CNI Article News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၅
ယူကရိန်းနိုင်ငံ၊ ကိယက်ဗ်မြို့တော်အခြေအနေသည် တစ်နေ့တခြား တင်းမာလာလျက်ရှိနေသည်။
စစ်ဆေးရေးဂိတ်များ၊ အတားအဆီးများ၊ ယာဉ်အသွားအလာ ကန့်သတ်ထားခြင်းများက မြို့လယ်ရှိ ကြီးကျယ်ခမ်းနားသော လမ်းမများမှသည် ဆင်ခြေဖုံး လမ်းသွယ်များအထိ အထပ်ထပ် ရှိနေသည်။
Hedgehog(ဖြူကောင်) ဟုခေါ်ကြသည့် သတ္တုတိုင်ကီ အချွန်အတက်များဖြင့် ဆင်ထားသည့် ထောင်ချောက်များကို မဟာဗျူဟာကျသော နေရာတိုင်းတွင် မှိုလိုပေါက်အောင် ချထားကြသည်။
တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် မော်တော်ယာဉ်တိုင်းကို စစ်ဆေးရန် အသင့်ရှိနေကြသည်။ တချို့က အပြုံးပန်းများ ဝေဆာလျက် “ကြိုဆိုပါတယ်” ဟု ပြောသော်လည်း တပ်ဖွဲ့ဝင် အတော်များများကတော့ ရှေ့ဆက်ရမည့် တိုက်ပွဲဆီသို့ အာရုံစိုက်နေရသဖြင့် စိတ်ရှုပ်နေကြပုံရသည်။
ရုရှားကို တိုက်ခိုက်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့ ယူကရိန်းတပ်သား(BBC)
မြို့တော်ရှိ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များကတော့ တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ အသင့်ရှိနေကြသည်။ မြို့ပြမျက်နှာစာများနှင့် ကြက်သွန်အမိုးခုံးပုံစံ ရှေးဥရောပလက်ရာ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းများဖြင့် လွန်စွာတင့်တယ်ခဲ့သော ယဉ်ကျေးမှုမြို့တော်ဟောင်းသည် ယခုအခါသမယ တွင်တော့ စစ်ဖိနပ်အောက်တွင် ပြားပြားမှောက် ရလေပြီ။
ရုရှား၏ ထိုးစစ် ရှေ့ဆက်တိုးနိုင်ဖို့အတွက် သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်ထံတွင် အစီအစဉ်တကျ မရှိလှပေ။ ယခု ကျူးကျော်စစ် ဒုတိယရက်သတ္တပတ် ရောက်လာသည့်အထိ ရုရှားတပ်များနှင့် တင့်ကားများမှာ မြို့တော်ကိယက်ဗ်၏ အပြင်ဘက်တွင် ရှိနေ ဆဲဖြစ်သည်။ ကြာကြာ တောင့်မခံနိုင်ဟု လူပြောများနေကြသည်။
ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ ကိယက်ဗ်မြို့တော်ထဲသို့ ယခုတစ်ရက်၊ နှစ်ရက်အတွင်း ဝင်လာနိုင်ကြောင်း ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်တချို့က ပြောနေကြသည်။
ထိုသို့ အခြေအနေများကြောင့် ကိယက်ဗ်မြို့အစွန် တောအုပ်ထဲတွင် စေတနာ့ဝန်ထမ်း တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ ပါဝင်ထား ကြသည့် ယူကရိန်းကာကွယ်ရေးတပ်များမှ အမျိုးသားများ ကတုတ်ကျင်း ကိုယ်စီတူးနေကြပြီ ဖြစ်သည်။
ရုရှားကို တိုက်ခိုက်ဖို့ စိတ်အားထက်သန်နေတဲ့အမျိုးသမီး(BBC)
