CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၃

ယခုနှစ်အတွင်း နစက ကျင်းပသွားရန် ပြင်ဆင်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ သွားရောက်၍ အလုပ်လုပ်ကိုင်လျက်ရှိသည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအနေဖြင့် မည်ကဲ့သို့ သဘောထား ရှိသလဲဆိုသည် ကို သိလိုနေကြသည်။

ပြည်ပရောက် ရွှေ့ပြောင်း မြန်မာအများစုသည် နစက ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲ အပေါ် စိတ်မဝင်စားကြသလို လက်မခံကြကြောင်း ပြောကြသည်။ တချို့ကတော့ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်ခြင်း မဖြစ်ခြင်းသည် မိမိတို့အတွက် ထူးခြားဖြစ်စဉ်များကို မမြင်မိကြောင်း ဆိုကြသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် ကိုမိုးလေးက ၎င်းအနေဖြင့် ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၌ ဆန္ဒမဲအား ထည့်ခဲ့ပြီးဖြစ်သဖြင့် နစကမှ ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဆန္ဒမဲထည့်မည် မဟုတ်ကြောင်းပြော သည်။

၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ မဲရလဒ် ကြေညာနေစဉ်

ကိုမိုးလေးက “ကျနော်တို့ရဲ့ ပြည်သူက လိုလားတဲ့အစိုးရကို ပြည်သူက ရွေးချယ်ထားတဲ့ အစိုးရကို မဲပေးခဲ့ပြီးပြီ ဆိုတော့။ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ရင်လည်း ကျနော်တို့က မဲပေးမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့က မဲလည်းပေးခဲ့ ပြီးပြီလေ။ စစ်ကောင်စီက လုပ်မယ်ဆိုရင် ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဘယ်လိုမျိုး ပြည်သူ့အစိုးရ ဆိုတာ ပေါ်ပေါက်လာမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပြည်သူအာဏာက ပြည်သူပဲ ပြန်မရတာ။ သူတို့ လက်အောက်မှာ သူတို့ အမျိုးမျိုးလုပ်နေတဲ့ဟာ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို အခုလက်ရှိ မြန်မာပြည်ကနေ တရားမဝင် ပေါ့နော် အောက်လမ်းနဲ့ တက်လာတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ ရောက်တယ်။ ပတ်စပို့တွေ လုပ်ကြတယ်၊ ဘတ်ရိုက်တယ် ၃၊ ၄ လ တစ်သောင်းခွဲ နှစ်သောင်းကုန်။ ပြီးတဲ့အပြင် ဘတ်ရိုက်ပြီး ပတ်စပို့ စာအုပ် CI စာအုပ် တစ်ခါ ပြန်လုပ်ရ။ ၇ ထောင်၊ ၈ ထောင် ကုန်ပြန်။ ကုန်ပြီးတဲ့အခါ visa ထပ်တိုးပြန်။ တစ်ယောက် ၃၊ ၄ ထောင်။ ပြီးတာနဲ့ work permit ပြန်လုပ်ပြန်ဆိုတော့ ဒီ ၅ လ အတောအတွင်းမှာ မြန်မာငွေ သိန်း လေးဆယ်၊ သုံးဆယ် လောက် အနည်းဆုံးကုန်တယ် လူတစ်ယောက်ကို။ မရှိတဲ့ဟာ လုပ်ပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို ရှင်းရှင်းပြောရရင် စစ်ကောင်စီ ကိုယ်တိုင်ကိုက အသုံးမကျလို့ပေါ့။ သူတို့ကိုယ်တိုင်ကလည်း ဘာတစ်ခုလည်း ကူညီထောက်ပံ့မှုမရှိဘူး။ ထိထိရောက်ရောက် မလုပ်ပေးဘူးဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ပြည်တွင်းထဲတင်မဟုတ်ဘူး ပြည်ပမှာတောင်မှ တော်တော် ဒုက္ခရောက်တာ”ဟု ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ခဲ့ပြီး အရပ်သားအစိုးရ တက်ခဲ့သည်ရှိသော် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိနေသည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများမှာ ယခုကဲ့သို့ ဒုက္ခများ ကြုံတွေ့ရဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်း၏ အမြင်အား ပြောသည်။

