CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅

မြန်မာနိုင်ငံသားများအား နေရပ်ပြန်မပို့ရန်အတွက် ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး (UNHCR) က မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နီးစပ်သည့် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများသို့ တိုက်တွန်းတောင်းဆိုမှုသည် မြေပြင်တွင် သက်ရောက်မှု မရှိကြောင်း အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံသားများ အများဆုံး ရောက်ရှိနေသည့် ထိုင်းနှင့် မလေးရှားတို့တွင် တရားမဝင် နေထိုင်၊ အလုပ် လုပ်ကိုင်သူများအား ဖမ်းဆီးစိစစ်မှုမှာ ပိုမိုများပြာလာကြောင်း၊ ဖမ်းဆီးခံရသူများထဲတွင် တတိယနိုင်ငံသို့ သွား ရောက်ရန် UNHCR ထံ၌ လျှောက်ထားသူ တချို့လည်း ပါဝင်ကြောင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသည့် ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သူတို့ကို တတိယနိုင်ငံသွားဖို့ လျှောက်ထားတယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထား A4 စာရွက်ထဲမှာ နာမည်လေး တွေနဲ့ link တစ်ခုတော့ ပေးထားတယ်ပေါ့။ ဒီအထောက်အထား တစ်ရပ် ပေးထားရုံနဲ့ မလုံလောက်ဘူး။ အဖမ်း ခံရတဲ့ အချိန်မှာ သူတို့တွေက UN ကို စောင့်တယ်။ UN ရုံးမှာ တာဝန်ရှိသူတွေ၊ တကယ် ဆုံးဖြတ်နိုင်တဲ့ သူတွေက မရှိဘူး။ အဖမ်းခံရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားဟာ ဘာတွေ နစ်နာသွားသလဲဆိုတော့ UNHCR ကို စောင့်ဆိုင်းနေတဲ့ အချိန်မှာပဲ တစ်ဖက်က လူမှုရေးအရ ပိုက်ဆံ ပေးပြီးတော့ အဖမ်းခံရသူနဲ့ အာဏာပိုင်နဲ့ ဆွေးနွေးပြီး ထုတ်မယ် ဆိုရင်တောင် ကျနော်တို့ထုတ်လို့ မရတော့ဘူး။ UN က လာမှလို့ အဲဒီလိုတွေ ဖြစ်သွားရော။ တကယ် အဖမ်းခံရရင် ထဲထဲဝင်ဝင် ချက်ချင်း လာထုတ်သွားတာ မရှိသလောက်ပဲ။ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ UN ကထိုင်းကို CDM သမား တွေပေါ့ အစရှိသဖြင့် လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ နိုင်ငံရေး အခြေအနေနဲ့ ထည့်ပြောရမှာ ဆိုတော့ တတိယနိုင်ငံ သွား မယ့် လူတွေ အားလုံးကို အပြည့်အဝ အကူအညီ မပေးနိုင်ဘူး ဆိုတာကိုတော့ ပေါ်လွင် ထင်ရှားနေတယ်။ ဘယ်လိုပဲ စာထုတ်ထုတ် အထောက်အထားမဲ့ အဖြစ်နဲ့ ဖမ်းရမှာကလည်း သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံရဲ့ တည်ဆဲဥပဒေကို။ ဒါကိုလည်း ဖမ်းဆီးတဲ့ အာဏာပိုင်တွေကို ကျနော်တို့ အပြစ် ပြောလို့မရဘူး။ UNHCR အနေနဲ့ သူထုတ်ထားတဲ့ A4 စာရွက်တစ်ရွက်ဟာ သူ့ရဲ့ဩဇာဟာ ဘယ်လောက်ထိ သက်ရောက်သလဲဆိုတာကို သူကိုယ်တိုင် ပြန်လည် မေး ခွန်း ထုတ်ဖို့ လိုအပ်တယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသားများ နေရပ်ပြန်ပို့ခံရစဉ်

အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများအား နေရပ်ပြန်ပို့ခြင်းကို ရပ်တန့်ရန်နှင့် အကာအကွယ်ပေးရန် UNHCR အနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာ ၂၀ ရက်နေ့က တိုက်တွန်း တောင်းဆိုထားသည်။

