CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀
မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများကို ဗဟိုပြုပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပလာနိုင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများလည်း ပါဝင်မည်ဆိုပါက အဖွဲ့အစည်း စုံစုံလင်လင်ဖြင့် ကျင်းပနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ဦးရဲထွန်းက “ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်၊ သူက မြောက်ပိုင်း ၇ ဖွဲ့က တရုတ်က မြန်မာအထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့ တွေ့ဆုံ ပြီးတဲ့နောက် သူတို့ ကြေညာချက် ထုတ်တဲ့အထဲမှာ သူက ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံကို သွားဖို့အတွက် လမ်း အမျိုးမျိုး ရှိနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ဟာ ပြောထားတာ သတိထားမိတယ်၊ နောက်တစ်ခုက အရင် ဦးသိန်းစိန်အစိုးရ လက်ထက်တုန်းက ဒီလို ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးဖို့အတွက် NCA စာချုပ် လက်မှတ်ထိုးတုန်းကလည်း မြောက်ပိုင်း အဖွဲ့တွေက မပါဘူးပေါ့နော်၊ နောက်တစ်ခါ ပင်လုံစာချုပ်ဆိုပြီး NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ပင်လုံအစည်းအဝေး ဆိုပြီး ခေါ်တဲ့အချိန်မှာလည်း သူတို့ မပါဘူးပေါ့နော်၊ အခုဖြစ်မယ့်ဟာကတော့ နစကအစိုးရအနေနဲ့ အဲဒီအဖွဲ့တွေနဲ့ တိုင်ပင်ပြီးတော့ လုပ်တာ၊ ခေါ်ယူတာ၊ ကျင်းပတာ အဲဒီအဖွဲ့တွေရဲ့ သဘောတူညီချက်နဲ့ လုပ်တာဆိုရင်တော့ မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဗဟိုပြုတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်မှာပေါ့၊ အရင် NCA စာချုပ်ချုပ်ဖို့ ခေါ်ခဲ့တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲတို့ NLD အစိုးရလက်ထက်က ဆက်ပြီး တော့ ဖော်ခဲ့တဲ့ ပင်လုံငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲတို့ ဆိုတာတော့ တောင်ပိုင်း တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းကို ဗဟိုပြုတဲ့ သူတို့ သဘောကျ သူတို့လိုလားတဲ့ အစည်းအဝေးဖြစ်မှာပေါ့၊ အဲဒီလို မြင်ရပါတယ်ဗျ၊ ဆိုတော့ ဒီတစ်ခေါက်ကတော့ အဲဒီ အစည်းအဝေး လုပ်ဖြစ်ရင် တောင်ပိုင်းက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေ တက်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာပဲ။ နစကတော့ ဖိတ်လိမ့်မယ် တက်မတက်တော့ သိပ် မသေချာဘူးပေါ့နော်၊ NCA လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းပါ တက်တယ်ဆိုရင်တော့ တော်တော်များများ တောင်ပိုင်း၊ မြောက်ပိုင်း စုံသွားမှာပေါ့နော်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၂ ရက်နေ့က UWSA-SSPP-NDAA နဲ့ NSPNC တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးစဉ်
ပြီးခဲ့သည့် မတ်လ ၂၂ ရက်က နစကနှင့် "ဝ" ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSP)၊ အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်အဖွဲ့ (NDAA) နှင့် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP) တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးအပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပနိုင်ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အလားတူ မတ်လ ၂၈ ရက်နှင့် ၂၉ ရက်က နစကနှင့် အပစ်ရပ် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့တို့ တွေ့ဆုံစဉ် ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပနိုင်ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