ထို့အပြင် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်မည်ဆိုပါက ပဋိပက္ခများ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာနိုင်ပြီး နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေး ပိုင်းများတွင် သက်ရောက်မှုများ ရှိလာနိုင်သဖြင့် ဆိုးကျိုးဘက်သို့ ပိုရောက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားနိုင်ငံရှိ ရခိုင်ဒုက္ခသည်များဗဟို(CAR) မှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးညီညီလွင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲမဖြစ်ရင်လည်း ဒီအတိုင်းပါပဲ။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပြဿနာက ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ရင်လည်း ဆက်ပြီးတော့ ပိုပြီးဆိုးလာမယ်၊ ရွေးကောက်ပွဲ မလုပ်ရင်လည်း ဒီအတိုင်းပိုပြီး ဆိုးလာမယ်ဆိုတော့ နှစ်ခုလုံးကတော့ အတူတူပါပဲ သိပ်တော့ မထူးခြားလှပါဘူး။ ဒါရွေးကောက်ပွဲကလည်း အတင်းအဓမ္မ ပြည်သူ့ ဆန္ဒ မပါပဲ လုပ်လည်း တိုင်းပြည်ရဲ့ မငြိမ်မသက်မှုက ပိုဖြစ်လာလေ။ ပြည်ပရောက် တိုင်းရင်းသားတွေ၊ မြန်မာအလုပ်သမား တွေ အနေနဲ့ ပိုပြီးတော့ အကျပ်အတည်း အခက်အခဲက ပိုများလာမှာပေါ့။ မလေးရှားကို နှစ်သိန်းလောက် ထွက် ပြေး လာကြတယ်ဆိုတာ။ ၂ သိန်းလောက်ဆိုတာက အာဏာသိမ်းပြီး ထွက်လာတဲ့လူ များတယ်။ အဲဒါကလည်း သူတို့နိုင်ငံအတွက် လုံခြုံရေးအရ စကားပြောစရာ ဖြစ်လာတာပေါ့။ ဘာကြောင့်ဆို ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ရင်လည်း NUG အစိုးရကလည်း ရှိနေဦးမှာကို။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေကလည်း ဆက်လက်တော်လှန်နေဦးမှာ။ ပြည်သူတွေကလည်း ဆက်လက် ဆန့်ကျင်နေကြဦးမှာဆိုတော့ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာက အတင်းအဓမ္မ လုပ်လို့ရ တဲ့ဟာ မဟုတ်ဘူးလေ။ ပြည်သူ့ဆန္ဒနဲ့ကတော့ ငြိမ်းချမ်းမှုရှိတယ်။ အတင်းအဓမ္မနဲ့ဟာကတော့ ငြိမ်းချမ်းမှုကို မရနိုင်ဘူး။ ပိုပြီးတော့ ပဋိပက္ခကိုဦးတည်တဲ့ အသွင်တို့ အမြင်တို့ အများကြီး ဆောင်လာနိုင်တာပေါ့” ဟု ပြော သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသား အများဆုံး သွားရောက် လုပ်ကိုင်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ သဘောထားကွဲလွဲမှုများရှိပြီး ယခုအနေအထားအား မတရားကြောင်း ယူဆသူများ ရှိသကဲ့သို့ မိမိနှင့်မသက်ဆိုင်ဟု ခံယူသူများလည်းရှိကြောင်း ဘူဆန်မြို့ရှိ အလုပ်သမား ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ကူညီထောက်ပံ့ရေးစင်တာမှ တာဝန်ခံ ကိုခန့်နေကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

သို့သော် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည် ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ဦးစားပေးနိုင်ငံ ဖြစ်သောကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါကလည်း ဆန့်ကျင်သည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများအား ဆက်လက် နေထိုင်ခွင့်ပေးမည်ဟု ယူဆကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ပြည်ပထွက်မည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကိုတွေ့ရစဉ်

ကိုခန့်နေကြည်က “ကျန်တဲ့ အိမ်နီးနားချင်း ထိုင်းနိုင်ငံတို့၊ မလေးရှားတို့လို့ အနေအထားမျိုးကတော့ စစ်အာဏာ ရှင်ဘက်က နိုင်သွားလို့ရှိရင် သူတို့နိုင်ငံမှာ အခုလိုပဲ ထပ်ပြီးတော့ လူ့အခွင့်အရေး ပေးမလား၊ မပေးဘူးလား ဆိုတဲ့ ဟာကတော့ ကိုရီးယားလောက် အရမ်းကြီး လွယ်ကူမယ်လို့တော့ မထင်မိဘူးပေါ့။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အဲဒီနိုင်ငံ တွေ ကိုယ်တိုင်ကိုက ဒီမိုကရေစီ စံချိန်စံနှုန်းတွေ အရမ်းနိမ့်ကျပြီးတော့ ဒီမိုကရေစီ လူ့အခွင့်အရေးဆိုတာထက် ကိုယ့်နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေး ဘယ်လိုအဆင်ပြေမလဲဆိုတာကို ကြည့်ကြတဲ့ ဦးစားပေးတဲ့ နိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့အတွက် စစ်တပ်က နိုင်ရင် စစ်တပ်ဘက်ကို လိုက်လျောညီထွေ နေသွားပြီးတော့ ဒီဘက်က NUG ဘက်က ပြည်သူ့ ဘက် က နိုင်တယ်ဆိုရင်လည်း လိုက်လျောညီထွေ လိုက်နေမယ့် အနေအထားမျိုးတွေလို့ မှန်းရှိရပါတယ်” ဟု ပြော သည်။

နစက ဥက္ကဋ္ဌသည် ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေးပါတီအား နိုင်ငံတော်အာဏာ လွှဲအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားထားခြင်း ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် မတ်လ ၈ ရက်နေ့အထိ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံတွင် မှတ်ပုံပြန်တင်သည့် နိုင်ငံရေး ပါတီ ၁၉ ခု အထိရှိကြောင်း နိုင်ငံတော်ပိုင် သတင်းစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။