CNI Article News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၄

ယူကရိန်းပြည်တွင်းမှာ စပါးဘယ်လောက်သောင်တင်နေလဲ
******************************************
ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရန် ရည်ရွယ်ထားသော စပါးတန်ချိန် သန်း ၂၀ ခန့်သည် ယူကရိန်းပြည်တွင်းမှာပင် သောင်တင်နေဆဲ ဖြစ်သည်။

ယခုနှစ် ရိတ်သိမ်းပြီးလျှင် သောင်တင်နေမည့် စပါးတန်ချိန် ၇၅ သန်းအထိ တိုးလာနိုင်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်မက်ဖြစ်ပွားနေ၍ ယခုနှစ် စပါးရိတ်သိမ်းမှု နည်းပါးမည့် သဘောလည်းဖြစ်သည်။ ယူကရိန်းမှ ပုံမှန်ထွက်ရှိနေကျ စပါး တန်ချိန် ၈၆ သန်း၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ရိတ်သိမ်းနိုင်မည် မဟုတ်ဟု Chatham House ပညာရှင်အဖွဲ့မှ စားနပ်ရိက္ခာရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူ လော်ရာဝေါလက်စလေး (Laura Wellesley) က ပြောသည်။

ယူကရိန်းထံမှ စပါးမရလျှင် အခြားနိုင်ငံများအပေါ် ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုရှိလဲ
**************************************************************************
ယူကရိန်းသည် ကမ္ဘာ့စတုတ္ထ ဆန်တင်ပို့မှု အများဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ယူကရိန်းသည် ကမ္ဘာ့နေကြာဆီ ပမာဏ ၏ ၄၂ ရာခိုင်နှုန်း၊ ပြောင်း ၁၆ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ဂျုံ ၉ ရာခိုင်နှုန်းတို့ကို ထုတ်လုပ်ပေးနေခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး စားနပ်ရိက္ခာ တင်ပို့နေကျဖြစ်သည့် ရုရှားနိုင်ငံထံမှလည်း ဂျုံတင်ပို့မှု ကျဆင်းခဲ့သည်။

အနောက်နိုင်ငံများ၏ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများသည် ရုရှားစိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍကို ပစ်မှတ်ထားခြင်း မဟုတ်သော်လည်း အာမခံ နှုန်းထားများ တိုးလာသဖြင့် ငွေပေးချေမှု ပြဿနာများကြောင့် ပို့ကုန်များကို အဟန့်အတား ဖြစ်စေကြောင်း ကရင်မလင် သမ္မတ နန်းတော်က အပြစ်တင်ထားသည်။

စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်များ တင်ဆောင်လာသော ရုရှားသင်္ဘောများကို ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) နိုင်ငံအသီးသီး၏ ဆိပ်ကမ်းများမှ တားမြစ်ထားခြင်း မရှိပါ။ ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားတို့က အာဖရိက ဂျုံဈေးကွက်၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို ပုံမှန်အားဖြင့် ဖြည့် ဆည်း ပေးသည်ဟု အာဖရိက ဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်က ပြောသည်။

ယူကရိန်းကနေ စပါးတင်ပို့ရေး ရုရှားနဲ့ယူကရိန်းသဘောတူလက်မှတ်ထိုး

သို့သော် ယခုစစ်ပွဲကြောင့် အာဖရိကမှာ စားနပ်ရိက္ခာ တန်ချိန် သန်း ၃၀ ပြတ်လပ်သွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထို့ကြောင့် အာဖရိက တိုက်တခွင်ရှိ စားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းများ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တဟုန်ထိုး တက်ခဲ့သည်။ နိုင်ဂျီးရီးယားတွင် ခေါက်ဆွဲနှင့် ပေါင်မုန့်တို့ စျေးနှုန်းမှာ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တက်သွားခဲ့သည်။

အလားတူ ယီမင်နိုင်ငံသည်လည်း ယူကရိန်းထံမှ တစ်နှစ်လျှင် ဂျုံတန်ချိန် တစ်သန်းကျော် တင်သွင်းနေကျ ဖြစ်သည်။ ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ မေလအတွင်း ကုန်စည်ရရှိမှု ကျဆင်းသွားသဖြင့် ၎င်းနိုင်ငံတွင် ဂျုံမှုန့်ဈေးမှာ ၄၂ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ပေါင်မုန့်ဈေး ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း တက်ခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ (UN) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် ယူကရိန်းဂျုံ တင်သွင်းမှုကိုသာ အားကိုးနေရသဖြင့် မုန့်ဈေးကွက် နှစ်ဆတက်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံတကာ ဂျုံဈေးကွက်ကတော့ လတ်တလော ယူကရိန်း-ရုရှား သင်္ဘောလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက် ရရှိသည့် သတင်းကြောင့် ပြန်လည် ကျဆင်းလာခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ယူကရိန်း၏ စပါး အမြောက်အမြားကို အချိန်မီ မတင်ပို့ပါက အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် အာဖရိကရှိ နိုင်ငံအများအပြား စားသောက်ကုန် ပြတ်တောက် တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း လော်ရာဝေါ လက်စလေးက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါက အဲဒီနိုင်ငံတွေအတွင်းမှာ မုန့်ဈေးကို ပိုတက်စေပြီး လူမှုရေး မငြိမ်သက်မှုတွေ အကြီးအကျယ် ဖြစ်စေတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု ရုပ်သိမ်းဖို့ အစီအစဉ်က ဘာလဲ
************************************************
ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့သည် ပင်လယ်နက်ဒေသတွင် ရေကြောင်းစင်္ကြန် ဖွင့်လှစ်ရန်အတွက် ကုလသမဂ္ဂ (UN)၊ တူရကီတို့ ပါဝင် ပတ်သက်လျက် “သဘောတူစာချုပ်” လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသည်။ ၎င်းအစိုးရများမှ တာဝန်ရှိသူများက အဆိုပါ အစီအစဉ်အရ ယူကရိန်း စပါးသင်္ဘောများကို ဆိပ်ကမ်းတဝိုက် မိုင်းရှင်းလင်းစေပြီး ခုတ်မောင်းစေမည် ဖြစ်သည်။

