CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅
မလေးရှားနိုင်ငံရှိ မြန်မာအပါအဝင် နိုင်ငံခြားသား အထောက်အထားမဲ့များ၊ Overstay သမားများ မည်သူမဆို အရေးယူခြင်းမခံရဘဲ နေရပ်ပြန်ခွင့်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးက ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားသွားခဲ့သည်။
ယခုအစီအစဉ်သည် နေရပ်ပြန်ပို့ရေး လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဝန်ကြီးအဖွဲ့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် မတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် စတင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးက ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
သက်ဆိုင်ရာနေရပ်နိုင်ငံသို့ ပြန်လိုသော တရားမဝင်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအနေဖြင့် တရားစွဲဆိုမှု လုပ်ငန်းစဉ်မှ ကင်းလွတ်ခွင့်ရရှိမည်ဖြစ်သော်လည်း ဒဏ်ကြေးပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား များအရေးကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“အခုလိုမျိုး မည်သူမဆို ပြန်လို့ရတာမျိုးကတော့ ရပ်နားထားတာကြာပြီ။ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်နှစ်ကျော်လောက်ရှိပြီ။ အခုက သူတို့လုပ်ထားတာက မြန်မာသံရုံးကနေ CI မြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်ကြောင်း ထောက်ခံစာယူပြီးတော့ လ.ဝ.က ရုံးကို သွားရောက်၊ လ.ဝ.က ရုံးမှာ ဒဏ်ကြေးဆောင်ပြီးတော့ မြန်မာပြည်ပြန်ဖို့အတွက် သူတို့ဖွင့် ထားပေးတာ၊ ဒီမှာနေထိုင်ဖို့နဲ့ ဘာမှမဆိုင်ပါဘူး။ မည်သူမဆို ပြန်လို့ရပါတယ်။ ဒီမှာ တရားမဝင်နေထိုင်နေတဲ့ ဘယ်သူမဆို ပြန်လို့ရပါတယ်။ ပြန်ခွင့်ပေးတဲ့အနေအထားမျိုးမှာ မည်သူမဆို ဒဏ်ကြေးဆောင်ပြီး ပြန်လို့ ရပါတယ်။ ဒါမည်သူမဆို ပြန်လို့ရတယ်ဆိုတော့ အဲဒီလောက်ကြီး အစစ်အဆေး အမေးအမြန်းမလိုတော့ဘူး။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လိုနည်း ဘယ်လိုပုံလဲဆိုတာကတော့ သူတို့အတိအကျပြောထားတာမရှိသေးဘူး။ ရက်ချိန်း ယူရမှာလား ဘယ်လိုဘာညာဆိုပြီးတော့ အတိအကျတော့ ကြေညာထားတာမရှိဘူး ပြန်ဖွင့်မယ်လို့ပဲ သူတို့ ပြောထားတာ ရှိပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ဒဏ်ကြေးငွေပေးဆောင်ရာတွင် မလေးရှားနိုင်ငံထဲသို့ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်မရှိဘဲ တရားမဝင်ခိုးဝင်မှုအတွက် ရင်းဂစ်ငွေ ၅၀၀၊ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်သက်တမ်း ကျော်လွန်ကာ Overstay ဖြင့် နေထိုင်ခြင်းအတွက် ရင်းဂစ်ငွေ ၅၀၀ နှင့် စည်းကမ်းများအား ဖောက်ဖျက်သည့်အတွက် ရင်းဂစ်ငွေ ၃၀၀ သတ်မှတ်ထားကြောင်း သိရသည်။
မလေးရှား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး မီဒီယာများကို ဖြေကြားနေစဉ်
