CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၈
လုပ်သားခေါ်ယူမှု ရပ်နားထားသည့် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ပွဲစား၊ အေးဂျင့်များမှ အလုပ်ခေါ်စာအတုဖြင့် တရားမဝင် လမ်းကြောင်းများမှတဆင့် လုပ်သားခေါ်ယူမှု ယခင်ကထက် ပိုမိုများပြားလာနေကြောင်း မလေးရှားရှိ တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အစည်းများမှ CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြည်ပသို့ထွက်ခွာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန် အကျပ်အတည်း ဖြစ်နေကြမှုကို အခွင့်ကောင်းယူ၍ အလုပ် ခေါ်စာအတုများဖြင့် ငွေကြေးလိမ်လည်နေသည့် ပွဲစား၊ အေးဂျင့်အုပ်စုတို့ ပိုမိုများပြားလာကြောင်း၊ မလေးရှား ဘက်မှ လက်ရှိအချိန်အထိ လုပ်သားခေါ်ယူရန် မရှိသေးကြောင်း ရခိုင်ဒုက္ခသည်များဗဟို CAR မှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ချုပ် ဦးညီညီလွင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဗမာပြည်ကလည်း ထွက်ချင်တဲ့ဟာတွေ များနေတဲ့အခါကြတော့ ပိုပြီးလုပ်လာကြတဲ့ လူတွေရှိတာပေါ့။ ခေါ်စာအတုဆိုတာ ဘယ်လိုမှ ထွက်လို့မရဘူးပေါ့။ တချို့ကြတော့ ခေါ်စာရှိတယ်။ အဲဒီကုမ္ပဏီနာမည် အသုံးချပြီး ခေါ်တယ် ဒီရောက်တော့ အလုပ်ကိုယ့်ဘာသာရှာပေါ့။ တကယ်တော့ စက်ရုံတွေကလည်း လုံးဝကို ခေါ်တဲ့ဟာ မရှိ သလောက်ပါပဲ။ ရှိတော့ရှိတယ် အလွန်တစ်ရာနည်းတယ်။ မလေးရှားရောက်လာတဲ့ အခါကြတော့ အလုပ်ရတဲ့လူ လည်း ရှိတယ်၊ အလုပ်မရတဲ့လူလည်းရှိတယ်။ တစ်ခုရှိတာက ပါမစ်တွေ ဘာတွေရှိရင်တော့ အလုပ်ရှာရပြုရ လွယ်တာပေါ့။ မလေးရှားမှာက အခုက ပါမစ်မရှိရင် အလုပ်တွေ မခန့်တာက များပြားလာတယ်။ အရင်တုန်းက ဘယ်လူပဲလာလာ UNHCR ကဒ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ community ကဒ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ပတ်စပို့ပဲဖြစ်ဖြစ် ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဘာမှမရှိ လည်း ခန့်ထားကြတာများတယ်။ အခုက ဒီ လ.ဝ.က အဖမ်းအဆီးတွေက အရမ်းများတယ်” ဟု ပြောသည်။
မလေးရှားရောက် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကိုတွေ့ရစဉ်
မလေးရှားအစိုးရမှ ဧပြီလကုန်မှစတင်ကာ နိုင်ငံခြားသားလုပ်သားများ နိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို ပိတ်လိုက် ခြင်းဖြစ်ပြီး အလုပ်ခေါ်စာချပေးသည့် လုပ်ငန်းစဥ်များကိုပါ ရပ်နားထားကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် လိုင်စင်ရ ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီ ၅၀၀ ကျော်ရှိပြီး ထိုအထဲတွင် ပွဲစား၊ အေးဂျင့်များလည်း ပါဝင်နေကြောင်း၊ အေဂျင်စီ အချို့အနေဖြင့်လည်း အလုပ်သမားများ၏ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ကို PJ မှ PV ပြောင်းပြီး တစ်လဗီဇာဖြင့် တိုက်ရိုက် ပို့ဆောင်ခြင်းအပြင် ထိုင်းဘက်အခြမ်းမှတဆင့် ပို့ဆောင်နေကြကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိတွင် ပြည်ပထွက်ခွာမှုများကို ပိုမိုတင်းကြပ် လာနေသည့်အတွက် ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီများ အနေ ဖြင့် အလုပ်အကိုင်မှာ ယခင်ကထက် ပိုမိုနည်းပါးနေကြကြောင်းလည်း လပ်ကီးပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီမှ မန်နေးဂျင်းဒါရိုက်တာ ဦးဝင်းမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မလေးရှားရောက် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “စေလွှတ်တာကလည်း လွှတ်တဲ့လူကလည်း လွှတ်တယ်။ ဘယ်လိုလွှတ်လဲတော့ မသိဘူး။ ဘန်ကောက် မှာတင် တစ်ဖြတ် မလေးရှားကို ဘယ်လိုသွင်းကြလဲတော့မသိဘူး။ ကိုယ်တွေက လိုင်စင်ရထားတဲ့ အေဂျင်စီ ဖြစ်တဲ့အတွက် ပွဲစားတွေလိုတော့ ပေါက်ပန်းဈေးလုပ်လို့ မရဘူးပေါ့။ စည်းနဲ့ကမ်းနဲ့ demand အစစ်အမှန်ရှိမှ ပို့လို့ရတာလေ။ ပို့နေကြတယ် သွားနေကြတယ်။ ဘယ်လိုဘယ်လိုတွေ လုပ်ပြီး သွားနေလဲတော့ မသိဘူး။ တရုတ်ကို ဖောက်ဖို့ကြိုးစားတယ် တရုတ်ကလည်း မူဝါဒတွေဘာတွေနဲ့ ရှုပ်ယှက်ခတ်နေတော့ မပေါက် ဖြစ်ကြ ဘူး။ တခြားနိုင်ငံလေးတွေ တို့တိတို့တိထွက်ကြတယ်။ အဓိကကတော့ တရားမဝင် ခိုးလမ်းက သွားတဲ့လူတွေပဲ များကြတာပေါ့။ အခုက PV နဲ့ သွားတဲ့လူတွေ များကုန်ပြီ။ PJ မှာကကြ အသက် အကန့်သတ်တွေရှိတဲ့အတွက် အခက်အခဲတွေ ဖြစ်ကုန်ကြတယ်။ demand တွေကလည်း အရင်တုန်းကလို မဟုတ်ဘဲ ရှားသွားပြီလေ” ဟု ပြောသည်။
အေဂျင်စီများဖြင့် ထွက်ခွာသွားကြသည့် လုပ်သားများကိုလည်း မိသားစုလွှဲပို့ငွေနှင့် အခွန်များ တရားဝင် လွှဲပို့ကြရန် အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနဘက်မှ တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလမှ ဒီဇင်ဘာလအထိ အေဂျင်စီများမှ စေလွှတ်ခဲ့သည့် အလုပ်သမား ကိုယ်ရေး အချက်အလက် များကို ပေးပို့ရန် ဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားထားပြီး ပေးပို့ရန် ပျက်ကွက်သည့် အေဂျင်စီ ၄၀၀ နီးပါးရှိကြောင်း လည်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ထိုသို့ ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များ တောင်းခံခြင်းသည် မိသားစု လွှဲပို့ငွေနှင့်ပတ်သက်၍ ဝန်ကြီးဌာနဘက်မှ သေချာကြပ်မတ် ကိုင်တွယ်ရန်အတွက် ဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရသည်။