CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၅
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများကြောင့် ရခိုင်တောင်သူများသည် လက်ရှိတွင် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင် နေရခြင်းနှင့် ဓာတ်မြေဩဇာ၊ စက်သုံးဆီ အခက်အခဲများကြောင့် ယခုနှစ် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးမှုနှုန်းသည် လျော့ကျမည်ဟု တောင်သူများထံမှ သိရသည်။
ယခင်က ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း မိုးစပါးစိုက်ဧက ၁၁ သိန်းကျော်ရှိသော်လည်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် တဖြည်း ဖြည်း လျော့ကျလာခဲ့ရာ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် စိုက်ဧက ၈ သိန်းကျော်ရှိခဲ့သည်။
ထို့နောက် ယခုနှစ်တွင် မိုးစပါးစိုက်ဧက အနေဖြင့် ၆ သိန်းခန့်သာ ရှိတော့မည်ဟု တောင်သူလယ်သမားများနှင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းရှင်များက ခန့်မှန်းနေကြသည်။
လက်ရှိတွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှု မရှိသည့် မြောက်ဦးနှင့် ကျောက်တော်မြို့နယ်တွင်သာ စပါးအများဆုံး စိုက်ပျိုးနိုင် မည်ဖြစ်ပြီး စစ်တွေ၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်နှင့် မောင်တောမြို့နယ်များရှိ တောင်သူများအနေ ဖြင့် တိုက်ပွဲကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာနေကြရခြင်း၊ လယ်ယာမြေများတွင် လက်နက်ကြီးကျည် ကျရောက်ထားခြင်းနှင့် မိုင်းအန္တရာယ်များကြောင့် စပါးစိုက်ပျိုးမှု လုပ်ဆောင်နိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း မြောက်ဦးမြို့နယ် ဓညဝတီ တောင်သူလယ်သမားအသင်းချုပ်မှ အတွင်းရေးမှူး ဦးမောင်သိန်းလှက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
AA တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “လက်ရှိ မြေပြင် အနေအထားအရ ရခိုင်တစ်ပြည်နယ်လုံးရဲ့ စိုက်ဧကက ၁၁ သိန်းရှိပါတယ် မြို့နယ်စာရင်း အရ။ ဒါပေမယ့် ကျန်ခဲ့တဲ့နှစ်ကတော့ ၁၁ သိန်းကျော်မှာ ၈ သိန်းကျော်လောက် စိုက်နိုင်ခဲ့တယ်။ အခု ဒီနှစ် လာမယ့် မိုးရာသီမှာကျတော့ အလွန်ဆုံး စိုက်နိုင်ရင် ၆ သိန်းပါပဲ။ အများဆုံး စိုက်ပျိုးနိုင်တာကတော့ မြောက်ဦး တို့၊ ကျောက်တော်တို့ကတော့ အခု ဘာမှ တိုက်ပွဲလည်း မရှိတဲ့အခါကျတော့ အများဆုံး ဒီထဲမှာ စိုက်ဧကလည်း များတယ်လေ။ ပုဏ္ဏားကျွန်းတို့ဆိုလည်း မစိုက်နိုင်ဘူး။ ရသေ့တောင်တို့၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တောတို့ဆို ပိုဆိုး။ ပုဏ္ဏားကျွန်းက တစ်မြို့လုံး၊ တစ်ပြည်လုံးကိုက ရွာပေါင်း ၃၀၊ ၄၀၊ ၅၀ လောက်က ကိုယ့်ရွာမှာ မရှိဘူး။ လယ်စိုက် ဖို့ကို မစဉ်းစားနိုင်သေးဘူး။ စစ်တွေမြို့နယ် ဘာမှလုပ်လို့ မရဘူး။ ပေါက်တောမှာဆို လက်နက်ကြီးတွေ ကျထား တယ်။ မိုင်းအန္တရာယ် အများကြီး။ ဘယ်သူမှ မရှင်းလင်းကြပါဘူး။ ပြောမယ်ဆိုရင် သူတို့က ကျန်ခဲ့တဲ့နှစ်က မိုးစပါးတွေလည်း မရိတ်သိမ်းနိုင်သေးဘူး။ ဒီအတိုင်းပဲ ဖျက်စီးခံလိုက်ရတာများတယ်” ဟု ပြောသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၏ စပါးအများဆုံး စိုက်ပျိုးရာ ဒေသဖြစ်သည့် မြောက်ဦးနှင့် ကျောက်တော်မြို့နယ်တွင် ယခုနှစ်၌ ဧက ၁ သိန်းစီ စိုက်ပျိုးမှုရှိနိုင်ပြီး မင်းပြား၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်တို့တွင်တော့ စိုက်ဧက အနည်းငယ် သာ ရှိမည်ဟု သိရသည်။