“ကျနော်တို့အဖွဲ့က ကြိုဆိုပါတယ်ခင်ဗျား” ဟု ကျည်ဆန်သေတ္တာအပြည့် တင်ဆောင်လာသော စစ်ထရပ်ကားနောက်တွင် ဖြစ်သလို တွဲလောင်းလိုက်ပါလာသည့် ရဲဘော်တစ်ဦးက လှမ်းအော်ပြောသည်။
ထိုမြင်ကွင်းများ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အခင်းအကျင်းကို တနည်းမဟုတ် တနည်းဖြင့် သတိရစေသည်။ ကတုတ်ကျင်းတူးရာတွင် စက်ယန္တရားကြီးများ မတွေ့ရ။ ရဲဘော်တိုင်းက ပေါက်တူးတစ်လက်သာ ကိုယ်စီကိုယ်ငှ ကိုင်ထားကြသည်။
သူတို့တတွေသည် ရုရှားတပ်များ ချီတက်ရာ လမ်းကြောင်းကို ရေးကြီးသုတ်ပျာဖြင့် ပိတ်ဆို့ဖို့ ကြိုးစားနေကြခြင်း ဖြစ်သည်။ သူတို့တည်နေရာကိုတော့ စစ်ရေး အခြေအနေအရ ဖော်ထုတ်ရေးသားနိုင်ခြင်းမရှိပါ။ သူတို့အထဲက တစ်ယောက်က သံကြိုး များ ကိုင်ထားရင်း ထင်းရှူးပင်နှင့် တိုက်ပွဲဝင်နေသည်။
သူ့နာမည်က မိုင်ခါလိုဖြစ်ပြီး သစ်တောထဲတွင် အလုပ်ရှုပ်နေသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ အသက် ၂၅ အရွယ် ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ် အလုပ်ဖြင့် ယခင်က အသက်မွေးခဲ့သော်လည်း ယခုမှာတော့ တိုက်ပွဲဝင် ဝတ်စုံအပြည့်ဖြင့် ဂုဏ်ယူတက်ကြွနေသည်။
ယခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် သူသည် နယ်မြေ ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့တစ်ခုသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး လေ့ကျင့်မှု အနည်းငယ်သာ ရှိသေးသော်လည်း တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ အသင့်ဖြစ်နေပြီဟု အခိုင်အမာ ထုတ်ပြောနေသည်။
“ကျနော် မကြောက်ပါဘူး။ ကျနော်တို့ အသင့်ဖြစ်နေပြီ။ ကျနော်တို့ဆီမှာ ခွန်အားပြည့်ဝတဲ့သူတွေ အများကြီးပါတယ်။ ရုရှား တွေ ဒီဘက်ကိုတောင် ရောက်လာနိုင်မယ့် အလားအလာမျိုး မရှိပါဘူး။ ကျနော်တို့ တပ်ဖွဲ့အပေါ် ကျနော် ယုံကြည်တယ်။ ရုရှားတွေကို အောင်ပွဲခံဖို့ ကျနော်တို့ ကြိုးစားကြမယ်”ဟု မိုင်ခါလိုက တက်ကြွလန်းဆန်းစွာဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားတင့်ကားများကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)
၎င်းတို့ အနီးအနားတွင် ရှိနေသူတချို့ကတော့ စစ်မှုထမ်းဟောင်းများနှင့် စေတနာ့ ဝန်ထမ်းလူငယ်များ ဖြစ်ကြသည်။ သူတို့က စစ်မြေပြင် ရှေးဦးသူနာပြုနည်း သင်တန်း တက်ရောက်နေကြသည်။ ‘ချွေးထွက်များမှ သွေးထွက်နည်းမယ်’ဆိုသည့် ဆောင်ပုဒ်ကို လက်ကိုင်ထားရင်း လေ့ကျင့်သင်ကြားနေကြသည်။
အနက်ရောင် သိုးမွေးဦးထုပ် ဆောင်းထားသည့် အညိုရောင် ဆံပင်ရှည်နှင့် အော်ဂါဆိုသူ အမျိုးသမီးက “တိုက်ပွဲဖြစ်လာရင် ဘယ်လိုကယ်တင်ရမလဲ။ ကိုယ့်ရဲဘော်အချင်းချင်း ကယ်တင်ပုံ၊ ကယ်တင်နည်း သိသင့်တယ်” ဟု ပြောသည်။