သင်္ဘောများ တင်ပို့မှု လည်ပတ်လှုပ်ရှားနေချိန်၌ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ရုရှားက သဘောတူရသည်။ လက်နက်မှောင်ခို ကူးမည်ကို ရုရှား မစိုးရိမ်စေဖို့ တူရကီသင်္ဘောများကို စစ်ဆေးခွင့်ပြုသည်။ ရုရှားနိုင်ငံကိုလည်း ပင်လယ်နက်မှ တစ်ဆင့် စပါးနှင့် ဓာတ်မြေသြဇာ တင်ပို့မှုကို ခွင့်ပြုပေးရသည်။

သင်္ဘောဖြင့် စပါးတင်ပို့မည်

ပင်လယ်ရေကြောင်းစင်္ကြန်ကို အသုံးပြုခုတ်မောင်းမည့် ကုန်တင်သင်္ဘောများကို ဘယ်သူ အာမခံပေးမှာလဲ
**************************************************************************************************
ရုရှားက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ပြီးနောက် ပင်လယ်နက်ထဲ ဝင်လာမိသည့် သင်္ဘောများတွက် အာမခံကြေးတွေ တိုးလာခဲ့ သည်။ အချို့သော အာမခံလုပ်ငန်းဆိုလျှင် ခရီးစဉ်တစ်ခုအတွက် သင်္ဘောတစ်စင်းလုံး တန်ဖိုး၏ ၅ ရာခိုင်နှုန်း (သို့မဟုတ်) ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကောက်ခံသည်။

သို့သော်လည်း ယခု ကုန်စည်တင်ပို့ရေး သဘောတူညီချက်ရသဖြင့် ကုန်ကျစရိတ် သက်သာသွားပြီဟု အာမခံ လုပ်ငန်း အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုဖြစ်သည့် လွိုက်ဈေးကွက်အသင်းမှ နေးလ်ရောဘတ်က ပြောသည်။

"ယူကရိန်းဆိပ်ကမ်းတွေကနေ စပါးတွေ ပြန်သယ်နိုင်ပြီး ကုန်သွယ်ရေး ပြန်လည် အသက်သွင်းနိုင်မယ်လို့ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်" ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

လုံခြုံစိတ်ချရသော ပင်လယ်စင်္ကြန်မရှိဘဲ စပါးကို တင်ပို့ခဲ့မှု ရှိသလား
***************************************************************
စစ်မဖြစ်မီက ယူကရိန်းသည် ၎င်း၏ စားနပ်ရိက္ခာ တင်ပို့မှု ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို ပင်လယ်ရေကြောင်းဖြင့် ပေးပို့နေခဲ့သည်။ စစ်ဖြစ်ပြီးနောက် ဆိပ်ကမ်းများကို ပိတ်ဆို့ထားသဖြင့် ကုန်တင်ယာဉ်များနှင့် ရထားများသုံး၍ ကုန်းလမ်းဖြင့် တတ်နိုင်သမျှ တင်ပို့နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

စပါးတင်ပို့မည့် ပင်လယ်လမ်းကြောင်း(BBC)

EU သည် ဘောလ်တစ်ပင်လယ်ရှိ ဆိပ်ကမ်းများနှင့် ရိုမေးနီးယားနိုင်ငံ၊ ကွန်စတန်နာ ဆိပ်ကမ်းတို့မှတစ်ဆင့် ယူကရိန်းစပါး များကို အဆင်ပြေ ချောမွေ့စွာ တင်ပို့နိုင်ရေး ကူညီရန် ကြိုးပမ်းနေသည်။ ကွန်စတန်နာသို့ ခရီးတစိတ်တပိုင်း အတွက် စပါး များကို ဒင်းညုမြစ်ကြောင်းတလျှောက် သင်္ဘောဖြင့် သယ်ယူနိုင်သည်။

သို့သော် အဓိကပြဿနာ တစ်ရပ်မှာ ယူကရိန်း၏ မီးရထားသံလမ်း သုံးခြင်းသည် အခြားဥရောပ နိုင်ငံများထက် ပိုဝေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ၎င်း၏နယ်စပ်ရှိ စပါးများကို သယ်ယူကာ အခြားနိုင်ငံထံသို့ ပြန်ပို့ရခြင်းမှာ ဝေးလံ လွန်းနေသည်။ ဥရောပကိုဖြတ်ပြီး ဘောလ်တစ် ဆိပ်ကမ်းများဆီသို့ ယူကရိန်းစပါးများ ရောက်ဖို့ ရက်သတ္တသုံးပတ်ခန့် အချိန်ယူရသည်။

ယူကရိန်း ဆန်စပါးအသင်းနှင့် ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ကတော့ ယခုအခါ စစ်အတွင်းကာလဖြစ်၍ တစ်လလျှင် စပါးတန်ချိန် ၁ ဒသမ ၅ သန်းသာ အများဆုံးတင်ပို့နိုင်တော့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ စစ်မဖြစ်မီက ယူကရိန်းသည် တစ်လလျှင် စပါး တန်ချိန် ၇ သန်းခန့် တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည်။

Source: BBC