သို့သော် ကမ့်(Camp)များ၊ အချုပ်ခန်းများတွင် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်း ခံထားရသူ အင်မတန် များပြားနေကြောင်း၊ ထို အထဲတွင် UN ကတ် ကိုင်ဆောင်ထားသူများနှင့် လျှောက်ထားသူများ ပါဝင်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း UN မှ လာရောက် တွေ့ဆုံခြင်းမှာ နည်းပါးသဖြင့် နေရပ်ပြန်မပို့၍ မရသည့် အခြေအနေ ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာဒုက္ခသည်အရေး ဆောင်ရွက်နေသူ ကျန်ကျောင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “UNHCR ရဲ့ ပါဝါတွေက သိပ်မရှိတော့ဘူး မလေးရှားမှာ။ ရှေ့နေပိုင်းဆိုင်ရာကအစ တရားရုံးကအစ UN က ပါဝါတွေ မလေးရှားမှာ သိပ်ပြီးတော့ မရှိတော့ဘူး ပြောရမှာပေါ့။ အခုက ကမ့်ထဲမှာ ထောင်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့ သူတွေကို သိပ်ပြီးတော့ UN ရုံးကနေ မလုပ်ပေးတော့ဘူး။ ဒီကမ့်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့ လူတွေကိုကျတော့ UN ရုံးကနေ တားပိုင်ခွင့်နဲ့မရဘူး။ ဒါ မလေးရှားအစိုးရနဲ့ပဲ ဆိုင်တယ်။ ပြန်ပို့တယ်ဆိုတာက လောလောဆယ် သူတို့မှာ မလေးရှားရဲ့ အစိုးရရဲ့ လ.ဝ.က ရဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းပေါ့နော်။ မပို့လို့မှ မရတာ။ ကမ့်ထဲမှာနေပြီး အများကြီး ရက်ကြာရှည်ထားလို့ မရဘူးလေ သူတို့မှာ။ မလေးရှား လ.ဝ.က ရဲ့ ဥပဒေကနေပြီး ကမ့်ထဲမှာ လူတွေတအားများ တယ်လေ။ ကမ့်မှာက နေရထိုင်ရတာလည်း အဆင်မပြေဘူး။ စားရသောက်ရတာလည်း အဆင်မပြေဘူးဆိုတော့ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် မလေးရှားအစိုးရကတော့ ပို့မှာပဲ။ ကမ့်ကိုလည်း UN ကလည်း သွားတွေ့တာ မဟုတ်ဘူးလေ” ဟု ပြောသည်။

UNHCR အနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ထုတ်ပြန်ချက် စာများထုတ်မည့်အစား မြေပြင်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများအတွက် အမှန်တကယ် ထိရောက်မည့် လုပ်ဆောင်ချက်မျိုးကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် လိုအပ်ကြောင်း FED မှ အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ ဦးထူးချစ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းအာဏာပိုင်များက မြန်မာနိုင်ငံသားများကို ဖမ်းဆီးထားစဉ်

၎င်းက “UNHCR အနေနဲ့ တောင်းဆိုတယ်ဆိုတဲ့ စကားလုံးတွေထက် ကြပ်ကြပ်မတ်မတ်ပေါ့။ ထိုင်း လ.ဝ.က အချုပ်တွေထဲမှာ ပုံမှန် သွားလေ့လာပြီးတော့ စိစစ်သင့်တယ်။ ဒါတရားမဝင် အလုပ်သမားတွေကို ပြန်ပို့တယ်ဆို တာကတော့ ဒါကတော့ ပြဿနာ မရှိဘူး။ ဒါကတော့ သူတို့ ဟိုဘက် ဒီဘက်နိုင်ငံ လက်မှတ်မရှိလို့ ပြန်ပို့တယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ ပြောနေတာသည် CDM ပေါ့ အစိုးရကို ဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြခဲ့တဲ့ ကျနော်တို့ ဝန်ထမ်းတွေကို ပြန်ပို့တဲ့ဟာမျိုးကျတော့ ဒါက အန္တရာယ်ရှိတယ်။ လောလောဆယ် ထိုင်းမှာတော့ UNHCR က သူတို့ကို အရေးပေါ် ဆက်သွယ်ရမယ့် ဖုန်းနံပါတ်တွေ ပေးထားတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြဿနာက ဖုန်းတွေက ဆက်လို့မရဘူး။ တကယ်လို့ UNHCR က ထိုင်းအစိုးရနဲ့ သပ်သပ်မတ်မတ် စနစ်တကျနဲ့ ဆွေးနွေးမယ်ဆိုရင်တော့ ထိုင်းအစိုးရ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် လိုက်နာမယ်လို့ ယုံကြည်တယ်ပေါ့လေ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ UNHCR အနေနဲ့ ထိုင်းအစိုးရနဲ့ စနစ်တကျ ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်း တောင်းဆိုသင့်တယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့ ပြောချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်သည့် ထိုင်းအပြင် မလေးရှားတို့၌ ၎င်းတို့ နိုင်ငံအတွင်း အခြေအနေများကြောင့် တရားမဝင် နေထိုင်၊ အလုပ်လုပ်ကိုင်သူများအား နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် စိစစ်ခြင်းများ ပိုမို လုပ်ဆောင် လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် အထောက်အထားမဲ့ မြန်မာများအနေဖြင့် အလုပ်လုပ်ကိုင်သည့် အခါသာမက နေထိုင်သွားလာသည့် အခါများတွင် ယခင်ထက် ပိုမို သတိပြု နေထိုင်နေကြရကြောင်း မြန်မာအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများ ထံက သိရသည်။

အဖမ်းအဆီးနှင့် စိစစ်မှုများ များပြားနေသည့်အတွက် တရားမဝင် လမ်းကြောင်းမှ ခိုးဝင်မည့်သူများ အနေဖြင့် လက်ရှိတွင် မလာကြသေးရန် မြန်မာအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက တိုက်တွန်းထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) ၏ ဗဟိုကော်မတီအတွင်း အားပြိုင်မှုကြောင့် ကွန်ဂရက်ကို မကြာခဏ ရွှေ့ဆိုင်းနေရခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနကို ပြောသည်။

