CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၆
ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) အနေဖြင့် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းအဆင့်ကို ကျော်လွန်ကာ နိုင်ငံတစ်ခု တည်ဆောက်ရန် မျှော်မှန်းထားပြီး အကောင်အထည်ဖော် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာ အောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
AA သာမက ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) သည်လည်း ဝမ်ပေါင်နိုင်ငံ ထူထောင်ရန် ရည်မှန်းထား ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေး ပထဝီအရ ရခိုင်မှာ သီးခြားလွတ်လပ်သော နိုင်ငံတစ်ခု လုပ်၍ရသည့် အနေအထားတွင် ရှိနေကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ဒေါက်တာ အောင်မျိုးက “မျှော်မှန်းထားတာကတော့ သူတို့ရဲ့ ဥပမာ ဆိုပါတော့ KIA ရော၊ သူရော (AA) အတူတူပဲ ပေါ့၊ မျှော်မှန်းထားတော့ KIA ဆို ဝမ်ပေါင်သမ္မတနိုင်ငံ၊ သူကတော့ အာရက္ခနိုင်ငံတော်ဆိုတာ သူကတော့ တချိန် က သူက ကိုယ့်ထီးကိုယ့်နန်း၊ ကိုယ့်ကြမ္မာနဲ့ နေခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ သမိုင်းစဉ်လာ ရှိတဲ့အခါကြတော့ လွတ်လပ်တဲ့ နိုင်ငံ ပေါ့နော်၊ The Independent State ကို သူက သွားချင်နေတာပေါ့နော်၊ ဒါကြောင့်မို့လို့ သူတို့က ဖက်ဒရယ်၊ ဖက်ဒရယ်လို့ ပြောနေတဲ့အခါမှာ ဖက်ဒရယ်အရေခြုံထားပြီးတော့ ကွန်ဖက်ဒရိတ်ကို သွားနေတာ၊ ဒါကိုကြည့်ခြင်း အားဖြင့် AA ရဲ့ နောက်ကွယ်က ရည်မှန်းချက်ဟာ လုံးဝလွတ်လပ်ရေးအတွက်ကို သူတို့ မျှော်မှန်းထားတယ်ဆို တာ ပေါ်သွားတာပေါ့နော်၊ တစ်ခါတည်း အဲဒီတော့ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း အဆင့်တောင် မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်၊ ဒါကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ပေါ်လွင်သွားတယ်၊ သူက မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေး ပထဝီအရ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ရခိုင်က သီးခြား လွတ်လပ်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ လုပ်နိုင်တဲ့ ပုံစံအနေအထားရှိတယ်၊ လူဦးရေ အနေအထားအရရော နိုင်ငံသေးသေး လေးပေါ့ဗျာ၊ လူဦးရေ အနေအထားရော၊ ပထဝီ အနေအထားရော ပင်လယ်ထွက်ပေါက်တွေရော ပေါ့နော်၊ ဒါပေမဲ့ လုပ်လို့မရတာ တစ်ခု နိုင်ငံရေး ပထဝီအရ သူက လွတ်လပ်ဖို့ အကြောင်းရှိပေမယ့် ဆိုးသွားတာက ရခိုင်နဲ့ ဗမာက မနုဿဗေဒအရ လူမျိုးက တစ်မျိုးတည်းဖြစ်ပြီးတော့ စကားဝဲတာက လွဲရင်နောက်တစ်ခုက ရခိုင်နဲ့ ဗမာရောထွေး ယှက်နွယ်မှုက သိပ်ကြီးသွားတယ်၊ တကယ်တော့ ခွဲလို့တော့ မရတော့ဘူး။ အဲဒီလို အနေအထား ဖြစ်သွားတယ်” ဟု ပြောသည်။
AA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့က အာရက္ခအစိုးရ တရားရေးရာဌာန လက်အောက်ရှိ တရားရုံး နှင့် ဥပဒေရုံးအသီးသီးတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် လျှောက်လွှာခေါ်ယူမှုတွင် လျှောက်ထားသူသည် အာရက္ခနိုင်ငံ တော်နှင့် အာရက္ခပြည်သူ့အစိုးရအား သစ္စာခံသူ ဖြစ်ရမည်ဆိုသည့် အချက်ကို ထည့်သွင်းထားသည်ကို တွေ့ရ သည်။
လက်ရှိတွင် AA အနေဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်၌ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေးများကို တည်ဆောက်လျက် ရှိနေကြောင်း သိရသည်။
ရခိုင်သာမက အခြားသော တိုင်းရင်းသားများလည်း မတူညီသော ပုံစံမျိုးဖြင့် မိမိတို့၏ အုပ်ချုပ်ရေးကို လုပ်ဆောင် နေကြောင်း၊ လက်ရှိ စစ်ရေး-နိုင်ငံရေးအပေါ် ခြုံငုံ၍ ဖြစ်တည်လာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ကချင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်းက ပြောသည်။
