CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀

မလေးရှားသို့ မြန်မာလုပ်သား စေလွှတ်ခြင်းအား ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ မတ်လကတည်းက ကိုဗစ်ကြောင့် ရပ်နားထားခြင်းဖြစ်ကာ ယခု အခါတွင် စေလွှတ်မှု ပြန်လည်စတင်ရန် ပြင်ဆင်နေပြီဖြစ်ကြောင်း မြန်မာပြည်ပ အလုပ်အကိုင် ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းရှင်များ အဖွဲ့ချုပ်(MOEAF)မှ သိရသည်။

မလေးရှားဘက်မှ ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့ မတိုင်ခင်အထိ ခေါ်ယူထားသည့် အလုပ်ခေါ်စာ အဟောင်းများအား ပြန်လည် သက်တမ်းတိုးခြင်းများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း၊ ထိုကိစ္စပြီးပါက လုပ်သားစေလွှတ်ခြင်းအတွက် ခေါ်စာအား အလုပ်သမား သံအရာရှိထံတွင် ထောက်ခံချက်ယူရကြောင်း MOEAF မှ မလေးရှားလုပ်ငန်းကော်မတီ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဦးဇော်မင်းမင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးဇော်မင်းမင်းက “စေလွှတ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်ရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း စပြီပေါ့။ ကိုဗစ်မဖြစ်ခင်က ကျထားတဲ့ အလုပ်ခေါ်စာတွေ ပြီးသွားတဲ့ အခါကျတော့ အလုပ်ကမ်းလှမ်းစာတွေ ရှိတယ်ပေါ့။ အဲဒီကျထားတဲ့ ဟာတွေကို ကျနော်တို့က ဘာမှမလုပ်ပဲ ရပ်ချ လိုက်တယ်။ အဲဒီကနေပြီးတော့ အခု သက်တမ်းတိုးဖို့ ပြန်ပြီးတော့ ခွင့်ပြုတယ်ဆိုပြီးတော့ ဟိုဘက်မှာရှိတဲ့ သက်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းရှင်တွေကို အကြောင်းကြားတယ်။ အဲဒီဟာကိုရတဲ့ အလုပ်ရှင်တွေက ဒီဘက်မှာ ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ မြန်မာအေဂျင်စီ တွေနဲ့ ပြန်အဆက်သွယ် လုပ်ကြတယ်ပေါ့။ ဒါတွေကို သက်တမ်းတိုးမလား မတိုးဘူးလားဆိုပြီးတော့ တချို့လည်းရသွားပြီ သက်တမ်းတိုးတယ်။ ဒီဘက်မှာလိုအပ်တဲ့ စာရွက်စာတမ်းတွေ အထောက်အထားတွေလုပ်ပြီး ပြန်ပို့နေတယ်ပေါ့။ တချို့ ပတ်စပို့စ် သက်တမ်းမပြည့်တော့တဲ့ဟာတွေ သက်တမ်းတိုး ပေးရတာရှိတယ်။ တချို့ ဆေးပြန်စစ်ပေးရတာ ရှိတယ်။ အဲဒါ တွေ လုပ်နေကြပြီ”ဟု ပြောသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် ကိုဗစ်စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း ဖြေလျှော့မှုများအား စတင်လုပ်ဆောင်မည် ဖြစ်သည့်အတွက် ယခုကဲ့သို့ မြန်မာလုပ်သားများ ပြန်လည်စေလွှတ်နိုင်ရန် လုပ်ဆောင်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ မလေးရှားသံရုံးကိုတွေ့ရစဉ်

တရားဝင် လိုင်စင်ရ အေဂျင်စီ ၃၂၂ ခုရှိပြီး ထိုအေဂျင်စီများ အားလုံးတွင် မလေးရှားသို့ သွားရောက်လုပ်ကိုင်ရန် လျှောက်ထား နိုင်ကြောင်း သိရသည်။

ဦးဇော်မင်းမင်းက “သက်ဆိုင်ရာ အလုပ်ရှင်၊ အလုပ်သမား အေဂျင်စီပေါ့။ နှစ်ဖက်လုံးရှိတဲ့ မြန်မာ-မလေးရှား အေဂျင်စီ အပေါင်း အစိုးရနှစ်ဖွဲ့က ဒီလူဟောင်းတွေကိုပဲ ပြီးပြတ်အောင်လုပ်မယ့် သဘောရှိတာပေါ့။ သက်တမ်းတိုးတာကိုက မလေးရှားမှာ နှစ်ပိုင်းလုပ်ထားတယ်။ အဟောင်းတွေရဲ့ သက်တမ်းတိုးပြီး စေလွှတ်တာတစ်ပိုင်း၊ အသစ်ကို ပြီးမှ အတင်ခံ မယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုး ကြေညာထားတာ။ တချို့က calling visa ကျထားပြီးသား။ ကျထားပြီးသားဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ သူတို့ကျတော့ ပြန်လျှောက်တယ်လို့ မခေါ်ဘူး သက်တမ်းတိုးရုံပဲ” ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ သက်တမ်းတိုးမှုကို တစ်ဦးလျှင် ဝန်ဆောင်ခမှာ စုစုပေါင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၅၀ ကုန်ကျမည်ဖြစ်ပြီး ယခုအခါတွင် ကိုဗစ် ရှိ/မရှိ PCR ဖြင့် စစ်ဆေးရမည့် ကုန်ကျစရိတ်ပါ ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။

လက်ရှိကာလတွင် မလေးရှားသို့ မိမိအစီအစဉ်ဖြင့် သီးသန့်သွားရောက်ကာ အလုပ်လုပ်ကိုင် နေမှုများရှိကြောင်းလည်း အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှု  ဦးစီးဌာန၊ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားဌာနခွဲမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာအလုပ်သမားများ

ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက“ကိုယ့်အစီအစဉ်ဆိုတာလေ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် အလုပ်ရှင်နဲ့ တိုက်ရိုက်ချိတ်၊ များသော အားဖြင့် လာကြတာက ဆရာဝန်တို့၊ အင်ဂျင်နီယာတို့၊ ပါမောက္ခတို့ နောက်တစ်ခါကျတော့ အာဆီယံရုံးတွေမှာ အလုပ်လုပ်တဲ့ သူတွေ။ အဲ့ဒါတွေက အေဂျင်စီနဲ့ ချိတ်စရာမလိုဘူး။ အေဂျင်စီနဲ့ ချိတ်စရာ လိုတယ်ဆိုတာက general worker လိုဟာမျိုး တွေဆိုရင် အစ်မတို့က ဒီတိုင်းခွင့်မပြုဘူးလေ။ အေဂျင်စီနဲ့မှ တဆင့်ချိတ်ရတာ။ အစ်မတို့နဲ့ မလေးရှားတို့နဲ့က MOU မထိုး ထားဘူး။ သူတို့ဘက်ကနေမှ ခေါ်နေပြီ အလုပ်ရှင်တွေက demand တွေပေးနေပြီ။

အလုပ်သမားဌာနက calling visa တွေ ပေးနေပြီ။ အဲဒီလိုမျိုးဆိုရင် သူတို့ အေဂျင်စီတွေကို ချိတ်ပြီးတော့ အေဂျင်စီတွေကနေမှ အစ်မတို့ကို demand letter တွေ တင်မှာပေါ့နော်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် မလေးရှားနိုင်ငံနှင့် နှစ်နိုင်ငံသဘောတူစာချုပ် MOU မထိုးထားသော်လည်း မလေးရှားတွင် အလုပ်သမား သံအရာရှိ ရှိသဖြင့် ၎င်းမှ Demand letter များ မှန်ကန်သည်ဆိုပါက အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနသို့ တင်ပြီး စေလွှတ်ခွင့်ပေး ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် ပြည်ပနိုင်ငံသို့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်ရာတွင် ပထမအများဆုံးမှာ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ဖြစ်ပြီး ဒုတိယအများဆုံးမှာ မလေးရှားနိုင်ငံဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ် ၂၉

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ပြေးဆွဲနေသည့် YBS ယာဉ်လိုင်းများကို ည ၁၀ နာရီအထိ ပြေးဆွဲပေးရန် ရန်ကုန်တိုင်း ဒေသ ကြီး ပုဂ္ဂလိက သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲမှုကော်မတီ(YRTC)က ညွှန်ကြားထားသော်လည်း YBS ယာဉ်လိုင်းများ အနေဖြင့် ပြေးဆွဲပေးရန် အခက်အခဲရှိနေကြောင်း YBS ယာဉ်လိုင်းကုမ္ပဏီများထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိတွင် YBS ယာဉ်လိုင်းအတွက် CNG ထည့်ပေးသည့် အချိန်ကို ၈ နာရီ နောက်ဆုံးထား သတ်မှတ်ထားခြင်းကြောင့် ယာဉ်လိုင်းများအနေဖြင့် CNG ထည့်သွင်းရန် အချိန်လိုအပ်သည့်အတွက် ည ၁၀ နာရီအထိ ပြေးဆွဲပေးရန် အခက်အခဲ ရှိနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ခေတ်သစ်ဘုရင့်နောင် YBS ယာဉ်လိုင်းကုမ္ပဏီဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်မင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးဇော်မင်းက “တို့ယာဉ်တွေ ပြေးဆွဲတဲ့နေရာမှာ ၁၀ နာရီအထိ ပြေးဆွဲတဲ့နေရာမှာ အခေါက်ရေများလေ ပိုပြီးတော့ အဆင် ပြေလေပေါ့နော်။ ပိုက်ဆံ ပိုကျန်လေပေါ့နော်။ သို့သော်လည်း YBS ဆိုတာ CNG နဲ့ လျှပ်စစ်မီးနဲ့ ရတဲ့အပေါ်မှာ မူတည်ပြီး တော့ အခေါက်ရေ ပြေးဆွဲရတာကိုး။ မီးပျက်နေရင်လည်း သတ်မှတ်ချိန်ကတော့ ပြည့်မှာ မဟုတ်ဘူး တန်းစီရတာနဲ့။ အဲတော့ မီးပျက်နေတယ်ဆိုလည်း သူတို့က CNG ထည့်လို့မရဘူး။ CNG မှာ pressure နည်းနေလို့ pressure ဖြည့်နေရင်လည်း အချိန် ပေးရတယ်။ ဒီအပေါ်မှာတော့ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ညီနေတယ်ဆိုရင်တော့ သူတို့သတ်မှတ် ၁၀ နာရီ ပြည့်အောင်တော့ အကုန်လုံး ပြေးဆွဲရမှာပဲ။ မီးမှန်ဖို့ အရေးကြီးတယ်။ မီးမမှန်ရင်တော့ ပြေးဆွဲနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒါတော့ မရနိုင်ဘူး”ဟု ပြောသည်။

YBS ယာဉ်လိုင်းများအတွက် CNG ထည့်သွင်းသည့် အချိန်ကို တိုးမြှင့်ပေးမှသာ ည ၁၀ နာရီအထိ ပြေးဆွဲရန် အဆင်ပြေနိုင် ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် ည ၉ နာရီ နောက်ဆုံးထား ပြေးဆွဲပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ CNG ထည့်သွင်းသည့် အချိန်ကို တိုးမြှင့်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ တိုးမြှင့်ပေးသည့်အချိန် အတိုင်းအတာပေါ် မူတည်၍ YBS ယာဉ်လိုင်းများမှာလည်း ည ၁၀ နာရီအထိ ပြေးဆွဲ ၍ ရနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း YBS ယာဉ်လိုင်းကုမ္ပဏီများက ပြောသည်။

