CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁
လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် နိုင်ငံ့စီးပွားရေး ထိခိုက်နေမှုများကို ပြန်လည်ကောင်းမွန်အောင် လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် နိုင်ငံရေးနှင့် ဒေသတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးရှိရန် လိုအပ်သလို အုပ်ချုပ်မှုမူဝါဒများ ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်သည်ဟု စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် လေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောသည်။
ဒေသတည်ငြိမ်မှု မရှိသည့်အတွက် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုများ မလုပ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေကြောင်း၊ ထို့နောက် တိုင်းပြည်စီးပွားရေးသည် ထိခိုက်နေခြင်း ဖြစ်သည်။
ထို့ကြောင့် နစကအနေဖြင့် တိုင်းပြည်စီးပွားရေး ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် လုပ်ဆောင်ရာတွင် နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်ရန် ဦးစွာ လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း၊ ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက်လည်း လက်ရှိ ကျင့်သုံးနေသည့် အုပ်ချုပ်မှု မူဝါဒများ ကို ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်သည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ကုန်စိမ်းများ ရောင်းချနေသူ တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “တိုင်းပြည်စီးပွားရေး ကောင်းဖို့ဆိုတာ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှပဲ ရမှာလေ။ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်ဖို့ဆိုတာက အုပ်ချုပ်မှု တည်ငြိမ်မှ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မယ်။ တည်ငြိမ်မှ စီးပွားရေးလည်း တည်ငြိမ်မှာကိုး။ စီးပွားရေး တစ်ခု တည်း သွားလုပ်လို့ အဆင်မပြေဘူးလေ။ ဒေသတည်ငြိမ် အေးချမ်းရေးလည်းရှိမှ ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းတွေကို လုပ်နိုင်မှာကိုး။ အခု ရှမ်းမြောက်တခွင်ဆိုရင် ကုန်သွယ်ရေးရော၊ ထုတ်လုပ်မှုရော ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘူးလေ။ ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကိုလည်း ဖိဖိစီးစီး လုပ်နိုင်ရမယ်။ အခုက နစကအနေနဲ့က စစ်ဘက်ရော၊ အုပ်ချုပ်မှုဘက် ရော နှစ်ဖက်လုံး သူကလုပ်နေရတော့ နိုင်ငံရေး ဖြစ်နေတာပေါ့နော်။ ရှင်းရှင်းပြောရရင်တော့ တစ်ဖက်ကို လွှတ်ထားလိုက်။ စစ်ဘက်ကို တာဝန်ယူမယ်ဆိုရင် ဒေသအုပ်ချုပ်ရေး၊ တည်ငြိမ်ရေးတွေကို တိတိကျကျလုပ်။ ကောင်းအောင်လုပ်၊ အောင်မြင်အောင်လုပ်။ တိုင်းပြည် စီးပွားရေး တိုးတက်မှုရအောင် အရပ်သားအစိုးရဖြစ်တဲ့ အဖွဲ့တစ်ခုလောက်ကို တာဝန်ပေးလိုက်။ အဲဒီလိုမျိုး ဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်ရမယ်။ ရှင်းရှင်းပြောရင်တော့ စီးပွားရေး တိုးတက်လာဖို့က တိုင်းပြည်ရဲ့ plan ပေါ့နော်၊ formatting ကောင်းဖို့လိုတယ်။ formatting မကောင်းဘဲနဲ့တော့ စနစ်မကောင်းရင်တော့ ဘာမှတိုးတက်စရာလမ်းတော့ မမြင်ဘူး။ ဒီထက် ကျပ်တည်းတဲ့ အကျပ်အတည်းတွေပဲ ရင်ဆိုင်နေရမယ်လို့ ဆရာတို့က သုံးသပ်တယ်။ စီးပွားရေး တကယ်တိုးတက်ချင်ရင်တော့ အခု သွားနေတဲ့ trend ကနေပြီးတော့ ပုံစံလေး ပြောင်းမှ ရမယ်။ ပုံစံမပြောင်းဘဲနဲ့ ဒီပုံစံပဲ ခေါက်ရိုးကျိုးနဲ့ပဲ တိုင်းပြည်စီးပွားရေး တိုးတက် အောင် ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ လုပ်မလဲဆိုတာ ပြန်ပြီးတော့ မေးခွန်းထုတ်ချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။