၎င်းက “အဲဒီဟာက သူတို့ရဲ့ ခံယူချက် အပေါ်မှာလည်း မူတည်ပါတယ်။ ဒါကို ဘယ်လောက်အထိ ကျယ်ကျယ်ပြန့် ပြန့် လုပ်မလဲ လုပ်နိုင်မလဲဆိုတဲ့အပေါ်မှာလည်း မူတည်ပါတယ်။ နောက်တစ်ချက်ကတော့ ဒီရခိုင်တွေ မကပါဘူး။ ကရင်နီတွေကလည်း အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလအတွက် ကောင်စီတွေ ဖွဲ့ပြီးမှ သွားနေတဲ့ ပုံစံမျိုးတော့ မြင်နေရ တယ်ဗျ၊ နောက်တစ်ချက်က တခြားဟာတွေလည်း ဖြစ်လာလိမ့်မယ်၊ ဒါမျိုးတွေက တူချင်မှ တူမှာပေါ့ဗျာ၊ သူ့ဟာ နဲ့ သူတော့ ဖြစ်လိမ့်မယ်၊ နောက်တစ်ချက်က စကစအနေနဲ့လည်း သူလက်လှမ်းမီနိုင်တဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ သူက လည်း တည်ဆောက်ပြီးမှ အုပ်ချုပ်ရေးကို လုပ်နေတဲ့ အခြေအနေမျိုးတော့ တွေ့နေရတာပေါ့၊ ဒါကြောင့် ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပြီဆိုတော့ အခြေအနေ အမျိုးမျိုးတော့ ဖြစ်သွားတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
AA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် မြန်မာ့တပ်မတော်က အာဏာရယူခဲ့ပြီးနောက် တပ်မတော်အား ပြန်လည် ဖြုတ်ချနိုင်ရေး ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားသူများက နွေဦးတော်လှန်ရေးကို ဆင်နွှဲလျက်ရှိနေသည်။
လက်ရှိအချိန်မှာ တိုင်းရင်းသားများအနေဖြင့် မတူညီသည့် ဒေသတွင် မတူညီသော အုပ်ချုပ်မှု ပုံစံကို စမ်းသပ် တည်ဆောက်နေကြကြောင်း၊ နွေဦးတော်လှန်ရေး အောင်မြင်ပြီးပါက အဆိုပါ ကိစ္စများအား ဖြေရှင်းရမည်ဖြစ် ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဦးသန်းစိုးနိုင်က “ အဲဒီကိစ္စတွေကတော့ စစ်ကောင်စီကျဆုံးပြီး နွေဦးတော်လှန်ရေး အောင်ပွဲရသွားတဲ့ အခါကြရင် ပြောရဆိုရမယ့် ပြဿနာ အဲဒီမှာ တိုင်းရင်းသားတစ်ဖွဲ့ချင်း အနေနဲ့ မတူတဲ့ဒေသမှာ မတူတဲ့ အုပ်ချုပ်မှု၊ မတူတဲ့ အစိုးရ ဖွဲ့စည်းမှုပုံစံတွေကို အခုကတော့ စမ်းသပ် တည်ဆောက်နေကြတာပါ၊ ဒါကတော့ နေရာအတော်များများ မှာ တွေ့ရပါတယ်၊ ရခိုင်ကလည်း အဲဒီလိုပဲပေါ့ဗျာ၊ သို့သော်လည်းပဲ အဲဒီပြဿနာတွေက စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ် အာဏာရှင်စနစ်ကို ဖျက်သိမ်းပြီးမှ ဆွေးနွေးပြောဆိုကြရမယ့် ကိစ္စတွေ ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီနေ့ ကာလမှာ အဲဒီလို လုပ်ဆောင်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်ပြောဆိုမှု ပြုစရာ သိပ်အကြောင်းမရှိပါဘူး” ဟု ပြောသည်။
ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) ကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလအတွင်းက စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေး စတင်စဉ်ချိန် ချင်းပြည် နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်ကို ခြေကုတ်ယူပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စတင်ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် AA နှင့် တပ်မတော်တို့ ၂ နှစ်နီးပါး ရပ်နားထားသည့် တိုက်ပွဲမှာ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် လအတွင်းက တကျော့ပြန် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA တို့သည် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဒေသခံလူထု၏ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုကို ထောက် ထား၍ နှစ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းကြား နားလည်မှုယူကာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်က စတင်ပြီး တိုက်ပွဲများ ရပ်စဲကြောင်း သဘောတူညီမှု ယူခဲ့ကြသည်။