YBS ယာဉ်များ CNG ထည့်နေစဉ်

ဦးဇော်မင်း “၁၀ နာရီအထိကို ပြေးဆွဲဖို့က ယခင်ကလည်း ၁၀ နာရီအထိတောင်မှ မြို့ထဲမှာ လူမရှိကြဘူး။ နဂိုကလည်း လူမရှိ ဘူးနော် မြို့ထဲမှာ။ အဲတော့ ဒီဟာကို သတ်မှတ်ချိန်က မြို့ထဲကလူ ကုန်အောင်တော့ နောက်ဆုံး ၉ နာရီအထိအောင်တော့ မြို့ ထဲကနေ ဆွဲပေးလို့ရတယ်။ သို့သော် ဆွဲပြီးတာနဲ့ CNG ပြန်တန်းစီရတဲ့အချိန်က CNG သတ်မှတ်ချိန်က မတိုးပေးထားလို့ CNG သတ်မှတ်ချိန် တိုးပေးပြီးမှသာ ပြောလို့ရမှာ။ CNG သတ်မှတ်ချိန်ကို တစ်ညလုံး ထည့်ပေးမှာလား။ ၂၄ နာရီ ထည့်ပေးမှာလား။ ၆ နာရီအထိ ထည့်ပေးမှာလား။ CNG ထည့်တဲ့အပေါ်မှာလည်း မူတည်တာပေါ့။ CNG မတိုးပေးဘူး ဒီပုံအတိုင်းပဲ ၇ နာရီ၊ ၈ နာရီလောက်ပဲ ပိတ်တယ်ဆိုရင်တော့ ၁၀ နာရီအထိ ဆွဲပေးလို့မရဘူး။ ပြန်မှ ထည့်ရတာကိုး။ အဲဒါကလည်း ကျန်သေးတယ်” ဟု ပြောသည်။

CNG ထည့်ပေးသည့်အချိန် တိုးမြှင့်ပေးရန် လိုအပ်သည့် ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး YBS ယာဉ်လိုင်းများအနေဖြင့် (YRTC) ထံသို့ တင်ပြလာမှသာ YRTC မှတဆင့် အစိုးရအဖွဲ့ထံ တောင်းဆိုပေး၍ ရနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း YRTC အတွင်းရေးမှူး ဦးလျန်ကျင့်မန် က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဦးလျန်ကျင့်မန်က “အဲဒါက စာတင်လာရင် ကျနော်တို့ တောင်းဆိုပေးမယ်လေ။ အဲလိုမျိုး လိုအပ်လာရင်တော့ ကျနော်တို့ တင်ပြပေးမှာပေါ့နော်။ အစိုးရပိုင်း၊ အစိုးရအဖွဲ့တွေကို တင်ပေးမယ်လေ။ စာတင်လာရင် ကျနော်တို့ တောင်းပေးမယ်။ ကျနော် တို့ ညှိနှိုင်းပေးမယ် သူတို့အတွက်ကို စာထုတ်ပေးမှာပေါ့နော်”ဟု ပြောသည်။

YBS ယာဉ်များ ပြေးဆွဲနေစဉ်

လတ်တလောတွင် CNG ထည့်သွင်းရန် ကားတန်းစီနေသည့် အခြေအနေပေါ် မူတည်၍ အချိန်ဖြင့် ထည့်သွင်းပေးနေကြောင်း၊ သင်္ကြန်ကာလ ပြီးသည့်အခါတွင် အချိန်ကို တိုးမြှင့်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းမှ တာဝန်ရှိ သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “လောလောဆယ်တော့ ကျနော်တို့ ထွက်လာတဲ့ ကားတန်းနဲ့ ယာဉ် အနေအထားတွေ ကြည့်ပြီးတော့ ပုံမှန်သတ်မှတ် ထားပေမယ့် ၈ နာရီ၊ ၈ နာရီခွဲ၊ ၉ နာရီအထိ ကားတန်းစီကို ကြည့်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ အဲလိုလေး ဖြတ်ပေးနေပါတယ်။ သင်္ကြန်ပြီး ကာလတွေဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ အချိန်ကို ထပ်ပြီးတော့ တိုးပြီးတော့ ဖွင့်လှစ်ပေးမှာပါ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်း YBS ယာဉ်လိုင်းပေါင်း ၁၁၈ လိုင်းမှ ယာဉ်အစီးရေ ၃၀၀၀ နီးပါးဖြင့် ခရီးသည် ၆ သိန်းခွဲကို တင်ဆောင်၍ နေ့စဉ် ပြေးဆွဲပေးလျှက်ရှိကြောင်း YRTC ထံမှ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၉

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ပုဂ္ဂလိက သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကြီးကြပ်မှုကော်မတီ (YRTC) အနေဖြင့် အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်းခများ တိုးမြှင့်ကောက်ခံပါက တိုင်ကြားနိုင်ပြီး အရေးယူမည်ဟု YRTC တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး လျန်ကျင့်မန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်းကော်မတီမှ အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများအား ယာဉ်စီးခနှုန်းထားများ ပုံမှန်အတိုင်း ကောက်ခံရန်နှင့် ပိုမိုတောင်းခံခြင်း မရှိစေရေးတို့ကို ခေါ်ယူ၍ ပြောထားကြောင်း သိရသည်။

တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး လျန်ကျင့်မန်က "ဒါကတော့ တစ်လိုင်းနဲ့ တစ်လိုင်းမတူဘူး(ယာဉ်စီးခ)။ ဝေးတဲ့နေရာ နီးတဲ့နေရာ။ ခရီးဝေးဆို ပိုများမှာပေါ့။ သူ့ခရီး အကွာအဝေးလိုက် ကောက်မှာပေါ့။ သူတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ ယာဉ်စီးခတွေ ရှိတယ်။ အခု ကတော့ တိုင်ထားလို့ ပြန်အမ်းခိုင်းတဲ့ ယာဉ်လိုင်းတွေရှိတယ်။ သူတို့ပြန်အမ်းပါတယ်။ အဲ့ဒီလိုမျိုး တိုင်တာခံရတာ တစ်လိုင်း ပဲ။ အခု လောလောလတ်လတ် တစ်လိုင်း"ဟု ပြောသည်။

ယခင်က ကိုဗစ်ကာလကြောင့် ခရီးသွားမည်ဆိုပါက လူတစ်ဦးလျှင် ခုံ(၂)ခုံစာ လက်မှတ်ဝယ်ယူ၍ စီးရကြောင်း၊ ယခုတွင် ပုံမှန်အတိုင်း လူတစ်ဦးလျှင် တစ်ခုံစာသာ လက်မှတ်ဝယ်ယူ စီးနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

မကြာခင်၌ သင်္ကြန်ပိတ်ရက်များ ရောက်ရှိလာတော့မည်ဖြစ်ကာ ယခင်က သင်္ကြန်ပိတ်ရက် ရောက်ခါနီးအချိန်တွင် အိမ်ပြန် ကြသူများရှိသည့်အတွက် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်း လက်မှတ် အများအပြား ဝယ်ယူမှုရှိသော်လည်း ယခုအခါမှာတော့ လက်မှတ် ဝယ်ယူမှုနည်းကြောင်း JJ Express မှ မန်နေဂျာ မကျော့ကျော့သက်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အခုကတော့ များတော့မများဘူး။ ကိုဗစ်မတိုင်ခင် အရင်နှစ်တွေဆို သင်္ကြန်ဆိုရင် အုန်းအုန်းထနေအောင် ဝယ်ကြ တာ။ အခုကတော့ အဲဒီလောက် မများပဲနဲ့ ပုံမှန်လေးပဲ။ နည်းတော့နည်းတယ်။ အရင်တုန်းကကြရင်တော့ ဝယ်လိုအားလည်း များတယ်လေ။ နောက်ပြီးတော့ ယာဉ်လိုင်းပိုင်ရှင်တွေကလည်း ကားတွေကို အများကြီး ထုတ်ထားတာပေါ့နော်။ အများကြီး ထုတ်ပြီးတော့ ရောင်းကြတာပေါ့။ အခုချိန်ကျတော့ ဝယ်လိုအားလည်း နည်းတယ်။ နောက် ယာဉ်လိုင်းပိုင်ရှင်တွေကလည်း အခုဆီဈေးနဲ့ဆိုတော့ ဈေးကလည်း တက်လို့မရဘူးလေ။ ဈေးတွေကလည်း အခုက ဆီဈေးတွေနဲ့ဆိုတော့ အဲဒီလိုမျိုး ယာဉ် လိုင်း ပိုင်ရှင်တွေကလည်း ကားတွေကို အများကြီး မထုတ်ပေးနိုင်ဘူးလေ။ ခရီးသည်တွေလည်း အရင်နှစ်တွေလောက်‌ မများ ဘူး။ ကားခတွေကတော့ အရင်သူတို့ ဟိုးတလောပိုင်းက ဆီဈေးကြောင့် တက်ထားတဲ့ ဈေးရှိတယ်လေ။ ဆီဈေးကြောင့် နည်း နည်းတိုးထားတဲ့ဈေး အဲဒီအတိုင်းပဲ သွားနေကြတာ”ဟု ပြောသည်။

အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်းပြေးဆွဲမှုအား သင်္ကြန်မတိုင်ခင်နှင့် သင်္ကြန်ပြီးဆုံးသွားသည့်ရက်တွင် ခရီးသည်ပေါ် မူတည်ကာ တိုးမြှင့် ပြေးဆွဲသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း YRTC မှ သိရသည်။

သို့သော် သင်္ကြန်ပိတ်ရက်တွင်မူ အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်းပြေးဆွဲမှု အနည်းငယ်သာရှိမည်ဖြစ်ပြီး ပိတ်ရက်မရှိ ပြေးဆွဲမည့် ယာဉ်လိုင်း နှစ်လိုင်းရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်း ၁၉၀ လိုင်းပြေးဆွဲလျက်ရှိပြီး ယာဉ်အစီးရေ ၄၉၉ စီး၊ ခရီးသည် ၆၀၀၀ ဝန်းကျင်ရှိကြောင်း၊ စနေ၊ တနင်္ဂနွေတွင် ပိုများ‌ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးဝေမှု အချိန်ကြာမြင့်စွာ ပြတ်တောက်နေခြင်းနှင့် လျှပ်စစ်မီး အချိန်မှန် မရရှိခြင်းတို့ကြောင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ထိခိုက်မှုရှိနေပြီး ယခင်ကထက် ငွေကုန်ကြေးကျ ပိုမိုများပြားလာနေသည်ဟု လုပ်ငန်းရှင်များ က ပြောသည်။

