CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁
နိုင်ငံတော်ပိုင် ဘဏ်နှစ်ခုဖြစ်သည့် မြန်မာ့နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုဘဏ်(MFTB)၊ မြန်မာ့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးဘဏ် (MICB)တို့ကို အမေရိကန် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုသည် နစကကို ထိခိုက်စေသလား သို့မဟုတ် မည်သည့် လူတန်းစားအလွှာများကို ထိခိုက်စေသလဲ စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းကြား ဆွေးနွေးလျက် ရှိနေသည်။
အဆိုပါ ပိတ်ဆို့မှုကြောင့် ပြည်သူလူထုများအပေါ် များစွာ ရိုက်ခတ်မှုရှိကြောင်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်သည် Institution ကို ခိုင်မာစွာ တည်ဆောက်ထားခြင်းကြောင့် ၎င်းတို့အပေါ် သက်ရောက်မှု များစွာမရှိကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ပါတီမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မြန်မာ့နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုဘဏ် (MFTB)ကိုတွေ့ရစဉ်
ဒေါက်တာအေးမောင်က “လူထုပိုထိခိုက်တာပေါ့၊ နစက-ကတော့ နယကလိုပဲ သွားမှာပဲလေ၊ နဝတ၊ နယကလိုပဲ သွားမှာပဲ၊ ခင်းဗျားတို့ သတိထားမိလားမသိဘူး။ ဦးသန်းရွှေတို့ စတက်ကတည်းကလေ ဆိုပါတော့ ဦးနေဝင်း ခေတ်နဲ့ ဦးသန်းရွှေခေတ်က မတူဘူးဗျ၊ ဦးနေဝင်းက မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ဆိုတာနဲ့ အဲဒီကာလ တက်ကြွတဲ့ ဘက်မလိုက်ဝါဒဆိုတာနဲ့ ဦးဆောင်ကြတာကိုး၊ ဒီဖက်ခေတ်ရောက်တဲ့ အခါမှ သိတဲ့အတိုင်းပဲ ပြည်တွင်းစစ်က လည်း အကြောင်းကြောင်းတွေကြောင့် ရှည်ကြတာပေါ့ဗျာ၊ ဖန်တီးထားတာလား ပြီးပြတ်အောင် မလုပ်နိုင်တာ လား။ ဒါကတော့ သူတို့ အချင်းချင်းပဲ သိကြလိမ့်မယ်၊ အဲဒီလိုနဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်ရဲ့ အင်္ဂါရုပ်၊ အင်္ဂါရပ်တွေကို ပြန်ကြည့်ရင် သူ့မှာ လိုအပ်တဲ့ဟာ အကုန်လုံးကို ပြန်တည်ဆောက်တယ်ဗျ၊ တနည်းအားဖြင့် Institution အကြီး ကြီး ဖြစ်အောင် သူတို့ တည်ဆောက်လာတယ်၊ နဝတ အလွန်ပေါ့ဗျာ၊ နယက ခေတ်ကနေစပြီး ပြည်တွင်းမှာ ပညာရေးနယ်ပယ်မှာ ပြန်ကြည့်လေ ဟိုတုန်းကဆိုရင် RIT တို့ ဘာတို့ဘက်က တချို့တပ်မတော်ထဲကို သွင်းရတာ ကိုး ဆေးတက္ကသိုလ်က သွင်းရတာရှိတယ်၊ အဲဒါမျိုးတွေကို OTS ခေါ်တာပေါ့၊ ဟိုဖက်က စစ်တက္ကသိုလ်က DSA ပေးတာကိုး၊ အဲဒီအစား တပ်မတော်ထဲမှာ နည်းပညာတက္ကသိုလ်တို့၊ ဆေးတက္ကသိုလ်တို့ လိုအပ်တဲ့ ဥစ္စာအကုန်လုံး ကို ပြန်တည်ဆောက်တယ်၊ ဒါတပ်တွင်း တည်ဆောက်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ တဖြည်းဖြည်း တည်ဆောက်လာတာ ပါ။ ထူးချွန်တဲ့ ကျောင်းသားတွေကို နိုင်ငံခြားပို့တယ်ပေါ့ဗျာ၊ အထူးသဖြင့် ရုရှားတို့၊ တရုတ်တို့ အဲဒီလိုနဲ့ သူ့ရဲ့ Institution ကို သူတည်ဆောက်တယ်လေ၊ အဲဒီလိုပဲ။ ခင်ဗျား ဦးပိုင်တို့ ဟိုတုန်းကဆိုရင် ရွှေအုန်းပင်တို့၊ ဘာတို့ နပခဖက်မှာဆိုရင် ဗိုလ်ချုပ်ဝင်းမြင့်တို့ အဲဒီကာလတုန်းက ကြိုးစားခဲ့ကြတာပဲလေ” ဟု ပြောသည်။
မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တွေ့ရစဉ်
တပ်မတော်အနေဖြင့် ယခင်ကတည်းက စတင်ကာ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ စီးပွားရေး ဦးပိုင်လီမိတက်နှင့် အခြားသော လုပ်ငန်းများကို ဖန်းတီးခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
အမေရိကန်အစိုးရသည် မြန်မာ့နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုဘဏ် (MFTB)၊ မြန်မာ့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ် ရေးဘဏ် (MICB) တို့ အပါအဝင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို အရေးယူပိတ်ဆို့ကြောင်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ထို့နောက် ပြည်တွင်းငွေကြေး ဈေးကွက်တွင် အမေရိကန် တစ်ဒေါ်လာလျှင် ကျပ် ၃၀၀၀ အထိ မြင့်တက်သွားခဲ့သည်။
အမေရိကန်၏ ပိတ်ဆို့မှုသည် ဘဏ်နှစ်ခု သာမက တစ်နိုင်ငံလုံး စုပြုံခံရသည့် သဘောဖြစ်နေကြောင်း မြန်မာ့ စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသီဟပိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဦးသီဟပိုင်က “ကျနော်တို့က ဘက်ကို မျှမြင်ရမှာပေါ့နော်၊ နိုင်ငံတော်မှာကြတော့ ဘဏ်တွေဆိုတာက ကျနော် ပြောတာ ပိတ်ချင်ပိတ်နေတာပဲလေ အခုမဟုတ်ရင် ပိတ်ချင်ပိတ်ပေါ့၊ ကျနော်ပြောတာ နာမည်တော့ ထုတ်မပြော တော့ပါဘူး။ ဟုတ်တယ်မလား အဖွဲ့အစည်းတွေရှိတာပဲ။ အဲဒါက သူတို့အကောင့်ကိုပိတ်လေ ဥပမာ ငွေမလွှဲခိုင်း လည်းရတယ်၊ ဒီဟာတွေကြတော့ ဘယ်လိုထိန်းမလဲ မြန်မာပြည်က အဲဒါဆိုရင် ငွေမဝင်ခိုင်းတော့ဘူးလား။ ငွေ မဝင်ရတော့ဘူးဆိုရင် ကျနော်တို့က တနိုင်ငံလုံးခံရမယ့် ဟာတွေဖြစ်သွားတာလေ၊ သိလား ကောင်းသူရော၊ ဆိုးသူ ရော အကုန်လာထား သွား။ ဒါပေမဲ့ အမေရိကန်က ပိတ်တာပေါ့လေ၊ ထွက်ပေါက်တွေက မရှိဘူး မဟုတ်လားဆို တော့ ရှိတယ်၊ ကျနော်တို့လည်း အခုလက်ရှိ အမေရိကန်ဒေါ်လာနဲ့ပဲ သုံးနေရတာပဲလေ နိုင်ငံခြားငွေ စီးဆင်းမှုဆို တာဆိုတော့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ခုတ်ရာတခြား၊ ရှရာတစ်လွဲ မဆိုင်တဲ့သူတွေပါ အကုန်ပေါ့၊ စုပြုံခံရတဲ့ သဘော တော့ ဖြစ်သွားတယ်” ဟု ပြောသည်။
နိုင်ငံပိုင် MFTB နှင့် MICB ဘဏ်နှစ်ခုကို ပိတ်ဆို့လိုက်ခြင်းကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ လက်နက်ဝယ်ယူမှု လမ်းကြောင်းများလည်း ထိခိုက်မှုများ ရှိနိုင်ကြောင်း တချို့က သုံးသပ်နေကြသည်။
သို့သော်လည်း အခြားတစ်ဖက်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ယခင်ကတည်းက နိုင်ငံတကာ၏ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှု များကို ခံခဲ့ရကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ၎င်းတို့တွင် ထွက်ပေါက်များ ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။
