CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၅

မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တိုက်ရိုက်ကုန်သွယ်ရေးအတွက် ရန်ကုန်-စစ်တွေ- စစ်တကောင်း (ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ)မြို့ ကို ရေလမ်းကြောင်းမှတဆင့် ကမ်းရိုးတန်းသွား ကုန်သင်္ဘောပြေးဆွဲရန် စီစဉ်နေသည့်အတွက် အရင်ဦးဆုံး စစ်တွေ- စစ်တကောင်းကို ကုန်သွယ်ကြည့်သင့်သည်ဟု ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

အဆိုပါ ကုန်သွယ်မှုကို မြန်မာနိုင်ငံမှ ဆိပ်ကမ်း လေးခုနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှ ဆိပ်ကမ်း ၄ ခုတွင် ဆိုက်ကပ်နိုင်ရန် ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးနေ ကြသည်။

ကုန်တင်သင်္ဘောများဖြင့် တိုက်ရိုက်ကုန်သွယ်ခြင်းကို ထိုဆိပ်ကမ်းအားလုံးတွင် တစ်ပြိုင်နက် စတင်မည့်အစား စစ်တွေ-စစ်တကောင်းကို ဦးစွာ ကုန်သွယ်ကြည့်သင့်ကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ်ကုန်သည်နှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ်မှ အတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးအောင်အောင်က “ကျနော်တို့ဘက်က ပြောတာကတော့ စစ်တကောင်း-စစ်တွေကိုတော့ ပထမဆုံး ကုန်သွယ် ကြည့်ပါပေါ့လေ။ ကုန်သွယ်ကြည့်လို့ အောင်မြင်တဲ့အခါမှာ တစ်ခုချင်း တစ်ခုချင်း တိုးသွားလိုက်ပေါ့။ ဒါကပိုပြီး တော့ အလုပ်ဖြစ်ရာ ရောက်ပါလိမ့်မယ်။ တခါတည်းနဲ့ စီမံကိန်းတစ်ခုလုံးကို ချက်ချင်း အကောင်အထည် ဖော်ဖို့ဆို ရင် အခက်အခဲတွေ များနေပါလိမ့်မယ်။ ဘာလို့ဆို အစကတည်းကနေ ကုန်သွယ်မှုက ကုန်သွယ်ရတဲ့ အချိန်မှာ အစဆုံး ကုန်သွယ်မှုမှာ ကုန်ပစ္စည်းတွေ မရမှာတွေ ရှိတယ်။ ဒီဘက်က ကုန်သွယ်မှုတွေ နှောင့်နှေးနိုင်တာ ရှိတယ်၊ ဟိုဘက်က ကုန်သွယ်မှုတွေ နှောင့်နှေးနိုင်တာ ရှိမယ်။ အဲဒီအပိုင်းတွေမှာ နေပြီးတော့ မတွင်ကျယ်သေးခင် စစ်တွေနဲ့ စစ်တကောင်းတော့ အရင်ဆုံး ကုန်သွယ်ကြည့်ပေါ့။ ကုန်သွယ်ကြည့်လို့ အဆင်ပြေတဲ့ အခါကျရင် နောက်ထပ် ဆိပ်ကမ်းတွေ တိုးသွားပေါ့။ အဲဒီလိုမျိုးဆိုရင်တော့ အဆင်ပြေလောက်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်  ကုန်တင်သင်္ဘောဖြင့် ကုန်သွယ်မှု

ထိုကုန်တင်သင်္ဘောများ ဆိုက်ကပ်ရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံမှ မော်လမြိုင်၊ ရန်ကုန်၊ ပုသိမ် နှင့် စစ်တွေ ဆိပ်ကမ်း မြို့များကို ရွေးချယ်ထားကြောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကတော့ စစ်တကောင်း အပါအဝင် ဆိပ်ကမ်း ၄ ခုကို ရွေးချယ်ထားကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ ကုန်တင်သင်္ဘောဖြင့် တိုက်ရိုက် ကုန်သွယ်မှု ပြုလုပ်မည်ဆိုပါက တိကျသည့် ပေါ်လစီ လိုအပ်ပြီး ငွေပေး ချေရာတွင် မည်ကဲ့သို့ ပေးချေကြမည်ဆိုသည်ကို သတ်မှတ်ရမည် ဖြစ်သည့်အတွက် အမြန်ဆုံး ကုန်သွယ်နိုင်ရန်မှာ မလွယ်ကူလှကြောင်း မောင်တောကုန်သည် ကိုသန်းနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကိုသန်းနိုင်က “အဓိကက ဘာကုန်တွေ ပို့ကျမလဲပေါ့။ တို့ဘက်က ထွက်ကုန်က ဘာရှိလဲ။ ဟိုဘက်က ဝယ်လက် က ဘာကြိုက်တယ်ပေါ့။ အဲဒါတွေကအစ အသေးစိတ် ညှိနှိုင်းတာတို့ ဆွေးနွေးတာတို့ရှိမှ။ ဒီတိုင်း စိတ်ကူးယဉ်ပြီး ကုန်သွယ်မယ် ကုန်သွယ်မယ် ပြောနေလို့ကတော့ ဒီကုန်သွယ်ရေးက တက်လာမှာ မဟုတ်ဘူး။ အဓိကက စိုက်ပျိုး ရေး ထွက်ကုန်တို့ ဘာတို့ကျတော့ shipping လိုင်းနဲ့ သွားရင်တော့ ပိုကောင်း လာမယ်။ ပိုသက်သာမယ်။ ဒီ အခု ရေချိုငါးပို့တဲ့ လုပ်ငန်းကတော့ တအားကြီး မထူးခြားလောက်ပါဘူး။ ကြက်သွန်တို့ ငရုတ်သီးတို့ ငါးခြောက်တို့ တိုက်ရိုက်သွားရင်တော့ cost ခ သက်သာသွားမှာပေါ့။ အဲဒီ အတွက်တော့ နည်းနည်း အကျိုး ရှိလာနိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၊မောင်တောမြို့နယ်အတွင်း အငူမော်နယ်ခြားစောင့်စခန်း