မွန်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းများသည်လည်း လျှပ်စစ်မီး ပုံမှန်မရရှိခြင်းကြောင့် လုပ်ငန်းများ ထိခိုက်မှုရှိနေပြီး မီးစက်များ အသုံးပြု၍ လည်ပတ်နေရခြင်းကြောင့် ယခင်ကထက် ငွေကြေး ပိုမိုကုန်ကျ လာကြောင်း ဝီမွန်အထည်ချုပ် လုပ်ငန်းပိုင်ရှင် မင်းဇော်နိုင်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“တစ်ခါတလေက ဒီမှာက နေ့ကမှန်တယ်။ ညမမှန်။ ဒီလိုပဲ အခုက အချိန်က လှည့်နေတာ။ တခါတလေ ၆ နာရီ မနက်ပိုင်းလာတယ်။ တခါတလေ ၁၂ နာရီပြတ်တယ်။ တစ်နေ့က ညက တစ်ညလုံး လာပြီးတော့ အခုက ၁၀ နာရီအထိ ပြတ်သွားတယ်။ ညနေ ၆ နာရီမှ ပြန်လာတယ်။ အခုက မီးစက်မောင်းတာ တစ်နေ့ကို ၁ သိန်း ၂ သောင်း ကုန်တယ်။ တစ်လကို သိန်း ၅၀ လောက် ရှိတယ်။ အရင်တုန်းက ကျနော်တို့ မီတာဆောင် တစ်လမှ ၆ သိန်း၊ ၇ သိန်းပေါ့။ အခုက တစ်လကို သိန်း ၅၀ လောက်ဖြစ်နေတယ်။ ဘယ်လိုမှလည်း မကိုက်ဘူး။ အလုပ်လည်း လုပ်ရခက်တာပေါ့။ ဒီကအလုပ်သမားတွေ အလုပ်ရဖို့က အခုက မီးစက်မောင်းနေရတယ်။ နားလို့မရဘူး အလုပ်က။ အဓိက မီးပဲ။ မီးမရှိရင် ဘာမှ လုပ်လို့မရဘူး။ စိတ်ညစ်တယ် မီးမရှိရင်” ဟု ပြောသည်။

ယခုတွင် လျှပ်စစ်မီး ရရှိမှုသည် ယခင်ကထက် လျော့နည်းလာခြင်း၊ အချိန်တိကျမှု မရှိခြင်းတို့ကြောင့် အထည်ချုပ် လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် မီးစက်များ အသုံးပြုလာရသည့်အတွက် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုရဲ့ဒဏ်ကိုပါ နောက်ဆက်တွဲ ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။
အလုပ်လုပ်ကိုင်သည့်အခါ အဆင်ပြေစေရန်အတွက် လျှပ်စစ်မီးကို အလုပ်ချိန်အတွင်း ရရှိမည်ဆိုပါက အဆင်ပြေ ကြောင်း၊ ယခု မီးစက်ဖြင့် လုပ်ကိုင်နေရခြင်းကြောင့် အချိန်ကြာလာသည့်အခါတွင် အဆင်မပြေနိုင်တော့ကြောင်း မင်းဇော်နိုင်ဦးက ဆက်ပြောသည်။

“နေ့လည်ပိုင်းပေးဆိုလို့ရှိရင် ညမီးမလာလည်း ဘာမဖြစ်ဘူးလေ။ ညလည်း ကျနော်က ၂၄ နာရီမောင်းတယ် စက်ရုံက နေ့ဆိုင်း ညဆိုင်းပေါ့။ နေ့ရော ညရော မောင်းတယ်။ အလုပ်က ၂၄ နာရီပေါ့။ အခုက တကယ်လို့ နေ့ချည်းပဲ ပေးတယ်ဆိုလည်း မဆိုးလောက်ဘူးပေါ့။ ညဆိုရင် နားလိုက်ပေါ့။ မီးစက်မောင်းနေတာ မကိုက်ဘူး။ အကျိုးအမြတ်က ဘာမှ မရှိဘူး။ အဓိက လုပ်ငန်း လည်ပတ်လို့ရအောင် မောင်းတော့ မောင်းနေရတာပေါ့။ ရပ်ထားလို့ မဖြစ်ဘူးလေ လူကများတယ်။ အဆင်မပြေဘူး။ ကျနော်တို့က အဓိက အလုပ်လုပ်တာ မီးက အရေးကြီးဆုံးပေါ့နော်။ ငွေမရှိတာက ရှာလို့ရတယ်။ တကယ်လို့ မီး မရှိရင် ကိုယ်က စိုက်လို့မနိုင်တော့ဘူး။ နေ့တိုင်းစိုက်နေရတာ အဆင်မပြေဘူး” ဟု ပြောသည်။

ဒါ့အပြင် စက်ရုံလုပ်ငန်း အများအပြားရှိသည့် ရန်ကုန်မြို့တွင် လျှပ်စစ်မီးကို အချိန်ပိုင်းသာ ရရှိနေခြင်းကြောင့် ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းများ ထုတ်လုပ်မှုနှုန်း ကျဆင်းလာကြောင်း ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

ယင်းသို့ ထုတ်လုပ်မှုနှုန်းများ ကျဆင်းလာခြင်းကြောင့် ကုန်ပစ္စည်းများကို နိုင်ငံခြားသို့ သယ်ယူပို့ ဆောင်ပေးနေ သည့် ထောက်ပို့လုပ်ငန်းများသည်လည်း အဆင်မပြေကြောင်း Via Logistics & Supply Chain တည်ထောင်သူ ဦးသီဟပိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ်များတွင် လျှပ်စစ်မီးရရှိမှုသည် ၄ နာရီခြားဖြစ်သည့်အတွက် လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ရာတွင် ယခင်ကထက် ပိုမိုအားစိုက်လုပ်ကိုင်နေရကြောင်း ဦးသီဟပိုင်က ပြောသည်။

“ကျနော်တို့က Logistics လုပ်တာဆိုတော့ ကျနော်တို့အတွက်က သိပ်သက်ရောက်မှု မရှိဘူးပေါ့လေ။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့နဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ စက်ရုံတွေအတွက်ကတော့ နည်းနည်းခက်ခဲတာပေါ့။ မီးကမရ Export, Import တွေ ကလည်း သွင်းရခက် ဘာခက်ဆိုတော့ သူတို့မှာ အခက်အခဲတွေက အမျိုးမျိုး ဖြစ်နေရတယ်။ သက်ရောက်မှုတွေ ကတော့ အများအပြားတော့ ဖြစ်တာပေါ့။ ဈေးကွက်ထဲမှာတွေရော ဘာတွေရော ဖြစ်တယ်။ ဒါပေမယ့် အခုက အရင်ကထက်စာရင် နည်းနည်းတော်သွားတယ်။ အခုက ၁ - ၅ - ၉ တွေ ပေါ်လာတော့လေ။ အလှည့်ကျလာဆို တော့ အလုပ်တွေကျတော့ အဲလိုအချိန်မျိုးမှာ အားစိုက်ပြီး လုပ်ရတာပေါ့လေ။ အဲလိုမျိုးတော့ ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

လူဦးရေ ၇ သန်းနီးပါး နေထိုင်သည့်အပြင်၊ ရေရရှိရေးနှင့် အခြားသောလုပ်ငန်းဆိုင်ရာများ လည်ပတ်ရေးအတွက် လျှပ်စစ်မီးကို အဓိကထား အားကိုးနေရသည့် ရန်ကုန်မြို့အတွက် စီးပွားရေးထိခိုက်မှုများအပြင် ကျန်းမာရေးနှင့် ပညာရေးပိုင်းတွင်လည်း ထိခိုက်နစ်နာမှုများ ဖြစ်လာနေရကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈

ထိုင်းကို MOU ဖြင့် ဧပြီလတွင် စေလွှတ်နိုင်ရန် လုပ်ဆောင်နေသော်လည်း သင်္ကြန်ပိတ်ရက်များ ရှိနေသည့် အတွက် မေလမှ စေလွှတ်နိုင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား ဌာနခွဲမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“သွားမယ့်လမ်းကြောင်းက မဲဆောက်- မြဝတီတို့ ရနောင်းတို့ပေါ့လေ။ များသောအားဖြင့်က မြဝတီဘက်က သွားမယ့်ပုံစံမျိုးရှိတယ်။ သွားမယ်ဆိုရင် ကြိုပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်တိုင်းဒေသရဲ့ အစိုးရ၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနတို့နဲ့ သူတို့ရဲ့လုံခြုံရေးတွေဘာတွေအတွက်လည်းလေ ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ သူတို့က မစေလွှတ်ခင် နှစ်ပတ်လောက်အလိုမှာ ကျမတို့ကို တင်ပြပြီးတော့မှ။ ဧပြီလကုန် မေလဆန်းလောက် ဖြစ်လောက်လိမ့်မယ်လို့မှန်းတယ်။ ဘာလို့ဆို သူတို့ရဲ့လုံခြုံရေးက ရှိသေး တယ်လေ။ လူအများကြီးနဲ့ သွားမှာ လမ်းကြောင်းနဲ့ သွားမှာဆိုတော့လေ။ အမတို့က သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းဒေသကြီး အစိုးရတွေ ဘာတွေနဲ့လည်း အကြောင်းကြားရမှာတွေ ရှိသေးတယ်လေ”ဟု ပြောသည်။

ယခုကဲ့သို့ MOU ဖြင့် ထိုင်းကို သွားရန်အတွက် အချိန်ရွှေ့ဆိုင်းနေသည်မှာ များနေပြီဖြစ်ကြောင်းနှင့် မည်သည့် ကိစ္စရပ်တို့ အဆင်မပြေသည်ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းသိချင်ကြောင်း ထိုင်းကို MOU ဖြင့် သွားရောက်လုပ်ကိုင်ရန် စောင့်ဆိုင်းနေသည့် ကိုထွန်းလင်းနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“လတွေလည်းမနည်းတော့ဘူး နှစ်တွေလည်းမနည်းတော့ဘူး။ စောင့်လိုက်ရတာ။ အခုလည်း သူတို့ ခန့်မှန်းထား တာ ရှေ့လ ဟိုလ ဒီလနဲ့။ အဲဒီမျှော်လင့်ချက်ကြီးနဲ့ ဒီမှာလည်း ဝမ်းသာရမလိုလို၊ ဝမ်းနည်းရတော့မလိုလို၊ ပြင်ဆင် စရာရှိတာ ပြင်ဆင်ရတော့မလိုလိုနဲ့။ စိုးရိမ်မှုကတော့ရှိတယ်(တိုက်ပွဲကြောင့်) အဲဒီကိစ္စ၊ အဲဒီလမ်းကြောင်းတွေ ကြောင့်ပဲလား အဲဒီလိုရွှေ့ဆိုင်းတာကလေ။ အဲဒီလမ်းကြောင်းတွေနဲ့လည်း သက်ဆိုင်နေတာလား။ နောက်ပြီးတော့ ဟိုဘက် ဒီဘက် စာချုပ်ကိစ္စတွေ အဆင်မပြေလို့များလား ဆိုတာတော့ တိတိကျကျကြီးတော့ မသိရဘူး။ ဘယ်လို အဆင်မပြေတာလဲ၊ ဘာတွေများဖြစ်နေလို့လဲဆိုတာတော့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း သိချင်တာပေါ့လေ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့က အလုပ်သမား ၅၈၀ ဦးအား အလုပ်ရှင်နှင့် အလုပ်သမား သဘောတူစာချုပ်ချုပ်ဆို ခဲ့ကြောင်း၊ မတ်လ ၂၉ ၊ ၃၀၊ ၃၁ ရက်တို့တွင်လည်း အလုပ်သမား ၆၀၀ ဝန်းကျင်ခန့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုသွားရန် ရှိသေးကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ စာချုပ်ချုပ်ဆိုသည့် အမည်စာရင်းများအား ထိုင်းရှိ အလုပ်သမားသံအရာရှိထံပေးပို့ရကာ ထိုမှတဆင့် အလုပ်အကိုင်ဌာန(Department of employment-DOE) သို့ ပေးပို့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