အဆိုပါ အားပြိုင်မှုတွင် တစ်ဖွဲ့ဖွဲ့မှ ပြတ်ပြတ်သားသား အသားစီးရသွားမှသာလျှင် ကွန်ဂရက်ကို ကျင်းပနိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးသန်းစိုးနိုင်က “ကျနော်မြင်တာတော့ KNU ဆိုတာ ဗဟိုကော်မတီထဲမှာလည်း အင်အားစုကွဲနေတယ်၊ ဗဟိုကော် မတီနဲ့ အောက်ခြေတပ်တွေ ကြားထဲမှာလည်း သဘောထား မတူကြဘူး။ အဲဒီအောက်မှာ ဒီကိစ္စတွေ ခဏခဏ ဖြစ်နေတယ်၊ ဗဟိုကော်မတီမှာ စောမူတူးစေးဖိုးနဲ့ နော်စီဖိုးရာစိန်တို့ အုပ်စုက အားပြိုင်နေကြတာ၊ နောက်ပြီး တော့ တပ်မဟာတွေကလည်း ကျနော်တို့ အခု တစ်ဗိုလ်၊ တစ်မင်းပေါ့ ကိုယ့်နယ်နဲ့ လုပ်ကိုင်နေကြတယ်၊ အခု လှုပ်ရှားမှုအတွင်းမှာ ပေါ်လာတဲ့ နယ်ဒါးမြဆိုရင်လည်း သူ့ကို ဗဟိုကော်မတီက ထုတ်ထားတယ်၊ ဒါပေမဲ့ သူက KNLA တပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ တိုက်နေတယ်၊ အဲဒီလို အနေအထားတွေ ရှိတဲ့အောက်မှာ ခဏခဏ ရွှေ့ပြောင်းရတာ မဆန်း ဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။ အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က အင်အားစု ပြတ်ပြတ်သားသား အသာစီးရသွားတဲ့ အချိန်ကြမှ သူတို့ လုပ်ကြပါ လိမ့်မယ်၊ ကျနော်ထင်တာတော့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 KNU တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ် (KNU)

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ကျင်းပရန် လျာထားသည့် KNU ၏ (၁၇)ကြိမ်မြောက် ကွန်ဂရက်ကို အကြိမ်ကြိမ် ရွှေ့ ဆိုင်းလာခဲ့ရာ ယခုလ (အောက်တိုဘာ) ၂၄ ရက်၌ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။

သို့သော် အစည်းအဝေးသို့ ကိုယ်စားလှယ် ၁၈၀ ဦး၏ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း ရောက်ရှိမှ အထမြောက်မည်ဖြစ်သော်လည်း ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း မပြည့်မီသည့်အတွက် မကျင်းပနိုင်ဘဲ ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း KNU နှင့် နီးစပ်သူများက ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် KNU ကွန်ဂရက် မကျင်းပနိုင်ခဲ့ခြင်းနှင့် ရွှေ့ဆိုင်းနေရမှု အခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ KNU တာဝန်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်များထံ CNI သတင်းဌာနမှ အကြိမ်ကြိမ် ဖုန်းဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း ဖုန်းလက်ခံ ဖြေကြားခြင်း မရှိပေ။

KNU ကွန်ဂရက်တွင် ခေါင်းဆောင်များကို ပြန်လည်ရွေးချယ်ရန်အပြင် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သ‌ဘောတူစာချုပ် (NCA) စာချုပ်အတိုင်း ဆက်လက်ရပ်တည်ရန် သင့်/မသင့်နှင့် လက်ရှိ တပ်မ‌တော်ကို တော်လှန်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းမည် မပူးပေါင်းမည် စသည့် အကြောင်းအရာများကို ဆွေးနွေးရန် ရှိကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် KNU ၏ ကွန်ဂရက် ကျင်းပရန် အချိန် ၂ နှစ်လွန်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း ကရင်အမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီမှ ဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒီဟာက သူတို့ ညီလာခံက လုပ်ဖို့ အချိန်ကျနေတာ ၂ နှစ်တောင် လွန်သွားပြီလေ၊ ၂ နှစ်တောင် လွန်သွားပြီဆိုတော့ အဲဒီဟာနဲ့ အခုဖြစ်တဲ့ဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တစ်စုံတစ်ခု သက်ရောက်မှု ရှိမလားဆိုတာ ကျနော်တို့လည်း ကြိုပြီးတော့ သုံးသပ်လို့ မရနိုင်သေးဘူးလို့ ပြောရမှာပဲ၊ သူတို့ ဘာတွေ ဆုံးဖြတ်လို့ ဘာတွေ လုပ်မလဲမှ မသိသေးတာ၊ အကြမ်းဖျင်း အားဖြင့်တော့ သူတို့ EC ပေါ့၊ အသစ်ပြန်ရွေးမယ်၊ အဲဒီ EC အသစ်တွေ ကနေ ဖြစ်လာတဲ့ လူတွေက ဘယ်လို သဘောထား ရှိသလဲဆိုတာ ကျနော်တို့လည်း မသိရသေးဘူးလေ၊ မသိနိုင် သေးဘူး၊ ဒါကြောင့်မို့ အဲဒီဟာကတော့ ပြောဖို့ နည်းနည်း မရသေးဘူး။ ပြောဖို့လည်း စောသေးတယ်လို့ပဲ ခင်ဗျား ကို အသိပေးပါရစေ” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပြီးနောက် KNU က သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သော လက်နက်များကိုတွေ့ရစဉ် (KNU)

KNU ၏ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအရ ကွန်ဂရက်ကို လေးနှစ်တစ်ကြိမ် ကျင်းပရမည် ဖြစ်သော်လည်း ကိုဗစ်ကပ် ရောဂါနှင့် တပ်မတော်က အာဏာရယူပြီးနောက် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) သည် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သ‌ဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် ကရင်လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့ဖြစ်သည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း နွေဦးတော်လှန်ရေး အင်အားစုများကို လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုအရ စောင့် ရှောက်ထားသလို PDF များနှင့်ပူးပေါင်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅

အမေရိကန်ဖိအား တိုးလာနေချိန်၌ တရုတ်ကို ပစ်မှတ်ထားသည့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကန့်သတ်ချက် အသစ် များအား အစ္စရေးအစိုးရက အတည်ပြုရန် မျှော်လင့်ရကြောင်း ဟောင်ကောင်အခြေစိုက် South China Morning Post သတင်းစာတွင် ရေးသားဖော်ပြသည်။

အစ္စရေးအစိုးရအဖွဲ့သည် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို အစိုးရအနေဖြင့် ကြီးကြပ်ကိုင်တွယ်ရေး အားကောင်းစေမည့် အစီအမံများကို အတည်ပြုသွားရန် မျှော်လင့်ထားကြောင်း ဟာရက်(Harretz) မီဒီယာက သတင်းဖော်ပြ ခဲ့သည်။

ထိုအစီအမံများတွင် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသည် ၎င်းတို့ကုမ္ပဏီ၏ အစုရှယ်ယာ ၅ ရာခိုင်နှုန်းထက် ကျော်၍ ထိန်းချုပ်ထားလျှင် အစိုးရက ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခွင့်ပြုခြင်း၊ နိုင်ငံ့လုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်လာသည်ဟု ယူဆပါက ပြည်တွင်း စီမံကိန်းများကို နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများ လေလံဆွဲခြင်း (သို့မဟုတ်) လိုင်စင်ထုတ်ပေးရေး နှောင့်နှေးစေ ခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။

ကန့်သတ်ချက် အသစ်များ၌ အဆင့်မြင့် စက်မှုနည်းပညာ လုပ်ငန်းများ အကျုံးဝင်မည် မဟုတ်သော်လည်း ကြီးထွားလာနေသည့် အမေရိကန်-တရုတ် နည်းပညာပြိုင်ဆိုင်မှုကြောင့် မကြာမီ ယင်းနယ်ပယ် တိုးချဲ့သွား နိုင်ကြောင်း အစ္စရေးနိုင်ငံ၊ အက်ကီလွန်ပညာရေးကောလိပ်မှ နိုင်ငံရေးနှင့်အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ ဝါရင့်ကထိက မော်ဒီချိုင်ချာဇီဇာ (Mordechai Chaziza) က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးနည်းပညာကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

“လက်ရှိရာစုနှစ်ရဲ့ နိုင်ငံတကာစနစ်မှာ ဖော်ညွှန်းနေတဲ့ နည်းပညာပြိုင်ဆိုင်မှုမှာ ဘယ်သူနိုင်မလဲဆိုတာ လူတိုင်း သိပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“အစ္စရေးနဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေက အမေရိကန်ကို ကမ္ဘာ့အင်အားကြီး နိုင်ငံအဖြစ် ဆက်ရှိနေဖို့ အာရုံစိုက်ထားကြပါ တယ်။ ဒါကြောင့် အဆင့်မြင့် နည်းပညာနယ်ပယ်မှာ တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေကို ကန့်သတ်ထိန်းချုပ်တာဟာ ဆင်ခြင်တုံတရားနဲ့ ယှဉ်ဖို့ လိုပါတယ်” ဟု မော်ဒီချိုင်ချာဇီဇာက မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။
“အစ္စရေးနှင့်တရုတ်သည် အရေးကြီးသော စမ်းသပ်မှုတစ်ရပ် လုပ်နေကြောင်း၊ ဘေဂျင်းအပေါ် အမေရိကန်နှင့် လိုက်လျောညီထွေ သဘောမျိုး အစ္စရေးဘက်က မထားရှိဖို့ မိမိတို့ လိုလားပါကြောင်း” ဟု တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၊ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးဌာနတာဝန်ခံ လျူဂျင်ချောင် (Liu Jianchao) က တရုတ်ဆိုင်ရာ အစ္စရေးသံအမတ် အီရစ် ဘန် အေဘာ (Irit Ben-Abba) ကို ယခင်ဩဂုတ်လတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် “ထိုစဉ်က အခြေအနေကို မိမိ သတိမမူမိခဲ့ကြောင်း” တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဝမ်ဝီဘင် (Wang Wenbin) က နောက်ပိုင်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် မကြာသေးမီ လများအတွင်း တရုတ်အပေါ် ကန့်သတ်ချက် အများအပြား ချမှတ်ခဲ့ရာ အဆင့်မြင့် ချစ်ပ် (chip) နည်းပညာကို အသုံးပြုခွင့် ကန့်သတ်ရန်လည်း အပါအဝင် ဖြစ်သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ အောက်တိုဘာ ၂၅

ယူကရိန်းအရေးကို သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် အဆုံးသတ်စေရန် သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်ထံသို့ ဒီမိုကရက်တစ်အမတ် ၃၀ ခန့်က စာရေးသားတောင်းဆိုပြီးနောက် ယူကရိန်းမပါဝင်ဘဲ ရုရှားနှင့် တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးရေး အစီအစဉ်အား အမေရိကန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူများက ပယ်ချခဲ့ကြောင်း အာရ်တီသတင်းဌာနမှ ရေးသားဖော်ပြသည်။

