CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁

တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း(EAO)များ၏ လိုလားချက်များအား အလွတ်သဘော ပြောဆိုဆွေးနွေးပြီး သဘောတူညီမှု ရရှိမှသာ လွှတ်တော်၌ အတည်ပြုခြင်းက ပို၍ကောင်းမွန်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ် များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုသို့ အလွတ်သဘော ပြောဆိုဆွေးနွေးမှုမရှိဘဲ လွှတ်တော်တွင်သာ ဆွေးနွေးမည်ဆိုပါက ဆယ်နှစ် ဆယ်မိုးကြာ နိုင်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လွှတ်တော်ထဲမှာ ပြောဆိုကြတဲ့ဟာတွေက တရားဝင်ပြောဆိုတဲ့ဟာတွေ ဖြစ်တယ်။ ဒီပုံစံနဲ့လွှတ်တော် အတွင်းမှာပဲ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုရင် သူက သိပ်ပြီးတော့မှကြာမယ်။ ဆယ်နှစ် ဆယ်မိုးတောင် ကြာနိုင်တယ်။ ကျနော် တို့ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေ လုပ်ခဲ့တဲ့အခါကြတော့ ဘာလဲဆိုတော့ ပြဿနာပေါ်လာပြီဆိုရင် အစည်း အဝေးတွေ အကုန်ရပ်ပြီးတော့မှ တစ်ခါတည်း အချင်းချင်း အလွတ်သဘော အကြိမ်များစွာ တွေ့တယ်။ အကြိမ် များစွာ ငြင်းခုန်ပြီးတော့မှ အဖြေရှာတယ်။ အဖြေရှာလို့ ရတဲ့အခါကြတော့မှ အစည်းအဝေး ပြန်လုပ်ပြီး တော့မှ အတည်ပြုတယ်။ အဲဒီလိုမျိုးဖြစ်တယ်။ ဒီလွှတ်တော်ထဲမှာ လုပ်မယ်ဆိုရင်လည်း အဲဒီအတိုင်းပဲ ဖြစ်မှာပဲ။ ပြဿနာ တစ်ခုကို အပြင်မှာ အရင်ဆုံး ပြောရမှာဖြစ်တယ်။ အပြင်မှာ အားလုံး အလွတ်သဘောပြောပြီး သဘောတူပြီးတဲ့ အခါကြတော့မှ လွှတ်တော်ထဲမှာ သွားပြီးတော့မှ အတည်ပြုတာက ပိုအကောင်းဆုံးပါပဲ။ ဒါ ပြောတဲ့ဟာကတော့ အတိုဆုံးနည်းလမ်းပဲပေါ့။ ဒီထက်ပိုတိုဖို့ဆိုရင် တပ်ချုပ်ကြီးပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အတိုက်အခံပဲဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့ လက်နက် ချပါပြီဗျာလို့ အဲဒီလိုပြောရင်တော့ ပြီးသွားမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီး လွှတ်တော်ပေါ်ပေါက်ကာ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ် လျှောက်လှမ်း နိုင်ချိန်တွင် လက်နက်စွဲကိုင်၍ မိမိတို့ လိုလားချက်များကို တောင်းဆိုခြင်း၊ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို ဖက်တွယ်ပြီး လူမျိုးစွဲ၊ ဒေသစွဲ ကြီးမားစွာဖြင့် မိမိတို့၏ဆန္ဒကိုသာ လုပ်ဆောင်ဖန်တီးခြင်းမျိုးက ဒီမိုကရေစီနှင့် သွေဖယ်နေကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌမှ ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့က ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ် အဖွင့်မိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်နက်ကိုင်များအနေဖြင့် မိမိတို့၏ လိုလားချက်များကို လွှတ်တော်အသီးသီး၌ ဆွေးနွေးဆုံးဖြတ် ဆောင်ရွက် အတည်ပြု သွားကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောခဲ့သည်။

လွှတ်တော်ကို တွေ့ရစဉ်

လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်အရဆိုလျှင် လွှတ်တော်၌ အတည်ပြုခြင်းသည် နောက်ဆုံးအဆင့်ဖြစ်ပြီး လွှတ်တော်သို့ မရောက် ခင်ကာလ၌ ကြိုတင်ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးကာ အပေးအယူ လုပ်ရသည်များရှိကြောင်း ရန်ကုန်စောင့်ကြည့်အဖွဲ့ တည်ထောင်သူ ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သို့သော် အဲဒီလွှတ်တော်အထိ မရောက်ခင်ဆက်ကြား၊ လွှတ်တော်တစ်ခုကို အဆိုပြုချက်တစ်ခု ရောက်လာဖို့ဆိုတဲ့ နေရာမှာ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေက ကြိုတင်ညှိနှိုင်းဆွေးနွေး အပေးအယူ လုပ်ရတာ တွေရှိတယ်။ အဲဒီလိုသက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေကြားထဲမှာ ဆွေးနွေးတာတွေ၊ ညှိနှိုင်းတာတွေ၊ တိုင်ပင်တာ တွေ၊ အလျှော့အတင်း လုပ်တာတွေကို ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးတော်ဆောင်အဖွဲ့တို့၊ အစိုးရကဖွဲ့ထားတဲ့ NSPNC တို့က ဦးစီးပြီးတော့  package ပေါ့ လွှတ်တော်ကို တင်ပြမယ့် package ပေါ့။ လုပ်ရမယ့် ပြင်ဆင်ရမယ့် လုပ်ငန်း စဉ် တစ်ခုလိုတာပေါ့။ အဲဒီလုပ်ငန်းစဉ်ကို အစိုးရရဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနဲ့ အစိုးရဆိုတဲ့ နေရာမှာ NSPNC ကို ပြောတာပေါ့။ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးဌာနဆိုတာ ဒါ အစိုးရ အဆက်ဆက်ကတည်းက ရှိခဲ့တာလေ။ ပြီးတော့ NSPNC အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးစင်တာတို့ရဲ့ ချိတ်ဆက်ပူးပေါင်းပေးမှုနဲ့ လွတ်လပ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး အကျိုးတော်ဆောင်တွေ ပါဝင်ပြီးတော့ သဘောတူညီမှု package ပေါ့။ ငြိမ်းချမ်းရေး pack တစ်ခု ပေါ့။ reconciliation pack တစ်ခုပေါ့။ အဲဒီ pack တစ်ခုကို လုပ်ဖို့လိုနေတယ်။ အဲဒီလုပ်ငန်းစဉ်ကို အခုလုပ်ရမှာ။ အဲဒီလိုလုပ်ပြီးမှ အဲဒီလုပ်ငန်းစဉ်တွေ အားလုံး ညှိနှိုင်းလို့ သဘောတူပြီဆိုတော့မှ ဒါလွှတ်တော်ကို တင်ပြပြီးတော့ အတည်ပြုချက် ရယူရမှာဖြစ်တယ်ပေါ့”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း ဖြေရှင်းရာ၌ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများတွင် မြေပြင်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများ ပါဝင်လာနိုင်ရေး အစိုးရမဟုတ်သော ငြိမ်းချမ်းရေး အကျိုးတော်ဆောင်အဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရန် ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်-၂၀၂၅ တွင် ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

သို့သော်လည်း မြေပြင်တွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများမှာ လက်ရှိအချိန်ထိ သွေးကြွေး၌ ဆွေးနွေးစရာမရှိဆိုသည့် ဆောင်ပုဒ်မှာ ပို၍ ကျယ်ပြန့်နေသေးသည့်အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးမှာ ပါဝင်လာနိုင်ဖွယ် မရှိသေးကြောင်းလည်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက သုံးသပ်ကြသည်။