DOE မှ တံဆိပ်တုံးထုပြီးမှ ထိုင်းဘက်သို့ မြန်မာအလုပ်သမားများ ဝင်ရောက်နိုင်ရန် နှစ်ဖက်နိုင်ငံမှ လ.ဝ.က တို့မှ လုပ်ဆောင်ရမည်များ ရှိသေးကြောင်း သိရသည်။

ယခင်က မတ်လ ကုန်၊ ဧပြီလမှ စေလွှတ်နိုင်ရန် လုပ်ဆောင်နေခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ မေလမှသာ စေလွှတ် နိုင်မည်ဟု ဖြစ်သွားခြင်းသည် ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ လုပ်ဆောင်ရမည့် လုပ်ငန်းစဉ်များရှိနေသးသည့် အတွက်ကြောင့်ဟု ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက ပြောသည်။

“အခုဆိုရင် စာချုပ်ချုပ်တယ်။ စာချုပ်ချုပ်တာကိုက မတ်လ အကုန်ရောက်သွားပြီလေ။ မတ်လအကုန် ရောက် သွားပြီဆိုရင် အခု ဧပြီ ပထမအပတ်ပဲ အလုပ်လုပ်စရာရှိတာလေ။ သင်္ကြန်တွင်းကြီးရောက်သွားပြီ အဲဒါကြောင့်။ စာချုပ်ချုပ်ပြီး ချက်ချင်းလုပ်လို့ရသေးတာမဟုတ်ဘူးလေ။ ခုနကပြောတဲ့ အတိုင်း အဆင့်တွေက သူတို့ ထိုင်းဘက် က လုပ်ရမယ့်အဆင့်တွေကရှိသေးတယ်။ ရွှေ့ဆိုင်းတယ်လို့ပြောလို့မရဘူး သူ့ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ပေါ့နော်” ဟု ၎င်းကပြောသည်။

စာချုပ်ချုပ်ဆိုရာတွင် အလုပ်သမား အားလုံးကို စာချုပ်ချုပ်ဆိုခြင်းမဟုတ်ကြောင်း၊ ထိုင်းအလုပ်ရှင်မှ လိုချင်သည့် အလုပ်သမားအရည်အချင်းနှင့် မြန်မာဘက်အေဂျင်စီများရှိ အလုပ်သမားစာရင်းများထဲကမှ ကိုက်ညီသည့် အလုပ် သမားများကိုသာ စာချုပ်ချုပ်ဆိုခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
အေဂျင်စီအနေဖြင့် မိမိအလုပ်သမားအား ထိုင်းသို့ စေလွှတ်ရာတွင် စာချုပ်သက်တမ်း နှစ်နှစ်အတွင်း ၎င်း၌ တာဝန်ရှိကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသည် အလုပ်သမားလိုအပ်ချက် များပြားနေသည့်အတွက် MOU အပါအဝင် ဘက်ပေါင်းစုံမှ အလုပ် သမား ၈၀၀၀၀၀(ရှစ်သိန်း)ဝန်းကျင်ကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် မြန်မာ၊ လာအို၊ ကမ္ဘောဒီးယားတို့မှ ခေါ်ယူရန် လုပ်ဆောင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက လုပ်ဆောင်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ပြန်လည်စတင်နိုင်ရန်အတွက် ဧပြီ ၁ ရက်မှ စတင်ကာ ခရီးသွား လာမှုဆိုင်ရာ အစီအမံများအား ပြုပြင်ပြောင်းလဲသွားရန်ရှိပြီး ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး မထိုးရသေးသည့် နိုင်ငံခြား သား ခရီးသွားများအား ကွာရန်တင်း ၅ ရက်သာ ထားရှိတော့မည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆

ကိုဗစ်တွေ့ရှိမှုများကြောင့် ယာယီရပ်နားထားသည့် ကိုရီးယားနိုင်ငံသို့ အထွေထွေလုပ်သား စေလွှတ်ခြင်းအား မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့က စတင်၍ စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ သိရသည်။

မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့က ကိုရီးယားသို့သွားမည့် အထွေထွေလုပ်သား ၁၆ ဦးအား ကိုဗစ်စစ်ဆေးရာမှာ တစ်ဦးတွင် ပိုးတွေ့သဖြင့် ၁၅ ဦး စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားဌာနခွဲမှ ညွှန်ကြား‌ရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ညွှန်ကြား‌ရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက “အခုဆို သွားရင် PPE နဲ့ သွားရတယ် သူတို့က။ ဘာလို့ဆို အကယ်၍ တခြားနေရာတွေ ဘာတွေက မကူးရအောင်ပေါ့လေ။ ထွက်ပြီဆိုတာနဲ့ PPE နဲ့ ထွက်ရတယ်။ အခုသွားတဲ့ သူတွေကတော့ ပိုတယ်။ အစ်မတို့ ပြည်ပအလုပ်ကိုင် လိုင်စင်ရ အေဂျင်စီကို သွင်းရတာတော့ ရှစ်သောင်းခွဲပဲ သွင်းရတာ။ သူတို့ဘာသာသူတို့ ကုန်ကျစရိတ်တွေ က အခုဆို လေယာဉ်စရိတ်တွေက ဟိုအရင်တုန်းကဆို အဲဒီလောက်မကျဘူး၊ ဒေါ်လာ ၅၀၀ လောက်ပဲကျတာ။ အခုဆိုရင် အခု နောက်ဆုံးအသုတ်ဆိုရင် ဒေါ်လာ ၈၀၀ လောက်ကျတယ်။ လေကြောင်းလိုင်းတွေကလည်း အမျိုးမျိုးရှိတယ်လေ။ အခု ဟာက relief flight တွေကို။ နောက်ခါကျ PPE ဝယ်ရတာတွေရှိတယ်။ ဆေးစစ်ရတဲ့ ကိစ္စတွေရှိတယ်”ဟု ပြောသည်။

တောင်ကိုရီးယားသို့ ယခုနောက်ပိုင်း သွားရောက်မည့် အထွေထွေလုပ်သားများအတွက် ကုန်ုကျစရိတ်သည် ယခင်ကထက် ပိုမို ကုန်ကျနိုင်ကြောင်းလည်း သိရသည်။

လာမည့် ဧပြီ ၃ ရက်နေ့တွင် အထွေထွေလုပ်သား ၉၈ ဦးအား ထပ်မံစေလွှတ်ရန် ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

တောင်ကိုရီးယားသို့ သွားရောက်ကျမည့် မြန်မာအလုပ်သမားများ

ယခင်က တောင်ကိုရီးယားသို့ EPS စနစ်ဖြင့် သွားရောက် လုပ်ကိုင်မည့် အ‌ထွေထွေ လုပ်သားများအနေဖြင့် ရန်ကုန်သို့ လာရောက်ပြီး စာချုပ်ချုပ်ဆိုရကြောင်း၊ စာချုပ် ချုပ်ဆိုပြီးပါက ၇၂ နာရီအတွင်း ဆေးစစ်ရကြောင်း၊ စစ်ဆေးပြီး Negative ဖြစ်သည့် သူများကိုသာ စေလွှတ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

တောင်ကိုရီးယားဘက်မှ တောင်းဆိုလာသည့်အတွက် နောက်ပိုင်း စေလွှတ်မည့် အထွေထွေလုပ်သားများသည် မိမိစရိတ်ဖြင့် သီးသန့်ကွာရန်တင်း ဝင်ရမည် ဖြစ်သည်။

ညွှန်ကြား‌ရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက “ဟိုဘက်ကနေမှ သီးခြားခွဲနေသလို ၇ ရက် သီးခြားနေတာ။ ရန်ကုန်မှာ သူတို့ဘယ်မှာ နေရမယ်၊ ဘယ်နေရာမှာ နေရမယ်မဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် သီးခြား ၇ ရက်နေခိုင်းတာ။ လုပ်စရာရှိတဲ့ ဗီဇာကိစ္စတွေ၊ စာချုပ်ကိစ္စတွေ အဲဒီလိုမျိုး လုပ်စရာရှိတဲ့ အလုပ်တွေ လုပ်ပြီးသွားရင် ၇ ရက် ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် တစ်ယောက်တည်း သီးသန့် နေခိုင်းတာ။ နေခိုင်းပြီးတော့မှ သွားမယ့်နေ့ကျမှ သူတို့ကို သွားခါနီးကျရင် ၇၂ နာရီအတွင်း ဆေးစစ်၊ စစ်ပြီးတော့ ဟိုဘက်ကို သွားရတာ”ဟု ပြောသည်။

တောင်ကိုရီးယားသို့ အထွေထွေ လုပ်သားစေလွှတ်ခြင်းအား ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၉ ရက်နေ့မှ ပြန်လည်စေလွှတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကိုဗစ်ပိုးတွေ့ရှိမှုကြောင့် ယာယီရပ်နားခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက် ယခုလ(မတ်လ) ၂၅ ရက်တွင် ပြန်လည် စတင် စေလွှတ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုကာလအတွင်း အထွေထွေလုပ်သား ၃၀၀ ကျော်‌ စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ် ၂၅

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ တောင်သူလယ်သမားများအတွက် မြန်မာ့စိုက်ပျိုးရေးဘဏ်မှ ထုတ်ချေးပေးထားသည့် စိုက်ပျိုးရေး ချေးငွေများကို တောင်သူလယ်သမားများမှ ပြန်လည် ဆပ်ပေးနိုင်မှု မရှိခြင်းကြောင့် ယခုနှစ်တွင် ချေးငွေရရှိမှု လျော့ကျသွား မည်ဟု ရခိုင်တောင်သူများက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ရခိုင်တောင်သူလယ်သမားများသည် စစ်ဘေးဒဏ်နှင့် ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါ တို့ကြောင့် လယ်ယာလုပ်ငန်းများ ရပ်နားထားရခြင်းများ ရှိသဖြင့် အရှုံးနှင့်ရင်ဆိုင် နေရကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးဘဏ်မှ ချေးယူထားသည့် ချေးငွေများ ပြန်လည် မပေးဆပ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေသည်ဟု ရခိုင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ တောင်သူလယ်မားသမဂ္ဂဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်ကျော်ဇံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရင်ကာလ တစ်လျှောက်လုံးကတော့ ရှိနေခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီဘက်မှာ တောင်သူတွေက စိုက်ပျိုးရေး ချေးငွေ ပေါ့နော် စိုက်ဘဏ်လို့ ကျနော်တို့ သုံးကြတယ်။ အဲဒီစိုက်ဘဏ်ကို မဆပ်နိုင်ကြတဲ့ အခါကျတော့ အစိုးရဘက်ကလည်း နည်း နည်း နှောင့်နှေးသွားတဲ့ သဘောရှိတယ်လို့လည်း ကျနော်တို့ သုံးသပ်တယ်။ အဲဒါကြောင့် ဒီနှစ်မှာလည်း ကျနော်တို့ စိုက်ဘဏ် ထုတ်ချေးဖို့ အတွက်ကတော့ ဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်။ ဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းလိမ့်မယ်ဆိုတာက အကုန်လုံး ပေါ့နော် တောင်သူတွေ အကုန်လုံးကို ထုတ်ပေးနိုင်ဖို့ အနေအထားကတော့ မတွေ့ရဘူးပေါ့။ တစ်ဖက်မှာလည်း ကျနော်တို့ ၂ နှစ်၊ ၃ နှစ်အတွင်းမှာက ကိုဗစ်တို့၊ အရင်နှစ်တုန်းကဆိုရင် ကျနော်တို့ စစ်ဘေးစစ်ဒဏ်တို့ပေါ့နော်၊ အဲဒါကြောင့်လည်း မလုပ် နိုင်ဘူး။ ပြီးရင် ကိုဗစ်ကြောင့် မလုပ်နိုင်ဘူး။ ဆိုတော့ ပြန်လုပ်တဲ့အခါကျတော့ သူတို့က အကြွေးတွေပေါ့နော် ၁ နှစ်၊ ၂ နှစ်ဆို သလို ကျနော်တို့က အကြွေးတွေ လည်နေကြတယ်။ အကြွေးတွေ တင်နေကြတယ်။ အဲဒီအကြွေးကို ဆပ်လိုက်တဲ့ အခါကျ တော့ စိုက်ဘဏ်အတွက်က မလုံလောက်ဘူးလေ။ စားရေးသောက်ရေးတောင် မဖူလုံနိုင်ဘူး။ အဲဒီအခြေအနေကြောင့် ကျနော်တို့ စိုက်ဘဏ်ဆပ်တဲ့ အနေအထားက လျော့ကျသွားတယ်လို့ ကျနော်တို့ သုံးသပ်တယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