စီးပွားရေး ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရာတွင် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကို အခြေခံသည့် MSME လုပ်ငန်းများ ယခုထက်ပို၍ အားကောင်းလာစေရန် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က နှစ်သစ်ကူး နှုတ်ခွန်းဆက်စကားတွင် ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ရှိတွင် ပြည်တွင်း နိုင်ငံခြားငွေ ဈေးနှုန်းသည် ယခင်ကထက် မြင့်တက်နေမှုများ ရှိနေခြင်းကြောင့် လယ်ယာ ထွက်ကုန်များကို ပြည်ပတင်ပို့မှုများမှ ရရှိလာသည့် အကျိုးအမြတ်သည် ယခင်ထက် ပို၍ များပြားနေပြီ ဖြစ်သည်။
ကုန်စိမ်းများကို တွေ့ရစဉ်
ထို့ကြောင့် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခမဖြစ်ဘဲ ဒေသတည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုရှိသည့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များရှိ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် တခြားသော ကုန်ထုတ်လုပ်မှုများကို ပိုမို တိုးတက် လာစေရန် လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း Via logistics & supply chain တည်ထောင်သူ ဦးသီဟပိုင်က CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “တည်ငြိမ်အေးချမ်းတဲ့ နယ်မြေတွေမှာ ပိုလုပ်ပေါ့။ ပိုပြီး များများပေါ့၊ အဲဒါကို တွန်းအားပေးနိုင်မယ်ဆိုရင် တော့ လုပ်ငန်းရှင်တွေနဲ့ တိုင်းပြည်ဝင်ငွေအတွက်လည်း အဆင်ပြေတာပေါ့။ export ပို့တယ်ဆိုရင် ရတဲ့အခွန်က လည်း အစိုးရကို ဝင်တာပဲလေ။ ဒါပေမယ့် ခက်ခဲတာတော့ အများကြီးပဲ။ ငွေလွှဲပြဿနာတို့၊ ကွန်တိန်နာ ခက်ခဲ တာ၊ သင်္ဘောမရှိတာ၊ လိုင်စင်တွေ အဲဒါတွေကတော့ မဖြစ်သင့်ဘူးပေါ့။ အခုဆိုရင် လိုင်စင်ကို ပို့ကုန်သမားတွေကို သိပ်မခြိမ်းခြောက်ဘူးပေါ့။ ပို့ကုန်သမားတွေကို မခြိမ်းခြောက်တော့ ရသလောက် ပို့နိုင်အောင် လိုင်စင်တွေ ခွင့်ပြု ပေးသင့်တယ်။ အဲဒါဆိုရင် ပို့ကုန်သမားတွေအတွက် ပို့ရတဲ့ ကုန်သွယ်မှု ခက်ခဲတဲ့ ပြဿနာတွေ တတ်နိုင်သ လောက် လျော့သွားမှာပေါ့။ ဒီဘက်က နယ်စပ်ပေါက်တွေ ပိတ်ထားလို့ ရပ်တန့်နေတဲ့ ဝင်ငွေတွေကို ဒီဘက်က ဖြည့်လို့ရတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
ပို့ကုန် ပိုမိုတင်ပို့မှုကြောင့် တိုင်းပြည်၏ ဝင်ငွေ အပြင် တောင်သူများနှင့် ကုန်သည်များရရှိသည့် အကျိုးအမြတ် သည် တိုးတက်လာသော်လည်း ပြည်တွင်းစားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံမှုနှင့် ဈေးနှုန်းများ အဆမတန် မြင့်တက်မှုများ မဖြစ် ပေါ်စေရန်အတွက် ပြည်ပပို့ကုန် တင်ပို့မှုများကို အလွန်အကျွံ မပြုလုပ်ရန်လည်း လိုအပ်သည်ဟု စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် လေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။
