CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၉

နစက အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသူ/သားများ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း ပိုမိုရရှိစေမည့် အထည်ချုပ် လုပ်ငန်းများ တွင် ရုရှားစီးပွားရေးသမားများ ဝင်ရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလာအောင် ဆွဲဆောင်သင့်ကြောင်း ပြည်တွင်းလုပ်ငန်းရှင် များနှင့် စီးပွားရေး ပညာရှင်များက ပြောသည်။

နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၇ ရက်က ရုရှားနိုင်ငံမှာ ကျင်းပသည့် အရှေ့ဖျားစီးပွားရေးဖိုရမ်(EEF)သို့ တက်ရောက်ခဲ့သလို မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရုရှားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ လာရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံကျရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။

လုပ်သားအင်အား များစွာရှိသည့် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း များစွာ ဖန်တီးပေးနိုင်သော အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းများတွင် ရုရှားစီးပွားရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ဝင်ရောက်လာစေရန် မျှော်လင့်ကြောင်း မြန်မာ့ စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းတစ်ခုတွင် အထည်ချုပ်နေသူ တစ်ဦး

၎င်းက “ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ လုပ်သားပေါတယ်။ လုပ်သားပေါလို့ပဲ မလေးရှားတို့၊ တရုတ်တို့မှာ အလုပ်တွေ ထွက် လုပ်နေရတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီလုပ်သားတွေ အများကြီးအတွက် လုပ်ခလစာ တစ်ရက်ကို အခု ၄၈၀၀ သတ်မှတ် ထားတယ်။ အဲဒီကနေတဆင့် ကျနော်တို့ ၆၀၀၀၊ ၇၀၀၀၊ ၈၀၀၀ အထိ တိုးမြှင့်ပေးနိုင်အောင်လို့ ကျနော်မျှော်လင့် တာကတော့ အထည်ချုပ် စက်ရုံတို့၊ စက်ရုံ-အလုပ်ရုံတွေ ကျနော်တို့ဆီမှာ များများလာဖွင့်ဖို့ ကျနော်တို့ မျှော်လင့် တယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ့်တကယ် ကျနော်ထင်ပါတယ်။ ရုရှားအနေနဲ့ ကျနော်တို့ဆီကို ဝင်လာခဲ့တယ်ဆိုလို့ရှိရင် စက်ရုံ အလုပ်ရုံတွေထက် ဓာတ်သတ္တု တူးဖော်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေ၊ ရေနံရှာဖွေတဲ့ လုပ်ငန်းတွေ၊ သံယဇာတ တူးဖော် တဲ့ လုပ်ငန်းတွေမှာ အစိုးရနဲ့ Join လုပ်ဖို့အတွက် စီစဉ်နေတာမျိုး ကျနော်အနေနဲ့ သုံးသပ်ရတယ်။ အဲလိုပုံစံမျိုး တွေမှာ လုပ်ဖို့ ဖြစ်နိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

အရှေ့ဖျားစီးပွားရေးဖိုရမ်(EEF)သို့ တက်ရောက်ခဲ့သော ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ရုရှားသမ္မတပူတင် နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် ဓာတ်အားထုတ်နိုင်မည့် နျူကလီးယားစွမ်းအင် ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်ရေး သဘောတူညီချက် လက်မှတ်ထိုးခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း အပြင် ဆောက်လုပ်ရေး၊ ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွား၊ စက်သုံးဆီ တင်သွင်း ဖြန့်ဖြူးရေး၊ နှစ်နိုင်ငံ တိုက်ရိုက်လေကြောင်းလိုင်း ပြေးဆွဲနိုင်ရေးနှင့် တခြားသော စီမံကိန်းများတွင် လာရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနိုင်ကြောင်း ရုရှားကုမ္ပဏီများကို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ရုရှားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများသည် မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းများတွင်သာ ပိုမို ဝင်ရောက် လာနိုင်သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသူ စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးက ပြောသည်။