တောင်သူ တစ်ဦး လယ်ထွန်နေစဉ်(DMG)

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လယ်ယာလုပ်ငန်းခွင်၌ အသုံးပြုသည့် နွားများ ရှားပါးနေကြောင်း၊ နွားအစား စက်ကိရိယာများဖြင့် ထွန်ယက်၊ စိုက်ပျိုး၊ ရိတ်သိမ်းမှုများ ပြုလုပ်သည့်အခါမှာလည်း စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုကြောင့် အခက်အခဲရှိနေ ကြောင်း ရခိုင်တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂထံမှ သိရသည်။

ထို့နောက် လုပ်သားရှားပါးခြင်းအပြင် ဓာတ်မြေဩဇာနှင့် မြေဆီ စသည့် သွင်းအားစုစရိတ်များ မြင့်တက်နေခြင်းများ ကြုံတွေ့ နေရကြောင်း၊ ထိုအခြေအနေများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရန်အတွက် တောင်သူလယ်သမားများ၊ ပညာရှင်အစုအဖွဲ့များနှင့် ပူးပေါင်းကာ ညီလာခံ ပြုလုပ်၍ ဆွေးနွေးရန်ရှိကြောင်း ရခိုင်တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂထံမှ သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် စိုက်ပျိုးရာသီတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၏ ဓာတ်မြေဩဇာဈေးနှုန်းမှာ တစ်အိတ်လျှင် ၈၀၀၀၀(ရှစ်သောင်း) နီးပါးရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် ၁၀၀၀၀၀ (တစ်သိန်း ) ဝန်းကျင်ရှိနေကြောင်း စစ်တွေမြို့နယ်မှ ဓာတ်မြေဩဇာ ရောင်းချသူတစ်ဦးက ပြောသည်။

မြန်မာ့လယ်ယာဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်(DMG)

၎င်းက “အခုလောလောဆယ်က အရောင်းအဝယ်က သိပ်မလိုက်သေးဘူး။ ဒါပေမယ့် အခု ကျမတို့ ရောင်းရတာက သိန်း လောက်ကို ခိုက်နေပြီ။ သိန်းလောက် ခိုက်တာပေါ့၊ ၉၁၀၀၀ ကို၊ ဓာတ်မြေဩဇာတစ်အိတ်ကို။ သင်္ဘောခတွေ၊ ကားခတွေ အကုန်ဖယ်လိုက်တော့ သိန်းလောက် ခိုက်သွားတာပေါ့။ အရင်နှစ်ကတော့ ဘယ်လောက်ရှိလဲဆိုတော့ ၈ သောင်းနဲ့ ဈေးပြတ် သွားတယ်။ တစ်အိတ်ကို ၈ သောင်းနဲ့ ဈေးပြတ်သွားတာပေါ့ ရာသီကုန်သွားတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ဒီနှစ်အစ သိန်းနဲ့ချီပြီး တန် နေတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့ပြင် တချို့သော ဓာတ်မြေဩဇာ အမျိုးအစားများသည် လက်ရှိတွင် ပစ္စည်းပြတ်လပ်နေမှုဖြင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ကြုံတွေ့နေရသည့် ဓာတ်မြေဩဇာဈေးနှုန်း ကြီးမြင့်ခြင်း၊ ပြတ်လပ်ခြင်းများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရန်အတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှ ဓာတ်မြေဩဇာကို တင်သွင်းရန် လုပ်ဆောင်သော်လည်း အဆင်မပြေကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန်သည်နှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ် အတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျနော်တို့အမြင်ကတော့ သိပ်ဖြစ်နိုင်ခြေ မရှိဘူးလို့ ထင်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာက မြေဩဇာ ကို Export အတွက်ဆိုပြီးတော့ မရှိဘူး သူတို့ဆီမှာ။ သူတို့နိုင်ငံသုံးလောက်ပဲ ရှိမှာ။ ကျနော်တို့ဘက်ကို တရားဝင် တင်ပို့ဖို့ ဟာကတော့ အခက်အခဲရှိတယ်လို့ ပြောတယ် သူတို့ဘက်ကျတော့။ အဲဒါကြောင့် ကျနော်တို့ ဘက်ကနေပြီးတော့ တင်သွင်းဖို့ ဟာကို သိပ်ပြီး စမ်းသပ်လို့မရဘူး ဖြစ်နေတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်တောင်သူ စိုက်ပျိုးရေး လုပ်နေစဉ်

ပြည်နယ်အစိုးရနှင့် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနအနေဖြင့် ရခိုင်တောင်သူများ ကြုံတွေ့နေရသည့် အခက်အခဲနှင့် နည်းပညာ လိုအပ်ချက်များကို လေ့လာပြီး တောင်သူများ၏ အခန်းကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်ကျော်ဇံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တောင်သူတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို မြှင့်တင်မယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့က ဖြစ်စဉ်တစ်လျှောက်လုံးကို ကျနော်တို့ သုံးသပ်ဖို့ လိုတယ်ဗျာ။ တစ်နှစ်စာ ဓာတ်မြေဩဇာ ဈေးကြီးလို့ သွင်းအားစု ဈေးကြီးလို့ဆိုတဲ့ အထိမ်းအမှတ်လေးတစ်ခုကို ကျနော်တို့ ကြည့်ပြီးတော့ ဖြေရှင်းလို့ မရဘူး။ ဒါကတော့ ကဏ္ဍကြီးတစ်ခုထဲမှာ ပါတာပေါ့။ လတ်တလော ဖြေရှင်းရမယ့် ကဏ္ဍတစ်ခုမှာ ပါတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ရေရှည်သွားနိုင်ဖို့ဆိုရင် အစိုးရတစ်ရပ်အနေနဲ့က မြေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲနိုင်ဖို့လိုတယ်။ ပြီးတော့ မျိုးစေ့ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲနိုင်ဖို့လိုတယ်။ ပြီးတော့ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့ပေးဖို့ လိုတယ်။ ပြီးတော့ ဈေးကွက် အထောက်အပံ့ ပေးဖို့လိုတယ်။ သက်ဆိုင်ရာပေါ့ဗျာ တောင်သူတွေ ကောင်းဖို့အတွက်က အဆင့်ဆင့် ကျနော်တို့ လုပ်ဖို့လိုတယ်။ ဈေးကွက်ဖန်တီးပြီးတော့ မြေက ဆုံးရှုံးသွားရင် မြေက ဓာတုဓာတ်တွေ များပြီးတော့ သွင်းအားစုတွေကို မှီခိုပြီးတော့ နေရာတဲ့ အနေအထားအောက်မှာ ကျနော်တို့ အဆင်မပြေနိုင်ဘူး။ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ သွားနိုင်ဖို့ လိုအပ်တယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စပါးစိုက်ဧကသည် မူလက ၁၄ သိန်းကျော် ရှိသော်လည်း တိုက်ပွဲ အခြေအနေ များကြောင့် စိုက်ပျိုးမှု များ လျော့ကျလာခဲ့ရာ လက်ရှိတွင် စိုက်ဧက ၈ သိန်းခန့်သာ ရှိကြောင်း၊ ယခု ကြုံတွေ့နေရသည့် ဓာတ်မြေဩဇာ၊ မြေဆီ စသည့် သွင်းအားစုစရိတ် မြင့်တက်မှုများကြောင့် စိုက်ဧက ထပ်မံလျော့ကျနိုင်ကြောင်း တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂထံမှ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၄

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ဘိလပ်မြေများ ပြန်လည်ဝင်ရောက်နေပြီဖြစ်သော်လည်း စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းမြင့်တက် နေမှုကြောင့် သယ်ယူစရိတ် ကြီးမြင့်နေသည့်အတွက် ဘိလပ်မြေဈေးနှုန်းများ အမြင့်ပိုင်းတွင် ဆက်လက်တည်ရှိ နေကြောင်း ဘိလပ်မြေတင်သွင်းရောင်းချသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်တွေမြို့ရှိ လေးဝတီအိမ်ဆောက်ပစ္စည်းဆိုင်မှ တာဝန်ရှိသူက “ဘိလပ်မြေတော့ အခုတော့ အဝင်ကတော့ နည်းနည်းလေး အဆင်ပြေလာတယ်။ အခုဆိုရင် ဆင်သင်္ဘောတွေရော၊ နောက်ပြီး အယ်လ်ဖာတွေရော၊ နောက်ပြီး ခရောင်းတွေရော၊ နောက် အပါချီတွေရော အများကြီး ဝင်လာတာပေါ့နော်။

အခုဆို စိန်ဘိလပ်မြေတွေတောင် ဝင်လာတယ်။ ဈေးနှုန်းအပိုင်းကတော့ ငြိမ်နေတယ်။ သိပ်ပြီး မဆင်းဘူး။ ဒါပေမယ့် အခု သင်္ဘောဆီဈေးတက်လို့ ဆိုပြီး နည်းနည်း ပြန်တက်တာပေါ့။ သယ်ယူစရိတ်က တစ်လုံး ၇၀၀၊ ၈၀၀ လောက် တက်သွားတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဖေဖော်ဝါရီလဆန်းပိုင်းက ဘိလပ်မြေ ပြတ်လပ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး အကန့်အသတ်ဖြင့် ဝယ်ယူ နေရကာ ဈေးနှုန်းများလည်း ၂ ဆခန့် မြင့်တက်ခဲ့သည့်အပြင် ဘိလပ်မြေတင်သင်္ဘောများသည်လည်း ၂ ပတ်လျှင် တစ်ကြိမ်သာ လာရောက်ကြောင်း သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့်လတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၌ ဘိလပ်မြေ တစ်အိတ်လျှင် ၁၆၀၀၀ ကျော် ရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် ၁၄၀၀၀ ကျော်ရှိနေပြီး ဈေးနှုန်းအားဖြင့် ၂၀၀၀ ကျပ်ဝန်းကျင်သာ ကျဆင်းနေသေးကြောင်း သိရသည်။

