CNI International News
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ဩဂုတ် ၃၁
ကမ္ဘာတလွှားရှိ ကိုရီးယားအိမ်ထောင်စုများနှင့် စားသောက်ဆိုင်များကြားတွင် ကင်မ်ချီနှင့်ပတ်သက်၍ အစပ်အဟပ်သုံးစွဲမှုအလေ့အထများမှာ တရုတ်နှင့်တောင်ကိုရီးယားတို့အကြား ယဉ်ကျေးမှုအငြင်းပွားစရာ တဖန်ထပ်ဖြစ်လာသည်။ ကင်မ်ချီသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များကို အချဉ်ဖောက်၍ ဖော်စပ်ထားသော အထင်ကရစားသောက်ဖွယ်ဖြစ်သည်။
ကိုရီးယားယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြီးခဲ့သည့်ဇူလိုင်လတွင် သတိပေးချက် တစ်ရပ်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ကိုရီးယားအစားအစာအချို့အတွက် တရားဝင်သင့်လျော်မည့် နိုင်ငံခြားဘာသာ စကား ဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်ချက်များ ပြင်ဆင်နေကြောင်း ဆိုသည်။
အဆိုပါသတိပေးချက်တွင် ‘ကင်မ်ချီ’ (Kimchi) ကနေ ‘ရှင်းခီ’ (Xinqi) ဟူ၍ တရုတ်နာမည်သစ်ဖြစ်ဖို့ သတ်မှတ်ထားသည့်ကိစ္စလည်း ပါဝင်သည်။
အသုံးများသည့် ဘာသာပြန်အသုံးအနှုန်းဟောင်းဖြစ်သော ပေါင်းခိုင် (Pao Cai - ဆားနယ်ထားသော အသီးအရွက်) ကိုတော့ အငြိမ်းစားပေးလိုက်ပြီဖြစ်သည်။
ကင်မ်ချီရဲ့အသံထွက်ကို ကိုယ်စားပြုသည့် တရုတ်စာလုံးမရှိသည့်နေရာက ပြဿနာ စတက်သည်။
ထို့ကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနက တရုတ်စာလုံးရေ ၄၀၀၀ ခန့်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားကြည့်သည်။ ရှင်းခီကို အတည်ပြုမဆုံးဖြတ်မီ ကင်မ်ချီနှင့်တူသည်ဟု
အခိုင်အမာပြောသည်။
Xinqi (辛奇) တွင် တရုတ်စာလုံးနှစ်လုံးပါဝင်သည်။ ခီ (Qi) သည် ထူးခြားခြင်း (သို့မဟုတ်) စူးစမ်းလိုစိတ်ကို ဆိုလိုသည်။
ထိုသို့ထွက်ပေါ်လာသော နာမည်သစ်နှင့်အတူ ဆိုးလ်အစိုးရသည် တရုတ်လို ‘ပေါင်းခိုင်’(泡菜) ဟုခေါ်သော ကိုရီးယား ကင်မ်ချီနှင့် တရုတ်ချဉ်ဖတ်တည်သည့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များအကြား ရှင်းလင်းသည့် စည်းတစ်ခု ခြားထားဖို့ မျှော်မှန်းသည်။
ကင်မ်ချီအတွက် ရှင်းခီဟူသော စကားလုံးသုံးခြင်းဖြင့် ၎င်းဝန်ကြီးဌာနက ကိုရီးယားကင်မ်ချီနှင့် တရုတ် ‘ပေါင်းခိုင်’ တို့ကို ရှင်းလင်းစွာ ကွဲပြားသွားစေလိုပြီး တောင်ကိုရီးယားရိုးရာဟင်းလျာအဖြစ် ကင်မ်ချီကို တရုတ်နိုင်ငံအတွင်း အခိုင်အမာရပ်တည်ဖို့ ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ကိုရီးယားဘက်မှ ထုတ်ပြန်သည့်ကြေညာချက်ထဲတွင် ဖော်ပြသည်။
နိုင်ငံခြားဘာသာစကားဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်ချက်သည် တောင်ကိုရီးယားအစိုးရဌာနများနှင့် အခြားဆက်စပ် အဖွဲ့အစည်းများပါ သုံးစွဲရန်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ကိုရီးယားဟင်းလျာအကြောင်း တရုတ်မီဒီယာအပြင် ကင်မ်ချီ ဆိုသည့် စာလုံးကို တရုတ်လို ဘာသာပြန်ရန် လိုအပ်သည့် တောင်ကိုရီးယားကုမ္ပဏီများအတွက်လည်း အကြံပြုချက်တစ်ရပ်အဖြစ်သာ ရှိနေသည်။
မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ အနှီဘာသာစကားဖလှယ်ရေးကိစ္စဖြင့် နှစ်နိုင်ငံစလုံးရှိ မီဒီယာများနှင့် အင်တာနက်သုံးစွဲ နိုင်ငံသားများ (netizens) များအကြား အချေအတင်ပြောဆိုမှုများ ပေါ်ထွက်လာတော့သည်။
ကင်မ်ချီနှင့် ပေါင်းခိုင်တို့ ဘာကွာသလဲ
ကင်မ်ချီသည် ကိုရီးယားနည်းဖြင့် အချဉ်တည်ထားသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်အမျိုးအစားပေါင်း ၁၀၀ ကျော်တို့ အတွက် စုပေါင်းအသုံးအနှုန်းဖြစ်သော်လည်း အထူးရည်ညွှန်းသည့် ဟင်းလျာမှာ အနီရောင်ငရုတ်ပွ၊ ကြက်သွန်ဖြူ၊ ဂျင်း၊ ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်များ ရောနှောနယ်ဖတ်ပြီး အချဉ်တည်ထားသည့် မုန်ညင်းဖြူကို ဆားနယ်ထားသော ပင်လယ်စာများနှင့် တွဲဖက်သုံးဆောင်ရသည်။
ပေါင်းခိုင် (Pao Cai) ဆိုသည့် တရုတ်စာလုံး၏ မူရင်းအဓိပ္ပါယ်မှာ ‘စိမ်ထားသောဟင်းသီးဟင်းရွက်များ’ ဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ ခေါ်ရခြင်းမှာ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ မုန်လာဥနီစသည့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်အစိမ်းများကို ဆားမပါသော ဟင်းခတ် အနှစ်များ၊ ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်များဖြင့် စိမ်ရခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ စိမ်ပြီးသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်အိုးများကို အခန်းအပူချိန်တွင် အချဉ်ဖောက်ထားရသည်။
ထိုဟင်းလျာနှစ်မျိုးတို့တွင် တူညီသည့်အချက်အချို့ရှိနေခြင်းကြောင့် ကင်မ်ချီကို တရုတ်လို ဟန်ဂွိုင်းပေါင်းခိုင် (Hangup Pao Cai) ဟု မကြာခဏ ရည်ညွှန်းမိတတ်ကြသည်။
ကင်မ်ချီကို တရုတ်လို ‘ရှင်ခီ’ ဟု လက်တွေ့သုံးနှုန်းရန် သတ်မှတ်ရေးအတွက် ယခုတစ်ကြိမ်သည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ပထမဆုံးအကြိမ် ကြိုးပမ်းခြင်းတော့မဟုတ်ပေ။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်ဆီကလည်း တောင်ကိုရီးယားစိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ပြည်ပဈေးကွက်မှ တရုတ်တင်ပို့လာသော ကင်မ်ချီထုတ်ကုန်များ ပြည်တွင်းဈေးကွက်ထဲ တဟုန်ထိုးဝင်ရောက်လာနေခြင်းကို တုံ့ပြန်ရန်ရည်ရွယ်၍ စားသောက်ကုန်အမည်သစ် သတ်မှတ်ရန် လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်။
၂၀၀၆ ခုနှစ်မှစ၍ တောင်ကိုရီးယားသည် တရုတ်နှင့် ကင်မ်ချီကုန်သွယ်ရေးတွင် လိုငွေပြနေမှု ခံစားခဲ့ရသည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ်အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံမှ ကင်မ်ချီထုတ်ကုန်တင်သွင်းမှုသည် အနည်းဆုံး ဆယ်ဆအထိ တက်လာခဲ့သည်။
သို့သော် ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင်တော့ အမည်သစ်နှင့် ပတ်သက်၍ တောင်ကိုရီးယားဘက်မှ တရားဝင်ကြေညာပြီးနောက် တုံ့ပြန်မှုက မြန်ဆန်လာသည်။ ‘ရှင်ခီ’ ဆိုသော နာမည်သစ်သည် တရုတ်ပြည်၌ လူသုံးနည်းလွန်းလှသဖြင့် သိပ်မကြာမီမှာပင် ‘ပေါင်းခိုင်’ အမည်သာ ပြန်လည်တွင်ကျယ်လာသည်။
