CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈

ရွှေရောင်းဝယ်ခြင်းကို အရေးကြီးကုန်စည် ဝန်ဆောင်မှုအဖြစ် ကြေညာလိုက်ပြီး ရည်ညွှန်းဈေး သတ်မှတ်ရန် လုပ်ဆောင်နေခြင်းသည် တရားမဝင် အရောင်းအဝယ်ဈေးကွက်ကို ပို၍ ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

ရွှေရောင်းဝယ်ခြင်းကို အရေးကြီးကုန်စည်အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး အရောင်းအဝယ်ဈေးကွက်နှင့် ဈေးနှုန်းကို ကန့်သတ်ခြင်း၊ တားမြစ်ခြင်း၊ ကြီးကြပ်ခြင်း စသည်များကို ဆောင်ရွက်လာနိုင်ပြီး ရွှေကုန်သည်များ၊ လုပ်ငန်း ရှင်များကို ဖမ်းဆီး အရေးယူမှုများလည်း လုပ်ဆောင်လာနိုင်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ၎င်းမှာ သက်ရောက်မှု မရှိကြောင်း ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသုံးသပ်သူ ကိုနေခန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒီတစ်ခေါက် သတ်မှတ်တာက အရင်ဟာတွေထက် အရင်ကလည်း သတ်မှတ်တာပဲ။ ဒါပေမယ့် ဒီတစ်ခေါက်ကကျတော့ ကော်မတီတစ်ခု တိုးလာတာပေါ့။ ရွှေဈေး သတ်မှတ်ရေး ကော်မတီပေါ့။ YGEA တစ်ခု တည်း မဟုတ်ဘဲနဲ့ တခြားအဖွဲ့တစ်ခု ပေါ်လာတယ်ပေါ့။ အဲဒီမှာ နည်းနည်းတော့ ပိုကြပ်သွားဖို့ များတယ်။ နောက် တစ်ခုက ကျနော်တို့ အရင်ကဆိုရင် ဒီလို ရွှေဈေးသတ်မှတ်တာတို့၊ သူတို့ ရွှေကို အရေးကြီးကုန်စည်အဖြစ် သတ် မှတ်ပြီဆိုရင် ရွှေလုပ်ငန်းရှင်တွေကို နည်းနည်း ဖမ်းဆီး၊ စစ်ဆေး ဘာညာလေးရှိတာပေါ့။ အခုလည်း အဲဒီလိုတော့ ဆက်လုပ်မယ့်ပုံစံတော့ ရှိတယ်။ အခုလောလောဆယ်တော့ ကုန်သည်တွေရော၊ ဆိုင်သမားတွေရော အကုန် ငြိမ်နေကြပါတယ်။ ၂ ပတ်လောက်တော့ ငြိမ်နေအုံးမယ် ဒီအတိုင်းပဲ။ ဒါပေမယ့် အဲဒီလို လုပ်တာလည်း ခဏခဏ ရှိနေပြီ။ အဲဒီလောက်ကြီး သက်ရောက်မှု မရှိဘူး။ မှောင်ခိုဈေးကွက် ပိုကြီးသွားနိုင်တာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

အကယ်ဒမီ ရွှေတုံးကိုတွေ့ရစဉ်

ရွှေရည်ညွှန်းဈေး သတ်မှတ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဓာတ်သတ္တု(ရွှေ) ရည်ညွှန်းဈေး သတ်မှတ်ရေးကော်မတီက နေ့စဉ် အွန်လိုင်းအစည်းအဝေး ပြုလုပ်ပြီး အတည်ပြုသတ်မှတ် ထုတ်ပြန်ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အစိုးရအနေဖြင့် အခြေခံစားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်း ကျဆင်းစေရန် ရွှေနှင့်ဒေါ်လာ ဈေးနှုန်းကိုသာ ထိန်းချုပ် ကန့်သတ်မှုများ လုပ်ဆောင်နေသော်လည်း ကုန်ဈေးနှုန်း ကျဆင်းလာမှု မရှိကြောင်း၊ လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုအတွက်သာ ရေတိုအနေဖြင့်သာ သက်ရောက်မှုရှိနေသည်ဟု စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

ရွှေဆိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အဓိကက ရွှေကို ထိန်းချုပ်ရမှာ မဟုတ်ဘူး။ အဓိကက ကုန်စည်။ အစိုးရ လိုက်ထိန်းတယ်ဆိုတာ ငွေကြေးနဲ့ ရွှေကိုပဲ လိုက်ထိန်းတာပဲရှိတာ။ ကုန်စည်ဈေးနှုန်းအပေါ်မှာ ဘာသက်ရောက်မှုမှ မရှိဘူးလေ။ ရွှေထိန်း လို့ ထားပါတော့ ရွှေနဲ့ ဒေါ်လာကို ထိန်းလိုက်လို့ တခြားကုန်စည်အပေါ် သက်ရောက်တယ်ဆိုရင်တော့ ဒါက မဆိုး ဘူးပြောရမယ်။ ဒါပေမယ့် ရွှေနဲ့ ဒေါ်လာကိုပဲ ထိန်းသိမ်းပြီးတော့ တခြားကုန်စည်အပေါ်မှာ သက်ရောက်မှု မရှိ တော့ ဒါကြီးက အလကားကြီးပဲ။ အဓိက အခြေခံစားသောက်ကုန်အပေါ်မှာ သက်ရောက်မှုရှိမှ ဖြစ်မှာလေ။ အခြေခံ စားသောက်ကုန်အပေါ်မှာ သက်ရောက်မှု မရှိရင် အလကားပဲ။ အဲဒီတော့ ဒီရွှေဈေး၊ ဒေါ်လာဈေးတက်ရင် ပစ္စည်းဈေးတွေ လိုက်တက်ပြီး၊ ရွှေဈေး၊ ဒေါ်လာဈေးတွေ ကျသွားတာတောင်မှ ပစ္စည်းက ပြန်ကျတာမှ မဟုတ် တော့တာ။ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ခဏတာလေးပဲ ကောင်းကျိုးရှိကောင်းရှိနိုင်တာ၊ ရေရှည်အတွက်ကျ အဆင်မပြေ ဘူး” ဟု ပြောသည်။

ပြည်တွင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ပဋိပက္ခများနှင့် နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းများကြောင့် ရွှေနှင့်ဒေါ်လာ ဈေးကွက်ကို ထိန်းနိုင်သည့် အခြေအနေ မရှိကြောင်း၊ ဈေးကွက်ကို ထိန်းညှိရင်း ပြည်တွင်းတွင် ကုန်စည် ရှားပါးခြင်းနှင့် ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက် ရှိနေသည်။

ထို့အပြင် ရွှေဈေးနှုန်းသည်လည်း လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် အကယ်ဒမီ မီးလင်းရွှေ တစ်ကျပ်သားလျှင် ၆၅ သိန်း ဝန်းကျင်တွင် ရှိနေပြီး ငွေကျပ် သိန်း ၆၀ အောက်သို့ ကျရောက်နိုင်ခြေ အလွန်နည်းပါးကြောင်း ဈေးကွက်လေ့လာ သူများက ထောက်ပြကြသည်။