CNI New
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈
ပြည်ပနိုင်ငံများ၏ ရွေးကောက်ပွဲများအပေါ် ဝေဖန်မှုများနှင့် သဘောထား မှတ်ချက်များ မပေးရန် အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းက ဘယ်လို သဘောဆောင်လဲဆိုသည့်အပေါ် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား သုံးသပ်လျက်ရှိနေကြသည်။
နိုင်ငံတကာရှိ အမေရိကန်သံရုံးများ အနေဖြင့် ပြည်ပနိုင်ငံများ၏ ရွေးကောက်ပွဲများအပေါ် ဝေဖန်ခြင်းနှင့် မှတ်ချက်ပေးခြင်းများ မလုပ်ရန် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၇ ရက်က အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန် တားမြစ်ခဲ့သည်
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြည်ပနိုင်ငံများ၏ ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပက်သက်ပြီး အပြင်းအထန်မှတ် ချက်ပေးခြင်း၊ ဝေဖန်ခြင်းများမလုပ်ရန် ညွန့်ကြားချက်သည်
အမေရိကန်၏ တားမြစ်ချက်သည် မြန်မာနိုင်ငံလို ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအတွက် ကောင်းသည့်အချက်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ အပြောင်းအလဲလည်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာ အောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
သမ္မတထရမ့် အမိန့်အာဏာ လက်မှတ်ထိုးနေစဉ်
၎င်းက “အင်မတန်ကောင်းမွန်တဲ့ အချက်ပါနော်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုရင် သူက အမေရိကန်သမ္မတကြီး ဒေါ်နယ်ထရမ့် ကိုယ်တိုင်ကိုက ဒါသူကိုယ်တိုင် ခံစားခဲ့ရတယ်လေ။ နိုင်ငံတကာ ကနေလာတဲ့ ဟိုဟာပေါ့နော် ကြိုတင်မဲတွေနဲ့ ရှုံးရတာတို့ ဘာတို့ သူကြုံခဲ့ရတယ်လေ။ အွန်လိုင်းကလာတဲ့ မဲတွေဘာတွေ အမျိုးမျိုးပေါ့ဗျာ။ အမေရိကန်စနစ်မှာ သူကိုယ်တိုင် ခံခဲ့ရတယ်ပေါ့။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ အရွှေ့ပေါ့။ အရွှေ့ဆိုတာက ဟိုးတုန်းက ကျနော်တို့ ကိုယ့်ပြည်တွင်းရေးကိုပဲ ကိုယ်ဂရုစိုက်တဲ့ ပေါ်လစီ ချခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ သူက ဒီမူဝါဒကို လက်မလွှတ်သေးဘူး အမေရိကန်တွေ အနေနဲ့ကလည်း ဒါတွေက ကင်းလွတ်ပြီးတော့ သူ့ဘာသာသူပေါ့နော်။ သူ့ရဲ့နိုင်ငံ စီးပွားရေးကို ပြန်ပြီးတော့ တိုးတက်စေရမယ်။ ဒီလို သူတစ်ပါးရဲ့ နိုင်ငံရေးတွေမှာ ဝင်စွက်ပြီးတော့ ဒါတွေကို အမေရိကန်က ဝင်ရှုပ်တဲ့သဘောမျိုး မဖြစ်အောင် စစ်ရေးအရမှ ပတ်သက်တာမှ မဟုတ်ဘူး။ နိုင်ငံရေးအရလည်း ဝင်မစွက်နဲ့လို့ဆိုပြီး ဒါက သမ္မတကြီး ဒေါ်နယ်ထရမ့် ကနေပြီးတော့ ညွှန်ကြားချက်ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီရဲ့ အရွှေ့ပြောင်း တစ်ခုဖြစ်သလို ပေါ့နော်။ အရွှေ့တစ်ခု ဖြစ်သလို ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံလိုပေါ့။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေအတွက်ကလည်း ကောင်းတဲ့ အချက်ပါလို့ ကျနော်က ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။
နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်ဆီ စာပေးပို့ပြီးနောက် နှစ်ပတ်အကြာမှာ အမေရိကန်က မြန်မာစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များဖြစ်သည့် ဦးဂျွန်နသန် မျိုးကျော်သောင်း၊ ဦးအောင်လှိုင်ဦး၊ ဦးစစ်တိုင်းအောင်၊ ဒေါ်တင်လတ်မင်းတို့ကို ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှု စာရင်းကနေ ပယ်ဖျက်ကြောင်း ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၄ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ရွေကောက်ပွဲနှင့်ပက်သက်ပြီး ဘာမှမပြောရန် ညွန့်ကြားချက်သည် ဒေါ်နယ်ထရမ့် တက်လာပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ထူးထူးခြားခြား ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ(NDF)ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးထက်အောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
နစကဥက္ကဋ္ဌနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “ဒီတစ်ခါကတော့ ထရမ့် တက်လာပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ဒါတော်တော် ထူးထူးခြားခြား ဖြစ်စဉ်တွေပေါ့။ တောက်လျောက်က အမေရိကန်ရဲ့ ပုံသဏ္ဍာန်က အမြဲတမ်း သူက ဟိုဟာဖြစ်တာကို ရွေးကောက်ပွဲတွေ ဘယ် ရွေးကောက်ပွဲ ဘာဖြစ်တယ် ရွေးကောက်ပွဲ ဘယ်လိုဖြစ်တယ်ဆိုတာ သူတို့က အမြဲတမ်း ဒါမျိုးရှိတယ်။ ဒီတစ်ခါမှာကတော့ ဒါမျိုး လုံးဝမလုပ်ပါနဲ့ဆိုတဲ့ဟာ အမေရိကန်ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒတွေ နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီ ဒီဇိုင်းက တော်တော်ကို ချိန်းသွားပြီဆိုတဲ့ သဘောပေါ့။ ချိန်းသွားပြီးဆိုတဲ့ သဘောဖြစ်တဲ့ အခါကြတော့။ ဒါအစ်ကို တို့ တိုင်းပြည်အနေနဲ့ကတော့ တစ်ခုပိုကောင်း ကိုယ့်တိုင်းပြည် အတွက်ကတော့ ပိုကောင်းတာပေါ့။ အမြဲတမ်း ဒီရွေးကောက်ပွဲတွေက ဟိုလိုရှိတယ် ဒီလိုရှိတယ်ဆိုတာ အပြောခံရတဲ့ အနေအထားမျိုးရှိတဲ့ အခါကြ တော့ အခုက ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဒါမျိုး ဘယ်တိုင်းပြည်ကိုမှ မလုပ်ပါနဲ့ဆိုတော့ ဒါကောင်းတဲ့ ကိုယ်တွေအတွက်တော့ ပိုကောင်းတဲ့ အခင်းအကျင်း ဖြစ်တယ်လို့တော့ ယူဆရမှာပေါ့”ဟု ပြောသည်။
နစကသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလများတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကို မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ အနက် ၂၆၇ မြို့နယ်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ သည့် နိုင်ငံရေးပါတီအား နိုင်ငံတော်အာဏာ လွှဲပြောင်းပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားထားသည်။
လက်ရှိ မြန်မာပြည်သူလူထုသည် စစ်ဘေး၊ ငလျင်ဘေး၊ ရေဘေး၊ မုန်တိုင်းဘေး၊ ရောဂါဘေး စသည့် ကပ်ဘေး များကို ရင်ဆိုင်ကျော်ဖြတ်နေရသလို လူမူရေး၊ စီးပွားရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ပညာရေးတို့တွင်လည်း အလွန် နိမ့်ကျလာခြင်းကို ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။