ဘိလပ်မြေတင်သင်္ဘာများ ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ ပုံမှန် ပြန်လည်ဝင်ရောက်နေပြီဖြစ်သော်လည်း ဘိလပ်မြေများကို လိုသလောက် မရရှိခြင်းနှင့် ကုမ္ပဏီများနှင့် အဆက်အသွယ် ရရှိသူများသာ အလွယ်တကူ ဝယ်ယူ၍ ရရှိခြင်းများ ဖြစ်နေကြောင်း၊ သာမန် ဘိလပ်မြေ ဝယ်/ရောင်းသူများအနေဖြင့် အဆင်မပြေနိုင်ကြောင်း စစ်တွေမြို့ရှိ လေးဝတီ အိမ်ဆောက်ပစ္စည်းဆိုင်မှ တာဝန်ရှိသူက ပြောသည်။

“အခု လိုသလောက်တော့ ဘယ်လိုပြောရမလဲ သင်္ဘောကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အဆက်အသွယ်ရှိတဲ့သူတွေကတော့ အဆင် ပြေတယ်။ တခြား သာမန် သင်္ဘောရောက်မှ လုပ်စားနေတဲ့သူတွေကတော့ အဆင်မပြေဘူး။ ကျမတို့ဆိုရင် သင်္ဘောမလာခင်ကတည်းက အော်ဒါတင်ထားတာပေါ့နော်။ ဈေးနှုန်းကို မသိခင်ကတည်းက အော်ဒါ တင်ထား တယ်။ သူတို့က ဘယ်လောက်လောက် ပေးမလဲ အဲလိုမျိုးပေါ့။ အဲလိုမျိုး ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အဆက်အသွယ်မရှိဘဲနဲ့ သာမန်လုပ်စားနေတဲ့သူတွေကတော့ အဲဒီကုန်သည်ကတဆင့် ဝယ်ရတာပဲ။ ပြောမယ်ဆိုရင် ကုန်သည်နှစ်ဆင့် လောက် ဖြစ်သွားတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ဘိလပ်မြေနှင့် မြေဆီ စသည့် ကုန်ပစ္စည်းများကို နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတဆင့် ကုန်သွယ်ခွင့် ကန့်သတ်ထား သော်လည်း ရခိုင်တွင် ဘိလပ်မြေစျေးနှုန်းတည်ငြိမ်ရေးနှင့် ပြတ်လပ်မှု မရှိစေရေးအတွက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံမှ ဘိလပ်မြေ တန်ချိန် ၃၀၀၀ ကို နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတဆင့် တင်သွင်းခွင့်ပြုရန် ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန်သည်များနှင့် စက်မှု လက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းချုပ်မှ ပြည်နယ်ကောင်စီထံ တင်ပြတောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

သို့သော် လက်တလောတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှ ဘိလပ်မြေများ ဝင်ရောက်လာခြင်းမရှိသေးဘဲ တင်သွင်းရန် အတွက် သွင်းကုန်လိုင်စင်များ လျှောက်ထားနေဆဲ အခြေအနေသာ ရှိသေးကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန်သည်များ နှင့် စက်မှု လက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းချုပ် အတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ကျနော်တို့ သိသလောက်ကတော့ မဝင်သေးဘူးလို့ သိရတယ်။ တင်သွင်းတာ မရှိသေးဘူးလို့ သိရတယ်။ ဒါကလည်း တင်သွင်းဖို့ ကြိုးစားနေဆဲအချိန်ပဲ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ခွင့်ပြုတာက သိပ်မကြာသေးဘူးဆိုတော့လေ။ ချက်ချင်းကြီးတော့ ရောက်လာမှာမှ မဟုတ်တာ။ ပြည်နယ်အစိုးရကနေပြီးတော့ တင်သွင်းခွင့်ရှိကြောင်း ထောက်ခံပေးမယ်။ ဒေသမှာ ဈေးနှုန်း မမြင့်တက်ရအောင် ပြတ်လပ်မှု မရှိအောင် လုပ်တာတော့ ကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအတိုင်းပဲ လုပ်ရမှာပေါ့နော်။ တင်သွင်းမယ်ဆိုရင် လိုင်စင်လျှောက်ရမယ်။ သွင်းကုန် သမားက လျှောက်ပြီးတော့မှ သွင်းလာရမှာပေါ့နော်။ မရသေးတာပဲ ရှိပါလိမ့်မယ်။ လျှောက်တဲ့သူက လျှောက်နေ တုန်းပါ” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်တွင် လက်ရှိ ဘိလပ်မြေတစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၁၂ဝဝဝ(တစ်သောင်းနှစ်ထောင်) မှ ကျပ် ၁၆၅၀၀ (တစ်သောင်းခြောက်ထောင်ငါးရာ)ခန့် အထိ စျေးနှုန်းရှိနေပြီး တစ်ဖက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှ တင်သွင်းခွင့် ရပါက ယခုထက်ပိုမို စျေးသက်သာနိုင်ကြောင်း ဘိလပ်မြေ အရောင်းဆိုင်များက ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲမဖြစ်ခင်ကာလတွင် ရခိုင်၌ ဘိလပ်မြေတစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၇၀၀၀(ခုနှစ်ထောင်) နှင့် ၈၀၀၀(ရှစ်ထောင်) ကြားရှိခဲ့သော်လည်း ယခုတွင် ဈေးနှုန်း ၂ ဆနီးပါးအထိ မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၃

နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းလိုင်း ခရီးစဉ်များ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်မည်ဆိုပါက နိုင်ငံတကာ ခရီးသွားများကို ဗီဇာသတ်မှတ်ချက်နှင့် ကိုဗစ် စည်းကမ်းချက်များ ဖြေလျှော့ပေးရန် လိုအပ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံခရီးသွား လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးနောင်း နောင်းဟန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

(၂)နှစ်ကျော် ပိတ်ထားခဲ့ရသည့် နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းလိုင်း ခရီးစဉ်များကို သင်္ကြန်ကာလအပြီး မြန်မာနှစ်ဆန်း ၁ ရက်နေ့ (ဧပြီ ၁၇ ရက်)တွင် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်မည်ဟု နစက-က ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။

ဦးနောင်းနောင်းဟန်က “ဗီဇာနဲ့ ပတ်သက်တာရယ်၊ ကျန်မာရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကိုဗစ် စည်းကမ်းချက်တွေပေါ့နော်။ အဲဒီ စည်းကမ်းချက်တွေက အရေးကြီးပါတယ်။ တစ်ဖက်ကဖွင့်ပြီး တစ်ဖက်ပိတ်သလို ဖြစ်နေရင်လည်း မလာပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် မို့လို့ တကယ်နိုင်ငံခြားသားတွေ အလည်လာစေချင်တယ်၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို အဆင်ပြေစေချင်တယ် ဆိုလို့ရှိရင်တော့ ဗီဇာ နဲ့ ပတ်သက်တာတွေကိုလည်း ထိုက်သင့်သလိုမျိုး အဖြေထွက်ပြီး ဖွင့်ပေးရမယ်။ ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ စည်းကမ်းချက်တွေ ကိုလည်း အိမ်နီးချင်း အာဆီယံနိုင်ငံတွေနဲ့ တန်းတူပေါ့နော်၊ အဲလိုထားပြီးတော့ ဖွင့်ပေးနိုင်မှသာလျှင် နိုင်ငံတကာ ခရီးသွား တွေက လာမှာပါ။ သူတို့တွေက ကွာရတင်း မလိုတော့ဘူး၊ Test တောင် စစ်စရာမလိုတော့ဘူး၊ ဆေးထိုးသားပြီးသား လက်မှတ်ပါရင် ပေးဝင်တယ်ဆိုတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ ကိုယ်ကနေပြီးတော့ ကွာရတင်းတွေ ဘယ်နှရက်နေရမယ်၊ ဘယ်လို နေရမယ် ကန့်သတ်ချက်တွေပေါ့နော်၊ သိပ်များလွန်းရင် လာမှာ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ အဲဒီဟာလေးကိုတော့ တစ်ပြိုင်နက် ဖြေလျှော့ဖို့ လိုတယ်။ ဒါအင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများတွင် ခရီးသွားလာမှုအပိုင်း၌ ကိုဗစ်စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်များ အထိုက် အလျောက် ဖြေလျှော့ ပေးထားမှုများရှိကြောင်း သိရသည်။

နိုင်ငံတကာခရီးသွား

နိုင်ငံတကာ ခရီးသွားများအတွက် ကိုဗစ်ဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များ အခြေအနေကို ရေးဆွဲ ထုတ်ပြန်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကျန်းမာရေးအသိပညာ မြှင့်တင်ရေးဌာနခွဲမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုးက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုးက “အဲဒါတော့ ကျနော်တို့ ကြိုတင်ပြီး ပြောလို့မရသေးဘူး။ သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနတွေကြားမှာ SOC ရေးဆွဲဖို့ ရှိတယ်ပေါ့နော်။ အဲဒါကိုလည်း ဖွင့်မယ့်ရက် မတိုင်ခင်မှာ ထုတ်ပြန်ပေးမှာပါ။ အနားတော့ သိပ်မနီးပါဘူး။ ဧပြီလ အရောက် ဒီလကုန်လောက်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းလိုင်းများကို ပြန်လည် ပျံသန်းပြေးဆွဲခွင့်နှင့် ပတ်သက်၍ မည်သည့် လေကြောင်းများကို ခွင့်ပြုပေး ထားသလဲနှင့် လေကြောင်းလိုင်း မည်မျှ ဆင်းသက်ပျံသန်းပြေးဆွဲခွင့်ရှိကြောင်း ကြေညာထားခြင်း မရှိ၍ နိုင်ငံခြားသား ခရီး သွား ဝင်ရောက်မှုများကို လတ်တလောတွင် မျှော်လင့်၍ မရနိုင်ကြောင်း ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးအောင်အေးဟန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အခြေအနေတွေက ခရီးသွားဖို့ တအားကြီး အဆင်ပြေတယ် မပြေဘူးဆိုတာကို လေကြောင်းလိုင်းတွေ ဆွဲတဲ့အပေါ် မှာ မူတည်မှာပေါ့နော်။ လေကြောင်းလိုင်းတွေ ဘယ်လေကြောင်းလိုင်းတွေက ကိုယ်ကတော့ ခွင့်ပြုပြီး ဖွင့်ပေးလိုက်တာ ပေါ့ လေ၊ ဆင်းသက်လေယာဉ် မရှိဘူးဆိုလို့ရှိရင်တော့ ဘယ်လိုလုပ် ဧည့်သည် လာလို့ရမလဲနော်။ အဲတော့ ဘယ်လေကြောင်း လိုင်းတွေ သူတို့သဘောတူထားလဲ၊ ဆွေးနွေးထားလဲ၊ ကျနော်တို့ မသိသေးဘူးလေနော်။ နောက် အဲဒီလိုကြေညာမှ တစ်မျိုး ဖြစ်မှာလေ။ လုံးဝ မကြေညာထားတော့ ကျနော်တို့လည်း ဘယ်သိမလဲ၊ နောက် ဘယ်လိုင်းတွေက ပြေးဆွဲဖို့ သဘောတူ ထားပြီးပြီ၊ သူတို့က ပြေးဆွဲမယ်ဆိုပြီးတော့ အကြောင်းကြားထားတာ ရှိတယ်။ လေကြောင်းလိုင်း ဘယ်နှလိုင်းကတော့ ကမ်းလှမ်းထားတယ်တို့ သိရရင် တစ်မျိုးပေါ့လေ။ အဲလိုမျိုး ဘာမှမသိရဘူး။ ကိုယ်က တစ်ဖက်သတ် ဖွင့်တာ ဖွင့်တာပဲ ရှိတာလေနော်။ အခု ရုတ်တရက်ကြီး ဖွင့်ဖွင့်ချင်းတော့ ဆင်းမယ်ဆိုတာလည်း ရှိပါ့မလားပေါ့နော် မပြောတတ်ဘူး” ဟု ပြောသည်။

