CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဖြစ်ပေါ်နေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် တောင်တန်းဒေသများတွင် ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု ပိုမိုများပြားလာနေကြောင်း နိုင်ငံတကာစစ်တမ်းများနှင့် မူးယစ်ဆေးများ ဖမ်းဆီးရမိမှုများကနေ သိရသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ် အရှေ့တောင်အာရှ ဘိန်းစစ်တမ်းတွင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဘိန်းနှင့် ဘိန်းဖြူ အများဆုံး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့်နိုင်ငံ ဖြစ်လာနေသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂမူးယစ်ဆေးဝါးနှင့်ပြစ်မှုဆိုင်ရာရုံး( UNODC)က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်က စတင်ခဲ့သော နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ မဖြစ်ခင်တွင် နိုင်ငံတော်မှ ဘဏ္ဍာငွေ အမြောက်အများ အသုံးပြုပြီး ဘိန်းအစားထိုးသီးနှံ စီမံကိန်းနှင့် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု လျော့ကျခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း ဘိန်းစိုက်ပျိုးသူ ပိုမိုများပြားလာသည်။

ယခင်က ဘိန်းအစားထိုးသီးနှံအဖြစ် ဝဥ၊ ထောပတ် စသည့် သီးနှံများကို စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသော်လည်း လက်ရှိတွင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများကြောင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲနှင့် ဈေးကွက် မရှိခြင်းကြောင့် ဘိန်းများ ကို ပြန်လည်စိုက်ပျိုးလာကြသည်ဟု ပအိုဝ်းလူငယ် နောင့်ခမ်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဘိန်းခြစ်နေစဉ်

၎င်းက “စိုက်ပျိုးမှု မြင့်လားဆိုတော့ ရှိနေတယ်။ အဓိကကတော့ မဲနယ်တောင် တကြောရယ်၊ ဆီဆိုင်ရဲ့ အရှေ့ဘက်ပေါ့နော်၊ လွယ်မော်တောင် တကြောရယ်၊ အဲဒါပဲ အများဆုံး စိုက်တာ တွေ့ရတယ်။ မဲနယ်တောင် တကြောရယ်၊ လွယ်မော်တောင် တကြောရယ်ကျတော့ အဓိက သူတို့ရဲ့ စိုက်ပျိုးဧရိယာက တောင်စောင်းတွေ များတော့ တခြား အစားထိုးသီးနှံ စိုက်ဖို့ကတော့ တော်တော်တော့ မလွယ်ဘူးပေါ့နော်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ တချို့ က စိုက်လို့ရရင်တောင် ကုန်ဈေးနှုန်း မရှိတာကတစ်ဖက်၊ ပြီးတော့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစရိတ်က အရမ်းမြင့်တာ က တစ်ဖက်ပေါ့နော်။ အဲဒါကြောင့် အများဆုံးတော့ မစိုက်ဖြစ်ကြဘူး။ အရင်တုန်းကတော့ အစားထိုးသီးနှံ ဝဥတို့၊ ထောပတ်တို့ပေါ့နော်၊ ဒါပေမယ့်လည်း သယ်ယူစရိတ်က အရမ်းမြင့်တာရယ်၊ ပြီးတော့ ဝဥဈေးကွက် မငြိမ်တာ ရယ်၊ အဲဒါကြောင့် သူတို့က စိုက်ရလွယ်ပြီးတော့ သယ်ယူရ ပေါ့ပါးတဲ့ ဘိန်းကို ပြန်ပြီးတော့ ရွေးချယ်ဖြစ်တာများ တယ်။ အဲဒီဘက် တကြောကလည်း စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်တဲ့ဒေသလေ။ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ပတ်နှစ်ပတ် အတွင်းမှာပေါ့။ အခု တော့ ငြိမ်ပေမယ့်လည်း အရင် တစ်ပတ်နှစ်ပတ်မှာ အဲဒီဒေသမှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်ခဲ့တယ်” ဟု ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ စတင်၍ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုသည် တဖြေးဖြေး လျော့ကျလာခဲ့ရာ ၂၀၁၉ ခုနှစ် တွင် ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျော့ကျခဲ့ကြောင်း ကုလစစ်တမ်းများအရ သိရသည်။

သို့သော် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှ စတင်၍ စိုက်ပျိုးမှုနှုန်းများ ပြန်လည်မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

ဘိန်းစိုက်ပျိုးသည့် အဓိကနေရာဖြစ်သည့် ရှမ်းပြည်နယ်တွင် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာနေသည် ဟု UNODC ဖော်ပြထားသည်။