လက်ရှိတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းသို့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှု လမ်းကြောင်းများ ပိတ်ထားသည့်အတွက် စပါးစိုက်ပျိုး ရန် လိုအပ်သည့် စက်သုံးဆီနှင့် ဓာတ်မြေဩဇာ စသည့် သွင်းအားစုများလည်း ဈေးနှုန်း အဆမတန် မြင့်တက် လျက်ရှိနေပြီး ဝယ်ယူရခက်ခဲသည့် အခြေအနေဖြစ်နေသည်။
ထို့နောက် တချို့သော တောင်သူများသည် ပြန်လည်စိုက်ပျိုးရန် အရင်းအနှီးနှင့် မျိုးစပါးများလည်း မရှိကြောင်း ရခိုင်တောင်သူ ဦးကျော်လှက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
တောင်သူများကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “ရခိုင်ဒေသမှာ ဘယ်လိုဖြစ်နေလဲဆိုတော့ အမြဲတမ်းလုပ်နေတဲ့ တောင်သူတွေက ဒီအချိန်မှာ ကျန်ခဲ့တဲ့ နှစ်က ရိတ်သိမ်းထားတဲ့ စပါးတွေက အခု လက်ထဲမှာ ရှိနေတယ်၊ ရောင်းလို့မရဘူး။ ဈေးမရှိဘူး။ အခုလုပ်ရမယ့် လယ်ရဲ့ ကိစ္စမှာက ရေနံဆီ ခက်တဲ့ကိစ္စ၊ မြေဩဇာ မရှိတဲ့ကိစ္စတွေကြောင့် အခုထိ လယ်သမားတစ်ယောက်မှ လယ်ကို ဘယ်လိုလုပ်မယ်ဆိုတာ အခုထိ ဆုံးဖြတ်ချက် မချနိုင်သေးဘူး။ နေရာဒေသအလိုက် တချို့ဆိုရင် မြေဆီ ဈေးတွေ ပြန်ကျရင်တောင်မှ ကိုယ့်လယ်ကို သွားမစိုက်နိုင်တဲ့ နေရာဒေသတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဥပမာ ပေါက်တောနယ်တို့ဆိုရင် လယ်ကို မလုပ်နိုင်တော့ဘူး။ တိုက်ပွဲရှိနေတဲ့ စစ်တွေမြို့နယ်ဆိုရင်၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တောနယ်က လူတွေဆိုလို့ရှိရင် အဲဒီနေရာမှာ သွင်းအားစုတွေ ရှိရင်တောင်မှ အခြေအနေမပေးလို့ တချို့နေရာတွေမှာ လုပ်နိုင်တဲ့အနေအထား မတွေ့ရဘူး။ မျိုးစပါးတွေကလည်း လယ်သမားတွေမှာ တချို့လယ် သမားတွေက မျိုးစပါးကို မပြောပါနဲ့ မရိတ်ရတဲ့ လယ်သမားတွေ ရှိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အချိန်အခါ လွန်ပြီးမှ ရတော့ မျိုးစပါးတွေလည်း ရှားပါးနေပြီ လူတိုင်းမှာ မရှိပါဘူး။ မရှိတဲ့သူက များတယ်” ဟု ပြောသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် ဓာတ်ဆီ ၁ ပေပါလျှင် ငွေကျပ် ၅ သိန်းခန့်သာရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် ငွေကျပ် ၁၈ သိန်းကျော်နှင့် ဓာတ်မြေဩဇာ ၁ အိတ်လျှင် ၁ သိန်းကျပ်မှ လက်ရှိတွင် ၂ သိန်းကျပ် ဖြစ်နေပြီး ဝယ်ယူ၍ပင် မရကြောင်း သိရသည်။
ထိုသို့ သွင်းအားစုဈေးနှုန်းများ အဆမတန် မြင့်တက်နေခြင်းကြောင့် စပါးစိုက်ပျိုးမှု ကုန်ကျစရိတ်လည်း မြင့်တက် လာမည်ဖြစ်ပြီး ယခင်က ၁ ဧကလျှင် ငွေကျပ် ၅ သိန်းခန့်သာ ကုန်ကျသော်လည်း ယခုနှစ်တွင် ငွေကျပ် ၁၀ သိန်း ခန့် ကုန်ကျသွားနိုင်သည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။