ကိုဗစ် စစ်ဆေးမှု

နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းလိုင်း ပြန်လည်ပျံသန်းပြေးဆွဲခွင့်ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် စတင်ရန် စီစဉ်ဆောင်ရွက်နေ မှုများရှိသော်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလအထိ ခွင့်ပြုပေးနိုင်ခြင်း မရှိခြင်းကြောင်း၊ ယခု ပြန်လည် ခွင့်ပြုခြင်းသည် နောက်ကျသည့် အခြေအနေဖြစ်နေကြောင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်တချို့က သုံးသပ်ကြသည်။

ဦးနောင်းနောင်းဟန်က “ဗီဇာကိစ္စကလည်း မသေချာသေးဘူး။ အနောက်နိုင်ငံသားတွေရဲ့ စိတ်နေ သဘောထားအရလည်း သူ့ရဲ့ ခရီးသွားတာကို ၆ လ၊ ၁ နှစ် အနည်းဆုံး ကြိုတင်စီစဉ်တာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အနောက်နိုင်ငံသားတွေနဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံသား တွေ လိုမျိုးပေါ့နော်၊ အဲလိုနိုင်ငံသားတွေတော့ ဒီ ၆ လတာ အတွင်းမှာ ချက်ချင်းဝင်နိုင်ဖို့ အပန်းဖြေခရီးအတွက်က မဖြစ်နိုင် သေးပါဘူးခင်ဗျ။ အာရှတိုက်သားတွေကသာ ခရီးသွားဖို့ မြန်မြန်ဆန်ဆန် ဆုံးဖြတ်တာ ဖြစ်တဲ့အတွက် လာမယ့် ၃ လလောက် အတွင်းမှာတော့ အာရှနိုင်ငံသားတွေဖြစ်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတို့၊ ထိုင်းနိုင်ငံတို့ပေါ့နော် ဒီအာဆီယံနိုင်ငံထဲက နိုင်ငံတွေက လေကြောင်းဖွင့်တာနဲ့အတူ မြန်မာပြည်ကို ရောက်လာဖို့ ရှိပါတယ်။ အနောက်နိုင်ငံသားတွေဖြစ်တဲ့ ဥရောပတွေ၊ ဩစတေးလျ တွေ၊ အမေရိကန်တွေကတော့ သူတို့ခရီးစဉ်တွေက ၆ လ၊ ၁ နှစ် စီစဉ်တာဆိုတော့ ၂၀၂၂ အောက်တိုဘာ နောက်ပိုင်းမှသာ ဝင်ရောက်နိုင်မယ်လို့ ကျနော်တို့က မျှော်လင့်ထားတယ်”ဟု ပြောသည်။

ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါနှင့် နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ ခရီးသွားလုပ်ငန်း ထက်ဝက်ကျော် ရပ်နား ထားရကြောင်း၊ ထိခိုက်နစ်နာ ဆုံးရှုံးခြင်းများနှင့် ကြုံတွေခဲ့ရခြင်းကြောင့် ပြန်လည်ကောင်းမွန်အောင် အချိန်ယူရဦးမည်ဖြစ် ကြောင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။
ယခုအခါမှာတော့ နိုင်ငံတကာ နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းလိုင်းများ ပြန်လည်ပျံသန်း ပြေးဆွဲခွင့် ပြုမည်ဖြစ်ခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ အတွင်း ရပ်နားထား သည့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းတချို့ ပြန်လည် လည်ပတ်လာမှုများ ရှိကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၃

ဗဟိုဘဏ်၏ ညွှန်ကြားချက်အရ ရွှေဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်စေရေးနှင့် ဈေးကွက်ကစားသူများအား အရေးယူနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ကာ ပြည်တွင်း‌ရွှေဈေးကွက်အတွင်း ရွှေအရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်နေသည့် စာရင်းများအား စတင် ကောက်ခံနေပြီဖြစ်ကြောင်း ရန်ကုန်တိုင်း‌ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (YGEA)မှ သိရသည်။

YGEAမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးမျိုးမြင့်က “အဲဒါကတော့ မြို့တော်စည်ပင်က လုပ်နေပါပြီ။ အားလုံးအဆင်တော့ပြေပါတယ်။ ရွှေဆိုင်တွေလည်းကောက်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ အသင်းရုံးမှာလည်း ရောင်းတာ ဝယ်တာတွေကို စာရင်း ကောက်ပါ တယ်။ တစ်ပြည်လုံးမှာ အရောင်းအဝယ်လုပ်နေတဲ့ ရွှေပမာဏအင်အားကို သိချင်တယ်ပေါ့။ နောက်တစ်ခါ နိုင်ငံခြားကို ဘယ်လောက်ထွက်တယ်၊ နိုင်ငံခြားကနေ ဘယ်လောက်ဝင်တယ်။ အဲဒါတွေကို ဒေတာ အသေးစိတ် အချက်အလက်တွေလိုချင်တယ်ပေါ့။ ပြီးတော့ မြန်မာ့ရွှေဈေးကွက်ကို ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးကွက်အတိုင်း ဖော်ဆောင် ချင်တယ်။ စာရင်းဇယားတွေ တိတိကျကျသွားမယ်။ ကျနော်တို့ ဘဏ်တွေထဲကနေ အဝင်အထွက်လုပ်မယ်။ နောက် Gold exchange တွေ ဘာတွေလုပ်မယ်။ အဲဒီလိုအစီအစဉ်နဲ့ ကျနော်တို့ စာရင်းပြုစုခိုင်းပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထို့အပြင် ရွှေနှင့်ပတ်သက်၍ အရောင်းအဝယ်လုပ်သည့် ပမာဏအားလည်း ကောက်ခံမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ပြည် တွင်းတွင် ကမ္ဘာ့စံချိန်မီ ဈေးကွက်တစ်ခုဖော်ဆောင်မည်ဟုလည်း ဗဟိုဘဏ် ဒုဥက္ကဋ္ဌမှ ပြောကြားသည်။

YGEA မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးမျိုးမြင့်က “ကမ္ဘာ့ဈေးတက်လို့ တက်တာလည်း သူတို့လက်ခံတယ်။ ကမ္ဘာ့ဈေးကျလို့ ကျတာ လည်း လက်ခံတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီမှာ ကမ္ဘာ့ဈေးကျတဲ့အချိန်မှာ ပြည်တွင်းရွှေဈေးမကျအောင် ကျနော်တို့ ဒေါ်လာကို ဆွဲပြီးတော့ မ တယ်ခေါ်တာပေါ့။ ဒေါ်လာဈေးကို မြှင့်ဝယ်ပြီးတော့ ဒေါ်လာဈေးနဲ့ ရွှေဈေးက ချိတ်ထားတဲ့အခါကျတော့ ဒေါ်လာကို ဆွဲ မ ပြီးတော့ အရောင်းဝယ်လုပ်တာမျိုးဆိုလို့ရှိရင် အရေးယူ ဆောင်ရွက် မယ်လို့ ကျနော်တို့ကို ပြောပါတယ်။ အဓိကကတော့ ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးနဲ့ ပြည်တွင်းရွှေဈေးကြားမှာ ကျနော်တို့ အမြတ် တစ်ခုတည်းကို ကြည့်ပြီးတော့ အကျိုးဆောင်ရွက်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို အရေးယူဆောင်ရွက်မယ်လို့ အဲဒါသူတို့ ပြောပါတယ်”ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် ဈေးကွက်ထဲ၌ ရွှေလုံလုံလောက်လောက်ရှိကြောင်းနှင့် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးတက်သည့်အတွက်ကြောင့်သာ ပြည်တွင်းရွှေဈေးတက်သည့်သဘောဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ပေါက်ဈေးမှာ သိန်း ၂၀ ကျော်သို့ ရောက်နေသည့်အတွက် ရောင်းသူများကာ ဝယ်ယူသူ နည်းကြောင်း လည်း သိရသည်။
ယနေ့ မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့အတွက် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးတစ်အောင်စလျှင် ဒေါ်လာ ၁၉၂၀.၉၆ ရှိပြီး ပြည်တွင်း အခေါက် ရွှေဈေးမှာ ကျပ်ငွေ ၂၀၂၇၀၀၀ (သိန်းနှစ်ဆယ် ၊ နှစ်သောင်းခုနှစ်ထောင်) ရှိကြောင်းသိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ် ၂၂

ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့မှာ စတင်မည့် ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန၏ ပို့ကုန်လိုင်စင် လျှောက်ထားရမည့် မူဝါဒအသစ်ကြောင့် တောင်သူ များရရှိမည့် ပြောင်းဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းသွားနိုင်ကြောင်း ပြောင်းကုန်သည်များက ပြောသည်။

ယခင်က ပြောင်း အပါအဝင် လယ်ယာထွက်ကုန်များကို အခွန် ၂ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ကုန်သွယ်ခွင့် ပြုထားသော်လည်း လက်ရှိတွင် လိုင်စင်လျှောက်ထားရမည်ဟု ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုကြောင့် လိုင်စင်ကုန်ကျစရိတ်များ ထည့်ပေါင်း တွက်ချက်ပြီးမှသာ ကုန်သည်များက ဝယ်ယူကြမည်ဖြစ်ရာ တောင်သူများ အတွက် ပြောင်းဈေးနှုန်းများ လျော့နည်း၍ ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း အတွင်းရေးမှူး ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက “သက်ရောက်မှု ရှိတာပေါ့။ ကုန်ကျစရိတ် များသွားလေ ဝယ်ယူမှုဈေးနှုန်း လျှော့ချလေပဲလေ။ တောင်သူ တွေဆီမှာ ဝယ်တဲ့အချိန်မှာ ကျသွားလိမ့်မယ်။ နိုင်ငံခြားကို ရောင်းတဲ့ဈေးကတော့ နိုင်ငံခြားဖွင့်တဲ့အတိုင်းပဲ ရောင်းရမှာကို။ တက်လိုက်ကျလိုက် ပြောလို့မရဘူး။ သူက တစ်ကျပ်ပေးလိုက်ရင် ကုန်ကျစရိတ်နှုတ်ပြီး ကျန်တဲ့အထဲကနေ တောင်သူကို ပေးဝယ်ရမှာပေါ့။ တောင်သူရောင်းရတဲ့ဈေး အနည်းငယ် ကျသွားလိမ့်မယ် ဒီလောက်ပါပဲ” ဟု ပြောသည်။
ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန၏ မတ်လ ၉ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ပြောင်း၊ နှံစားပြောင်း၊ ပြောင်းစေ့၊ ပြောင်းမှုန့် အပါအဝင် ပြောင်းကို တဆင့်ကြိတ်ခွဲ ထုတ်လုပ်ထားသည့် ထုတ်ကုန်များကို ပို့ကုန်လိုင်စင် လျှောက်ထားရန် လိုအပ်သည့် ကုန်စည်လိုင်း အဖြစ် ထပ်တိုး သတ်မှတ်ထားကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိ ပြောင်းဈေးနှုန်းသည် တောင်သူများအတွက် အမြတ်များ ထိုက်သင့်သလောက် ရရှိနေသည့် ဈေးနှုန်းပေါက်နေသော် လည်း ပို့ကုန်လိုင်စင် မူဝါဒအသစ်ကြောင့် တောင်သူများ အမြတ်ရရှိမှု လျော့နည်းသွားမည်ဟု ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ပြောင်းစိုက်တောင်သူတစ်ဦးဖြစ်သူ ကိုမင်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြောင်းများကိုတွေ့ရစဉ်