“ကျနော်တို့ဘက်က ရှင်းပါတယ်။ ယူကရိန်း မပါဘဲနဲ့ ယူကရိန်းကိစ္စ ဘာမှပြောစရာ မရှိပါဘူး။ ဒါဟာ ရုရှားနဲ့ ဆွေးနွေးပုံ ဆွေးနွေးနည်း၊ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းကြမယ့် အမျိုးအစားနဲ့ပတ်သက်လာရင်တော့ သမ္မတဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီးကပဲ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု အိမ်ဖြူတော် သတင်းပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ကာရင်ဂျင်ပီးရီ (Karine Jean-Pierre) က အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက်တွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

အနာဂတ် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးတွင် ယူကရိန်းက တစိတ်တပိုင်း ပါဝင်ရမည်ဟု အမေရိကန် အမျိုးသားလုံခြုံရေး ကောင်စီ ပြောခွင့်ရသူ ဂျွန်ကာဘီ (John Kirby) က အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ယူကရိန်းဘက်ကနေ ကိုယ်စားလှယ်မပါဘဲ ရုရှားခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ စကားမပြောဘူး” ဟု ဂျွန်ကာဘီ၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကားလျက် ဝါရှင်တန်ပို့စ် သတင်းစာက ရေးသားသည်။

ယူကရိန်းခေါင်းဆောင် ဇာလန်းစကီးကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

“မစ္စတာ ဇာလန်းစကီးဟာ သူ့နိုင်ငံအရေးကိစ္စ ဖြစ်တဲ့အတွက် ဘယ်လိုအောင်မြင်အောင် ဆွေးနွေး ပုံဖော်မလဲဆိုတာ ဆုံးဖြတ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

သမ္မတထံသို့ လွှတ်တော်အမတ်များ ပေးပို့သော စာလွှာကို မိမိ မမြင်ဖူးကြောင်း ကာရင်ဂျင်ပီးရီက ဝန်ခံပြောကြား ခဲ့သလို ဂျွန်ကာဘီကလည်း “လွှတ်တော်အမတ်များ၏ တွေးခေါ်မြော်မြင်မှုဆိုင်ရာ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို အမေရိကန် အစိုးရက တန်ဖိုးထားလေးစားပါကြောင်း” မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်သည် လက်ရှိပဋိပက္ခကို အချိန်မရွေး အဆုံးသတ်ဖို့ ရွေးချယ်နိုင် ကြောင်း ကာရင်ဂျင်ပီးရီရော ဂျွန်ကာဘီကပါ အသီးသီး ပြောကြားခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက်တွင် အိမ်ဖြူတော်သို့ ပေးပို့သော စာလွှာတစ်စောင်ထဲတွင် ကွန်ဂရက်(လွှတ်တော်) တိုးတက်ရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ပရာမီလာက “ယူကရိန်း၏ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုကြောင့် ဥရောပတွင် နျူကလီးယား စစ်ပွဲ ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် စီးပွားရေး မတည်ငြိမ်မှုများ ဆောင်ကြဉ်းပေးခဲ့ကြောင်း၊ စေ့စပ်ညှိနှိုင်း အဖြေရှာရန်လို ကြောင်း” ပြောကြားထားသည်။

Source: အာရ်တီသတင်းဌာန

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၄

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ကွန်ဂရက် အစည်းအဝေးတွင် ပေါ်လစ်ဗျူရို ခေါင်းဆောင်များ အပြောင်းအလဲ ရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု မရှိနိုင်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်က ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ကွန်ဂရက် အစည်းအဝေး ပြီးဆုံးသွားခဲ့ပြီး ခေါင်းဆောင် အပြောင်းအလဲများ ရှိခဲ့သလို ရှီကျင့်ဖျင်ကို တတိအကြိမ် ၅ နှစ်သက်တမ်း ဆက်လက်ထမ်းဆောင်ရန် ရွေးချယ် တင်မြောက်ခဲ့သည်။

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီသည် ခေါင်းဆောင်များ အပြောင်းအလဲရှိသည့်တိုင် ပါတီ၏ ပေါ်လစီများ ပြောင်းလဲမှာ မဟုတ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် တစ်စုံတစ်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှု မရှိနိုင်ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာ အရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက ပြောသည်။