ထို့အပြင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထက် ဧက ၁၀၀,၀၀၀ ကျော်၊ ကချင်ပြည်နယ်၌ ဧက ၁၀,၀၀၀ ကျော်၊ ချင်းပြည်နယ်မှာ ဧက ၂၀၀၀ နီးပါး၊ ကယားပြည်နယ်တွင် ဧက ၁၀၀၀ ကျော်နှင့် စစ်ကိုင်း တိုင်းဒေသကြီး၌ ဧက ၆၀၀ ကျော် တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးခဲ့ကြောင်း UNODC ၏ အစီရင်ခံစာအရ သိရသည်။

ဘိန်းစိုက်ခင်းကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံသားများသည် ဝင်ငွေ အခက်အခဲများကြောင့် ဘိန်းကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးကြခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပအိုဝ်း အမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်(PNO)ပါတီမှ စောခွန်ကျော်ဝင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လက်ရှိ ဒီအချိန်က စိုက်ပျိုးရေးရာသီတော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ လာမယ့်ရာသီ မိုးရာသီ ပြန်ကျတာဆို တော့ ကျနော်တို့ မပြောနိုင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့က ဘိန်းမစိုက်ဖို့အတွက် ပညာပေးတယ်။ ဘိန်းနဲ့ပတ်သက် ပြီးတော့ ဆိုးကျိုးတွေ ကျနော်တို့ လူတွေကို ပညာပေးတယ်ပေါ့။ ဒါပေမယ့် တကယ့်မြေပြင်မှာနဲ့က လက်တွေ့ အချိန်ယူလို့မရတဲ့ကိစ္စတွေ အများကြီးရှိတယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီလိုမျိုးရှိတော့ ပညာပေးတဲ့အဆင့်ပဲ လုပ်တယ်။ ကျန်တဲ့အပိုင်းတော့ စိုက်တာပျိုးတာကျတော့ လူထုတွေအတွက်ကို သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းမျိုးစုံ ရှိတဲ့အခါကျ တော့ မစိုက်နဲ့ မပျိုးနဲ့ ပြောလို့မရဘူးပေါ့နော်။ ကျနော်တို့ လက်လှမ်းမီတဲ့ ဧရိယာတော့ ဘိန်းအစားထိုးတော့ လုပ်တယ်၊ နိုင်ငံခြားအဖွဲ့အစည်းတို့လို၊ လူမှုရေးအဖွဲ့အစည်းတို့လို မြောက်များစွာပေါ့၊ အစိုးရနဲ့ရောပေါ့ အကုန်လုံး လက်ရှိလည်း ဘိန်းအစားထိုး လုပ်ငန်းတွေ အများကြီး လုပ်တယ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် စိုက်ဖို့ပျိုးဖို့ကိစ္စကျတော့ လူထုကတော့ သူတို့ဝင်ငွေ အရမ်းခက်ခဲတဲ့အခါ ဝင်ငွေရတဲ့နည်းလမ်းကို သူတို့ လုပ်တာတော့ ရှိမှာပေါ့နော်။ လောလောဆယ်တော့ ဒီဟာက ကောင်း၏ဆိုး၏သည် သူတို့တွေအားလုံးကို ပြောပြတယ်။ ဒါပေမယ့် ရွေးချယ် ပိုင်ခွင့်သည် အဓိက ပြည်သူလူထုပဲပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

ဘိန်း ၁ ပိဿာလျှင် အနိမ့်ဆုံး ၈ သိန်းကျပ်အထိ ပေါက်ဈေးရှိနေပြီး ဘိန်းခင်း ၁ ဧကလျှင် ၄ ပိဿာမှ ၆ ပိဿာ အထိ ထွက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပွားမှုကြောင့် လက်ရှိကြုံတွေ့နေရသည့် နိုင်ငံရေး အခြေအနေ၊ တိုင်းပြည် စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုနှင့်အတူ ကုန်ဈေးနှုန်း ကြီးမြင့်သည့်ဒဏ်များက ဒေသခံ တောင်သူများကို ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် တွန်းအားပေးနေသည့် အချက်ဖြစ်နေသည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံး သပ်သူများက မှတ်ချက်ပြုကြသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု အများဆုံးဟု သတ်မှတ်ခဲ့သော ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန် နစ္စတန်နိုင်ငံများထက် ကျော်လွန်နေကြောင်း ကုလစစ်တမ်းများအရ သိရသည်။