CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၂
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် တိုက်ပွဲများ အရှိန်မြှင့်၍ ဖြစ်ပွားလာခြင်းနှင့် ကုန်သွယ်ရေးပိတ်ဆို့ ခံရခြင်းများကြောင့် ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူလူထုများ အငတ်ဘေးမကြုံရစေရန် မည်ကဲ့သို့ ဖြေရှင်းကြမလဲဆိုသည့် မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လူပေါင်း ၂ သန်းခန့် အငတ်ဘေးနှင့် ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိနေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် ရေးအစီအစဥ်(UNDP)က ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် သတိပေး ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
တိုက်ပွဲများ ဖြစ်နေသောကြောင့် ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများ ပိတ်ဆို့ခံထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ် နှင့်ပတ်သက်၍ ဖြစ်နေသော တိုက်ပွဲများအား ပြေလျော့စေရန် နိုင်ငံရေးနည်းအရ စကားပြောကြရန် လိုအပ် ကြောင်း ရခိုင်အမျိုးသားကွန်ရက်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ထူးအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဂွ-ငါးသိုင်းချောင်း ရိုးမဖြတ်လမ်းတစ်နေရာကိုတွေ့ရစဉ် (CJ)
၎င်းက “ကုန်သွယ်ရေးတွေကတော့ သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့် တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်လာလို့ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ပိတ်ဆို့ ကျတဲ့ သဘောပေါ့နော်၊ ဒီဟာက အဓိကက နိုင်ငံရေးပြဿနာပေါ်မှာ အခြေခံလာလို့လည်း ဒီဟာကို တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် နိုင်ငံရေးအရ မပြေလည်လို့ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်တယ်၊ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတွေ ပိတ်ဆို့တယ်၊ ဒီသဘောပါပဲ။ ကျနော်တို့ အနေနဲ့ကတော့ ဒီဟာကို ရခိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်တာထက်စာရင် ရခိုင်နဲ့ပတ်သက်ပြီး နှစ်ဖက်ဖြစ်နေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြားမှာ နိုင်ငံရေးအရ ပြဿနာ ပြေလည်ဖို့အတွက်ပေါ့နော်၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ်ကို ပြန်ရောက်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကို နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ တွန်းအားပေးသင့်သလို လက်ရှိ ပါဝင်နေတဲ့ အင်အားစု အဖွဲ့အစည်းအနေနဲ့လည်းပေါ့၊ ဒီဟာနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ နိုင်ငံရေးအရ စကားပြောဖို့ လိုအပ်တယ်၊ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့ကတော့ အဲလိုထင်တယ် အဓိကကပေါ့နော်”ဟု ပြောသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဖြစ်ပွားနေသော AA နှင့် တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်နိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံရေးအရ ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ကုလသမဂ္ဂ UNDP ကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း ကုန်စည်စီးဆင်းမှု မပြတ်စေရန် ကန့်သတ်ချက်အားလုံးကို ဖယ်ရှားပေးရန်၊ အကူညီပေးရေး အဖွဲ့အစည်းများအား သွားရောက်ခွင့်ပေးပြီး ပိတ်ပင်ခြင်းများ မပြုလုပ်ရန် တောင်းဆိုလျက်ရှိသည်။
ထို့ပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း အငတ်ဘေး မကြုံရစေရန် စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍနဲ့ စျေးကွက် ပြန်လည် ရှင်သန်လာစေ မည့် လုပ်ငန်းများလုပ်ကိုင်ရန် အရေးပေါ်ရံပုံငွေ လိုအပ်နေသည်ဟုလည်း UNDP က ထုတ်ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။
AA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုများ၊ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ၊ ဆေးဝါးပိတ်ဆို့မှုများနှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပေါ်နေမှုများကြောင့် ပြည်သူများ ဒုက္ခရောက်နေကြကြောင်း ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(ALD)မှ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ကျနော်တို့ ရခိုင်မှာကတော့ စစ်ဖြစ်လာရင် လုပ်ထုံးလုပ်နည်း၊ အမြဲတမ်းလည်း လုပ်လေ့လုပ်ထ ရှိတာက တော့ ဖြတ် ၄ ဖြတ် လုပ်တယ်ပေါ့လေ။ စီးပွားရေးတွေ ပိတ်ဆို့တယ်၊ ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ပိတ်ဆို့တယ်၊ ဆေးဝါး တွေ ပိတ်ဆို့တယ်ဆိုတော့ အကုန်လုံးပြည်သူတွေ ဒုက္ခရောက်ကုန်ကြတာပေါ့။ အဓိကတော့ အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါးပေါ့ဗျာ၊ အဲတာကတော့ ဒီဘက်ကရမှ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ အစားအစာ၊ ဆေးဝါး ဒါကတော့ မရှိမဖြစ်လိုတာ ပေါ့။ သူတို့ကတော့ အငတ်ဘေး စိုက်တယ်ဆိုတာလည်း နဂိုလည်း ပေါပေါသီသီ စားနေရတဲ့ ပုံစံတော့ မဟုတ်တာ ဗျာ။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ အခုပဲ စစ်ဖြစ်လာတာကနေပြီးတော့ ၁၀ စုနှစ်နီးပါး ဖြစ်လာပြီလေ။ ၂၀၁၈၊ ၁၉ ကတည်းကပဲ ဖြစ်နေပြီဆိုတော့ ၄၊ ၅၊ ၆ နှစ်ကြာသွားပြီ။ အဲတော့ ပြည်ပမှာရှိတဲ့ ဆန်၊ ရေ၊ ဆန်စပါး စိုက်တဲ့ဆန် စပါးကနေပြီးတော့ ဒီနိုင်ငံက ထွက်တဲ့ဟာတွေနဲ့ပဲ ဘဝကိုရှင်သန်ရတာ။ အခုကတော့ လယ်လည်းစိုက်ခွင့်မရှိဘူး၊ ရေထဲလည်း မဆင်းရဘူးဆိုတဲ့ဟာကတော့ အဟန့်အတား ဖြစ်တာပေါ့ဗျာ”ဟု ပြောသည်။
လယ်ယာလုပ်ငန်းများနှင့် ရေလုပ်ငန်းများအား အန္တရာယ်မရှိစေဘဲ လုပ်ကိုင်ခွင့်ရလျှင် အငတ်ဘေး မဆိုက်နိုင် ကြောင်း ဦးမျိုးကျော်က ဆက်ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၃ - ၂၀၂၄ အချက်အလက် ကောက်ယူမှုများအရ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ စီးပွါးရေးသည် လည်ပတ်မှု လုံးဝ မရှိသလောက်နီးပါး ဖြစ်နေသောကြောင့် ဒေသခံ ၂ သန်းကျော် အငတ်ဘေးဆိုက်မည့်အန္တရာယ် ရှိနေသည် ဟု ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံး လက်ထောက်ပြောခွင့်ရ Stephanie Tremblay က နယူးယောက်မြို့ ကုလ ရုံးချုပ် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ရှိတွင် အမ်းမြို့၊ တောင်ကုတ်မြို့နှင့် ဂွမြို့နယ်တို့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်လျက်ရှိနေသည်။