၎င်းက “ကျမကြည့်တာတော့ ဘာမှ သိပ်ထူးထူးခြားခြား ရှိမယ်မထင်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူတို့က ပေါ်လစီတွေ သိပ်ပြောင်းမှာ မဟုတ်ဘူးလေ၊ နောက်တစ်ခုကလည်း အခုဟာက ပါတီရဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုကိုသာ ပြောင်းတာ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတို့က မပြောင်းသေးဘူး၊ လာမယ့် မတ်လကြမှ ပြောင်းမှာ၊ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ လောလောဆယ်က သိပ်ပြဿနာ ကြီးကြီးမားမားရှိမှာ မဟုတ်ဘူး။ မနေ့က ကွန်ဂရက် အပိတ်ပွဲမှာပေါ့နော် ရှီကျင့်ဖျင် ပြောသွားတဲ့ မိန့်ခွန်းမှာတော့ နိုင်ငံတကာနဲ့ ပတ်သက်လို့ သိပ်ထူးထူးခြားခြား ပြောမသွားဘူး။ ခါတိုင်း ပြောနေကြ စကားပဲပေါ့ဗျာ၊ သူတို့ တရုတ်ပြည်ကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် လုပ်မယ်၊ တရုတ်ပြည်ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် ရေးကြောင့် ချမ်းသာကြွယ်ဝလာတာ၊ ကြွယ်ဝလာတာကိုလည်း ကမ္ဘာကြီးကို မျှဝေသွားမယ်ပေါ့ဗျာ၊ အဲဒါတွေ လည်း ပါတယ်၊ ထူးထူးခြားခြား မပါပါဘူး။ သူက ငြိမ်းချမ်းရေးတို့၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့၊ ဒီမိုကရေစီရေးတို့ ဒါတွေ ပဲ ခါတိုင်းပြောနေကြ စကားတွေပါပဲ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခင် လစ်ဗျူရို အဖွဲ့ဝင် ၇ ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ အနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံ အကျိုးစီးပွားအတွက် လုပ်စရာရှိသည်ကို လုပ်ဆောင်သွားမှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့ အနေဖြင့်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေး၊ စီးပွားရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးတွင် အတားအဆီး ဖြစ်နေသည့် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဖြုတ်ချရေး ကြိုးပမ်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ကျင်းပ ပြီးစီးသွားသည့် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ကွန်ဂရက်သည် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ရှေ့ဆက်သွားမည့် လမ်းကြောင်းကိုသာ ရွေးချယ်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချမှတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် မြန်မာပြည်အတွက် သက်ရောက်မှုရှိမှာ မဟုတ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အပြောင်းအလဲရှိမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ကျနော်ကတော့ ယူဆတဲ့ အကြောင်းပါပဲ။ သူ့ရဲ့ ပထဝီနိုင်ငံရေး အနေ အထားအရ ဗမာပြည်က ဘယ်အင်အားစုပဲ အာဏာရလာလာ သူလွှမ်းမိုးနိုင်‌အောင်လို့ သူလိုချင်တဲ့ လမ်းကြောင်း အတိုင်း လိုက်ပါလာဖို့အတွက် သူကတော့ ခင်းကျင်းနေရာ ချထားမှာ ဖြစ်ပါတယ်၊ အဲဒါကို ပြောင်းလဲနိုင်တဲ့ အင်အားစု ဗမာပြည်မှာ မမြင်သေးဘူးလို့ ကျနော်ပြောပါရစေ” ဟု ပြောသည်။

တပ်မတော်ဖြုတ်ချရေး တိုက်ပွဲ၀င်နေတဲ့ NUG နဲ့ PDF များကိုတွေ့ရစဉ် 

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ပါတီညီလာခံ အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့ခြင်းအပေါ် ညီနောင်မဟာမိတ် (၃) ဖွဲ့ဖြစ် သည့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA)၊ ပလောင်ပြည် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (PSLF/TNLA)၊ မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA) တို့မှ ဂုဏ်ပြု သဝဏ်လွှာ ပေးပို့ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကို ပါတီကွန်ဂရက် ကနေ ၅ နှစ် သက်တမ်းအတွက် အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ပြီး ပေါ်လစ်ဗျူရို အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင် ၇ ဦး အပါအဝင် အဖွဲ့ဝင် ၂၄ ဦးကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ အသစ်ရွေးချယ်ခဲ့သည့် ပေါ်လစ်ဗျူရို အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင် ၇ ဦးတွင် ယခင် ပေါ်လစ်ဗျူရိုအဖွဲ့ဝင်များဖြစ် သော လီခဲ့ချန်(Li Keqiang)၊ လီဇန်ရူ(Li Zhanshu)၊ ဝမ်ရန် (Wang Yang)၊ ဝမ်ဟူနင်(Wang Huning)၊ ဟန်ကျန် (Han Zheng)တို့ မပါဝင်တော့ပေ။

တရုတ်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းဖြစ်ကာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွား နေသော အိမ်နီးချင်း မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် တစ်စုံတစ်ရာ လွှမ်းမိုးထားနိုင်ခြင်းကြောင့် ယခု ပေါ်လစ်ဗျူရို အပြောင်းအလဲကနေ မြန်မာ့အရေး ချဉ်းကပ်မှု အသစ်များဖြစ် ဆောင်ရွက်လာမလား စောင့်ကြည့်လျက် ရှိနေကြသည်။

CNI International News

ဘန်ကောက် အောက်တိုဘာ ၂၄

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ်ချန်အိုချာကို နုတ်ထွက်စေပြီး လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပလန်ပရာချာရတ်ပါတီ (PPRP) ခေါင်းဆောင် ပရာဝစ်ဝေါင်ဆူဝမ်ကိုသာ ပါတီ၏ တစ်ဦးတည်းသော ဝန်ကြီးချုပ် အလောင်းအလျာအဖြစ် ဝင် ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ပါတီဝင်တစ်ဦး၏ အကြံပြုချက်ကို အဆိုပါပါတီက ပယ်ချလိုက်ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းအရ သိရသည်။

မိမိတို့ပါတီသည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးပရာယွတ်ကို ပါတီ၏ကိုယ်စားလောင်းအဖြစ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးပရာဝစ်နှင့် အစားထိုးရန် မရှိကြောင်း PPRP လက်ထောက်ခေါင်းဆောင် ချိုင်ဝပ်သနက်မနူဆွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

