် နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့ ညပိုင်းတွင်လည်း ရှမ်းလူငယ်မောင်မယ်များမှ သက်ကြီးရွယ်အိုများကို တလျော်ကင်ပွန်းဖြင့် လက်ဆေးပေးခြင်း၊ ခြေသည်း၊ လက်သည်း ညှပ်ပေးခြင်း၊ ရိုးရာမုန့်များဖြင့် ကန်တော့ခြင်းများ ပြုလုပ်ကြကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာ့ရိုးရာသင်္ကြန်တွင် မုန့်လုံးရေပေါ်ကို ရိုးရာမုန့်အဖြစ် ပြုလုပ်ကြသလို ရှမ်းတိုင်းရင်းသားတို့၏ ရိုးရာမုန့်မှာ မုန့်ဖက်ထုပ် ကို ပြုလုပ်ကြသည်ဟု ဆိုသည်။
ရှမ်းသင်္ကြန်အတွင်း ဘုရားပူဇော်ရန် ဘုရားပုလင်ကို သယ်ဆောင်နေကြစဉ်
ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများသည် သင်္ကြန်ပွဲတော်အတွင်း၌ ရိုးရာအဝတ်အစားများ၊ ရိုးရာမုန့်များ၊ ရိုးရာတူရိယာများဖြင့် ပျော်ရွင်စွာ ဆင်နွှဲကြကြောင်း သိရသည်။
ရှမ်းသင်္ကြန်ရိုးရာပွဲတော်ကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်နိုင်ငံရှိ ရှမ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ဆစ်ဆောင်ပနား၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အာသံပြည်နယ်၊ ထိုင်းနိုင်ငံ၊ လာအိုနိုင်ငံ၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့တွင်လည်း ကျင်းပကြကြောင်း သိရသည်။