လက်ရှိ နစကနှင့် တိုင်ရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတို့ ဆွေးနွေးမှုမှ ရလာသည့် သဘောတူညီချက်ကို ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပပြီး ပြည်သူသိအောင် ချပြနိုင်မှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ကျင်းပသင့် ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဒေါက်တာအေးမောင်က “NSPNC ရဲ့ ကြွေးကြော်ချက်က ခုနလိုပေါ့ဗျာ၊ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ပြင်ရင်း အဲဒီ နောက်မှာ ညီလာခံ တစ်ခုကိုလည်း သွားနိုင်တာပေါ့၊ သဘောတူညီချက် အဲဒီညီလာခံသည် ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်၊ ခုနဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို Review (သုံးသပ်ချက်) တစ်ခုလည်း နောက်ဆုံးမှာ သွားနိုင် တာပေါ့၊ အဲဒီနောက်မှာ ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် တက်လာတဲ့ အစိုးရ လွှတ်တော်ပေါ့ဗျာ၊ ထွက်ပေါက်ကောင်း ကောင်းနဲ့ အဲဒီထွက်ပေါက်ကို တရုတ်ဖက်က အားသန်သလား၊ တရုတ်ဖက်က ဒီထွက်ပေါက်အတိုင်းပဲ သွားသင့် တယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက် SAC နဲ့ တရုတ်ပြည်အစိုးရ၊ တရုတ်ပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီတို့ဖက်မှာ သဘောတူချက်တွေ သို့မဟုတ် တိုက်ဆိုင်မှုတွေ ရှိနေကြပြီလား၊ အဲဒီတိုက်ဆိုင်မှုအပေါ်မှာ FPNCC ဖက်ကလည်း သဘောတူညီကြ ပြီလား၊ သဘောထား တိုက်ဆိုင်မှုတွေ ရှိနေကြပြီလား၊ NCA ထိုးထားတဲ့ PPST ၇ ဖွဲ့မှာလည်း သဘောတူညီချက် တွေ ရှိပြီလား၊ တိုက်ဆိုင်မှုတွေ ရှိနေပြီလားဆိုရင်တော့ ခင်ဗျားပြောတဲ့ မေးခွန်းရဲ့ အဖြေပေါ့ဗျာ”ဟု ပြောသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်မှ ၂၉ ရက်အထိ အပစ်ရပ် ၇ ဖွဲ့နဲ့ NSPNC တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေစဉ်
ထို့နောက် ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးအတွက် ထွက်ပေါက်တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ဒေါက်တာအေးမောင်က “ ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံသည် ခုနက ကျနော်တို့ ပြောနေတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ရင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ NCA စာချုပ်အရ အဓိက ခုန ထွက်ပေါက်ဗျ၊ အဲဒီညီလာခံသည် ၂၁ ရာစုပင်လုံမှာ ၄ ကြိမ် လား ပြီးခဲ့ပြီးပြီ၊ ဆက်သွားမှာလား သဘောတူညီချက် ၅၇ ခုတော့ ရပြီးပြီ၊ အခု ညှိနှိုင်းမှုတွေမှာ ဘယ်နှစ်ချက် ရနေပြီးပြီလဲ၊ အဲဒီရထားတဲ့ ညှိနှိုင်းချက်တွေကို ညီလာခံမှာပဲ အများပြည်သူသိအောင် ကြေညာနိုင်မှာဗျ၊ အဲဒါ ကြောင့် ညီလာခံတစ်ခုက သွားနိုင်တယ်၊ သွားဖို့လည်း သင့်တယ်၊ သွားမှပဲ ရှေ့ဆက်သွားနိုင်မယ်၊ ဒါဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရင်းနဲ့ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးများနဲ့ SAC ရဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်မှာ နှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်နဲ့ သွားနေတဲ့ လမ်းကြောင်းပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီမှာ နိုင်ငံရေးပါတီများရဲ့ ကဏ္ဍနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အကုန်လုံးကတော့ ရှေ့ဆက်ပြီး Process အတိုင်း သွားနေကြတာပဲ၊ အဲဒီလိုပဲ မြင်တယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။
ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံကို ယခင် သမ္မတဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က စတင် ကျင်းပခဲ့ရာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လအတွင်းက နောက်ဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခဲ့သည်။