အလုပ်ဆင်းချိန် အိမ်ပြန်ရန် လှေပေါ်တက်နေသူများ

၎င်းက “မြင်ရပုံအရ ဆိုရင်တော့ အဲဒီလို Manufacturing sector တော့ သိပ်လာဖို့ မမြင်ဘူး။ အခုက ဒီဘက်က invite လုပ်ထားတာကလည်း Oil & Gas ပဲ။ ဒီက Gas Project တွေမှာ ဝင်ဖို့ဆိုပြီးတော့ အဲဒါကို အထူးပြုပြီးတော့ ပဲ ဖိတ်ထားတယ်။ လာရင်လည်း အဲဒီဟာမှာပဲ လာဖို့တော့ များတယ်။ ကျန်တဲ့ အထည်ချုပ်တို့လို၊ ဘာတို့လို ကုန်ထုတ်လုပ်မှု sector ကတော့ သိပ်မမြင်ဘူး။ အထည်ချုပ်က Buyer အမေရိကန်၊ ယူရိုနောက် ဂျပန်တို့ပေါ့၊ အဲဒီဟာတွေက ရုရှားကို sanctions လုပ်ထားတော့ အဲဒီဟာအတွက် ပို့ဖို့ကလည်း အဆင်မပြေနိုင်ဘူး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုနှင့် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် တိကျ သေချာ သော မူဝါဒများ ချမှတ်ပေးထားခြင်း မရှိသည့်အတွက် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ထွက်ခွာခြင်းများ ရှိသကဲ့သို့ ဝင်ရောက်ရန် ခက်ခဲနေမှုများလည်း ရှိနေသည်။

ဦးအောင်ပြည့်စုံက “အစိုးရအနေနဲ့လည်း ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ စက်ရုံတစ်ခု လာလုပ်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် ၅ နှစ် အခွန် ကင်းလွတ်ခွင့် ပေးမလား၊ ၁၀ နှစ်ကို အခွန်ဘယ်လောက် လျှော့ပေးမလဲ၊ နောက်ပြီးတော့ တည်ငြိမ်တဲ့ မူဝါဒ တစ်ခုပေါ့နော် တစ်ခုရှိတာက ကျနော်တို့ အခုဖြစ်နေတဲ့ ကျနော်တို့နိုင်ငံကို နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝင်ရောက်ဖို့ အတွက် အဟန့်အတား အဓိက ဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းအရာက ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ စီးပွားရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ စက်ရုံ အလုပ်ရုံနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ တည်ငြိမ်တဲ့ မူဝါဒတစ်ခု မရှိတာပေါ့။ အဲတော့ ကျနော်တို့ဘက်က တိကျတဲ့ မူဝါဒနဲ့ စက်ရုံ အလုပ်ရုံ ပိုင်ရှင်တွေအတွက် ကျနော်တို့ အကာအကွယ် ပေးနိုင်တယ်ဆိုရင် ဒီစက်ရုံ အလုပ်ရုံတွေ က ပိုလုပ်လာမယ်။ အဲလို ပိုလုပ်လာမှပဲ ကျနော်တို့ဆီမှာ အလုပ်သမားတွေ ပိုပြီးတော့ လုပ်ခလစာတွေ ပိုရမယ်။ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေလည်း ပိုရမှာဖြစ်တဲ့အတွက် အစိုးရပိုင်းက ခုထက်ပိုပြီးတော့ တိကျတဲ့ မူဝါဒတွေ နဲ့ စက်ရုံ အလုပ်ရုံ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပိုဝင်လာအောင် ဆွဲဆောင်သင့်တယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့ မြင်မိတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ပူတင်ကိုတွေ့ရစဉ်

နစကကတော့ နိုင်ငံတကာအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စားနပ်ရိက္ခာတင်ပို့မှုနှင့် စွမ်းအင်ကဏ္ဍများ၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များ လာရောက်လုပ်ကိုင်ကြရန် ဖိတ်ခေါ်နေသည်။

ရုရှားနိုင်ငံမှ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းများ၊ ဓာတ်သတ္တု တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများ၊ မြေပေါ် မြေအောက် သံယဇာတ တူးဖော်သည့် လုပ်ငန်းများ၊ ဟိုတယ်လုပ်ငန်းများ ပိုမိုဝင်ရောက်လာနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေးလေ့လာသူများက ခန့်မှန်းထားကြသည်။