ထိုနှစ်၌ပင် တောင်ကိုရီးယားသည် ကင်မ်ချီ ပြုလုပ်ခြင်းနှင့် ဝေမျှသည့်အစဉ်အလာအဖြစ် ‘ကင်မ်ဂျန်’ ဆိုသောအလေ့အထကို ကုလသမဂ္ဂပညာရေး၊ သိပ္ပံနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ (UNESCO -ယူနက်စကို) က ၂၀၁၃ ခုနှစ် ရိုးရာအမွေအနှစ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ရာ ကင်မ်ချီဟင်းပန်းကန်ပုံမှာ ကိုရီးယားရိုးရာသင်္ကေတအဖြစ် ဂုဏ်ယူဖွယ်ရာ မှတ်တမ်းဝင်အောင်မြင်သွားခဲ့သည်။
“ကင်မ်ချီဟာ ကိုရီးယားလူမျိုးတို့ရဲ့အစားအစာဖြစ်တာမို့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ လူသိအများဆုံး ကိုရီးယား အစားအစာ တစ်ခုလို့ ယူဆကြပေမယ့် အနောက်တိုင်းသားအများစုက ရေညှိထမင်းလိပ်နဲ့ ဆူရှီကို ကောင်းကောင်း မသဲကွဲရင်သာနေမယ် … ကင်မ်ချီကိုတော့ ကိုရီးယားကလာတာလို့ အသိအမှတ်ပြုကြတယ်” ဟု ကားဒစ်ဖ် (Cardiff) တက္ကသိုလ်မှ တရုတ်လေ့လာရေးကထိကနှင့် အရှေ့အာရှလေ့လာရေးသုတေသီ အီလိုင်းချောင် (Elaine Chung) က ပြောသည်။ ချောင်သည် ကင်မ်ချီကို တရုတ်လို ပေါင်းခိုင်အစား ရှင်ခီဟု ခေါ်ဆိုစေခြင်း၏ အကျိုး သက်ရောက်မှုကို ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုတေသနပြုခဲ့သည်။
“ကျမက ဒီစာတမ်းရေးတုန်းက ကင်မ်ချီနဲ့ ရှင်ခီ အငြင်းပွားမှုတွေက တရုတ်နဲ့ကိုရီးယား အင်တာနက် သုံးသူတွေကြားမှာ လူမှုမီဒီယာပေါ် အကြီးအကျယ်ဖြစ်ခဲ့ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် အခုတစ်ခေါက်မှာတော့ အင်တာနက်မဟုတ်ဘဲ အပြင်လောကမှာပါ အများကြီးသက်ရောက်မှုရှိပုံရလာတယ်” ဟု ၎င်းက ရှင်းပြသည်။
“အမည်သစ်တစ်ခုကို အစိုးရအဆင့်လောက်က ကြေညာတာ သူ့လူမျိုးတစ်ရပ်လုံးရဲ့ တုံ့ပြန်မှုလို့မြင်နိုင်တယ်။ ကင်မ်ချီအပေါ် ပိုင်ဆိုင်မှုတစ်ခုအနေနဲ့ တွန်းလှန်ဖို့ တစ်ခုခုလုပ်ပြနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်” ဟု ချောင်က မှတ်ချက်ချသည်။
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် တရုတ်သည် စီချွမ်ပေါင်းခိုင် (Sichuan pao cai) အတွက် IOS လက်မှတ်ရခဲ့သည်။ တရုတ်အစိုးရပိုင် ဂလိုဘယ်တိုင်းမ်သတင်းစာ၌ ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်တွင် “စီချွမ်ပေါင်းခိုင်သည် နိုင်ငံတကာစံနှုန်းဖြစ်လာပြီ” ဟု ကြွေးကြော်ကာ ပေါင်းခိုင်စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းကို ဦးတည်ရေးသားခဲ့သည်။ ထိုဆောင်းပါး၌ပင် ကင်မ်ချီ(ပေါင်းခိုင်)၏ အချုပ်အခြာအာဏာအနေဖြင့် နှစ်ပေါင်းများစွာကပင် တည်တံ့ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသေးသည်။
တောင်ကိုရီးယား အင်တာနက်သုံးစွဲသူများနှင့် မီဒီယာများက ထိုသတင်းဆောင်းပါးအပေါ် ကင်မ်ချီနှင့် ကိုရီးယားယဉ်ကျေးမှုကို ခိုးရန် ကြံရွယ်ကြောင်း စွပ်စွဲကြသည်။
ယင်းသို့ အငြင်းပွားနေဆဲ ပြဿနာမှာ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေးစိတ်ဓါတ်များ တဖန်ဖြစ်ပေါ်လာစေခဲ့ပြီး တောင်ကိုရီးယား၌ တရုတ်ယဉ်ကျေးမှု ပယ်ဖျက်ရန် ပိုမိုဆူညံလာခဲ့သည်။
Source: CNN
