CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၂

သွင်းကုန်လိုင်စင်မရှိဘဲ တင်သွင်းသည့် တရုတ်နှင့်ထိုင်း ကုန်ပစ္စည်းများအား ဈေးကွက်ထဲသို့ ရောက်ပြီးမှ ရောင်းချခြင်းမပြုရန် တားဆီးခြင်းသည် မြေပြင်တွင် ထိရောက်မှု မရှိနိုင်သည့်အပြင် မလွယ်ကူကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

လိုင်စင်မရှိဘဲ တင်သွင်းခြင်းသည် တရားမဝင်ဖြစ်ပြီး အစိုးရအနေဖြင့် တင်သွင်းလာသည့် လမ်းကြောင်း တစ်လျှောက်ကို ထိန်းချုပ်၍ ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးအရေးယူမှုများ လုပ်ဆောင်မှသာ ပို၍ ထိရောက်သင့်တော်မည် ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဈေးကွက်ထဲကို ရောက်ပြီးမှ ရောင်းလို့မရဘူးဆိုတော့ ဒီပစ္စည်းသည် သွင်းကုန်လိုင်စင်နဲ့ သွင်းလာလား၊ မသွင်းလာလား လက်လီရောင်းတဲ့ ဆိုင်တွေ၊ ဈေးကွက်ထဲမှာ ပြန်ဖြန့်တဲ့ ဆိုင်တွေကလည်း မသိနိုင်ပါဘူး။ ပြန်ဝယ်တဲ့သူတွေကလည်း မသိနိုင်ပါဘူး။ အဲဒီတော့ ကုန်သည်ဆီကို ရောက်ပြီးသွား‌တော့မှ ရောင်းချတဲ့ သူတွေ ဆီ ရောက်ပြီးမှ ဒီပစ္စည်းက သွင်းကုန်လိုင်စင်မရှိဘူး ရောင်းလို့မရဘူးဆိုတဲ့ဟာမျိုး အစိုးရက ကြပ်မတ်မယ်ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးကတော့ သိပ်သဘာဝမကျဘူး။ သွင်းကုန်လိုင်စင်မရှိဘဲ တရားမဝင် တင်သွင်းတာကို စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေ အဆင့်ဆင့်နဲ့ ကြပ်မတ်ပြီးတော့ ဖမ်းဆီးပြီးတော့ အရေးယူတာတွေ အဲဒီလိုမျိုးပဲ လုပ်သင့်တာပါ။ ဈေးကွက်ထဲကို ရောက်ပြီးသွားတော့မှ လိုင်စင်မရှိဘဲ ရောင်းလို့မရဘူးဆိုတာကတော့ တကယ်တော့ သိပ်ထိရောက်မယ့်ကိစ္စ မဟုတ်ဘူးလို့ သုံးသပ်လို့ရပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြဝတီနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ကိုတွေ့ရစဉ်

နယ်စပ်လမ်းကြောင်းများမှ နယ်မြေမတည်ငြိမ်မှုကြောင့် အဆင်မပြေပါက မြို့ထဲသို့ ဝင်သည့်လမ်းတွင် စစ်ဆေး ရေးဂိတ်များရှိသဖြင့် ထိုနေရာများ၌ သေချာစွာစစ်ဆေး၍ လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ် သူများက ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ထိုင်းနှင့်တရုတ်မှ ပစ္စည်းများကိုသာ အဓိကအသုံးပြုနေကြခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ ပိတ်ပင်မည် ဆိုပါက သွင်းကုန်လိုင်စင်များ လွယ်ကူလျင်မြန်စွာ ချပေးနိုင်ရန် လိုအပ်ကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က အကြံပြုကြ သည်။

တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှုများသည် ရောင်းလိုအားနှင့် ဝယ်လိုအား မမျှတမှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သဖြင့် မျှတစေရန် လုပ်‌ဆောင်သင့်သည့် နည်းလမ်းကို ဦးစွာစဉ်းစားပြီးမှသာ တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှုများကို ကိုင်တွယ် သင့်ကြောင်း ဘဏ်ရေးရာကျွမ်းကျင်သူ ဦးဋ္ဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တရုတ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းပေါ်က ၁၀၅ မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “demand supply မမျှလို့ မှောင်ခိုသွင်းတဲ့ သဘောတရားကို မှန်တယ်လို့ ကျနော်ပြောတာ မဟုတ်ဘူး နော်။ မှောင်ခိုဘာကြောင့် သွင်းကြလဲ၊ ရောင်းစရာ ဝယ်စရာ ရှိလို့ ဝယ်တာပေါ့။ သို့သော် ဘယ်သူက အလုပ်ရှုပ်ခံ မလဲ။ ရောင်းစရာ ဝယ်စရာဘာလို့ရှိလဲ ဈေးကွက်မှာ ရောင်းလိုအား ဝယ်လိုအား မမျှတလို့ဖြစ်နေတာ။ ဒီအပေါ်မှာ သူတို့က အကျိုးအမြတ်ယူပြီးတော့ အခွင့်အလမ်းယူပြီးတော့ အသုံးချကြတာ။ အဲဒီအခွင့်အလမ်း ဘာကြောင့် ဖြစ်လဲ ရောင်းလိုအား ဝယ်လိုအားမမျှလို့။ ဆေးဝယ်မယ် အရင်တုန်းက တစ်လကို ငါးသောင်းလောက် ကုန်တယ်။ အခုဆို တစ်သိန်း နှစ်သောင်းလောက်ကုန်တယ်။ လိုချင်တဲ့ဆေးကို ဈေးကွက်ထဲ ဝယ်လို့မရဘူး။ ဒါသည် ဈေးကွက်က ထိခိုက်နေပြီလေ။ ကုန်သည်တွေက ရောင်းနေကြ ဝယ်နေကြလူတွေကတော့ သိတာပေါ့။ အဲဒီမှာ မှောင်ခိုဈေးကွက်ဆိုတာဖြစ်လာတာ။ မှောင်ခိုဈေးကွက်ကို attention ထားပြီး သွားကိုင်လို့မရဘူး။ ရောင်းလိုအား ဝယ်လိုအားမမျှတဲ့ အခြေအနေကို မျှအောင်ဘယ်လိုလုပ်မလဲ” ဟု ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာ ၉ ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့် တရားမဝင်ကုန်သွယ်မှု တိုက်ဖျက်ရေး အစည်းဝေးတွင် ဦးဆောင်ကော်မတီဥက္ကဋ္ဌက မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲအစည်းများကို သက်ဆိုးရှည်စေသည့် တရားမဝင်ကုန်သွယ်မှု ကြီးထွားလာခြင်းကို တိုက်ဖျက် တားဆီးရမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် လမ်းကြောင်းများတွင် စောင့်ကြည့် ဖမ်းဆီးရမည့်အပြင် ဂိုဒေါင်များ၊ သိုလှောင်ရုံများအား လိုက်လံ စစ်ဆေး ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် ဈေးကွက်များအထိပါ ကွင်းဆင်းဖမ်းဆီးစစ်ဆေး အရေးယူခြင်းများကို ပြုလုပ်ရမှာ ဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြောထားသည်။

ထိုသို့ ပြောဆိုပြီးနောက် သွင်းကုန်လိုင်စင်မရှိဘဲ တင်သွင်းသည့် တရုတ်နှင့်ထိုင်း ကုန်ပစ္စည်းများအား ဈေးကွက် ထဲသို့ ရောက်ပြီးမှ ရောင်းချခြင်းမပြုရန် တင်းကြပ်မှုများ ပြုလုပ်လာခြင်းဖြစ်သည်။