ကိုမင်းခိုင်က “အခုလောလောဆယ် တောင်သူတွေရဲ့ အပိုင်းမှာတော့ လောလောလတ်လတ်ကတော့ ပေါက်ဈေးနဲ့ ရောင်းကြ တယ်။ အဲဒါမျိုးပုံစံ ဖြစ်လာရင်တော့ ကျနော်တို့ ဝယ်လက်တွေ ပြောတဲ့ပုံစံကတော့ ဈေးနှုန်းကတော့ နည်းနည်း အီသွားမယ် ပုံစံ ရှိတယ်။ ပြီးတော့ အခွန်တွေက ပါလာပြီဆိုတော့လေ။ ပထမတော့ အခွန်နည်းနည်းနဲ့ သွားရတဲ့ဟာ။ အခုက အခွန်လိုင် စင် လုပ်ရမယ်ဆိုတော့ တောင်သူတွေအပေါ်မှာတော့ အကျိုးသက်ရောက်မှုက ဈေးနှုန်းက နည်းနည်း ပြန်ပြီးတော့ လျှော့ရ မယ့် သဘောရှိတယ်၊ ကျနော်တို့အထင်ကတော့လေ။ လောလောဆယ်ကတော့ ပြောင်းဈေးက တောင်သူတွေလည်း အကျိုး အမြတ် ထိုက်သင့်သလောက်တော့ ရတယ်။ ဒါပေမယ့် အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့် နည်းနည်းပါးပါး ပထမလို ပုံစံမျိုးနဲ့ သွားရမယ်ဆို ရင် တောင်သူတွေအဖို့ဟာ အမြတ်က ပိုပြီးတော့ အမြတ်များများ ရမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ယခင်က မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသည့် လယ်ယာထွက်ကုန်များကို ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရာတွင် လိုင်စင်လျှောက်ထားစရာ မလို သည့်အပြင် ပြောင်းထွက်ကုန်များအတွက် ကုန်သွယ်လုပ်ငန်းခွန် ၂ ရာခိုင်နှုန်းသာ ပေးဆောင်ရကြောင်း ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

ထို့နောက် ယခုအခါမှာတော့ ပို့ကုန်လိုင်စင် လျှောက်ထားရမည့် မူဝါဒကြောင့် လိုင်စင်ရရှိမည့် သူမှသာ တင်ပို့ခွင့် ရရှိမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ လိုင်စင်ချပေးသည့် မူဝါဒအပေါ် မူတည်၍ ပြောင်းဈေးကွက် အပြောင်းအလဲ သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း အတွင်းရေးမှူး ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက ပြောသည်။

၎င်းက “တစ်မျိုးတော့ ဖြစ်တာပေါ့။ ကောင်းတဲ့ဘက်က တွေးရင်တော့ လိုင်စင်နဲ့ လျှောက်ပြီးတော့ လိုင်စင်နဲ့ သွားရတဲ့ အတွက်ကြောင့် ကုန်ဘယ်လောက် ထွက်သွားတယ်ဆိုတဲ့ အရေအတွက်ကတော့ အတိအကျ သိနိုင်တာပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် လိုင်စင် လျှောက်လိုက်တဲ့ အတွက်ကြောင့် လူတိုင်း လျှောက်လို့ မရနိုင်တော့တဲ့ အတွက်ကြောင့် လိုင်စင်ရတဲ့ ကုမ္ပဏီကြီး တွေ ဘာတွေ လက်ဝါးကြီးအုပ်တဲ့ ဟာမျိုးတွေလည်း ဖြစ်နိုင်တာကိုလည်း ကြောက်ရတယ်ပေါ့နော်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ လိုင်စင် ပေးတဲ့ မူဝါဒအပေါ် မူတည်ပြီးတော့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ပြောတာ”ဟု CNI သငတ်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ တောင်သူများ ရရှိသည့် ပြောင်းဈေးနှုန်းမှာ ပြောင်းတစ်တင်းလျှင် ၁၉၀၀၀ ကျပ်ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသည့် ပြောင်းနှင့် ပြောင်းကုန်ကြမ်းများကို ထိုင်းနိုင်ငံသို့ အများဆုံး တင်ပို့လျှက်ရှိကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံ နှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့ကလည်း ဝယ်ယူမှုများရှိကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၂

ထိုင်းသို့ နှစ်နိုင်ငံသဘောတူစာချုပ် MOU စနစ်ဖြင့် မြန်မာအလုပ်သမားများစေလွှတ်ခြင်းအား ဧပြီလဆန်း ‌နောက်ပိုင်းမှသာ စေလွှတ်နိုင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား ဌာနခွဲမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် အေဂျင်စီ (၁) ခုမှ စာချုပ်ချုပ်ဆိုရန် တင်ထားသည့်အတွက် မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့၌ အလုပ်ရှင်နှင့် အလုပ်သမားသဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုရန်ရှိကြောင်းနှင့် အဆိုပါအေဂျင်စီမှ သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်မည့် အလုပ်သမား ၆၀၀ ကျော်ခန့်ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက “စေလွှတ်ဖို့ကလိုသေးတယ်။ လိုသေးတယ်ဆိုတာက EC စာချုပ်ချုပ်၊ ချုပ်ပြီးပြီဆိုရင် သူတို့ရဲ့ name list တွေတက်လာမယ်။ အဲဒီ name list တွေကို ဟိုဘက်ကို လှမ်းပို့၊ ဟိုဘက်ကို လှမ်းပို့ပြီးရင် DOE ကိုပို့၊ အဲဒီမှာသူတို့က တံဆိပ်တုံးထု၊ ပြီးတော့မှ ဒီဘက်ကိုဝင်လို့ရအောင်အတွက် လ.ဝ.က ဘက်ကို လှမ်းပြီးတော့မှ တံဆိပ်တုံးထု၊ အဲဒီဟာတွေ အားလုံးအဆင်သင့်ဖြစ်ပြီဆိုတော့မှ ဒီဘက်ကလွှတ်လို့ ရတာလေ။ နောက်လွှတ်မယ်ဆိုရင် ဒီဘက်ကိုကျန်သေးတာပေါ့။ ဟိုဘက်ကနေမှ လ.ဝ.က ဘက်ကနေ ဝင်ခွင့်ရဖို့ အတွက်တွေ ဘာတွေနဲ့ဆိုတော့လေ”ဟု ပြောသည်။

မူလအစက အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနအနေဖြင့် MOU ဖြင့် ထိုင်းသို့ အလုပ်သမားစေလွှတ်ခြင်းကို မတ်လ ကုန်၊ ဧပြီလဆန်းတွင် စတင်စေလွှတ်နိုင်မည်ဟု ပြောဆိုထားခြင်းဖြစ်သည်။

ယခုအခါ ဧပြီလဆန်းနောက်ပိုင်းတွင် စေလွှတ်နိုင်မည်ဟုဆိုသော်လည်း အချိန်ကာလ အတိအကျ မပြောနိုင် ကြောင်း ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက ဆက်ပြောသည်။

ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်အေးမွန်စိုးက “ဧပြီလအတွင်းတော့ လွှတ်ဖြစ်မှာပေါ့နော်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အစောဆုံး ချုပ်မယ့်သူတောင်မှ စာချုပ်က ၂၅ ရက်နေ့ချုပ်မှာဆိုတော့လေ။ သူတို့စာချုပ်ချုပ်တာက ၂၅ ဆိုရင် အဲဒီပေါ်မှာပဲ မူတည်ဦးမှာနော်။ သူတို့ကလည်း လူစုရသေးတယ်။ စာချုပ်ချုပ်ရသေးတယ်ဆိုတော့။ လူကလည်း တစ်နိုင်ငံ လုံးကလူတွေစုတာဆိုတော့။ ပြီးတော့ သူတို့မှာ လုပ်ငန်းစဉ်တွေလည်းရှိတာဆိုတော့။ နှေးရင်တော့ နှေးမှာပေါ့ လေ။ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်းကျတော့ လုံခြုံစိတ်ချပြီးတော့ မှန်မှန်ကန်ကန် အလုပ်ကိုရောက်ဖို့၊ မှန်မှန်ကန်ကန် လုပ်ခလစာတွေရပြီးတော့ လုံလုံခြုံခြုံနဲ့ သွားနိုင်ဖို့က အဓိကပဲလေ။ အဲဒီတော့ မြန်မြန်ကြီးသွားချင်တယ်ဆိုပေ မယ့် မြန်ချင်တော့ တရားမဝင်တွေသွား၊ အဖမ်းခံရ ဒုက္ခတွေရောက် အဲဒီလိုမျိုးထက် ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် ပလောင်တောင်တက်နှေးပေါ့။ ဖြေးဖြေးမှန်မှန်လုပ်တာအကောင်းဆုံးပဲလို့ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသို့ MOU ဖြင့် စေလွှတ်ရာတွင် မြဝတီ-မဲဆောက် လမ်းကြောင်းမှသာ အဓိက စေလွှတ်မည်ဖြစ်ကာ တစ်ရက်လျှင် လူဦးရေ ၅၀၀ ခန့်ဖြင့် တနင်္လာမှ သောကြာနေ့အထိ စေလွှတ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ဒါ့အပြင် ထိုင်းနိုင်ငံဘက်မှလည်း မြန်မာအလုပ်သမားဝင်ရောက်မှုပေါ်မူတည်ကာ ကွာရန်တင်းစင်တာတိုးချဲ့ သွားမည်ဟု ဆိုသော်လည်း လက်ရှိအချိန်တွင် ကိုဗစ်ကူးစက်မှုလျော့ကျနေသည့်အတွက် နောက်ပိုင်းတွင် ကွာရန်တင်း မရှိတော့ဘဲ အလုပ်သမားအများအပြား ဝင်ရောက်နိုင်ခြေရှိလာနိုင်ကြောင်းလည်း သိရသည်။

ကွာရန်တင်းဝင်ရန် ကုန်ကျစရိတ်အား ထိုင်းအလုပ်ရှင်ဘက်မှ ပေးဆောင်ရန်ဆိုသည့်အချက်ကို စာချုပ်ချုပ် ရာတွင် အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနမှ ထည့်သွင်းထားကြောင်းနှင့် ကုန်ကျစရိတ်အား အလုပ်သမားဘက်သို့ တောင်းခံခဲ့သည်ရှိသော် တိုင်ကြားနိုင်ကြောင်း အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ထိုင်းနိုင်ငံကို အလုပ်သမား စေလွှတ်ရန်အတွက် တရားဝင်ခွင့်ပြုထားသည့် လိုင်စင်ရ အေဂျင်စီ အရေအတွက် ၁၁၄ ခု ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။