PPRP ပါတီမှ လွှတ်တော်အမတ်တစ်ဦးဖြစ်သူ ရွမ်ဘွန်ဆူယာဖန် (Rong Boonsuayfan) ၏ အကြံပြုချက်ကို ချိုင်ဝပ်သနက်မနူဆွန်က ထိုကဲ့သို့ တုံ့ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။

ချိုင်ဝပ်သနက်မနူဆွန်သည် ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့ဝင်လည်းဖြစ်ပြီး ဒစ်ဂျစ်တယ် စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးဝန်ကြီး တာဝန် ကို ထမ်းဆောင်နေသည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ထပ်မံခန့်အပ်ရန် အကြောင်းပြချက် မရှိတော့ဘဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာဝစ်ကို ရာထူးတက်ပေးသင့်ကြောင်း မကြာသေးမီကပင် မစ္စတာ ရွမ်ဘွန်ဆူယာဖန်က အကြံပြု တင်ပြခဲ့သည်။

PPRP ပါတီသည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ်ကို လက်ရှိ ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်စေသည့်အပြင် ထိုင်းပြည်သူများ အကျိုးစီးပွားအတွက် တိုင်းပြည်ကို ရှေ့ဆက်တိုးနိုင်အောင် ကြိုးပမ်း နေကြောင်း ချိုင်ဝပ်သနက်မနူဆွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီးပရာယွတ်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာဝစ်ကို တွေ့ရစဉ် 

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာယွတ် အနေဖြင့် လာမည့် ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲတွင် PPRP ပါတီ အောင်ပွဲခံနိုင်ရေးအတွက် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို လာမည့်နှစ် မေလ ၇ ရက်တွင် ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသည်။

“အခုလတ်တလော နိုင်ငံရေးကိစ္စ မဆွေးနွေးဘဲ နေကြရအောင်ဗျာ။ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ ကျန်ရှိနေသးတဲ့ အချိန်တိုလေးကို ပြည်သူအတွက် ကျနော်တို့ အသုံးချသင့်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ရှင်းပြသည်။

PPRP ပါတီ ဦးဆောင်သော လက်ရှိထိုင်းအစိုးရသည် အဓိက အခြေခံ အဆောက်အအုံ စီမံကိန်းများကို သိသာ ထင်ရှားစွာ အကောင်အထည် ဖော်နိုင်ခဲ့သော်လည်း ကပ်ရောဂါကာလ နှစ်နှစ်တာအတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံသားများမှာ ငွေကြေးကျပ်တည်းမှုနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

ထို့ပြင် ယူကရိန်းသို့ ရုရှားကျူးကျော်စစ်ကြောင့် နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု အခက်အခဲ ကိုလည်း ထိုင်းနိုင်ငံသားများ ထပ်ဆင့် ခံစားခဲ့ကြရသည်။

Source: Bangkok Post

CNI International News

ဖနွမ်ပင်၊ အောက်တိုဘာ ၂၄

မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို စဉ်းစားဆွေးနွေးရန်အတွက် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အထူးအစည်းအဝေးကို ယခုသီတင်းပတ် အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်တွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်မှာ ကြေညာခဲ့သည်။

လက်ရှိ အာဆီယံအသင်း၏ အလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌမှာ ကမ္ဘောဒီးယားဖြစ်သည်။

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျကာတာမြို့တော်ရှိ အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးတွင် ကျင်းပမည့် အဆိုပါ အထူး အစည်း အဝေး၌ “မြန်မာစစ်တပ် အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းနှင့် အာဆီယံတို့ ယမန်နှစ်က လက်ခံခဲ့ကြသည့် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘော တူညီချက် အချက် ၅ ချက်ကို အကောင်အထည် ဖော်ခြင်းကိစ္စလည်း အကျုံးဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း” ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ချမ်ဆောင်နရီ (Chum Sounry) က ရိုက်တာသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရွေးကောက်ခံအစိုးရကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က ဖြုတ်ချလိုက်ပြီးကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံသည် အကြမ်းဖက်မှု သံသရာထဲ၌ တဝဲလည်လည် ဖြစ်နေခဲ့ရသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် ထောင်နှင့်ချီသော တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကို မြန်မာ့တပ်မတော်က ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး ဆန္ဒပြမှုများနှင့် သဘောထား ကွဲလွဲမှုများကို သွေးထွက်သံယို နှိမ်နင်းခဲ့သည်။

အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ယခု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးသည် လာမည့်လ အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေး မတိုင်မီ မြန်မာ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို မည်ကဲ့သို့ တွန်းအားပေး ဆောင်ရွက်နိုင်မလဲ အကြံပြုချက်များ ရရှိစေရန် ကြိုးပမ်းသွားမည်ဟု ချမ်ဆောင်နရီက ရိုက်တာသို့ မတ်ဆေ့ချ်စာသားရေးပို့၍ ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု အဆိုရှိသော်လည်း ၁၀ နိုင်ငံ စုစည်းထားသည့် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအချို့သည် ထိုကြိုးပမ်းမှုနှင့် အကောင်အထည်ဖော်မှုတွင် တိုးတက်ခြင်း မတွေ့ရသဖြင့် ပိုမို စိတ်မရှည် ဖြစ်လာခဲ့ကြသည်။

ထိုသို့ စိတ်မရှည်ကြသည့် အကြောင်းများထဲတွင် နိုင်ငံရေး ပြိုင်ဘက်များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု ကင်းမဲ့ခြင်းနှင့် ရန်လို တိုက်ခိုက်မှုများ မရပ်တန့်ခြင်းတို့လည်း ပါဝင်သည်။

မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် (အချက် ၅ ချက်) သည် လက်ရှိအသက်ဝင်နေမှု ရှိနေသေးသလား ဆိုသည့် မေးခွန်းကို အာဆီယံက လာမည့် နိုဝင်ဘာလတွင် ဆုံးဖြတ်ချရန် လိုအပ်ကြောင်း မလေးရှား နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး ဆိုင်ဖူဒင်အဗ္ဗဒူလာ (Saifuddin Abdullah)က ယခင်လ၌ ပြောကြားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

Source: Reuters, Channel News Asia

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ အောက်တိုဘာ ၂၄

ရှီကျင့်ဖျင်သည် အာဏာရကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ခေါင်းဆောင်အဖြစ် အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက်(ယနေ့)တွင် တတိယ အကြိမ် ၅ နှစ်သက်တမ်း ဆက်လက်ထမ်းဆောင်ဦးမည်ဖြစ်သဖြင့် ကုန်သွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ဆိုင်ရာတို့တွင် တရုတ်နှင့်ပိုမိုတင်းကျပ်လာမည့်အလားအလာကို ကမ္ဘာက ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း အေပီ သတင်း ဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ရှီသည် ပြည်တွင်းထိန်းချုပ်မှုကို တင်းကျပ်ထားပြီး ပြည်ပတွင် ၎င်း၏ဩဇာတိုးပွားလာစေရန် တရုတ်၏စီးပွားရေး အင်အားကို အသုံးချဖို့ ကြိုးစားနေသည်။

ယခုလအတွင်း ဘေဂျင်းသည် အမေရိကန်၏မဟာမိတ်များ၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးနှင့်စီးပွားရေး စည်းမျဉ်း စည်းကမ်းများ ပျက်ပြားအောင် ကြိုးစားနေသည်ဟု ဝါရှင်တန်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

“ကမ္ဘာ့စနစ်ပျက်ပြီး တရုတ်မှာ အဖြေရှိပါတယ်” ဟု ရှီကျင့်ဖျင်၏ ပြောကြားချက်ကို လန်ဒန်စီးပွားရေးကျောင်း (London School of Economics) မှ ဝီလျံကော်လန်ဟန် (William Callahan) က ကိုးကားရေးသားခဲ့သည်။

“ရှီကျင့်ဖျင်ဟာ တရုတ်ပုံစံကို ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်ရဲ့စံနှုန်းတစ်ခုအဖြစ် ထပ်တလဲလဲပြောနေတဲ့အတွက် စစ်အေး တိုက်ပွဲကို ပြန်သွားတဲ့သဘောပါပဲ” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

ပေါ်လစ်ဗျူရိုအမြဲတမ်းကော်မတီဝင်အသစ်များနှင့်အတူ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်သည် ဘေဂျင်းရှိ Great Hall of the People သို့ ရောက်ရှိလာစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင် ပြီးခဲ့သော ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ကွန်ဂရက်အစည်းအဝေးတွင် “တရုတ်ပြည်တွင်း၌ အများပြည်သူ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေပြီး စီးပွားရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရေး နှောင့်နှေးစေသော တင်းကျပ်လွန်း သည့် Covid ဆိုင်ရာမဟာဗျူဟာ အပြောင်းအလဲလုပ်မည့်အစီအစဉ်များ”ကို ရှီက အရိပ်အယောင်မှပင် မပြသ ခဲ့ပေ။

နည်းပညာပိုင်းတွင် မိမိကိုယ်ကို ပိုမိုအားကိုးရန်၊ စစ်ရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ဘေဂျင်း၏ အဓိကအကျိုးစီးပွား တို့ကိုသာ အကာအကွယ်ပေးရန် ရှီက တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ဝါရှင်တန်အပါအဝင် အာရှအိမ်နီးချင်းများနှင့် ဆက်ဆံရေးတင်းမာစေသည့် ဘေဂျင်း၏လက်ရှိမူဝါဒများကို အပြောင်းအလဲလုပ်ရန်မရှိကြောင်းလည်း ၎င်းက ကြေညာခဲ့သည်။

၁၉၄၉ ခုနှစ် တရုတ်ကွန်မြူနစ်တို့ အောင်ပွဲခံခဲ့သော ရွှေခေတ်ကို သာယာမနေဘဲ ကျောခိုင်းပြီး လက်ရှိအာဏာရ ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာတို့ကို ပိုမို အသက်ဝင်လှုပ်ရှားစေဖို့ “တရုတ်ပြည်ကြီး ပြန်လည်နုပျိုလန်းဆန်းလာစေရေး” ဦးစားပေးကြရန် ရှီက တောင်းဆိုခဲ့သည်။

“လီနင်ဝါဒကို ခံယူတဲ့ ရှီဟာ တရုတ်ကို နိုင်ငံရေးနဲ့စီးပွားရေး ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ဖော်ဆောင် နိုင်စေဖို့ သူ့ရဲ့လိုလားတောင့်တတဲ့ အတွေးအခေါ်တွေကို အနားယူသင့်ပါပြီ” ဟု အာရှလူ့အဖွဲ့အစည်း (Asia Society) ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း နှင့် ဩစတြေးလျဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းဖြစ်သူ Kevin Rudd က နိုင်ငံတကာရေးရာ (Foreign Affairs) စာစောင်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

Source: AP