“သင်ရိုးကုန် သင်ပေးဖို့ ကျမတို့မှာ အချိန်မရှိဘူး။ ဒါကြောင့် အရေးကြီးဆုံး ပြုစုနည်းတွေ ပြနေတာပဲ” ဟု ၎င်းက ဆက်ပြော သည်။ သူကိုယ်တိုင်ကတော့ ဆေးမှူးမဟုတ်ပေ။ အရောင်းအဝယ်လုပ်ရင်း အသက်မွေးနေသည့် အမျိုးသမီး ဖြစ်သည်။ အော်ဂါနှင့် စကားပြောနေတုန်း ရုတ်တရက် သေနတ်သံကြားလိုက်ရ၍ အာရုံပြောင်းသွားခဲ့သည်။
ရုရှားတပ်များ မြို့ထဲဝင်လာပြီဆိုလျှင် ယနေ့သင်ခန်းစာကို မကြာမီ လက်တွေ့ အကောင်အထည် ဖော်ရတော့မည်ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ချသည်။
“ရက်နည်းနည်းကြာသွားတာ သိပ်မကောင်းဘူးလို့ ကျမထင်တယ်။ ကျမတို့ စိုးရိမ်နေရတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျမတို့မြို့၊ ကျမတို့ တိုင်းပြည်အတွက် ကျမတို့တတွေ တိုက်ပွဲဝင်ရမယ်” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောသည်။
မြို့တော်ရှိ တခြားသူများအတွက်မူ မော်စကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ပြီး မြို့တော်ကို သိမ်းဖို့ ကြိုးစားနေ၍ အပြင်းအထန် ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်မှုကို ခံစားနေရသည်။
ရုရှားတိုက်ခိုက်မှု ခံလိုက်ရလို့ ပျက်စီးနေတဲ့မြင်ကွင်း(GETTY IMAGES)
“စစ်ပွဲဆိုတာ ဘယ်လိုမျိုးလဲလို့ ကလေးတွေကို ရှင်းပြဖို့ ကျမ ဘယ်တုန်းကမှ မတွေးမိခဲ့ဘူးရှင့်။ ရုရှားဟာ ရန်လိုသူပါ။ ကျမ က ကလေးတွေကို ရုရှားစကား ပြောတတ်အောင် သင်ပေးခဲ့ဖူးပေမယ့် အခုတော့ ယူကရိန်းဘာသာစကားပဲ ပြောကြတော့ တယ်။ အသက် ၉၀ အရွယ် ကျမအဘွားတောင် ယူကရိန်းစကား ပြန်လေ့ကျင့်နေတယ်”ဟု အသက် ၃၉ နှစ်အရွယ် အရောင်း အဝယ်သမားနှင့် သမီးငယ်နှစ်ဦး၏ မိခင်ဖြစ်သူ လိုင်ယာရိုမန်နိုဗာက ပြောကြားခဲ့သည်။ သူတို့ရပ်ကွက်ထဲမှာ ဗုံးခိုကျင်းတွေ ဟိုနား၊ သည်နား အသင့်တူးထားပြီ ဖြစ်သည်။
မြို့ပေါ်တွင် ကြားနေရသော အသံများမှာ ယခုအခါ ပေါက်ကွဲသံများ၊ ညဘက် တိတ်ဆိတ်ခြင်းနှင့်အတူ တချက် တချက် ထွက်ပေါ်လာသော သတိပေးဥဩဆွဲသံများသာ ဖြစ်ကြသည်။ စစ်ရေးဂိတ်များက ကော်ဖီဆိုင်တွေထက် ပိုမို များပြားလာ သည်။
“ဒါဟာ တာဝန်အရ စစ်မှုထမ်းရတော့ ယူကရိန်းက တိုက်ပွဲခေါ်သံပဲဗျာ” ဟု စကားပြန်လူငယ်က ဘီဘီစီ သတင်းထောက်ကို ရှင်းပြသည်။
မှန်ပေသည်။ ကိယက်ဗ်သည် တိုက်ပွဲများကို စောင့်ဆိုင်းနေရသည့် စစ်မြေပြင်တစ်ခု ဖြစ်နေပြီတည့်။ ။
Source: BBC
(ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် မူရင်းဆောင်းပါးရှင် Orla Guerin ၏ သတင်းဆောင်းပါးကို CNI ကို ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါသည်)