ထို့နောက် မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကုန်တင်သင်္ဘောဖြင့် တိုက်ရိုက် ကုန်သွယ်ရာတွင် ရေချိုငါးလုပ်ငန်းများကိုပါ လုပ်ဆောင်ပါက အချိန်ကြန့်ကြာနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောကုန်သည် ကိုသန်းနိုင်က “ရေချိုငါးလုပ်ငန်းကျတော့ တခြားနိုင်ငံကိုပို့သလို အေးခဲပြီး သွားတာ မဟုတ်တဲ့ အတွက် အဲဒီလိုသင်္ဘောနဲ့သွားရင် အချိန်ကြန့်ကြာတာတွေ၊ ကုန်တင်တဲ့အချိန်မှာ ကြာတာ တွေနဲ့ဆို တအားကြီးတော့ မထူးလောက်ဘူး ထင်ပါတယ်။ ရေချိုငါး လုပ်ငန်းကတော့ အခုပုံစံအတိုင်းပဲ ခြောက် ဘီး ကားတွေ၊ ဆယ်ဘီးကားတွေနဲ့ သွားပြီး နယ်စပ်တွေက ချတာပဲ ဖြစ်ဖို့ ပိုများပါတယ်”ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

နှစ်နိုင်ငံ တိုက်ရိုက် ကုန်သွယ်ရန်အတွက် MOU ရေးထိုးထားပြီးသား ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိတွင် နှစ်ဖက် ပြေးဆွဲ မည့် သင်္ဘောလိုင်းများနှင့် စတင်ပြေးဆွဲမည့် နေရာများကို အတိအကျ မသိရသေးကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန် သည်နှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ်မှ အတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်အောင်က ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့က နောက်တစ်ခုတောင် အကြံပြုထားပါတယ်။ ကုန်သွယ်တဲ့အခါမှာ schedule သင်္ဘောပေါ့။ တစ်လမှာ တစ်ကြိမ်သွားမလား၊ ဟိုဘက်တစ်စီး ဒီဘက်တစ်စီးပေါ့။ တစ်ပတ်မှာတစ်ကြိမ် သွားမလား။ နှစ်ပတ်မှာ တစ်ကြိမ်သွားမလား။ အဲဒီလိုမျိုးပေါ့လေ schedule သင်္ဘောလေး ပြေးဆွဲကြည့်ပေါ့။ ပြေးဆွဲကြည့်တဲ့ အခါကျရင် အဲဒီကတဆင့်မှ တွင်ကျယ်အောင် လုပ်သင့်တယ်လို့ ကျနော်တို့ အကြံပြုထားပါတယ်။ schedule သင်္ဘောရှိတယ် ဆိုတော့ ကျနော်တို့ ကုန်တင်ရမယ့်ရက်ကို သိထားတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကျနော်တို့ဘက်က ပြင်ဆင်ရတာ လွယ် တယ်။ အဲဒီလိုပဲ ဟိုဘက်က ကုန်သည်ကလည်း schedule သင်္ဘောက ဘယ်အချိန်ထွက်မယ်၊ ဘယ်နေ့ရောက် မယ်ဆိုတာ သိထားတဲ့အတွက်ကြောင့် ကုန်တင်ကုန်ချ လုပ်ဖို့ဟာရော ပစ္စည်းအရောင်းအဝယ် လုပ်ဖို့ဟာရော အဆင်ပြေသွားလိမ့်မယ်။ အဲဒီလိုမှ မဟုတ်ဘဲနဲ့ဆိုရင် ကြန့်ကြာမှုတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက လမ်းဆုံတစ်နေရာ

လက်ရှိတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၌ တပ်မတော်နှင့် ULA/AA တို့၏ တိုက်ပွဲ အခြေအနေကြောင့် အချို့ ကားလမ်းများကို ပိတ်ထားသဖြင့် ကုန်ပစ္စည်းများ လမ်း၌ အချိန်ကြန့်ကြာမှုရှိနေကြောင်း၊ ထိုသို့ အချိန်ကြန့်ကြာမှုများကြောင့် ကုန် ပစ္စည်း အရည်အသွေးကျဆင်းကာ တစ်ဖက်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိသည့်အခါတွင် ဈေးကောင်းမရကြောင်း သိရသည်။

ထိုနောက် ဈေးကောင်း မရရှိသည့်အပြင် တိုက်ပွဲ အခြေအနေကြောင့် မောင်တောနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးတွင် ကုန်သွယ်မှုသည် သုံးပုံ တစ်ပုံသာ ရှိသည့်အတွက် ကုန်သွယ်မှု ကျဆင်းနေကြောင်း သိရသည်။