မလေးရှားအစိုးရအဖွဲ့များအနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ဆောင်ရွက်လာခြင်းသည် ၎င်းတို့နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေသည့် တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့ နိုင်ငံခြားသား အများအပြား သောင်တင်နေမှုအား လျှော့ချရန် လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်းလည်း မလေးရှားနိုင်ငံရှိ မြန်မာများက သုံးသပ်ကြသည်။
သို့သော် လက်ရှိမလေးရှားနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေသည့် တရားမဝင် မြန်မာနိုင်ငံသားများထဲတွင် CI ဖြင့် နေရပ်ပြန် ရရေးကို စောင့်မျှော်နေကြသူအများအပြားရှိသကဲ့သို့ မလေးရှားတွင် ပါမစ်များ ထပ်မံထုတ်ပေးမည်ကို စောင့်ဆိုင်း နေချင်သူများလည်း ရှိကြောင်း ရခိုင်ဒုက္ခသည်များဗဟို(Center for Arakan Refugees) မှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးညီညီလွင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“သူကနှစ်မျိုး ရှိတယ်။ အဖမ်းအဆီးအရမ်းများတယ်။ ဘယ်လိုမှ မနေနိုင်တော့တဲ့ အနေအထားမျိုးမှာ CI နဲ့ ပြန်ချင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လိုပဲ ပါမစ်တွေလျှောက်လို့ရလို့ နေလို့ရမယ်ဆိုရင် နေချင်တယ်။ ပြဿနာက ဘာလဲဆိုရင် သံရုံးကနေ ပတ်စပို့ထုတ်ပေးတာ အရမ်းကြာတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် တစ်နှစ်လုံးကုန်သွားတယ်။ မြန်မာအနည်းဆုံးပဲ ပါမစ်လျှောက်လို့ရတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဒီပတ်စပို့လျှောက်တာ ၆လ၊ တစ်နှစ်ကြာ တယ်။ သူများသံရုံးတွေမှာ ၂၄ နာရီ၊ ၃၆ နာရီ၊ ၄၈ နာရီ ကြာရုံနဲ့ ပတ်စပို့အသစ်လျှောက်လို့ရတဲ့ အချိန်မှာ မြန်မာ သံရုံးက ၆လ၊ တစ်နှစ်ကြာမှ ပတ်စပို့ရတော့ ဒီအခွင့်အရေးကို လက်လွတ်ကြတာပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ဖမ်းဆီးခံရသည့် အထောက်အထားမဲ့များ
လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၌ မတည်ငြိမ်သည့်အပြင် ကျပ်ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းမှုများကြောင့် မလေးရှားတွင် ကြုံရာကျပန်း ရရှိသည့် အလုပ်များအား လုပ်ကိုင်ကာ ဝင်ငွေရှာခြင်းမှာ ပို၍ အဆင်ပြေသည့်အတွက် နေရပ် မပြန်ချင်ကြသူများ လည်း ရှိကြောင်း သိရသည်။
မလေးရှားနိုင်ငံတွင် ပုံမှန်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအရ အထောက်အထားမဲ့များ၊ Overstay သမားများသည် ပြစ်ဒဏ်ကျခံပြီးမှသာ နေရပ်ပြန်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရခြင်းဖြစ်သော်လည်း ယခု အစီအစဉ်တွင် အရေးယူခြင်းမခံရဘဲ နေရပ်ပြန်ခွင့်ရမည်မှာ ပို၍ကောင်းမွန်ကြောင်း မလေးရှားနိုင်ငံရှိ မြန်မာများက သုံးသပ်သည်။
ထို့ကြောင့် မလေးရှားနိုင်ငံတွင် လက်ရှိအဖမ်းအဆီးများမှာ နေ့စဉ်ရက်ဆက် အင်အားအလုံးအရင်းဖြင့် ဖမ်းဆီး စစ်ဆေးနေမှုများလည်းရှိသဖြင့် ဆက်လက်နေထိုင်ရန် အဆင်မပြေသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ နေရပ်ပြန်လိုပါက မတ်လ ၁ရက်နေ့တွင် စတင်မည့် CI အစီအစဉ်ဖြင့် နေရပ်ပြန်သင့်ကြောင်းလည်း အကြံပြုကြသည်။