CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၂
ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ ပြင်းထန်နေပြီး မြန်မာ့နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုကို ရွေးကောက်ခံ အစိုးရတစ်ရပ်ဖြင့် ဖြေလျှော့ ရမည်ဟု ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ထို့အပြင် အားလုံးပါဝင်သည့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကြီးတစ်ခု လုပ်ရန်လိုအပ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောသည်။
၎င်းက “အားလုံးပါဝင်တဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကြီး တစ်ခုဟာလိုတယ်၊ တွေ့မှပဲ ဆွေးနွေးနိုင်မယ်။ အဲဒီတော့ နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲကြီးတစ်ခု ဖြစ်ဖို့အတွက် ကမ္ဘာတစ်ခုလုံးက တိုက်တွန်းရမယ်၊ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဘောင်တွေဆက်နေတဲ့ နိုင်ငံတိုင်းကလည်း တိုက်တွန်းရမယ်၊ လူထုကလည်း တိုက်တွန်းရမယ်၊ တွေ့ကြပါ၊ ဆွေးနွေး၊ လက်ဆွဲနှုတ်ဆတ်ကြပါ၊ ပြီးမှ နိုင်ငံရေးအဖြေကို ရအောင်ယူကြပါ။ အဲဒီလိုဖြစ်ဖို့အတွက် အခြေခံဥပဒေ ပေးထားချက်ရှိတယ်။ နစကသည် နောက်ကိုဆုတ်ရမယ်၊ ဒါမှပဲ လာမယ့် အသွင်ပြောင်း အစိုးရတစ်ရပ်ကို နယက ပုံစံ၊ ဦးသိန်းစိန်ဦးဆောင်တဲ့ နယက၊ ရွေးကောက်ခံအစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်ထွန်းခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ရှုခင်းကို ပြန်မြင်ကြဖို့လိုတယ်။ အဲဒီတော့ ရွေးကောက်ပွဲ မြန်မြန်လုပ်ဖို့လိုတယ်။ ရွေးကောက်ခံ အစိုးရတစ်ရပ်နဲ့ အခု မြန်မာ့နိုင်ငံရေး တင်းမာမှုကို ပြန်ပြီးတော့ ဖြေလျှော့အောင် ကြိုးစားရမှာ။ အဲဒီနည်းကလွဲပြီး အခြေခံရဲ့ ပေးထားချက်မရှိဘူး” ဟု ပြောသည်။
လာမည့်နှစ် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း လွတ်လပ်၍တရားမျှတသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားထားသည်။
နိုင်ငံရေးပါတီများနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တွေ့ဆုံစဉ်
ထို့အတူ ရွေးကောက်ပွဲပြန်လည်ကျင်းပ၍ အနိုင်ရသည့် အစိုးရကို နိုင်ငံတော်အာဏာများ ပြန်လည်အပ်နှင်း မည်ဟု အတိအလင်းပြောဆိုခဲ့ပြီး ၎င်းရည်မှန်းချက် အောင်မြင်စေရေး တစ်စိုက်မတ်မတ် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ချက်ရှိသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့နောက် တိုင်ရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း (EAOs) များနှင့် PDF များအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင် လမ်းစဥ်ကို စွန့်လွှတ်၍ နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ဖိတ်ခေါ်အပ် ကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းသွားနိုင်ရန် ရွေးကောက်ပွဲသည် ပထမဆုံး ဖြတ်သန်းရမည့်အဆင့်ဖြစ်ပြီး ၎င်း ရွေးကောက်ခံ အစိုးရတစ်ရပ်ဖြင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဖြေရှင်းမှုများ လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာ လေ့လာရေး အဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နဲ့နိုင်ငံရေးပါတီများတွေ့ဆုံစဉ်
၎င်းက “အရာအားလုံးက နောက်ဆုံးအဖြေရှာကြမယ်ဆိုရင် နိုင်ငံရေး စားပွဲဝိုင်းပေါ့၊ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်း ပေါ်မှာပဲ အဆုံးသတ်ကြရတာကိုး။ အဲဒီတော့ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်း သွားနိုင်ဖို့ ခုနပြောတဲ့ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှု အခြေတည်ဖို့ဆို ရွေးကောက်ပွဲသည်လည်း ဖြတ်သန်းရမဲ့ ပထမဆုံးအဆင့်ပေါ့။ အဲဒီတော့ မြန်မာနိုင်ငံသည် လည်း ခုနပြောသလိုပေါ့လေ၊ ဒီမိုကရေစီဆိုပြီး အော်ပြီးသွားကတည်းက ဒီမိုကရေစီ ကပ်လျက်တွဲပါလာသည့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်တယ်။ အဲဒီတော့ ရွေးကောက်ပွဲကို ဖြတ်သန်းမယ်၊ ဖြတ်သန်းပြီးတော့ ခုနပြောတဲ့ အစိုးရတစ်ရပ် တင်ပြမှာ။ အဲဒီအစိုးရတစ်ရပ်ကနေတစ်ဆင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဖြေရှင်းမှုတွေ လုပ်မှာပေါ့။ အဓိက အရေးကြီးတာက ဒီမိုကရေစီလမ်းစဥ် လျှောက်ချင်တယ်ပေါ့၊ လျှောက်ချင်တယ်ဆို ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ အစိုးရ တစ်ရပ် ပေါ်ထွန်းလာဖို့၊ အဲ့အစိုးရကနေတစ်ဆင့် နိုင်ငံရေးနည်းအရ ဖြေရှင်းဖို့ ဒါတွေကတော့ မဖြစ်မနေ လုပ်ရမယ့် လုပ်ငန်းစဥ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လက်နက်ကိုင် တိုက်ယူနေလျှင် လိုချင်သည့် အခွင့်အရေးများ ရရှိမည်မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့်သာ သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲပြီး၍ အစိုးရတစ်ရပ်တက်လာကာ နိုင်ငံရေးနည်းအရ ဖိတ်ခေါ်မှုများ ရှိလာလျှင် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များအနေဖြင့် လာရောက်ခြင်းမရှိပါက သူတို့၏ ရည်မှန်းချက်၊ ဦးတည်ချက်များ ကို မေးခွန်းထုတ်ရတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြသည်။
လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများကို အကြမ်းဖက်သည့်နည်းဖြင့် ပြန်လည် မဖြေရှင်းဘဲ နိုင်ငံရေးအရ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ဖိတ်ခေါ်ဆောင်ရွက်ခဲ့မှုများကို ချီးကျုးမိကြောင်းနှင့် ရွေးကောက်ပွဲ အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရေး အတွက်လည်း ဆန္ဒပြုကူညီမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် လီချန်က နိုဝင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့က ကူမင်းမြို့တွင် နစကဥက္ကဋ္ဌ နှင့် တွေ့ဆုံစဥ် ပြောကြားခဲ့သည်။